Επανυπολογισμός εκατοντάδων χιλιάδων συντάξεων με βάση τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης
Τον νέο τρόπο υπολογισμού των συντάξεων για όσους έχουν άνω των 30 ετών ασφάλισης, με βάση τον νόμο 4670/2020 που ψηφίστηκε τον περασμένο Φεβρουάριο, προσδιορίζει εγκύκλιος που εξέδωσε το υπουργείο Εργασίας.
Ο νόμος οδηγεί σε αυξήσεις στις συντάξεις και αναδρομικά. Ωστόσο, ο υπουργός Γιάννης Βρούτσης γνωστοποίησε ότι δεν πρόκειται να εφαρμοστεί πριν από τον Μάρτιο, καθώς απαιτείται ένα τιτάνιο έργο επανυπολογισμού εκατοντάδων χιλιάδων συντάξεων, με βάση τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης, το οποίο δυσχεραίνει σημαντικά το γεγονός ότι και οι υπηρεσίες του ΕΦΚΑ και του υπουργείου Εργασίας έχουν «αποψιλωθεί» λόγω των περιοριστικών μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας.
Έτσι, και με δεδομένο ότι ο νόμος έχει έναρξη ημερομηνίας εφαρμογής τον Οκτώβριο του 2019, υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο η υλοποίησή του να συνοδεύεται με καταβολή αναδρομικών έως και 17- 18 μηνών.
Η εγκύκλιος αναλύει τον τρόπο υπολογισμού των συντάξεων από την 1η Ιανουαρίου 2019 και εντεύθεν, αλλά και τον επανυπολογισμό από την 1η Οκτωβρίου 2019 των συντάξεων που απονεμήθηκαν από τον Μάιο του 2016 (ψήφιση νόμου Κατρούγκαλου).
Οι συνταξιούχοι τους οποίους αφορούν οι αλλαγές χωρίζονται στις εξής κατηγορίες:
- σε περίπου 50.000 άτομα που είχαν βγει στη σύνταξη πριν από τον νόμο Κατρούγκαλου, με προσωπική διαφορά έως 50 ευρώ, που θα δουν τη σύνταξή τους να αυξάνεται σε πέντε ετήσιες ισόποσες δόσεις,
- σε περίπου 100.000 συνταξιούχους προ του Μαΐου του 2016 με αρνητική προσωπική διαφορά, που θα δουν και αυτοί αυξήσεις σε πέντε ετήσιες δόσεις,
- 50.000 άτομα που συνταξιοδοτήθηκαν μετά τον Μάιο του 2016 και θα δουν τις συντάξεις τους να αυξάνονται εφάπαξ κατά 50 ευρώ μέσο όρο.
Παράλληλα, περίπου 500.000 συνταξιούχοι για τους οποίους επίσης μειώνεται η αρνητική προσωπική διαφορά, θα δουν αυξήσεις τρία χρόνια νωρίτερα από το προβλεπόμενο, δηλαδή το 2024 αντί του 2027.
Όπως αποτυπώνεται και στον πίνακα που παραθέτουμε, ο νόμος προβλέπει σημαντική αύξηση στα ποσοστά αναπλήρωσης για όσους βγήκαν ή πρόκειται να βγουν στη σύνταξη έχοντας ξεπεράσει τα 30 έτη ασφάλισης.
Ενδεικτικά, το ποσοστό για όσους έχουν από 30 έως 33 έτη αυξάνεται από 1,42% στο 1,98%, ενώ όσοι έχουν συμπληρώσει από 36 έως 40 έτη ασφάλισης βλέπουν το ποσοστό αναπλήρωσης να αυξάνεται από 1,85% σε 2,55%.
Ειδικότερα, οι συντάξεις που έχουν υπολογιστεί με βάση τις διατάξεις του Ν. 4387/2016 (νόμου Κατρούγκαλου) επανυπολογίζονται ως εξής:
- Από την 1/10/2019 οι συντάξεις -πλην όσων χορηγούνται από τον ΟΓΑ- που έχουν απονεμηθεί ή εκκρεμεί η απονομή τους μετά την έναρξη ισχύος του Ν. 4387/2016 υπολογίζονται εκ νέου, σύμφωνα με τα ποσοστά αναπλήρωσης του Πίνακα 2, της παραγράφου 5, του άρθρου 8. Από την 1/10/2019 καταβάλλονται τυχόν προκύπτουσες αυξήσεις στη σύνταξη. Αν το ποσό των συντάξεων αυτών, όπως επανυπολογίζεται, είναι μικρότερο εκείνου που προκύπτει από τον υπολογισμό τους, το ποσό της διαφοράς που προκύπτει εξακολουθεί να καταβάλλεται στον δικαιούχο ως προσωπική διαφορά.
- Οι αιτήσεις συνταξιοδότησης που υποβάλλονται από την 1/10/2019 και έπειτα θα υπολογιστούν εξαρχής με βάση τα αυξημένα ποσοστά αναπλήρωσης.
- Για αιτήσεις που έχουν υποβληθεί από τις 13/5/2016 έως τις 30/9/2019 το ποσό της σύνταξης λόγω της εφαρμογής διαφορετικών ποσοστών αναπλήρωσης διαφοροποιείται για την περίοδο από την έναρξη καταβολής της σύνταξης μέχρι τις 30/9/2019 και για την περίοδο από 1/10/2019 και έπειτα.
Το ποσό ανά περίοδο προκύπτει από δύο υπολογισμούς:
1) πρώτος υπολογισμός για το χρονικό διάστημα από την ημερομηνία υποβολής του αιτήματος και έως τις 30/9/2019. με βάση τα ποσοστά αναπλήρωσης του Πίνακα 1,
2) δεύτερος υπολογισμός για το χρονικό διάστημα από 1/10/2019 και εφεξής, με βάση τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης του Πίνακα 2, και σύγκριση των ποσών που προκύπτουν από τον πρώτο και τον δεύτερο υπολογισμό για τον καθορισμό του τελικά καταβαλλόμενου ποσού από 1/10/2019.
Οι τυχόν προκύπτουσες αυξήσεις, με βάση τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης του Πίνακα 2, χορηγούνται από 1/10/2019 ως αρνητική προσωπική διαφορά, δηλαδή αύξηση της ανταποδοτικής σύνταξης, η οποία χορηγείται άμεσα, χωρίς δοσολόγιο από 1/10/2019. Αντιθέτως, τυχόν προκύπτουσες μειώσεις, με βάση τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης του Πίνακα 2, οδηγούν στη δημιουργία θετικής προσωπικής διαφοράς, που συνεχίζει να χορηγείται από 1/10/2019 ως προσωπική διαφορά.
Σημειώνεται ότι το άρθρο 94, παρ. 2 του Ν. 4387/2016 συνεχίζει να ισχύει και εφαρμόζεται κατά τον επανυπολογισμό των συντάξεων, επί αιτήσεων που έχουν κατατεθεί για τα έτη 2016, 2017 και 2018. Η σύγκριση θα διενεργείται μεταξύ του συνολικού ποσού (εθνική, ανταποδοτική και προσωπική διαφορά του άρθρου 94) που χορηγείται μέχρι τις 30/9/2019 και του συνολικού ποσού (εθνική, ανταποδοτική και προσωπική διαφορά του άρθρου 94) που προκύπτει από τον νέο υπολογισμό από 1/10/2019.
