Η πτώση της κυβέρνησης Σαμαρά λόγω της πολιτικής πίεσης και της μη εκλογής προέδρου της Δημοκρατίας το 2014, εμπόδισε την Ελλάδα να βγει από τα Μνημόνια. Αυτή την διαπίστωση καταγράφει επισήμως ο ESM, σε μια ειδική έκδοση 425 σελίδων για την ελληνική κρίση που «γέννησε» τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας που δημοσιεύθηκε σήμερα, με τίτλο: «Περιφρουρώντας το ευρώ σε καιρούς κρίσης – Η ιστορία του ESM από μέσα».
Η έκθεση φιλοξενεί απόψεις των πρωταγωνιστών της εποχής εκείνης και την εσωτερική οπτική των γεγονότων, ενώ επιρρίπτει ευθύνες και στην σκληρή και ασυνήθιστη (έως ύποπτη) στάση του ΔΝΤ που πίεζε για μέτρα, που είχαν οδηγήσει και στο περίφημο email Χαρδούδελη.
Ειδικότερα η έκθεση φωτίζει τις άγνωστες πτυχές της Ιστορίας εκείνης της εποχής μέχρι την εκλογή της κυβέρνησης Τσίπρα και την στροφή 180 μοιρών που έκανε το 2015. «Τον Ιούνιο του 2015 το Grexit ήταν πολύ, πολύ κοντά» αποκαλύπτει ο Κλάους Ρέγκλινγκ.
«Το 2013 και το α΄ εξάμηνο του 2014 το 2ο Πρόγραμμα κινήθηκε εν πολλοίς όπως είχε σχεδιαστεί. Το 2013 ο EFSF εκταμίευσε 8 δόσεις στην Ελλάδα συνολικού ύψους 25,3 δισ. ευρώ και για λίγο το 2014 οι προοπτικές της Ελλάδας φαίνονταν να βελτιώνονται. Το ΑΕΠ αυξήθηκε 0,7% και κινήθηκε θετικά για πρώτη φορά από το 2007. Οι αποδόσεις των δεκαετών ομολόγων σταθεροποιήθηκαν γύρω στο 6% το καλοκαίρι του 2014.
Η κυβέρνηση προέβη σε προσεκτική επιστροφή στις αγορές σε δύο περιπτώσεις ενώ ανακοίνωσε θεαματική βελτίωση του προϋπολογισμού. Εν τω μεταξύ, οι τράπεζες αύξησαν το ιδιωτικό τους κεφάλαιο και εξέδωσαν ομόλογα. Στις αρχές του 2014, η Επιτροπή δήλωσε ότι η Ελλάδα είχε επιτύχει ένα πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 1,2 δισ. Ευρώ το 2013 ως αποτέλεσμα της δημοσιονομικής αναδιάρθρωσής της.
Η Ελλάδα χρειάστηκε επίσης να πείσει το ΔΝΤ ότι τα οικονομικά του ήταν σε βιώσιμη πορεία για τουλάχιστον 12 μήνες, συνήθης απαίτηση για κάθε εκταμίευση από το ΔΝΤ. Το ΔΝΤ είχε μια διαφορετική προσέγγιση όσον αφορά τη διατηρησιμότητα του χρέους από τη ζώνη του ευρώ, αλλά εκείνη τη στιγμή τα θεσμικά όργανα της ζώνης του ευρώ δεν ήθελαν να ανατρέψουν την τάξη μέσα στην Τρόικα. Ως αποτέλεσμα, η ανασκόπηση δεν ολοκληρώθηκε ποτέ, πράγμα που σημαίνει ότι οι βασικές εκταμιεύσεις δεν πραγματοποιήθηκαν.
«Το μεγαλύτερο λάθος έγινε το 2014». Αυτό επισημαίνει ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, Γιάννης Στουρνάρας. «Ήταν μεγάλο λάθος το γεγονός ότι δεν έκλεισε η αξιολόγηση, εξαιτίας ενός δημοσιονομικού κενού λίγων εκατομμυρίων ευρώ», σχολιάζει …
Όμως, ο Ρολφ Στράουχ του ΕΜΣ υπενθυμίζει ότι (…) «προς το δεύτερο εξάμηνο του 2014, η κυβέρνηση Σαμαρά είχε εξαντλήσει το πολιτικό της κεφάλαιο και ουσιαστικά δεν ήταν σε θέση να προχωρήσει σε οποιαδήποτε σημαντική διαρθρωτική μεταρρύθμιση.
Ως εκ τούτου, η κυβέρνηση είχε πέσει κάτω από ορισμένα σημεία αναφοράς που συμφωνήθηκαν με το ΔΝΤ, τα οποία ουσιαστικά δεν ικανοποιήθηκαν. Από την ευρωπαϊκή πλευρά, το χάσμα απόδοσης ήταν μικρότερο, αλλά δεν περιοριζόταν μόνο στο ζήτημα του προϋπολογισμού.
Προς τα τέλη του έτους, ο Αντώνης Σαμαράς αισθανόταν πως δεν έχει πια την αναγκαία πολιτική στήριξη για τον τελευταίο γύρο περικοπών στον προϋπολογισμό και διαρθρωτικά μέτρα, που απαιτούνταν για να εξασφαλίσει την έγκριση της τρόικας.
Έχοντας να αντιμετωπίσει την μειωμένη στήριξη στο εσωτερικό, επεδίωξε μεγαλύτερη επιείκεια από τους Ευρωπαίους ηγέτες, αλλά αυτοί αρνήθηκαν να αφήσουν τις πολιτικές εξελίξεις να υπαγορεύσουν την πορεία της αξιολόγησης. Σε εκείνο το σημείο ο Σαμαράς δεν είχε άλλη επιλογή από το να πάει σε εκλογές, όπως αναφέρεται.
«Τον τελευταίο μήνα που ήταν στην εξουσία, ο Σαμαράς δεν μπορούσε πια να προωθεί το είδος των ουσιαστικών μεταρρυθμίσεων που ζητούσαμε. Αυτό ήταν το αδιέξοδο» σημειώνει ο επικεφαλής οικονομολόγος του ESM, Ρολφ Στράουχ.
Έτσι στις 8 Δεκεμβρίου 2014 ο Έλληνας πρωθυπουργός ανακοίνωσε πρόωρη εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας. Η πολιτική αβεβαιότητα τρόμαξε τις αγορές, με το Χ.Α. να κάνει την βουτιά 12,78%, την μεγαλύτερη ημερήσια πτώση από το 1987. Η χρονιά έκλεισε με πολιτικό αδιέξοδο, καθώς η ελληνική βουλή απέτυχε να επιλέξει τον νέο πρόεδρο και η κυβέρνηση Σαμαρά κατέρρευσε.
Ρέγκλινγκ: Στο χείλος του γκρεμού η Ελλάδα το 2015
Στο σημείο αυτό η Έκθεση φιλοξενεί μια αναφορά του Κλάους Ρέγκλινγκ ότι «τον Ιούνιο του 2015, η Ελλάδα ήταν πολύ κοντά στο όριο. Το Grexit ήταν πολύ, πολύ κοντά, και είμαι πολύ χαρούμενος που στάθηκε δυνατό να αποφευχθεί».
Όπως αναφέρεται στη συνέχεια:
«Οι Έλληνες ψηφοφόροι, πικραμένοι από τις περικοπές των μισθών και των συντάξεων που απαιτούσε η Τρόικα, ζήτησαν αλλαγή μέσω του ΣΥΡΙΖΑ, του κόμματος υπό την ηγεσία του χαρισματικού νέου πολιτικού Αλέξη Τσίπρα. Έγινε πρωθυπουργός στις 26 Ιανουαρίου 2015, για ένα μήνα έμεινε στο δεύτερο πρόγραμμα διάσωσης και δεν υπήρχε προοπτική συμφωνίας για την τελική αξιολόγηση» αναφέρει η έκδοση του ESM.
www.parapolitika.gr
