Στενεύει ασφυκτικά το χρονικό περιθώριο που έχει ο όμιλος κατασκευών Καλογρίτσα, προκειμένου να βρει λύση στα δεκάδες δημόσια έργα αξίας άνω των 150 εκατ. ευρώ που έχει αναλάβει την τελευταία τριετία και τα οποία παραμένουν «παγωμένα» και ημιτελή, λόγω των σοβαρών ζητημάτων ρευστότητας που αντιμετωπίζει ο επιχειρηματίας. Ηδη, εταιρείες συμφερόντων του κ. Καλογρίτσα κινδυνεύουν άμεσα να κηρυχθούν προσωρινά έκπτωτες από έργα που ανέλαβαν, κάτι που θα αποτελέσει τον καταλύτη των επόμενων εξελίξεων, καθώς η Τράπεζα Αττικής, βασικός χρηματοδότης του ομίλου τα τελευταία χρόνια (το «άνοιγμα» εκτιμάται ότι ξεπερνά πλέον τα 105 εκατ. ευρώ, το μεγαλύτερο μέρος του οποίου αφορά δάνεια που εκταμιεύθηκαν την περίοδο 2015-2016), κινδυνεύει να βρεθεί έκθετη, λόγω των εγγυητικών επιστολών που έχει χορηγήσει στον επιχειρηματία και οι οποίες θα αρχίσουν να γίνονται απαιτητές από τις αναθέτουσες αρχές.
Σημειωτέον ότι πρόκειται για έναν όμιλο, του οποίου η βασική εταιρεία, η «Τοξότης Α.Ε.», εμφανίζει κύκλο εργασιών 80 εκατ. ευρώ τα τελευταία τρία χρόνια (αθροιστικά), αλλά και που παραμένει ζημιογόνος, ως αποτέλεσμα των υψηλότατων εκπτώσεων της τάξεως του 50% και περισσότερο που έχει προσφέρει στη συντριπτική πλειονότητα των έργων που έχει αναλάβει. Η εν λόγω πρακτική ασφαλώς και δεν είναι βιώσιμη, όχι μόνο για μικρομεσαίες εταιρείες του κλάδου, όπως η «Τοξότης», αλλά ούτε καν για τους μεγάλους ομίλους, που διαθέτουν και μεγαλύτερη ρευστότητα.
Τα μέσα ενημέρωσης
Τα οικονομικά προβλήματα της «Τοξότης» άρχισαν να μεγεθύνονται ταυτόχρονα με την απόπειρα απότομης γιγάντωσής της, η οποία συνέπεσε χρονικά με την αλλαγή κυβέρνησης και την αναρρίχηση του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία. Ο κ. Χρήστος Καλογρίτσας, οικογενειακός φίλος του κ. Χρ. Σπίρτζη, πρώην προέδρου του ΤΕΕ και νυν υπ. Υποδομών και ο υιός του Γιάννης-Βλαδίμηρος Καλογρίτσας, κουμπάρος του κ. Σπίρτζη, αλλά και του υπ. Αμυνας Πάνου Καμμένου, «πόνταραν» στις διαπροσωπικές τους σχέσεις, αλλά και στην επιθυμία της κυβέρνησης να αποκτήσει περισσότερα «φίλα προσκείμενα» σε αυτήν μέσα μαζικής ενημέρωσης, προκειμένου να ισχυροποιηθούν οικονομικά και επιχειρηματικά. Για λίγους μήνες, μάλιστα, φάνηκε πως το «στοίχημα» μπορεί και να απέδιδε. Τον Ιανουάριο του 2015, 10 μέρες πριν από τις εκλογές, η «Τοξότης» ανέλαβε 11 εργολαβίες του ΔΕΔΔΗΕ (έργα ΔΕΗ), προϋπολογισμού 196 εκατ. ευρώ και συνολικού συμβατικού τιμήματος 103,4 εκατ. ευρώ, μετά τις εκπτώσεις πλησίον του 50% που προσέφερε ο όμιλος. Σημειωτέον ότι τα προηγούμενα 10 χρόνια, η εταιρεία είχε εκτελέσει έργα συνολικής αξίας 165 εκατ. ευρώ για λογαριασμό του ΔΕΔΔΗΕ. Τον Απρίλιο του ίδιου έτους, ο υπ. Υποδομών αποφασίζει την αλλαγή πλεύσης στο έργο της οδικής σύνδεσης Πάτρας – Πύργου και τη «σαλαμοποίησή» του, δηλαδή το σπάσιμο του έργου σε οκτώ επιμέρους εργολαβίες, προκειμένου να δοθεί η δυνατότητα σε μικρότερου μεγέθους εταιρείες να το διεκδικήσουν. Η «Τοξότης» και η Ομάδα Κατασκευών Α.Ε. (διάδοχος της εταιρείας Καλογρίτσας Α.Ε., η οποία για μεγάλο διάστημα βρισκόταν εκτός αγοράς, λόγω ελέγχων του ΣΔΟΕ) αναλαμβάνουν κοινοπρακτικά τις τέσσερις πρώτες εργολαβίες, αξίας 250 εκατ. ευρώ, με εκπτώσεις άνω του 50%.
Η χρηματοδότηση
Ελλείψει, όμως, των απαιτούμενων εγγυήσεων, η πρόσβαση σε τραπεζική χρηματοδότηση, ιδίως εν καιρώ οικονομικής κρίσης και στενού ελέγχου του τραπεζικού συστήματος, κατέστη εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση, περιορίζοντας σημαντικά τις οικονομικές δυνατότητες της οικογένειας Καλογρίτσα. Αυτό φάνηκε με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο από την προσπάθεια απόκτησης τηλεοπτικής άδειας στον σχετικό διαγωνισμό του Σεπτεμβρίου του 2016.
Ο κ. Καλογρίτσας κατέθεσε μεν την εγγυητική των 3 εκατ. ευρώ, αλλά στάθηκε αδύνατο να συγκεντρώσει τα 52,6 εκατ. ευρώ που προσέφερε για την εξασφάλιση μιας από τις τέσσερις τηλεοπτικές άδειες του διαγωνισμού. Οπως αποκαλύφθηκε, η βασική εγγύηση/ενέχυρο για τη δανειοδότησή του και τη συγκέντρωση των απαιτούμενων κεφαλαίων, ήταν μια αναξιοποίητη έκταση 5.000 στρεμμάτων στην Ιθάκη, ιδιοκτησίας της εταιρείας ΑΓΥΙΑ, που ελέγχεται από τον κ. Σπύρο Καραμπάτσο, ο οποίος με τη σειρά του την είχε εκχωρήσει στον κ. Καλογρίτσα.
Παρά τις μεγάλες καθυστερήσεις, εξασφάλισε νέες εργολαβίες
Τον Δεκέμβριο του 2015 ξεκινούν οι πρώτες απεργίες εργαζομένων στα εργοτάξια της «Τοξότης», οι οποίοι είχαν παραμείνει απλήρωτοι επί σειρά μηνών. Πρόκειται για ένα γνώριμο σκηνικό έκτοτε, με αιχμή του τα έργα του ΔΕΔΔΗΕ που έχει αναλάβει η «Τοξότης» σε όλη την Ελλάδα.
Ωστόσο, σοβαρές καθυστερήσεις και σταματημένα έργα καταγράφονται επίσης και στον Διόνυσο, όπου η εταιρεία έχει αναλάβει ένα σημαντικό έργο αποχετευτικού δικτύου, ύψους 16 εκατ. ευρώ, αλλά και στη Σαντορίνη, όπου δεν εκτελείται ο περιφερειακός άξονας Οίας-Αεροδρομίου, παρά τις οχλήσεις του δήμου. Σημειωτέον ότι την ευθύνη του εν λόγω έργου έχει η Εγνατία Α.Ε., ενώ ανάδοχος είναι η εταιρεία ΜΙΚΗ Α.Ε., επίσης συμφερόντων Καλογρίτσα.
Οπως αναφέρει η επιτροπή του τελευταίου μεγάλου διαγωνισμού που πραγματοποίησε ο ΔΕΔΔΗΕ (πρόκειται για συνέχεια των έργων που προκηρύχθηκαν το 2015), στα τέλη του φετινού Ιανουαρίου απευθύνθηκε στην «Τοξότης» προκειμένου να ζητήσει εγγυήσεις για την καλή εκτέλεση των νέων εργολαβιών ύψους 11 εκατ. ευρώ, στις οποίες αναδείχθηκε μειοδότης. Στα πρακτικά που βρίσκονται στη διάθεση της «Κ», η επιτροπή του διαγωνισμού επισημαίνει ότι «κατά τη διάρκεια του συνόλου των εργολαβιών αυτών παρουσιάστηκαν δυσλειτουργίες και προβλήματα στην εκτέλεσή τους, τα οποία συνεχίζονται μέχρι και σήμερα. Τα προβλήματα εστιάζονται στη μη τήρηση μέρους των συμβατικών υποχρεώσεων του αναδόχου έναντι του ΔΕΔΔΗΕ».
Μεταξύ άλλων, επισημαίνονται η μη έγκαιρη εκτέλεση των έργων εντός των προβλεπομένων προθεσμιών ή και αδυναμία εκτέλεσής τους, επανειλημμένες διακοπές εργασιών στα εργοτάξια λόγω απεργίας του προσωπικού με αίτημα την καταβολή δεδουλευμένων, όπως επίσης και εκχωρήσεις τιμολογημένων απαιτήσεων σε τράπεζες χωρίς την έγκριση του ΔΕΔΔΗΕ.
Συνεπεία των παραπάνω, η «Τοξότης» έχει συναινέσει ήδη στην υποκατάστασή της από την «Ακτωρ» στην εργολαβία της περιοχής Φιλοθέης-Κηφισιάς, ύψους 13 εκατ. ευρώ, ενώ άλλες τρεις συμβάσεις έχουν καταγγελθεί από τον ΔΕΔΔΗΕ, αλλά η «Τοξότης» έχει παραμείνει ανάδοχος κατόπιν σχετικών ενστάσεων που έχει υποβάλει. Παρ’ όλα αυτά και παρότι οι εξηγήσεις που έδωσε στην επιτροπή του διαγωνισμού η εταιρεία απορρίφθηκαν «ως αναληθείς και στερούμενες κάθε ερείσματος», εντούτοις η «Τοξότης» κατορθώνει να ανακηρυχθεί προσωρινή ανάδοχος σε δύο νέες εργολαβίες ύψους 11 εκατ. ευρώ. Αιτιολογώντας την απόφαση αυτή, η επιτροπή του διαγωνισμού ανέφερε ότι συνεκτίμησε την πρότερη εμπειρία της «Τοξότης» σε έργα δικτύων διανομής, τον υψηλό κύκλο εργασιών της τελευταίας τριετίας και τον μικρό προϋπολογισμό των εν λόγω έργων.
Ασφαλώς, θα πρέπει να σημειωθεί ότι συνολικά ο όμιλος Καλογρίτσα, μέσω της Ομάδας Κατασκευών Α.Ε., επίσης συμφερόντων του, εξασφάλισε κι άλλες τρεις εργολαβίες ύψους 20,6 εκατ. ευρώ (αρχικό κόστος 41,85 εκατ. ευρώ) με την προσφιλή τακτική των εκπτώσεων του 50%, δηλαδή συνολικά έργα άνω των 30 εκατ. ευρώ.
Αδυνατεί να εκτελέσει τα έργα η «Τοξότης» – Συζητήσεις για είσοδο στρατηγικού επενδυτή
Το γεγονός ότι οι πιστώσεις από τα έργα που έχει αναλάβει η «Τοξότης» δεσμεύονται απευθείας σε λογαριασμούς της Τράπεζας Αττικής επιτείνει τα αδιέξοδα για την εταιρεία. Σύμφωνα με πληροφορίες και έπειτα και από παρέμβαση της ίδιας της Τράπεζας της Ελλάδος πριν από περίπου ένα χρόνο, η Τράπεζα Αττικής έχει σταματήσει την έγκριση νέων δανείων προς τον όμιλο Καλογρίτσα, ενώ τις τελευταίες εβδομάδες έχουν εντατικοποιηθεί και οι προσπάθειες εύρεσης λύσης αναφορικά με τα έργα που έχει αναλάβει η εταιρεία τα τελευταία χρόνια και, όπως φαίνεται, αδυνατεί πλέον να εκτελέσει, καθώς δεν διαθέτει την απαιτούμενη ρευστότητα.
Σε ανάλογες περιπτώσεις, οι πιστωτές καταλήγουν σε κάποιου είδους συναίνεση με την εταιρεία, π.χ. για την ενεργοποίηση των διαδικασιών ένταξης στις διατάξεις του πτωχευτικού κώδικα και ταυτόχρονης εκπόνησης ενός σχεδίου εξυγίανσης. Αυτό συμβαίνει αυτήν την περίοδο και με τον όμιλο Καλογρίτσα, χωρίς όμως επί του παρόντος να υπάρχει κάποια συμφωνία. Αντίστοιχα, είναι πιθανό να περάσει ο έλεγχος της εταιρείας στην Τράπεζα Αττικής, με αντάλλαγμα την απομείωση χρέους, λύση που επίσης έχει συμβεί στο παρελθόν και με άλλες εταιρείες του κλάδου.
Οσον αφορά τα έργα, μία από τις λύσεις που βρίσκονται υπό συζήτηση είναι η υποκατάσταση της «Τοξότης» από την «Ακτωρ». Επί του παρόντος, οι συζητήσεις διεξάγονται σε ανεπίσημο επίπεδο και δεν είναι σαφές αν γίνεται λόγος για ανάληψη από την «Ακτωρ» του συνόλου των ανεκτέλεστων συμβάσεων, μέρους αυτών ή και των προς υπογραφή συμβάσεων, με έμφαση βέβαια στα έργα στον άξονα Πάτρα – Πύργος. Το ζήτημα της υποκατάστασης έχει θέσει και η ίδια η «Τοξότης» σε επιστολή που έχει αποστείλει στον Δήμο Διονύσου, ο οποίος έχει δώσει περιθώριο μέχρι το τέλος της προσεχούς εβδομάδας, προκειμένου να επανεκκινήσει το έργο και να δοθούν γραπτές εγγυήσεις για την τήρηση ενός επικαιροποιημένου και αυστηρού χρονοδιαγράμματος.
Σε κάθε περίπτωση, η «Ακτωρ» είναι πιθανό να χρειαστεί να εξαγοράσει την «Τοξότης», όπως είχε πράξει και στο παρελθόν με την ΑΕΓΕΚ Κατασκευαστική, η οποία είχε αναλάβει την πρώτη φάση του μετρό της Θεσσαλονίκης, αλλά λόγω οικονομικής δυσπραγίας δεν μπόρεσε ποτέ να ολοκληρώσει. Μαζί με την «Τοξότης» θα αγοράσει βεβαίως το ανεκτέλεστο υπόλοιπό της, αλλά θα επιβαρυνθεί και με τον αντίστοιχο δανεισμό.
Ασφαλώς όλα τα παραπάνω παραμένουν σενάρια και συναντούν και πρόσθετες δυσκολίες, καθώς ο κ. Πανταλάκης τυγχάνει να είναι ταυτόχρονα διευθύνων σύμβουλος της Τράπεζας Αττικής με εκτελεστικές αρμοδιότητες, αλλά και μέλος του Δ.Σ. του ομίλου Ελλάκτωρ, χωρίς βέβαια εκτελεστικό ρόλο. Εν ολίγοις, η Τράπεζα Αττικής δεν μπορεί να εμπλακεί στην επόμενη μέρα της «Τοξότης» και αναμένει από τη διοίκησή της την παρουσίαση βιώσιμου σχεδίου εξυγίανσης, που εκ των πραγμάτων θα πρέπει να περιλαμβάνει την είσοδο κάποιου στρατηγικού επενδυτή.
Από την άλλη πλευρά, ο κ. Καλογρίτσας φαίνεται πως ήδη έχει ετοιμάσει τη διάδοχη κατάσταση για τη συνέχιση των δραστηριοτήτων του, ασφαλώς με άλλο εταιρικό όχημα, το οποίο θα μπορούσε ίσως να είναι η Ομάδα Κατασκευών Α.Ε., που συμμετέχει από κοινού με την «Τοξότης» στις τέσσερις εργολαβίες του άξονα Πάτρα – Πύργος, ενώ ανέλαβε και τρεις νέες εργολαβίες του ΔΕΔΔΗΕ. Ασφαλώς, η διοίκηση Καλογρίτσα έχει ήδη διαβεβαιώσει τον ΔΕΔΔΗΕ ότι η «Τοξότης» και η Ομάδα Κατασκευών Α.Ε. απλώς συστεγάζονται στα γραφεία του ομίλου στη Ν. Σμύρνη και αποτελούν ξεχωριστά εταιρικά σχήματα, με διαφορετικές διοικήσεις. Στην αγορά των κατασκευών, ουδείς επιβεβαιώνει τον σχετικό ισχυρισμό…
Η Σαντορίνη
Απίθανη θεωρείται η ολοκλήρωση ενός ακόμα έργου που έχει αναλάβει ο όμιλος Καλογρίτσα εντός χρονοδιαγράμματος. Ο λόγος για τον οδικό άξονα της Σαντορίνης (Αεροδρόμιο-Οία). Τον προηγούμενο Ιανουάριο, η Ομάδα Κατασκευών σε συνάντηση με τους αρμόδιους φορείς, δεσμεύθηκε για την αποπεράτωση του έργου μέχρι το τέλος Ιουνίου, ωστόσο η μέχρι σήμερα πρόοδος είναι μηδαμινή.
Τα δάνεια
Δάνεια 17 εκατ. ευρώ εμφανιζόταν να έχει η ΜΙΚΗ, η… holding των εταιρειών της οικογένειας Καλογρίτσα το 2014. Μέχρι τις αρχές του 2017 και σύμφωνα με το πόρισμα της Τράπεζας της Ελλάδος, τα δάνεια έχουν εκτοξευθεί σε επίπεδο άνω των 100 εκατ. ευρώ, τη στιγμή που το ανεκτέλεστο υπόλοιπο ναι μεν προσεγγίζει το μέγεθος αυτό, αλλά αφορά κατά βάση έργα που έχουν αναληφθεί με ζημία.
Η φοροδιαφυγή
Τον Σεπτέμβριο του 2016 αποκαλύπτεται το πόρισμα του Κέντρου Φορολόγησης Μεγάλου Πλούτου, βάσει του οποίου, ο Χρήστος Καλογρίτσας και η σύζυγός του απέκρυπταν δεκάδες εκατομμύρια για περισσότερα από 11 χρόνια στις φορολογικές δηλώσεις τους. Το ΚΕΦΟΜΕΠ καταλογίζει φοροδιαφυγή ύψους 32,7 εκατ. ευρώ…
kathimerini.gr
