Να αντιμετωπίσει τη φοροδιαφυγή και την εκμετάλλευση κενών ή / και αναντιστοιχιών των φορολογικών νομοθεσιών και την τεχνητή μεταφορά των κερδών σε φορολογικούς παραδείσους, αλλά και να βελτιώσει τους μηχανισμούς επίλυσης διεθνών διαφορών φορολογικών διαφορών επιχειρεί η κυβέρνηση με την προώθηση στη Βουλή του Σχεδίου Νόμου «Κύρωση της Πολυμερούς Σύμβασης για την εφαρμογή των μέτρων που σχετίζονται με τις φορολογικές συμφωνίες για την πρόληψη της διάβρωσης της φορολογικής βάσης και της μετατόπισης κερδών».
Ουσιαστικά το σχέδιο νόμου είναι η μεταφορά στο εθνικό δίκαιο της Πολυμερούς Σύμβασης για την εφαρμογή των μέτρων που σχετίζονται με τις φορολογικές συμφωνίες για την πρόληψη της διάβρωσης της φορολογικής βάσης και της μετατόπισης κερδών. Η Σύμβαση υιοθετήθηκε στο Παρίσι στις 24 Νοεμβρίου 2016 και υπεγράφη από την Ελληνική Δημοκρατία στις 7 Ιουνίου 2017.
Παρέχει στα κράτη τα εργαλεία που χρειάζονται για να διασφαλίσουν ότι τα κέρδη φορολογούνται εκεί όπου πραγματοποιούνται οι οικονομικές δραστηριότητες που τα παράγουν και εκεί όπου δημιουργείται η αξία τους. Έτσι, αντιμετωπίζεται το πρόβλημα της απώλειας σημαντικών εταιρικών φορολογικών εσόδων εξαιτίας του επιθετικού διεθνούς φορολογικού σχεδιασμού, ο οποίος έχει ως αποτέλεσμα την τεχνητή μετατόπιση κερδών σε εδάφη όπου αυτά δεν υπόκεινται σε φορολογία ή υπόκεινται σε μειωμένη φορολογία.
Οι δράσεις, μάλιστα, που προβλέπει το νομοσχέδιο αλλά και η Πολυμερής σύμβαση αφορούν μεταξύ άλλων στην τεκμηρίωση ενδοομιλικών τιμολογήσεων με εκθέσεις ανά χώρα (Country-by-Country Reporting – CbCR), στη διαμόρφωση αποτελεσματικότερων μηχανισμών επίλυσης διαφορών κτλ.
Αξίζει μάλιστα να δει κανείς τα μεγέθη της φοροδιαφυγής για να κατανοήσει τη σημασία της παρέμβασης. Έτσι το ΔΝΤ εκτιμά ότι η φοροδιαφυγή κοστίζει στις κυβερνήσεις περί τα 3 τρισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ ετησίως, εντώ ο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπολογίζει ότι στην ΕΕ το ποσό ανέρχεται στα 825 δισεκατομμύρια ευρώ, και το έλλειμμα είσπραξης ΦΠΑ, που ως επί το πλείστον οφείλεται στη φορολογική απάτη, ανέρχεται στα 147 δισεκατομμύρια ευρώ περίπου ετησίως, ε
Στο φόντο αυτό το υπουργείο Οικονομικών εκτιμά ότι «το εν λόγω Σχέδιο Νόμου επιβεβαιώνει τη σταθερή προσήλωση της Κυβέρνησης στην ενίσχυση της φορολογικής συμμόρφωσης, στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και της φοροαποφυγής, καθώς και στη διασφάλιση περιβάλλοντος σταθερότητας και φορολογικής δικαιοσύνης, αξιοποιώντας, μεταξύ άλλων, τις δυνατότητες διεθνούς συνεργασίας».
Να σημειωθεί ότι η Πολυμερής Σύμβαση παρέχει στα κράτη τα εργαλεία που χρειάζονται για να διασφαλίσουν ότι τα κέρδη φορολογούνται εκεί όπου πραγματοποιούνται οι οικονομικές δραστηριότητες που τα παράγουν και εκεί όπου δημιουργείται η αξία τους.
Παράλληλα, εξασφαλίζεται η βελτίωση των μηχανισμών επίλυσης διαφορών, προκειμένου η υιοθέτηση των μέτρων για την εξάλειψη των ευκαιριών διασυνοριακής φοροδιαφυγής να μην οδηγεί σε αβεβαιότητα για τους φορολογούμενους και σε ακούσια διπλή φορολόγηση.
Αναλυτικά σύμφωνα με το Υπ. Οικονομικών οι στόχοι του Σχεδίου Νόμου είναι:
- Βραχυπρόθεσμα, η ταχεία και συντονισμένη τροποποίηση των διατάξεων των υφιστάμενων φορολογικών συμφωνιών που έχει συνάψει η Ελλάδα, προκειμένου να αποφευχθεί η ανάγκη διμερούς επαναδιαπραγμάτευσης κάθε τέτοιας συμφωνίας ξεχωριστά, διαδικασία η οποία θα καθίστατο χρονοβόρα και λιγότερο αποτελεσματική. Οι διεθνείς φορολογικές συμφωνίες στις οποίες έχει συμβληθεί η Ελλάδα και οι οποίες είναι σε ισχύ ανέρχονται σε 57.
- Μακροπρόθεσμα, η εφαρμογή των τελικών συστάσεων του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) για την καταπολέμηση των φαινομένων διάβρωσης της φορολογικής βάσης και μετατόπισης κερδών, οι οποίες αποσκοπούν συγκεκριμένα στην αποτροπή της καταστρατήγησης των φορολογικών συμφωνιών, τη βελτίωση των μηχανισμών επίλυσης διαφορών που σχετίζονται με τις φορολογικές συμφωνίες, την αποτροπή της τεχνητής αποφυγής δημιουργίας μόνιμης εγκατάστασης και την εξουδετέρωση των επιπτώσεων των υβριδικών αναντιστοιχιών. Μέσω της καταπολέμησης των φαινομένων αυτών εξασφαλίζονται τα φορολογικά έσοδα της Ελλάδας.
Τα οφέλη που αναμένεται να προκύψουν από τις διατάξεις του Σχεδίου Νόμου είναι πολλαπλά. Μεταξύ άλλων:
- Καθιερώνονται ισότιμοι όροι θεμιτού ανταγωνισμού σε διεθνές επίπεδο. Έτσι, ενισχύεται η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, οδηγώντας σε οφέλη και για τον Κρατικό Προϋπολογισμό.
- Ενισχύεται η διαφάνεια και η φορολογική ασφάλεια, μέσω της βελτίωσης των μηχανισμών επίλυσης διαφορών, καθώς και της βελτίωσης στην οργάνωση και τυποποίηση των σχετικών υπηρεσιών του Κράτους, η οποία θα ενισχύσει σημαντικά την αποτελεσματικότητα των υπηρεσιών του.
- Προβλέπεται να υπάρξει συμβολή στην αποσυμφόρηση των διοικητικών δικαστηρίων, διότι ζητήματα που προκύπτουν από την εφαρμογή των φορολογικών συμφωνιών που έχει συνάψει η Ελλάδα μπορούν να επιλυθούν σε επίπεδο φορολογικής διοίκησης μέσω των προβλεπόμενων μηχανισμών επίλυσης διεθνών φορολογικών διαφορών.
- Επιτυγχάνεται ο περιορισμός των πόρων που θα δαπανούνταν, ελλείψει συγχρονισμένης τροποποίησης διατάξεων μέσω της Πολυμερούς Σύμβασης, προκειμένου για τη διμερή επαναδιαπραγμάτευση κάθε φορολογικής συμφωνίας που έχει συνάψει η Ελλάδα και είναι σε ισχύ ξεχωριστά.
