Το Ελληνικό Σχέδιο Ανάκαμψης σχεδιάζεται σε μία μορφή προσχεδίου να κατατεθεί στις Βρυξέλλες την άλλη εβδομάδα, ενώ το τελικό σχέδιο επιχειρείται να σταλεί (αν η Ευρώπη είναι έτοιμη και ολοκληρωθούν οι διαβουλεύσεις που θα μεσολαβήσουν) στις αρχές του 2021 για να ξεκινήσουν με προχρηματοδότηση “σίγουρα” έργα όπως ένα ακόμη “Εξοικονομώ”. Ωστόσο, κοινοτικό χρήμα (η προκαταβολή από το Ταμείο Ανάκαμψης) αναμένεται πολύ αργότερα, περί τον Ιούνιο του 2021, όπως αργότερα αναμένονται και τα πρώτα χρήματα του πακέτου στήριξης που αποφασίσθηκε την προηγούμενη ΄Λνοιξη.
Ο αναπληρωτής ΥΠΟΙΚ Θοδωρής Σκυλακάκης μιλώντας στο ραδιόφωνο του Πρώτου Θέματος περιέγραψε τα έργα και το πλαίσιο του Σχεδίου Ανάκαμψης προαναγγέλλοντας παράλληλα την πρώτη κοινοποίησή του τις Βρυξέλλες. Εξήγησε πως στο Ελληνικό σχέδιο θα ενταχθούν πολλές ιδιωτικές επενδύσεις που θα συγχρηματοδοτούνται, πολλά ΣΔΙΤ, αλλά και οι επενδύσεις ώστε να γίνουν δραστικές αλλαγές στο κράτος με τη ψηφιοποίησή του, καθώς και παρεμβάσεις στην υγεία. Θα περιλαμβάνει επίσης αρδευτικά και αντιπλημμυρικά έργα “για να προετοιμασθούμε για την κλιματική αλλαγή”, καθώς και κρίσιμες υποδομές. Επιπλέον, θα περιέχει μεγάλο πρόγραμμα κατάρτισης με άλλους όρους και με έμφαση σε ψηφιακές δεξιότητες, καθώς και την ψηφιακή κάρτα εργασίας.
Έκανε όμως σαφές πως θα πρόκειται για ένα σχέδιο επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων με τα έργα που θα ενταχθούν να πρέπει να εκπληρώνουν αυστηρούς όρους. “δεν θα μοιράζουμε λεφτά από το παράθυρο” είπε.
Η προχρηματοδότηση θα καλυφθεί από εθνικό χρήμα και τα λεφτά από την ΕΕ θα έρθουν μετά. Ο ακριβής χρόνος συνδέεται και με τις αποφάσεις ανά την Ε.Ε..
Η ανακοίνωση της πολιτικής συμφωνίας μεταξύ του Ευρωκοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τα χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης και για τον Νέο πολυετή Προϋπολογισμό (δηλαδή για το σύνολο του πακέτου του 1,3 τρισ. ευρώ που αποφασίσθηκε σε επίπεδο Συνόδου Κορυφής τον προηγούμενο Ιούλιο) δεν σημαίνει πως φτάνει η Ευρώπη στο τέλος της διαδρομής. Απλά ξεκινά ένας ακόμη γύρος διαπραγματεύσεων και κινήσεων σε επίπεδο πλέον Συμβουλίου και κρατών – μελών ούτως ώστε να μπορέσουν να τεθούν σε ισχύ τα νέα αυτά εργαλεία εντός του 2021.
Δηλαδή και πάλι είναι ζητούμενο αν θα μπορέσει να λάβει η Ελλάδα (όπως όλα τα κράτη) προκαταβολή από το Ταμείο Ανάκαμψης (από το οποίο διεκδικεί έως 32 δισ. ευρώ) πριν τελειώσει το πρώτο εξάμηνο του 2011 και αν θα ξεκινήσει το νέο ΕΣΠΑ (των περίπου επιπλέον 20 δισ. ευρώ) χωρίς καθυστερήσεις.
Η Ελληνική πλευρά οριστικοποιεί λοιπόν το εθνικό προσχέδιο ανάκαμψης. Ωστόσο, παράλληλα περιμένει χρήματα από την Ευρώπη για τις… άμεσες ανάγκες. Δηλαδή για μέτρα στήριξης από την Πανδημία. Η υστέρηση στην έλευσή τους δείχνει και τι μπορεί να συμβεί στο επόμενο πακέτο…
Η καθυστέρηση στα μέτρα στήριξης
Τα πρώτα μέτρα στήριξης αποφασίσθηκαν σε επίπεδο ΕΕ την Άνοιξη του 2020. Δόθηκε το πράσινο φως να κάνουν ελεύθερα δαπάνες τα κράτη (ρήτρα διαφυγής) αλλά και θεσπίστηκε η αλλαγή χρήσης των κονδυλίων του ΕΣΠΑ και το πακέτο 540 δις ευρώ νέα δάνεια στήριξης (μέσω του SURE, της ΕΤΕπ και του ESM).
Το μόνο ποσό από την ΕΕ που έχει φτάσει – όπως επαναλαμβάνει η ηγεσία του Υπουργείου Οικονομικών – είναι 2,5 δισεκατομμύρια ευρώ μέσω του υφιστάμενου ΕΣΠΑ. Από κονδύλια τα οποία αρχικά – προ πανδημίας – προορίζονταν για επενδύσεις αλλά τελικά κάλυψαν τη δαπάνη για μέτρα στήριξης. Το ίδιο θα συμβεί με τις επιδοτήσεις των περιφερειών προς επιχειρήσεις που δέχθηκαν πλήγμα και τώρα είναι σε φάση υποβολής αιτήσεων ενδιαφερόμενων εταιρειών (ποσό έως 1,5 δισ. ευρώ).
Αυτά είναι και τα μόνα χρήματα με την μορφή επιδοτήσεων και δεν είναι “νέο” χρήμα αλλά κονδύλια που ήδη αναλογούσαν στην Ελλάδα. Τα υπόλοιπα λεφτά που έχουν αποφασιστεί αλλά δεν έχουν φτάσει είναι δάνεια.
Από το πακέτο των 540 δισεκατομμυρίων ευρώ δανείων που αποφασίστηκε τον προηγούμενο Απρίλιο τελικά το μόνο που θα έρθει φέτος είναι μία πρώτη δόση του δανείου SURE (1,3 δισ. δάνειο της Επιτροπής επί συνόλου 2,7 δισ. ευρώ που δικαιούται η χώρα). Τα δάνεια της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων κατευθείαν προς το επιχειρηματικό κόσμο για την παροχή ρευστότητας είναι δεδομένο πλέον ότι αναμένονται από τον Ιανουάριο – Φεβρουάριο του 2021 και μετά, ενώ τότε υπολογίζεται και η δεύτερη δόση του πακέτου SURE.
Πέραν αυτών των δύο εργαλείων (που σε Ευρωπαϊκό επίπεδο διανέμουν 200 και 100 δισεκατομμύρια ευρώ αντίστοιχα από ΕΤΕπ και Sure) το μόνο που είναι έτοιμο αλλά προς το παρόν δεν είναι επιθυμητό – όπως επαναλαμβάνει η κυβέρνηση είναι τα δάνεια του ESM για την κάλυψη δαπανών που προκαλεί η υγειονομική κρίση.
Είναι διαθέσιμα έως και το 2022 και η Ελλάδα μπορεί να πάρει περίπου 3,7 δισ. ευρώ επί συνόλου 240 δισ. ευρώ. Δεν έχει γίνει αίτημα από κανένα κράτος μέλος.
Η Ευρώπη λοιπόν κινείται με αργά βήματα στο πεδίο των παρεμβάσεων χρηματοδότησης των κρατών μελών για να αντιμετωπίσουν την πανδημία, όπως εξηγούν αρμόδιες πηγές.
Σημειώνεται πως από το νέο Ταμείο Ανάκαμψης αναλογούν επιπλέον περίπου 2 δις ευρώ μέσα από το πρόγραμμα React EU που επίσης αναμένονται πλέον μέσα στο 2021….
Η κυβέρνηση παράλληλα υπολογίζει τις επιπτώσεις των νέων δεδομένων: του 2ου lockdown αλλά και των θετικών ειδήσεων περί εμβολίου. Σύμφωνα με πηγές, αυτό ουσιαστικά που προκαλείται είναι ότι επιστρέφουν οι εκτιμήσεις το βασικό σενάριο ανάκαμψης. Καθώς τούτο περιείχε την εύρεση εμβολίου.
Αυτό συνεπάγεται βαθύτερη ύφεση για το 2020 (λόγω του δεύτερου κύματος των lockdown τo οποίo προφανώς δεν ανατρέπεται) αλλά και σχετικά καλές προοπτικές για την ανάκαμψη του 2021. Ο λόγος για μία πρόβλεψη η οποία για την Ελλάδα συνεπάγεται σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις άνοδο του ΑΕΠ κατά 5% και πρωτογενές έλλειμμα της τάξης του 3% του ΑΕΠ το 2021. Δηλαδή όσο προέβλεπε το “εναλλακτικό” σενάριο του Υπουργείου Οικονομικών στο προσχέδιο του Οκτωβρίου.
Έως το τέλος της επόμενης εβδομάδας αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή – βάσει της σχετικής Συνταγματικής υποχρέωσης – το τελικό σχέδιο Προϋπολογισμού. Θα περιλαμβάνει τις νεότερες προβλέψεις μαζί και μετά επιπλέον αναγκαία μέτρα στήριξης της οικονομίας που προανήγγειλε χθες ο υπουργός Χρήστος Σταϊκούρας.
Σύμφωνα με τον κ. Σκυλακάκη η ανάκαμψη το 2021 μπορεί να ξεπεράσει το 5% και κλειδί θα είναι ο τουρισμός και το κατά πόσο θα ξεπερασθεί ο στόχος για επιστροφή στο 60% του τζίρου του 2019. Μίλησε επίσης για ένα πρωτόγνωρα υψηλό πακέτο δαπανών που ξεπερνά τα 70 δις ευρώ φέτος.
Η συμφωνία του Ευρωκοινοβουλίου
Όπως προκύπτει από τη συμφωνία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με το Συμβούλιο μετά από δέκα εβδομάδες εντατικών διαπραγματεύσεων για το επόμενο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (ΠΔΠ 2021-2027) και για τους νέους ίδιους πόρους ( ο συμβιβασμός θα πρέπει να εγκριθεί και από τα δύο αρμόδια θεσμικά όργανα της ΕΕ) προβλέπεται αύξηση ύψους 16 δισ. ευρώ στο πακέτο που συμφωνήθηκε από τους αρχηγούς κρατών ή κυβερνήσεων κατά τη Σύνοδο Κορυφής τον Ιούλιο. Τα 15 δισ. ευρώ θα ενισχύσουν εμβληματικά προγράμματα για την προστασία των πολιτών από την πανδημία, την παροχή ευκαιριών στην επόμενη γενιά και τη διαφύλαξη των ευρωπαϊκών αξιών, ενώ 1 δισ. ευρώ θα διατεθεί για την αύξηση της ευελιξίας την αντιμετώπιση μελλοντικών αναγκών και κρίσεων.
Επίσης συμφωνήθηκε η θέσπιση νέων ιδίων πόρων κατά την επόμενη επταετία, ενώ το Κοινοβούλιο διασφάλισε ότι τα τρία θεσμικά όργανα θα συνεδριάζουν τακτικά για να αξιολογούν την χρήση των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης αλλά και διαδικασία για “εποικοδομητικό διάλογο” μεταξύ Κοινοβουλίου και Συμβουλίου βάσει αξιολόγησης από την Επιτροπή.
capital.gr
