Mόλις στις 8 Αυγούστου 2020, ο γενικός γραμματέας Ιδιωτικών Επενδύσεων και Συμπράξεων Δημόσιου & Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) σε μια ανάρτησή του στο Facebook διατύπωσε μια πολύ εύλογη απορία.
Το περιεχόμενο της ανάρτησης του Νίκου Μαντζούφα που βρίσκεται στο «τιμόνι» των ΣΔΙΤ ήδη από τον Δεκέμβριο του 2009 (αρχική ιδιότητα, ειδικός γραμματέας ΣΔΙΤ) έχει ως εξής:
«Σύμφωνα με την πρόσφατη έρευνα του Global Infrastructure Hub (φορέα των G20), η Ελλάδα στην κατηγορία «Καλές διαγωνιστικές διαδικασίες» αναδείχθηκε 2η σε 81 χώρες στα ΣΔΙΤ. Αντιστοίχως στην ίδια κατηγορία αναδείχθηκε 53η στη δημοπράτηση δημοσίων έργων.
Προσπαθώ να καταλάβω γιατί πολλοί είναι σφόδρα κατά των ΣΔΙΤ και υπέρ των δημοσίων έργων. Κάθε εξήγηση ευπρόσδεκτη».
Δεν είμαι καλός στο να λύνω απορίες – ειδικά, απορίες κυβερνητικών στελεχών. Αλλωστε, έχω την αμυδρά υποψία ότι ο έμπειρος γενικός γραμματέας ΣΔΙΤ γνωρίζει πολύ καλύτερα από εμάς την εξήγηση που ψάχνει…
Δεν έχουν περάσει πολλές μέρες, όταν σε μια από τις συσκέψεις κυβερνητικών και άλλων θεσμικών παραγόντων που γίνονται για τα «προκαταρκτικά» της αξιοποίησης των πόρων του νέου Ταμείου Ανάκαμψης (σε συνδυασμό με το νέο Πλαίσιο 21-27 κ.λπ.) ένας περιφερειάρχης – οι πληροφορίες μου κάνουν λόγο για τον επικεφαλής της μεγαλύτερης Περιφέρειας της χώρας – χαρακτήρισε τις ΣΔΙΤ ως μια άσκοπη πολυτέλεια «με τα χρήματα που θα έχει σε λίγο καιρό διαθέσιμα η χώρα μας». Με άλλα λόγια, ο εν λόγω περιφερειάρχης βρήκε ευκαιρία να διατρανώσει την αντίθεσή του σε έναν θεσμό που παράγει αποτελέσματα σε συγκεκριμένο χρόνο με συγκεκριμένο κόστος (εξαρχής δεδομένο), με το ρίσκο και προς την πλευρά του ιδιώτη επενδυτή-αναδόχου που «παντρεύεται» το έργο για 10, 20 ή και παραπάνω χρόνια, έχοντας την αποκλειστική ευθύνη για τη σωστή λειτουργία και συντήρησή του. Επιπλέον, το δημόσιο ταμείο πριν τελειώσει και παραδοθεί το έργο με το κλειδί στο χέρι δεν πληρώνει ούτε σεντ – και αυτό όταν θα γίνεται στα χρόνια της λειτουργίας θα έχει περάσει από εξονυχιστικό έλεγχο…
Πρωτοβουλία καινοτομίας
Αλλά γιατί ο εν λόγω περιφερειάρχης και μαζί του και άλλοι συνάδελφοί του δεν μπορούν να αποχωριστούν την παραδοσιακή λογική και αντίληψη των εργολάβων δημοσίων έργων, όταν γνωρίζουν καλά ότι τα δεδομένα των τελευταίων χρόνων δεν υποστηρίζουν και δεν τεκμηριώνουν τον… «έρωτά» τους;
Πάντως, η απάντηση στον περιφερειάρχη ήρθε κατευθείαν από το Μέγαρο Μαξίμου και τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Γιατί τι άλλο θα μπορούσε να σημαίνει ότι ένας από τους παλαιότερους και πιο στενούς του συνεργάτες, ο επιτυχημένος Νίκος Παπαθανάσης, αναβαθμίζεται και μάλιστα αναλαμβάνει αποκλειστικά το χαρτοφυλάκιο των ΣΔΙΤ. Αλλωστε, η δημιουργία ενός ιδιαίτερου χαρτοφυλακίου – εκείνου για τις ΣΔΙΤ – αποτελεί μια ξεχωριστή, πρωτότυπη για τα ευρωπαϊκά δεδομένα πρωτοβουλία καινοτομίας.
Στις αρχές Αυγούστου έγραφα σχετικά στο in.gr: «Ο αναβαθμισμένος και ενισχυμένος ρόλος του Θεόδωρου Σκυλακάκη στο πλαίσιο του οικονομικού επιτελείου – το επιτελείο του συνεχίζει να βρίσκεται στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, στην καρδιά της κρίσιμης δημοσιονομικής ευθύνης – έρχεται να δέσει γάντι με την αναβάθμιση του Νίκου Παπαθανάση – από υφυπουργός γίνεται και εκείνος αναπληρωτής υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων.
Κοινό σημείο των τριών – Σκυλακάκης, Παπαθανάσης, Μαντζούφας – η προνομιακή επιλογή των ΣΔΙΤ ως αναγκαίου και απαραίτητου εργαλείου προώθησης έργων υποδομής που δεν δημιουργούν πρόσθετες επιβαρύνσεις στο ασφυκτικό δημοσιονομικό πλαίσιο».
Ας μην ξεχνάμε όμως και κάτι άλλο. Ο κ. Σκυλακάκης, που έχει δώσει μάχες πρώτης γραμμής με τους τοπικούς άρχοντες – δημάρχους και περιφερειάρχες – για να προωθηθούν οι ΣΔΙΤ ως κεντρική κυβερνητική γραμμή, συμμετέχει με προβεβλημένο ρόλο στην πενταμελή Εκτελεστική Επιτροπή στη Γραμματεία της Κυβέρνησης για την αποτελεσματική αξιοποίηση του μεγαλύτερου χρηματοδοτικού πακέτου που είχε η χώρα στη διάθεσή της.
Το ρίσκο της επένδυσης
Το εργαλείο-όχημα για νέα έργα υποδομών κ.λπ. με αναπτυξιακό πρόσημο και οικονομικό, κοινωνικό αποτύπωμα υπάρχει και λέγεται ΣΔΙΤ. Η ομάδα της πολιτικής ευθύνης (Θεόδωρος Σκυλακάκης, Νίκος Παπαθανάσης καθώς και τα μέλη της 5μελούς Εκτελεστικής Επιτροπής του Ταμείου Ανάκαμψης – μεταξύ αυτών και ο Αρης Σκέρτσος από το Μέγαρο Μαξίμου) είναι ήδη στη θέση της και έχει θέσει στόχο έργα ΣΔΙΤ αξίας 2,7 δισ. ευρώ να έχουν συμβασιοποιηθεί εντός του 2021, με τα περισσότερα εξ αυτών να ξεκινούν μέσα στο 2022 την κατασκευαστική περίοδό τους.
Οπως λένε όσοι γνωρίζουν, η επιτελική ομάδα του Νίκου Μαντζούφα ξέρει από χρόνια να κάνει τη δουλειά, σωστά και μελετημένα σε όλες τις μικρές λεπτομέρειες. Τα έμπειρα στελέχη της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Επενδύσεων (EBRD) σηκώνουν μανίκια και βάζουν πλάτη για μια καλύτερη ωρίμαση των προτάσεων για ΣΔΙΤ.
Τι απομένει; Οι διαθέσεις, ή αν προτιμάτε οι διαθεσιμότητες των επενδυτών. Και διάθεση και διαθεσιμότητα υπάρχει και είναι το μόνο σίγουρο όπως έχει φανεί και στους διαγωνισμούς που βρίσκονται σε εξέλιξη. Στην πρώτη γραμμή, οι… συνήθεις ύποπτοι: Μυτιληναίος, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις, ΑΒΑΞ.
Η διάθεσή τους δεν φαίνεται και δεν αφορά αποκλειστικά και μόνο τη συμμετοχή στους διαγωνισμούς ΣΔΙΤ που «τρέχουν» αυτή την περίοδο αλλά την επιλογή τους να αναλάβουν το ρίσκο της επένδυσης, μοχλεύοντας κάθε λογής κεφάλαια από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Και τα… λεφτά δεν είναι καθόλου λίγα. Ενα και μόνο παράδειγμα είναι αρκετό. Οποιος από τους 4… συνήθεις υπόπτους γίνει ανάδοχος του έργου για τις φοιτητικές και άλλες εκπαιδευτικές υποδομές του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης θα πρέπει να βρει και να βάλει στην άκρη το ποσό των 105,4 εκατομμυρίων ευρώ – τόση είναι η αξία του project και η χρηματοδότησή του βαρύνει αποκλειστικά τον ανάδοχο.
Αύξηση μετοχικού κεφαλαίου για τα αιολικά πάρκα
Προσηλωμένη στην υλοποίηση του επενδυτικού της προγράμματος παραμένει η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, με έμφαση στις δραστηριότητες των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.
Στο πλαίσιο αυτό η εισηγμένη ανακοίνωσε ότι προχωρεί σε αύξηση του μετοχικού της κεφαλαίου με σκοπό την άντληση 50,1 εκατ. ευρώ για την ανάπτυξη τριών αιολικών πάρκων συνολικής ισχύος 427 μεγαβάτ.
Ειδικότερα, και όπως έκανε γνωστό η διοίκηση της εταιρείας προς τους μετόχους, την 1η Σεπτεμβρίου προσκαλεί σε έκτακτη γενική συνέλευση, όπου εισηγείται η αύξηση κεφαλαίου με κατάργηση του δικαιώματος προτίμησης και διάθεση των νέων μετοχών, μέσω ιδιωτικής τοποθέτησης, σε ξένους επενδυτές.
Ειδικότερα, προτείνεται να εκδοθούν ως 4.556.757 νέες μετοχές, με ολική κατάργηση του δικαιώματος προτίμησης των παλαιών μετόχων, ώστε να διατεθούν μέσω private placement (ιδιωτική τοποθέτηση) σε διεθνείς επενδυτές. Η τιμή διάθεσης των νέων μετοχών θα είναι κατ’ ελάχιστον 11 ευρώ ανά μετοχή, τιμή η οποία βρίσκεται στη μέχρι σήμερα περιοχή των ιστορικών υψηλών τιμών της μετοχής εταιρείας.
Σύμφωνα με το διοικητικό συμβούλιο της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή η ιδιωτική τοποθέτηση σε διεθνείς επενδυτές θα βελτιώσει περαιτέρω τη διασπορά και εμπορευσιμότητα των μετοχών.
Η κάλυψη της αύξησης θα προσφέρει πρόσθετα ίδια κεφάλαια της τάξεως των 50.124.327 ευρώ, τα οποία θα διατεθούν για τη χρηματοδότηση νέων επενδύσεων της εταιρείας και συγκεκριμένα την ανάπτυξη των Αιολικών Πάρκων του Καφηρέα ισχύος 330 MW, της Ταράτσας ισχύος 30 MW και της Ευρυτανίας ισχύος 67 MW.
