Ο Γάλλος πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν πρόκειται να επισκεφθεί τη Βαγδάτη και πιθανώς το βόρειο Κουρδιστάν την Τετάρτη, υπογραμμίζοντας σε όλα τα μέτωπα τις διαφορές Τουρκίας-Γαλλίας. Για θρησκευτικούς, ιστορικούς και ιδεολογικούς λόγους, στη Μεσόγειο, την Κύπρο, τη Βηρυτό, το Μαχρέμπ και το Σαχέλ, Παρίσι και Άγκυρα τρέφουν ένα «αιώνιο μίσος».
«Ο Μακρόν θα επισκεφθεί το Ιράκ σε δύο ημέρες και όπως όλα δείχνουν θα βρεθεί και στην κουρδική περιοχή», ανέφερε ο αναλυτής Michael Tanchum τη Δευτέρα, αναφερόμενος στην περιοχή όπου πρόσφατα εισέβαλαν τα τουρκικά στρατεύματα. «Φαίνεται σαν η αρχή μίας γαλλικής εκστρατείας ενάντια στις τουρκικές επεκτατικές βλέψεις».
Η ένταση μεταξύ του Μακρόν και του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κορυφώθηκε τον Ιούνιο, όταν μια γαλλική φρεγάτα κοντά στις ακτές της Λιβύης, επιδιώκοντας να επιβάλει το εμπάργκο όπλων του ΝΑΤΟ, παρενοχλήθηκε από τουρκικές φρεγάτες που συνοδεύουν το φορτηγό-πλοίο.
«Η κατάσταση ήταν ήδη τεταμένη όταν συνέβη αυτό», δήλωσε ο Guillaume Perrier, ανταποκριτής της Τουρκίας για τη γαλλική εφημερίδα Le Monde, στην Ahval. «Αλλά σίγουρα αυτό το περιστατικό άνοιξε ένα νέο κύκλο εντάσεων». Η Γαλλία δεν θα ανεχόταν ποτέ τέτοια επέμβαση στην Αφρική. Η σύγκρουση για τη Λιβύη αποτυπώνει τους διαφορετικούς προσανατολισμούς Τουρκίας και Γαλλίας πάνω στη συγκεκριμένη εμφύλια σύγκρουση.
Από τη μία, η Άγκυρα θεώρησε ότι είχε την ευκαιρία αφενός να κατοχυρωθεί ως περιφερειακή δύναμη αφετέρου να προωθήσει τα σχέδιά της για τη «Γαλάζια Πατρίδα» βρίσκοντας την πρώτη χώρα της Μεσογείου που ήταν διατεθειμένη να υπογράψει μαζί της συμφωνία οριοθέτησης ΑΟΖ. Κομβική πλευρά του υπολογισμού της το γεγονός ότι η κυβέρνηση της Τρίπολης παρέμενε η κυβέρνηση που ήταν αναγνωρισμένη από τον ΟΗΕ ως τέτοια. Και στον αντίποδα η Γαλλία, που ποτέ δεν έπαψε να θεωρεί τον εαυτό της ως μία «μεγάλη δύναμη», είδε τα κεκτημένα μία δεκαετίας να εξαφανίζονται. Και αντέδρασε.
Το βάθος της αντιπαράθεσης
Η αντιπαράθεση δεν αφορά απλώς συγκρουόμενα σχέδια πάνω στη διαχείριση περιφερειακών κρίσεων. Ούτε καν απλώς το πώς η Γαλλία βλέπει με μεγάλη επιφύλαξη την προσπάθεια μιας ακόμη δύναμης να αποκτήσει πρόσβαση σε μια περιοχή στην οποία θεωρεί ότι έχει τον πρώτο λόγο.
Η Γαλλία βλέπει ούτως ή άλλως με επιφύλαξη την προσπάθεια μιας χώρας την οποία κυβερνά μια παραλλαγή «πολιτικού Ισλάμ» να αποκτήσει αυξημένη διεθνή παρουσία. Σε πείσμα της δημοκρατικής ρητορικής των γαλλικών κυβερνήσεων, η Γαλλία είναι από τις χώρες που βλέπει με τη μεγαλύτερη επιφύλαξη την εμφάνιση μιας ισλαμικής πολιτικής ή πολιτιστικής ταυτότητας, ξεκινώντας από το πώς αντιμετωπίζει σχετικά ζητήματα στο εσωτερικό της ως προς τους μουσουλμάνους πολίτες της. Ήταν η χώρα που ήδη από τη δεκαετία του 2000 πήρε την ευθύνη πρακτικά να ανακόψει την ενταξιακή προοπτική της Τουρκίας. Παραμένει η χώρα που πιο εύκολα συζητά κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας εντός ΕΕ. Όλα αυτά παραπέμπουν σε μια γαλλική εκτίμηση ότι ούτως ή άλλως πρέπει να ανακοπούν οι φιλοδοξίες της Τουρκίας.
Σε όλα αυτά προστίθενται και τα ζητήματα που αφορούν τα ενεργειακά της Νοτιοανατολικής Μεσογείου όπου η Γαλλία, που για παράδειγμα ήδη έχει εξασφαλίσει «οικόπεδα» της Κυπριακής ΑΟΖ δεν βλέπει με καλό μάτι τη διαρκή αμφισβήτηση από την Τουρκία των κυπριακών κυριαρχικών δικαιωμάτων.
Μια σύγκρουση εντός του ΝΑΤΟ
Η αντιπαράθεση Γαλλίας και Τουρκίας είναι και μια σύγκρουση εντός του ΝΑΤΟ. Μάλιστα, έχει ενδιαφέρον ότι η Τουρκία σε διάφορες στιγμές έχει τοποθετηθεί ως υπερασπιστής του ΝΑΤΟ, σε αντιδιαστολή με την απαξιωτική αναφορά που είχε κάνει ο πρόεδρος Μακρόν στο «εγκεφαλικά νεκρό ΝΑΤΟ». Βέβαια από την άλλη, η γαλλική πλευρά πάντα υπογραμμίζει ότι η Τουρκία επιμένει στα ρωσικά πυραυλικά συστήματα S-400, ενώ το Παρίσι κατηγορεί την Άγκυρά για την άρνησή της να αποδεχτεί το σχέδιο Eagle Defender για την Πολωνία και τις Βαλτικές χώρες, σχέδιο το οποίο η Τουρκία έχει πει ότι θα μπλοκάρει όσο το ΝΑΤΟ δεν κατατάσσει τις κουρδικές πολιτοφυλακές PYD ανάμεσα στις τρομοκρατικές οργανώσεις. Αίτημα δύσκολο να γίνει δεκτό, εάν σκεφτούμε ότι οι ΗΠΑ στηρίχτηκαν σε αυτές κατά τις επιχειρήσεις κατά του Ισλαμικού Κράτους στη Συρία.
Εντός του ΝΑΤΟ σχηματίζονται «στρατόπεδα» και συμμαχίες. Ελλάδα και Γαλλία εκπροσωπούν κοινά συμφέροντα την ώρα που η Γερμανία δείχνει μεγάλα όρια ανοχής στις τουρκικές προκλήσεις. Σε κάθε περίπτωση η συγκεκριμένη αντιπαράθεση θα συνεχίσει να είναι μία από τις βασικές παραμέτρους των ευρύτερων συγκρούσεων στη Μεσόγειο.
www.onalert.gr
