Τα εγκαίνια της σημαντικής έκθεσης με ζωγραφικά έργα του Σπύρου Παπαλουκά και του Βασίλη Θεοχαράκη θα πραγματοποιηθούν την Κυριακή 14 Απριλίου 2019. Σε δελτίο Τύπου του Ιδρύματος Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β. & Μ. Θεοχαράκη αναφέρονται τα εξής:
«Την Κυριακή, 14 Απριλίου 2019 στις 12.00 μ. εγκαινιάζεται από τον Δήμαρχο Καλαμάτας, κύριο Παναγιώτη Νίκα, η έκθεση «Σπύρος Παπαλουκάς • Βασίλης Θεοχαράκης. ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ. Συλλογή Ιδρύματος Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β. & Μ. Θεοχαράκη» στο Μέγαρο Χορού Καλαμάτας, με πολύτιμα έργα των δύο σπουδαίων ζωγράφων.
Αντιπροσωπευτικοί πίνακες του Σπύρου Παπαλουκά όπως η «Άποψη των Καρυών» και τα κορυφαία του έργα του «Αρσανάς Μεγίστης Λαύρας», «Αρσανάς Μονής Παντοκράτορος», «Καυσοκαλύβια, το Κυριακό», «Μονή Διονύσου», «Μονή Παντοκράτορος», «Μονή Σταυρονικήτα», οι μοναδικές εικόνες από την Τράπεζα Μεγίστης Λαύρας, «ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς», «ο Άγιος Εφραίμ ο Σύρος» και «ο Άγιος Ιωαννίκιος» μαζί με τα έργα του μαθητή του Βασίλη Θεοχαράκη, όπως η «Μονή Ιβήρων», ο «Αρσανάς της Μονής Βατοπεδίου», τα μυστηριώδη δάση του, έργα που πρόσφατα παρουσιάστηκαν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις Βρυξέλλες μαζί με τη «Μονή της Αγίας Άννας», τη «Μονή Βατοπεδίου» και άλλα, παρουσιάζονται στο Μέγαρο Χορού Καλαμάτας.
Ο επιμελητής της έκθεσης και Διευθυντής εικαστικού προγράμματος του Ιδρύματος Β. & Μ. Θεοχαράκη, Τάκης Μαυρωτάς, τονίζει για το έργο των δύο δημιουργών: «Η ζωγραφική για τον Παπαλουκά απαιτούσε μια βιωμένη σχέση. Δεν τον ενδιέφερε η στιγμιαία αποτύπωση ενός χώρου-τοπίου αλλά η βαθύτερη σημειολογική του διάσταση. Τα μοναστήρια και τα τοπία του Αγίου Όρους εμφορούνται από την ανάγκη μιας βαθιάς επικοινωνίας με το θείο. Αυτή την «αγιοσύνη» και γαλήνη συναντάμε και στα τοπία του. Κάθε πίνακας αντανακλά την ευαισθησία του, που μας απευθύνεται σαν ένας διάλογος με μουσική αντίστιξη. Ταυτόχρονα, το αίσθημα της συνοχής και της αρμονίας του ρυθμού είναι κυρίαρχο, ορίζοντας πάντα ένα χώρο ανοιχτό. Ο χώρος στο έργο του είναι συνυφασμένος με το χρόνο, δίνοντας αξία στην κάθε χρονική στιγμή, έτσι ώστε να μη χάνεται αυτή η δημιουργική στιγμή στην απεραντοσύνη του χρόνου. Το Άγιον Όρος τον απασχόλησε και τα επόμενα χρόνια, περίπου από το 1929 έως και το 1935». Ο μεγάλος απών της ελληνικής ζωγραφικής, Γιάννης Τσαρούχης, έχει επισημάνει για το έργο του: «Από όλους τους Έλληνες ζωγράφους της γενιάς του, της γενιάς που αντέδρασε στον εμπρεσιονισμό, ο Σπύρος Παπαλουκάς μένει ο πιο ζωγραφικός. Η ζωγραφικότης, το φυσικό πάθος του ζωγράφου για το χρώμα και το φως, τον έσωσε από τους σκοπέλους του γραφισμού, που πάντα θα συναντήσει ένας ζωγράφος όταν θέλει ν’ αναθέσει στο σχέδιο παραπάνω βάρη απ’ αυτά που μπορεί να σηκώσει το σχέδιο μόνο του. Πίσω από τις χαράξεις του και τις αναλύσεις του, που ήταν περισσότερο ερμητικές και μυστικές παρά ορθολογιστικές, υπήρχε μια ανθρώπινη καρδιά γεμάτη ενθουσιασμό και μια όραση μεστή. Αν σ’ αυτές τις βασικές αρετές του Παπαλουκά προσθέσουμε τη θερμή ευλαβικότητα του χεριού του, θα καταλάβουμε γιατί το έργο του όλο και θα κερδίζει όσο περνά ο καιρός».
Οι ευφάνταστοι πίνακες του Θεοχαράκη από τη Μονή Βατοπεδίου, τη Μονή Ιβήρων, τη Μονή Παντοκράτορος, τη Μονή Μεγίστης Λαύρας, τη Μονή Δοχειαρίου ή τη Σκήτη της Αγίας Άννας μεταξύ των άλλων αποκαλύπτουν την αμεσότητά του στο να προσεγγίζει με το ζωγραφικό του ιδίωμα αυτή την ίδια την πνευματικότητα των χώρων – τοπίων του… Ο Βασίλης Θεοχαράκης ασκεί το βλέμμα του στην κατάκτηση μιας λιτής ζωγραφικής έκφρασης και καταφέρνει να αποτυπώσει με ευλάβεια τις ανεπανάληπτες στιγμές του φωτός, δημιουργώντας εικόνες μοναδικής μέθεξης και απόλαυσης, με τον δικό του εκφραστικό τρόπο για την προσέγγιση και την απόδοση της φύσης. Τα μοναστήρια του Αγίου Όρους, μαζί με τα πρόσφατα αδιάβατα «Δάση», αποκαλύπτουν τα προσφιλή θέματα του οραματικού του κόσμου. Εκείνο που τον ενδιαφέρει περισσότερο είναι η ποιητική απόδοση του χώρου-τοπίου παρά η αυστηρή του αποτύπωση, δίνοντας έμφαση στην ποιητική και πολλές φορές μυστηριακή τους υπόσταση. Γνωρίζει σε βάθος ότι δεν κάνει το θέμα τη ζωγραφική, αλλά η ζωγραφική το θέμα. Έτσι, περίπου πενήντα χρόνια επιστρέφει συνεχώς στην Αθωνική Πολιτεία, θαρρείς σαν να έχει κατακτήσει έναν ατέρμονο διάλογο.
Ο Σπύρος Παπαλουκάς γεννήθηκε το 1892 στη Δεσφίνα Παρνασσίδας. Φοίτησε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών και κατά τη διάρκεια των σπουδών του κέρδισε επτά πρώτα βραβεία. Συνέχισε τις σπουδές του στο Παρίσι, στις Σχολές Grande Chaumière και École Julian. Το 1921-22 πήρε μέρος στη Μικρασιατική Εκστρατεία ως πολεμικός ζωγράφος. Πραγματοποίησε πολλές ατομικές και ομαδικές εκθέσεις σε Ελλάδα και εξωτερικό. Το 1956 εκλέχθηκε καθηγητής του εργαστηρίου ζωγραφικής της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών. Το 1957 άφησε την τελευταία του πνοή, σε ηλικία 65 ετών. Το 2007, το Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β. & Μ. Θεοχαράκη οργάνωσε μεγάλη αναδρομική του έκθεση στην Αθήνα και, στη συνέχεια, το 2008 στο Σισμανόγλειο Μέγαρο Κωνσταντινούπολης και στο Κέντρο Πολιτισμού Δήμου Θεσσαλονίκης, το 2010 στη Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας-Μουσείο Γ. Ι. Κατσίγρα και το 2012 στη Δημοτική Πινακοθήκη Χανιών, ενώ, παράλληλα, δύο ακόμα εκθέσεις έχουν πραγματοποιηθεί στο Ίδρυμα Θεοχαράκη, το 2009 με τίτλο «Σπύρος Παπαλουκάς: Αγιογραφίες, Σχέδια, Μακέτες» και το 2016 με τίτλο «Σπύρος Παπαλουκάς. SYNOPSIS».
Ο Βασίλης Θεοχαράκης γεννήθηκε στον Πειραιά. Παράλληλα με τις σπουδές του στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, από όπου και αποφοίτησε το 1957, παρακολούθησε μαθήματα ζωγραφικής κοντά στον σπουδαίο ζωγράφο Σπύρο Παπαλουκά, καθηγητή της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών. Ο Θεοχαράκης παρουσίασε έργα του για πρώτη φορά το 1957, στο Διεθνές Φεστιβάλ Νέων στη Μόσχα, καθώς και στην 5η Πανελλήνια Έκθεση Ζωγραφικής στο Ζάππειο Μέγαρο. Έχει πραγματοποιήσει πολλές ατομικές εκθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Επίσης, έχει συμμετάσχει σε πολλές ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα, την Ευρώπη και τις Η.Π.Α. Έργα του βρίσκονται σε δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές στην Ελλάδα (Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου, Μουσείο Βορρέ, Πινακοθήκη Πιερίδη, Πινακοθήκη Ρόδου, Πινακοθήκη Κυκλάδων, Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Υπουργείο Πολιτισμού, Υπουργείο Εξωτερικών, Εθνική Τράπεζα, Εμπορική Τράπεζα και Alpha Bank) και στο εξωτερικό. Το ζωγραφικό έργο του έχει επανειλημμένα αποσπάσει τις ευμενέστερες κριτικές τεχνοκριτικών και ιστορικών της τέχνης. Ζει και ζωγραφίζει στην Αθήνα και είναι μέλος του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας. Έχει τιμηθεί από τη Γαλλική Κυβέρνηση με τη διάκριση του Ιππότη της Λεγεώνας της Τιμής, έχει ανακηρυχθεί Μέγας Χαρτουλάριος του Οικουμενικού Πατριαρχείου και έχει λάβει το βραβείο Order of the Rising Sun with Neck Ribbon από τον Αυτοκράτορα της Ιαπωνίας. Το 2007 ίδρυσε το κοινωφελές Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Βασίλη και Μαρίνας Θεοχαράκη, το οποίο στεγάζεται στο πολυώροφο κτήριο της οδού Βασιλίσσης Σοφίας 9, στην Αθήνα.
Με την ευκαιρία της έκθεσης κυκλοφορεί πολύπτυχο με χαιρετισμούς του Δημάρχου Καλαμάτας, Παναγιώτη Νίκα, του Διευθυντή Εικαστικού Τομέα Δήμου Καλαμάτας, Παναγιώτη Λαμπρινίδη και του Διευθυντή Εικαστικού Προγράμματος Ιδρύματος Β. & Μ. Θεοχαράκη, Τάκη Μαυρωτά.
Διάρκεια έκθεσης: 14 Απριλίου 2019 – 2 Μαΐου 2019
Επιμέλεια έκθεσης: Τάκης Μαυρωτάς.
Πηγή: Δήμος Καλαμάτας
