Πιο «τσουχτερή» θα είναι από σήμερα η εισαγωγή μικρών δεμάτων από τρίτες χώρες. Στις νέες οδηγίες της ΕΕ για το ηλεκτρονικό εμπόριο, που εντάσσονται σε νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών το οποίο πέρασε από τη Βουλή, προβλέπεται ότι όλες οι εισαγωγές δεμάτων αξίας έως 22 ευρώ, που παραγγέλνονται ηλεκτρονικά και μέχρι σήμερα απαλλάσσονταν του ΦΠΑ, πλέον θα υπόκεινται στον φόρο αυτό. Συνεπώς, οι καταναλωτές επιβαρύνονται με τον συντελεστή ΦΠΑ, που ισχύει στη χώρα μας (24% ή 13% ή 6%), αναλόγως του είδους του αγαθού.
Να σημειωθεί ότι η επιβολή ΦΠΑ στα μικροδέματα σχετίζεται με τον χρόνο εισόδου τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση και είναι ανεξάρτητη από τον χρόνο της ηλεκτρονικής παραγγελίας ή την έναρξη αποστολής από τον πωλητή. Συνεπώς, μεμονωμένοι εισαγωγείς ή ταχυδρομικές εταιρείες, που εισάγουν από 1.7.2021 μικροδέματα στη χώρα μας, ανεξαρτήτως ποσού, οφείλουν να τηρήσουν την προβλεπόμενη τελωνειακή διαδικασία και να καταβάλουν -κατά περίπτωση, ανάλογα με το είδος του αγαθού- τον ΦΠΑ, που ισχύει.
Τι προβλέπει το νομοσχέδιο για τα δέματα από τρίτες χώρες
Το Μέρος Α΄ του εν λόγω σχεδίου νόμου αφορά την ενσωμάτωση των Οδηγιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το ηλεκτρονικό εμπόριο, με ισχύ από σήμερα 1.7.2021.
Με το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου, ενσωματώνονται στο εσωτερικό μας δίκαιο οι διατάξεις των Οδηγιών (ΕΕ) 2017/2455 και 2019/1995 του Συμβουλίου, οι οποίες ορίζουν νέο θεσμικό περιβάλλον για τον ΦΠΑ σε σχέση με τις συναλλαγές που πραγματοποιούνται ηλεκτρονικά, τόσο για τις αποστολές εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και για τις εισαγωγές από τρίτες χώρες, με σαφή πλεονεκτήματα για τα δημόσια έσοδα και την επιχειρηματική κοινότητα.
Αναλυτικότερα:
Καθιερώνεται νέο, για όλη την Ε.Ε., κατώφλι 10.000 ευρώ, κάτω από το οποίο:
• οι τηλεπικοινωνιακές, ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές υπηρεσίες, καθώς και οι ηλεκτρονικά παρεχόμενες υπηρεσίες (TBE), και
• οι πωλήσεις από απόσταση εντός της Ε.Ε.,
θα φορολογούνται, κατά γενικό κανόνα, στο κράτος-μέλος εγκατάστασης του προμηθευτή.
Θεσπίζεται νέο ειδικό καθεστώς, το οποίο παρέχει τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών και προμήθειας αγαθών προς τελικούς καταναλωτές να εγγραφούν για σκοπούς ΦΠΑ σε ένα μόνο κράτος-μέλος της Ε.Ε., στο οποίο αποδίδουν και τον φόρο με τους συντελεστές ΦΠΑ που ισχύουν στα κράτη μέλη κατανάλωσης για:
• όλες τις «διασυνοριακές» υπηρεσίες,
• τις εντός Ε.Ε. πωλήσεις αγαθών από απόσταση, και
• ορισμένες εγχώριες πωλήσεις αγαθών.
Η δυνατότητα αυτή παρέχεται μέσω της Υπηρεσίας μίας Στάσης (VAT OSS) της ΑΑΔΕ.
Εισάγονται ειδικές ρυθμίσεις για τις επιχειρήσεις που λειτουργούν online ηλεκτρονικές πλατφόρμες. Η δυνατότητα αυτή παρέχεται μέσω της Υπηρεσίας μίας Στάσης (VAT OSS) της ΑΑΔΕ.
Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία, από σήμερα 1.7.2021 επιβάλλεται ΦΠΑ στα μικροδέματα που εισάγονται από τρίτες χώρες, ανεξαρτήτως της αξίας τους. Ως εκ τούτου, καταργείται η απαλλαγή ΦΠΑ για μικροδέματα αξίας μέχρι 22 ευρώ που ίσχυε μέχρι και 30.6.2021.
Οι επιχειρήσεις ηλεκτρονικού εμπορίου, καθώς και οι επιχειρήσεις με ηλεκτρονικές πλατφόρμες επιτρέπεται να εγγραφούν για σκοπούς ΦΠΑ σε ένα μόνο κράτος-μέλος της Ε.Ε., στο οποίο αποδίδουν τον ΦΠΑ που αφορά στα άλλα κράτη-μέλη για πωλήσεις αγαθών τα οποία εισάγονται από τρίτες χώρες αξίας μέχρι 150 ευρώ, και για προϊόντα που δεν υπόκεινται σε ειδικό φόρο κατανάλωσης ή φόρο κατανάλωσης. Επισημαίνεται ότι ο αναλογών ΦΠΑ προσδιορίζεται με τους συντελεστές ΦΠΑ που ισχύουν στα κράτη-μέλη κατανάλωσης. Η δυνατότητα αυτή παρέχεται μέσω της Υπηρεσίας μίας Στάσης (VAT OSS) της ΑΑΔΕ.
Παρέχονται ειδικές ρυθμίσεις καταβολής του ΦΠΑ εισαγωγής ηλεκτρονικού εμπορίου για όσες επιχειρήσεις δεν κάνουν χρήση της Υπηρεσίας μίας Στάσης (VAT OSS), σύμφωνα με τις οποίες ο ΦΠΑ καταβάλλεται την 16η ημέρα του επόμενου μήνα από αυτόν της εισαγωγής, χωρίς άδεια και σύσταση εγγύησης. Η δυνατότητα αυτή παρέχεται μέσω της πλατφόρμας Icisnet της ΑΑΔΕ.
Οι αλλαγές στο πρόγραμμα «Ηρακλής»
Το Μέρος Β΄ του νομοσχεδίου περιλαμβάνει τις διατάξεις για την παράταση του επιτυχημένου προγράμματος «Ηρακλής» για τη μείωση του εναπομείναντος αποθέματος των μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ) των ελληνικών τραπεζών. Η παράταση του σχήματος «Ηρακλής» σηματοδοτεί τη μεταρρυθμιστική αποφασιστικότητα της Κυβέρνησης.
Ο «Ηρακλής» αποτελεί ένα Σχήμα Προστασίας Ενεργητικού, μέσω της παροχής κρατικής εγγύησης σε ομολογίες υψηλής εξοφλητικής προτεραιότητας τιτλοποιημένων δανείων, έναντι προμήθειας που λαμβάνει το Δημόσιο, η οποία υπολογίζεται σε όρους αγοράς. Πρόκειται για μία συστημική λύση για τη μείωση των «κόκκινων» δανείων, χωρίς κανένα κόστος για τον Έλληνα φορολογούμενο και με ευρύτερα οφέλη για την ελληνική οικονομία και το τραπεζικό σύστημα.
Στην πρώτη περίοδο του «Ηρακλή», από τον Δεκέμβριο του 2019 μέχρι τον Απρίλιο του 2021, και οι τέσσερις συστημικές τράπεζες συμμετείχαν στο πρόγραμμα, με συνολικό ποσό τιτλοποιήσεων περίπου 32 δισ. ευρώ.
Στις 9 Απριλίου 2021, αξιολογώντας την αποτελεσματικότητα του «Ηρακλή» για τη δραστική μείωση των ΜΕΔ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδωσε την έγκρισή της για την παράταση του προγράμματος για ακόμη 18 μήνες, και με προϋπολογισμό εγγύησης έως 12 δισ. ευρώ (όπως και στην πρώτη περίοδο λειτουργίας του Σχήματος).
Με τη δεύτερη περίοδο λειτουργίας του «Ηρακλή» («Ηρακλής ΙΙ»), οι ελληνικές συστημικές τράπεζες στοχεύουν σε μονοψήφιο δείκτη ΜΕΔ, ο οποίος θα συγκλίνει στον μέσο ευρωπαϊκό όρο στα τέλη του 2022. Ο μονοψήφιος δείκτης ΜΕΔ θα είναι πραγματικότητα για κάποιες τράπεζες ήδη από το τρέχον έτος.
Ο μονοψήφιος δείκτης ΜΕΔ για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, στα επίπεδα των υπόλοιπων ευρωπαϊκών χωρών στα τέλη του 2022, θα αποτελέσει τον καταλύτη για την κατάκτηση υψηλότερης επενδυτικής βαθμίδας για τη χώρα το 2023.
Ήδη, έχουν υποβληθεί οι πρώτες αιτήσεις συμμετοχής των τραπεζών με νέες τιτλοποιήσεις στον «Ηρακλή ΙΙ».
Ο εφαρμοστικός νόμος για τον «Ηρακλή ΙΙ» αποτυπώνει τις προϋποθέσεις που συμφωνήθηκαν με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και περιλαμβάνει δύο σημαντικές προσθήκες:
α) Παρέχεται η δυνατότητα, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις που στοιχειοθετούν έκτακτες καταστάσεις, να δίνεται, με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, παράταση στην εφαρμογή της παρ. 4 του άρθρου 3 του ν. 4649/2019 για διάστημα 6 μηνών.
Πρόκειται για 6μηνη παράταση στην 24μηνη περίοδο που δίνεται στις εταιρείες διαχείρισης για την έναρξη της μέτρησης των επιδόσεών τους στις ανακτήσεις των τιτλοποιημένων χαρτοφυλακίων. Με την παράταση αυτή παρέχεται η αναγκαία ευελιξία, ώστε να διασφαλίζεται περαιτέρω η πορεία των ανακτήσεων από τις τιτλοποιήσεις του «Ηρακλή», παρά τις επιπτώσεις του κορονοϊού. Ως αποτέλεσμα, διασφαλίζεται και η παρεχόμενη εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου, έναντι εκτάκτων συνθηκών στο μέλλον που μπορεί να προκαλέσουν σημαντικούς κλυδωνισμούς στις αγορές, όπως ήταν η πρωτοφανής συνθήκη της πανδημικής κρίσης.
β) Διευρύνεται το πεδίο εφαρμογής των «τιτλοποιήσεων απαιτήσεων», ώστε να περιλαμβάνεται η μεταβίβαση απαιτήσεων από συμβάσεις χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing) που έχουν χορηγηθεί από πιστωτικά ιδρύματα.
Τα θετικά αποτελέσματα του «Ηρακλή» στις ελληνικές τράπεζες είναι ήδη ορατά με την ανταπόκριση των ξένων επενδυτών στις επιτυχείς αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου που ολοκλήρωσαν επιτυχώς ήδη δύο συστημικές τράπεζες.
Ο «Ηρακλής ΙΙ» θα παίξει καταλυτικό ρόλο στην περαιτέρω ενίσχυση των θετικών προοπτικών του ελληνικού χρηματοπιστωτικού συστήματος και της οικονομίας. Το θετικό του αποτύπωμα έχει ιδιαίτερη σημασία στην κρίσιμη περίοδο που διανύουμε, όπου οι τράπεζες έχουν να διαδραματίσουν κομβικό ρόλο για τη διοχέτευση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και για την αξιολόγηση των μεγάλων και των μικρότερων επενδυτικών έργων που θα υλοποιηθούν τα επόμενα χρόνια.
Ρύθμιση οφειλών και παροχή δεύτερης ευκαιρίας
Τέλος, με τις διατάξεις του Μέρους Γ΄ του νομοσχεδίου, για τη ρύθμιση οφειλών και την παροχή δεύτερης ευκαιρίας – τροποποιήσεις του νόμου 4738/2020, επιχειρείται, αφενός, η προσθήκη προβλέψεων για τη βελτίωση των εργαλείων της προληπτικής αναδιάρθρωσης και, αφετέρου, η αποσαφήνιση ζητημάτων που έχουν απασχολήσει τους εφαρμοστές της νομοθεσίας.
Ενδεικτικά:
Στο πλαίσιο του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών νοικοκυριών και μικρών επιχειρήσεων, παρέχεται η δυνατότητα ρύθμισης δανείων με εγγύηση Ελληνικού Δημοσίου, καθώς και η ρύθμιση οφειλών και από εγγυητές των πρωτοφειλετών.
Περαιτέρω, επέρχονται βελτιώσεις στις διατάξεις που αφορούν στην εξυγίανση οφειλών μεσαίων και μεγάλων επιχειρήσεων. Πλέον, μπορούν ελεγκτικές ή συμβουλευτικές εταιρείες να αποκτήσουν την πιστοποίηση του εμπειρογνώμονα, εφόσον απασχολούν τουλάχιστον ένα φυσικό πρόσωπο που είναι μέλος του μητρώου εμπειρογνωμόνων εξυγίανσης, συμβάλλοντας έτσι, έμπρακτα, στη διάσωση και αναδιάρθρωση των βιώσιμων παραγωγικών επιχειρήσεων.
Ακόμη, αποτυπώνοντας τη βούληση του νομοθέτη, προβλέπεται ρητά, ότι το τεκμήριο παύσης πληρωμών του οφειλέτη στην πτώχευση είναι μαχητό.
Επίσης, στο Μέρος Γ΄ περιλαμβάνονται διατάξεις για τη διευκόλυνση και τη στήριξη των μετασχηματισμών πιστωτικών ιδρυμάτων, καθώς και για τη διασφάλιση της άρτιας και απρόσκοπτης λειτουργίας κοινωφελών ιδρυμάτων.
