Ο ανοιξιάτικος καιρός παρουσιάζει πλήθος αντιθέσεων, με σχετικά απότομες εναλλαγές συνθηκών, μεγάλες διαφορές θερμοκρασιών, ακρότατα ζέστης και ψύχους. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που στα νότια ο καιρός είναι για μπάνιο, όταν στον βορρά καταγράφονται εισβολές ψυχρών κυμάτων και χιόνια. «Η άνοιξη είναι μεταβατική εποχή και στη διάρκεια καθενός από τους τρεις μήνες της ο καιρός παρουσιάζει μεγάλες διαφορές. Μεγάλες είναι και οι καιρικές διαφορές που παρατηρούνται χρόνο με τον χρόνο στον ίδιο μήνα», σημειώνει στην «Κ» ο πολύπειρος μετεωρολόγος Δημήτρης Ζιακόπουλος. Με τη βοήθεια του πολύτιμου προσωπικού του μετεωρολογικού ημερολογίου επιχειρούμε μια καταγραφή των αντιθέσεων της εποχής.
«Στη διάρκεια του Απριλίου παρατηρείται συχνή διέλευση των βαρομετρικών χαμηλών που σχηματίζονται στις υπήνεμες περιοχές της οροσειράς του Ατλαντα (σαχαριανές υφέσεις). Μπροστά από αυτά τα χαμηλά επικρατούν νοτιάδες που μεταφέρουν στην περιοχή μας σκόνη από τη Βόρεια Αφρική. Στις περιπτώσεις αυτές παρατηρούνται υψηλές θερμοκρασίες ιδιαίτερα στη Βόρεια Κρήτη», εξηγεί ο κ. Ζιακόπουλος. Το ρεκόρ Απριλίου στο Ηράκλειο με 37,4 βαθμούς Κελσίου καταγράφηκε μεταξύ 20-22/4/2008, ενώ στη Σούδα τις ίδιες μέρες έφτασε τους 36,6 βαθμούς. Υψηλές ήταν, επίσης, οι θερμοκρασίες από 13-15/4/1993, οπότε η θερμοκρασία στο Ηράκλειο, στο Ρέθυμνο και στη Σούδα έφθασε τους 36 βαθμούς. «Στην ηπειρωτική Ελλάδα τα ρεκόρ φθάνουν ώς τους 34 βαθμούς. Στην Αθήνα το ρεκόρ των τελευταίων δεκαετιών αποτελούν οι 31 βαθμοί. Πάντως, υπάρχει παρατήρηση ακόμα και 33 βαθμών από τις 30/4/1860», σημειώνει ο κ. Ζιακόπουλος.
Τον Απρίλιο παρατηρούνται και ψυχρές εισβολές που φέρνουν χιόνια ακόμα και στα πεδινά. Στις 16-17/4/1988 χιόνισε και μέσα στις πόλεις της Δυτικής Μακεδονίας, στη Δράμα, στην Καβάλα, στη Θάσο, στην Ξάνθη, στην Κόνιτσα και αλλού. Τα χιόνια έφθασαν και στα ορεινά της Αττικής, ενώ στην Αθήνα στις 16/4/1988 το θερμόμετρο δεν ξεπέρασε τους 9 βαθμούς (μέγιστη θερμοκρασία). Στις 7/4/2003 χιόνισε και στα πεδινά της Βόρειας Ελλάδας, ακόμα και στη Θεσσαλονίκη! Μάλιστα, την επομένη υπήρξε παγετός σε Καστοριά (-14° C), Φλώρινα (-11° C), Κόνιτσα (-4° C), Τατόι (-2° C)!
Χαρακτηριστικό των χαμηλών θερμοκρασιών της εποχής είναι το γεγονός πως τις πρωινές ώρες της 31ης Μαρτίου φέτος κατεγράφησαν στο οροπέδιο Λασιθίου 0,2 βαθμοί και στο οροπέδιο Ασκύφου 1,4 βαθμοί!
Ο μήνας των καταιγίδων
Ο Μάιος είναι ο μήνας των καταιγίδων. «Δεν είναι τυχαίο ότι σε ορισμένα μέρη της πατρίδας μας ο Μάιος ονομάζεται και Χαλαζιάς. Τον συγκεκριμένο μήνα η συχνότητα εκδήλωσης καταιγίδων που συνοδεύονται από χαλάζι είναι μεγάλη, με αποτέλεσμα την πρόκληση σοβαρών καταστροφών στην αγροτική παραγωγή. Οι καταιγίδες του Μαΐου προκαλούν ακόμα πλημμυρικά φαινόμενα, ορισμένα από τα οποία με ανθρώπινα θύματα», λέει ο κ. Ζιακόπουλος.
Οι πιο πολύνεκρες πλημμύρες του Μαΐου σημειώθηκαν στις 6-7/5/1994 (πνίγηκαν 4 άνθρωποι και υπήρξαν 2 αγνοούμενοι) και στις 24-26/5/2007 (πνίγηκαν 8 άνθρωποι στον Λούσιο ποταμό). Μεγάλες πλημμύρες σημειώθηκαν στις 31/5/1994 (Αθήνα κ.α.), στις 25-31/5/2005 (Θεσσαλονίκη, Πύργο κ.α.), στις 24-31/5/2012 (Μυτιλήνη, Κατερίνη κ.α.) και στις 29/5/2014 (Καρδίτσα, Βόλο, Χαλκιδική κ.α.).
Τα ρεκόρ θερμοκρασίας του Μαΐου είναι οι 40,6 βαθμοί Κελσίου στο Αστρος (31/5/1988) και στην Πυργέλα του Αργους (13/5/2017). Τους 40° C έχει φθάσει η θερμοκρασία σε Λάρισα, Λαμία και Λεωνίδιο. Τα ρεκόρ για την Αττική είναι οι 39 βαθμοί στο Τατόι στις 21/5/1969 και για τη Θεσσαλονίκη οι 36 βαθμοί στις 26/5/1990.
Οι μεγαλύτερες θερμοκρασιακές αντιθέσεις παρατηρήθηκαν στο τρίτο δεκαήμερο του Μαΐου 1990. Στις 25 και 26 του μήνα η θερμοκρασία είχε φθάσει τους 38° C στη Λάρισα και τους 36° C στην Αθήνα. Λίγες μέρες αργότερα, στις 30 και 31 Μαΐου, η θερμοκρασία έπεσε στους 14° C στη Λάρισα και στους 18° C στην Αθήνα.
«Μέχρι και χιόνια πέφτουν τον Μάιο, αλλά στα ορεινά. Οι μικρότερες μέγιστες θερμοκρασίες σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη ήταν οι 14 και οι 11 βαθμοί στις 3/5/1970», συμπληρώνει ο κ. Ζιακόπουλος.
kathimerini.gr
