Το Oruc Reis τείνει στο Καστελόριζο - «Κόκκινος Οκτώβρης» στο Αιγαίο

Τι επιδιώκει ο Ερντογάν επεκτείνοντας μονομερώς την τουρκική ζώνη έρευνας και διάσωσης στο Αιγαίο μέχρι τον 25ο μεσημβρινό – Δείτε τους τουρκικούς χάρτες – Αυθαίρετος και παράνομος ο τουρκικός νόμος για τις περιοχές SAR απαντά το ΥΠΕΞ και επικαλείται τον ICAO και τον IMO που αναγνωρίζουν τη δικαιοδοσία της Ελλάδας για έρευνα και διάσωση σε όλο το FIR Αθηνών

Σε απόσταση μόλις 18 ναυτικών μιλίων νοτιοανατολικά από το Καστελόριζο, την κοντινότερη απόσταση τόσο την τελευταία εβδομάδα όσο και απο την αρχή της ελληνοτουρκικής κρίσης, είχε φτάσει το Oruc Reis με τα βοηθητικά του Ataman και Cengiz Han αλλά και τα τουρκικά πολεμικά πλοία που το συνοδεύουν.

Το μεσημέρι της Κυριακής ο πλους του τουρκικού ερευνητικού πλοίου δημιουργούσε ερωτήματα για την πορεία του τουρκικού στολίσκου και την πρόθεση της Άγκυρας να στείλει το Oruc Reis ακόμη πιο κοντά στο Καστελόριζο.

Στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας παρακολουθούν λεπτό προς λεπτό την πορεία του Oruc Reis σε περιοχή ελληνικής υφαλοκρηπίδας. Σύμφωνα με την τουρκική Navtex της προηγούμενης Κυριακής 11 Οκτωβρίου, το τουρκικό ερευνητικό πλοίο θα μπορούσε να φτάσει μέχρι και σε απόσταση 6,5 μιλίων από το Καστελλόριζο, διεξάγοντας ερευνητικές εργασίες στο όριο των ελληνικών χωρικών υδάτων.

Με τον τρόπο αυτό ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προσπαθεί να οικοδομήσει μια διπλή αμφισβήτηση: Οτι δήθεν δεν έχουν δικαίωμα σε θαλάσσιες ζώνες πλην της ελληνικής χωρικής θάλασσας των 6 ναυτικών μιλίων και ότι η Αθήνα δεν έχει δικαίωμα να επεκτείνει τα ελληνικά χωρικά ύδατα μέχρι τα 12 ναυτικά μίλια.

Στην κυβέρνηση πάντως μιλούν για έναν «κόκκινο Οκτώβρη» στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, με την Άγκυρα να κλιμακώνει την ένταση με κάθε τρόπο, και χωρίς αφορμές, οικοδομώντας κάθε ημέρα μια ατζέντα με όλο και περισσότερες αμφισβητήσεις και διεκδικήσεις έναντι της Αθήνας.

Η αμφισβήτηση της ελληνικής περιοχής δικαιοδοσίας για έρευνα και διάσωση στο Αιγαίο

Ακόμη μία σοβαρή εξέλιξη συνιστά η απόφαση της Άγκυρας να ορίσει αυθαίρετα, με νόμο μάλιστα, την τουρκική περιοχή δικαιοδοσίας για έρευνα και διάσωση στο Αιγαίο μέχρι το μέσον του αρχιπελάγους, στο όριο του 25ου μεσημβρινού. Με τους χάρτες που έδωσε στη δημοσιότητα ο υπουργός Μεταφορών της Τουρκίας Αντίλ Καραϊσμάλογλου, η Άγκυρα επιχειρεί να υφαρπάξει περιοχή που ανήκει στη δικαιοδοσία της Αθήνας για έρευνα και διάσωση στο Αιγαίο. Πρόκειται για ακόμη ένα προκλητικό βήμα αμφισβήτησης ελληνικής δικαιοδοσίας για επιχειρήσεις SAR (Search and Rescue) στο Αιγαίο από τον Ταγίπ Ερντογάν.

Δείτε τον χάρτη που ανήρτησε ο Τούρκος υπουργός Μεταφορών

Σε επίπεδο βαρύτητας της πρόκλησης, η αμφισβήτηση της ελληνικής περιοχής δικαιοδοσίας για έρευνα και διάσωση στο Αιγαίο είναι μικρότερης έντασης από την κίνηση του Oruc Reis στο Καστελλόριζο. Με τις σεισμικές εργασίες νοτίως του Καστελλόριζου, ο Ταγίπ Ερντογάν αμφισβητεί εμπράκτως ελληνικό κυριαρχικό δικαίωμα για αξιοποίηση του θαλάσσιου και υποθαλάσσιου χώρου, του υπεδάφους της θάλασσας και της υφαλοκρηπίδας που η Αθήνα θεωρεί ότι στην περιοχή νοτίως του συμπλέγματος της Μεγίστης ανήκει στην Ελλάδα. Με τον νόμο για έλεγχο του μισού Αιγαίου ανατολικά του 25ου μεσημβρινού σχετικά με την αρμοδιότητα για επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης, το τουρκικό καθεστώς θέλει να σφετεριστεί μια αρμοδιότητα που έχει αποδοθεί στην Ελλάδα από τον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO) και τον Διεθνή Ναυτολιακό Οργανισμό (ΙΜΟ).

«Η ελληνική περιοχή ευθύνης, η οποία έχει καθορισθεί την δεκαετία του ’50 με Περιοχικές Συμφωνίες Αεροναυτιλίας του ICAO και δηλωθεί από το 1975 στον αρμόδιο Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (ΙΜΟ), συμπίπτει με το FIR Αθηνών και είναι σύμφωνη με τις συστάσεις του ΙΜΟ και ΙCAO, όπως περιλαμβάνονται στο Διεθνές Εγχειρίδιο Αεροναυτικής και Ναυτικής Έρευνας και Διάσωσης (IAMSAR Manual). Υπογραμμίζεται ότι και στην πράξη η Ελλάδα, μέσω του αρμόδιου ελληνικού Ενιαίου Κέντρου Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης (Joint Rescue Coordination Center – JRCC) στον Πειραιά, συντονίζει αποτελεσματικά όλες τις επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης στην περιοχή ευθύνης της, παρέχοντας εν προκειμένω υπηρεσίες σε όλα τα κινδυνεύοντα πλοία και αεροπλάνα» επισημαίνεται σε ανακοίνωση του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών.

Η Αθήνα δηλώνει κατηγορηματικά ότι «η τουρκική περιοχή ευθύνης έρευνας και διάσωσης που ορίστηκε αυθαίρετα με τον νέο τουρκικό νόμο, όπως άλλωστε και αυτή που είχε ορισθεί με τον τουρκικό νόμο του 1988, είναι παράνομη στο μέτρο που επικαλύπτει περιοχές ελληνικής κυριαρχίας και δικαιοδοσίας, συνεπώς δεν παράγει έννομα αποτελέσματα. Πέραν όμως αυτού, δεν στηρίζεται σε επιχειρησιακά κριτήρια και δεν εξυπηρετεί τους σκοπούς ασφάλειας της ανθρώπινης ζωής».

Η τουρκική «γαλάζια πατρίδα»

Η κίνηση του τουρκικού καθεστώτος να διεκδικήσει με νόμο αρμοδιότητες έρευνας και διάσωσης στο μισό Αιγαίο ανατολικά του 25ου μεσημβρινού, φέρνει στη μνήμη την αρχική προσπάθεια του Ταγίπ Ερντογάν να παραχαράξει το διεθνές δίκαιο. Ηταν 1η Σεπτεμβρίου του 2019 όταν ο πρόεδρος της Τουρκίας είχε φωτογραφηθεί μπροστά από έναν χάρτη της υποτιθέμενης τουρκικής «γαλάζιας πατρίδας» των 462.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων που έδειχνε το Αιγαίο χωρισμένο στη μέση με την περιοχή ανατολικά του 25ου μεσημβρινού δήθεν ανήκουσα στην Άγκυρα. Και κυρίως, η προσπάθεια σφετερισμού ελληνικής δικαιοδοσίας στο μισό Αιγαίο εκθέτει όλους τους διπλωματικούς εκπροσώπους ισχυρών ξένων χωρών στην Αθήνα που τον Σεπτέμβριο του 2019, όταν ο Ερντογάν είχε παρουσιάσει δημοσίως και με κάθε επισημότητα τον χάρτη των τουρκικών αξιώσεων είχαν σπεύσει να καθησυχάσουν τα διαμαρτυρόμενα μέλη της ελλληνικής κυβέρνησης επιχειρηματολόγωντας ότι δεν πρέπει να πάρουν στα σοβαρά τις κινήσεις αυτές της τουρκικής πλευράς…

Δείτε τη φωτογραφία του Ερντογάν με αντίστοιχο χάρτη από τον περασμένο Σεπτέμβριο: