Το γεγονός της υπογραφής της σύμβασης East Med από την Ελλάδα στις 2 Ιανουαρίου, αποτελεί μεν μια σημαντική εξέλιξη, αλλά οφείλουμε ως Έθνος να εκμεταλλευτούμε στο έπακρο όλες τις δυνατότητες που απορρέουν από τη συνθήκη αυτή και να μη τη θεωρήσουμε απλά ως μια τακτική περιορισμού των Τουρκικών διεκδικήσεων.
Η υλοποίηση της συνθήκης μπορεί να συμπεριλάβει ακόμη και την Τουρκία, αν οι προθέσεις συμμετοχής της θα εντάσσονται σε κλίμα εμπιστοσύνης, με κριτήρια σεβασμού των γειτόνων της. Το σίγουρο βέβαια είναι ότι η συνθήκη East Med Act δεν υιοθετεί αποφάσεις και πράξεις που εκφράζουν αποκλειστικά τα συμφέροντα όπως τα οριοθετεί από μόνη της η Τουρκία.
Αναμφίβολα η αναγκαιότητα της πρωτοβουλίας και της υποστήριξης από τις ΗΠΑ για τη δημιουργία ενός Ενεργειακού Κέντρου στην Ανατολική Μεσόγειο, οδήγησε στην νομοθέτηση της συνθήκης που έχαιρε ισχυρής διακομματικής στήριξης με τη συνεργασία τόσο του Ρεπουμπλικανικού όσο και του Δημοκρατικού Κόμματος και στα 2 νομοθετικά σώματα του κογκρέσου, αλλά και με την σύμφωνη γνώμη της Κυβέρνησης, εφόσον η συνθήκη υπεγράφη και από τον Πρόεδρο Trump.
Έτσι λοιπόν διαφαίνεται μια ριζική αναδιαμόρφωση της πολιτικής των ΗΠΑ στην περιοχή, με επαναπροσδιορισμό των γεωστρατηγικών τους συμφερόντων, με την αποδέσμευση τους από τις απαιτήσεις της Τουρκίας, αλλά επιλέγοντας το Ισραήλ, την Κύπρο, την Ελλάδα, καθώς και αραβικές Χώρες όπως η Αίγυπτος και η Ιορδανία.
Για την υλοποίηση της συνθήκης συνέβαλλαν σημαντικά οι οργανώσεις που στηρίζουν τα συμφέροντα του Ισραήλ αλλά και η οργάνωση του Hellenic American Leadership Council που εργάζεται με πολλές φιλοδοξίες για τα συμφέροντα του Ελληνισμού. Τα μέλη της, με επικεφαλής τον Εκτελεστικό της Διευθυντή της Endy Zemenides, πίεσαν εδώ και μήνες τα μέλη του Κογκρέσου να θέσουν σε προτεραιότητα, να χαρτογραφήσουν, να οργανώσουν, να καταθέσουν και τελικά να υπερψηφίσουν την συνθήκη East Med Act.
Η συνθήκη με τον εγκεκριμένο της προϋπολογισμό μπορεί να συμπεριλάβει εκπαιδευτικού, ερευνητικού και αναπτυξιακού περιεχομένου προτάσεις όχι μόνο σε στρατιωτικό επίπεδο και δεν πρέπει η Ελλάδα να μην αξιοποιήσει αυτές τις δυνατότητες που παρέχονται. Παύει επίσης τους περιορισμούς για πωλήσεις στρατιωτικού υλικού των ΗΠΑ στην Κύπρο και παρέχει στρατιωτικο-οικονομική βοήθεια στην Ελλάδα. Τέλος παρακολουθεί στενά κάθε αποσταθεροποιητική για τη συνθήκη ενέργεια, όπως οι παραβιάσεις του Εθνικού μας εναέριου χώρου και της θαλάσσιας οικονομικής ζώνης της Κύπρου από την Τουρκία.
Τα αποθέματα υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο προέρχονται όπως και εκείνα του περσικού κόλπου από την αρχέγονη Τιθύ θάλασσα και είναι συγκρίσιμα τόσο με εκείνα της Αραβικής Χερσονήσου όσον και με εκείνα της Βορείου θάλασσας. Οι απαιτήσεις της Ευρώπης σε ενέργεια συνεχώς αυξάνονται και είναι αναγκαίο να ανεξαρτητοποιηθεί ενεργειακά από την Ρωσία.
Η ανταγωνιστική διάθεση για τον εφοδιασμό της Ευρώπης με αέριο από την Ρωσία με τους υπό κατασκευή αγωγούς Nord Stream 2 και South Stream αλλά και με τους σχεδιαζόμενους Turk Stream και Blue Stream αποτελεί σημαντικό λόγο να επιταχυνθούν κι να τελεσφορήσουν σύντομα οι προσπάθειες που απαιτούνται από την συνθήκη East Med Act. Δεν χωρά αμφιβολία επομένως ότι είναι μια αναγκαιότητα η επιτυχία της ενεργειακής συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο, για την εξόρυξη και την μεταφορά αερίου στην Δυτική Ευρώπη μέσω του αγωγού EastMed, που παρόλο του υψηλού του κατασκευαστικού κόστους είναι αναγκαίο να ολοκληρωθεί για να επιτρέψει τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ξεφύγουν από τον σφιχτό ενεργειακό τους εναγκαλισμό από την Ρωσία.
*Ο Παναγιώτης Χαλβατσιώτης είναι Επίκουρος Καθηγητής Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ
