«Αισιοδοξούμε αλλά δεν εφησυχάζουμε» ήταν το μήνυμα που έστειλε ο Κ. Χατζηδάκης για την επόμενη ημέρα στην αγορά εργασίας, με το μεγάλο στοίχημα να παραμένει το πώς θα γίνει, με τις μικρότερες δυνατές απώλειες, η μετάβαση στην κανονικότητα, από το σημερινό, «προστατευμένο» πλαίσιο των αναστολών.
Μιλώντας στη διαδικτυακή συνάντηση του Συμβουλίου Ανταγωνιστικότητας, ο υπουργός Εργασίας ξεδίπλωσε το σχεδιασμό των επόμενων μηνών, ο οποίος περιλαμβάνει το νομοσχέδιο για την αναμόρφωση του συστήματος των επικουρικών συντάξεων, το εργασιακό νομοσχέδιο που θα ενσωματώσει- όπως τόνισε- τις βέλτιστες ευρωπαϊκές πρακτικές στην εγχώρια αγορά εργασίας αλλά και ειδικό νομοσχέδιο για την κατάρτιση και επανακατάρτιση εργαζομένων- ανέργων. Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, σε συνδυασμό με το σύστημα της επιδοτούμενης απασχόλησης, φαίνεται ότι θα λειτουργήσουν ως αμορτισέρ στους κραδασμούς που αναμένονται κατά τη μετάβαση στην «επόμενη ημέρα».
Το «κλειδί» θα είναι οι πόροι από το Ταμείο Ανάκαμψης (περί τα 4,1 δισ ευρώ) για την Απασχόληση, τις δεξιότητες και την Κοινωνική συνοχή, αλλά και τα κονδύλια από το νέο ΕΣΠΑ, με στόχο την αναβάθμιση του ρόλου του ΟΑΕΔ ως προς τη στρατηγική και την αξιοποίηση τους. «Οι κινήσεις θα γίνουν εμπροσθοβαρώς, εντός του 2021, γιατί τώρα τα έχουμε ανάγκη», επεσήμανε ο Κ. Χατζηδάκης, σημειώνοντας ότι το βάρος θα πέσει σε δύο κατευθύνσεις:
- στις ψηφιακές δεξιότητες
- στην πιστοποίηση υψηλού επιπέδου τόσο για εργαζόμενους όσο και για ανέργους
Σύμφωνα με το πόρισμα της Επιτροπής Πισσαρίδη, τα άτομα χωρίς δουλειά είναι πιθανότερο να μην διαθέτουν τις δεξιότητες που απαιτούνται στην αγορά εργασίας. Επιπλέον, το επίπεδο των δεξιοτήτων των ατόμων αυτών παρουσιάζει πολύ μεγάλες διαβαθμίσεις κι οποιοδήποτε πρόγραμμα κατάρτισης σχεδιαστεί, πρέπει να αναγνωρίζει αυτή την πραγματικότητα. Ο Οργανισμός Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (ΟΑΕΔ) θα πρέπει για έξι μήνες να βοηθά ενεργά τους ανέργους στην αναζήτηση εργασίας. Τα άτομα που δεν έχουν βρει δουλειά μετά από έξι μήνες θα πρέπει να καλούνται να συμμετέχουν σε κατάλληλα στοχευμένα προγράμματα κατάρτισης. Όσοι επιθυμούν να εκπαιδευτούν πριν από οποιαδήποτε αναζήτηση εργασίας, θα πρέπει επίσης να έχουν αυτή τη δυνατότητα.
Οι βασικές παράμετροι για τη διοργάνωση της κατάρτισης προτείνεται να είναι ως εξής:
1. Η κατάρτιση διεξάγεται από ιδιωτικά κέντρα κατάρτισης ικανά να προσφέρουν υψηλής ποιότητας εκπαίδευση σε μια σειρά αντικειμένων από μηχανικούς αυτοκινήτων, φιλοξενία, διάφορες προσωπικές υπηρεσίες (π.χ. κομμωτικής), έως τεχνικούς πληροφορικής. Ο ΟΑΕΔ είναι υπεύθυνος για τη διαπίστευση αυτών των εκπαιδευτικών κέντρων.
2. Το πρόγραμμα συνδυάζει εξάμηνη θεωρητική εκπαίδευση σε ένα αντικείμενο της επιλογής του εκπαιδευόμενου, ακολουθούμενη από πρακτική άσκηση στην αγορά την οποία θα βρίσκει για τον εκπαιδευόμενο το κέντρο κατάρτισης. Η εκπαίδευση πρέπει να είναι ουσιαστική και να οδηγεί σε συγκεκριμένες δεξιότητες που να μπορούν να πιστοποιηθούν.
3. Η κατάρτιση χρηματοδοτείται από δημόσιους πόρους. Η αποζημίωση των κέντρων κατάρτισης για τις παρεχόμενες υπηρεσίες θα εξαρτάται από την ολοκλήρωση από τον εκπαιδευόμενο διαφορετικών σταδίων της διαδικασίας. Πιο συγκεκριμένα, καταβάλλεται ένα ποσό από τον ΟΑΕΔ μετά την επιβεβαιωμένη ολοκλήρωση και πιστοποίηση, περαιτέρω αποζημίωση καταβάλλεται για την τοποθέτηση σε θέση πρακτικής άσκησης και την ολοκλήρωση αυτής, περαιτέρω αποζημίωση καταβάλλεται για την εύρεση θέσης εργασίας, και τέλος καταβάλλεται ένα bonus σε περίπτωση διατήρησης από τον καταρτισθέντα της θέσης εργασίας για 6 μήνες.
4. Οι άνεργοι λαμβάνουν επίσης ένα ποσό έναντι του κόστους διαβίωσής τους κατά τη διάρκεια της περιόδου κατάρτισης. Πιο συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης στην τάξη η κυβέρνηση καλύπτει την αμοιβή των εργαζομένων με ποσό που καλύπτει τα βασικά έξοδα διαβίωσης. Κατά τη διάρκεια της πρακτικής άσκησης, οι άνεργοι αμείβονται από την κυβέρνηση με τον κατώτατο μισθό. Η επιχείρηση στην οποία κάνουν την πρακτική άσκηση δεν πληρώνει κάτι για τις υπηρεσίες του εργαζομένου, δεσμεύεται όμως να ενσωματώσει τον καταρτιζόμενο στο πρόγραμμα εργασιών της επιχείρησης βάσει των προσόντων του. Οι επιχειρήσεις θα παρακολουθούνται από τον ΟΑΕΔ.
5. Δεδομένου ότι η πληρωμή των κέντρων κατάρτισης γίνεται με βάση τα αποτελέσματα που αυτά επιτυγχάνουν, τα κέντρα θα πρέπει να αξιολογούν εάν οι καταρτιζόμενοι μπορούν να ανταποκριθούν στο πρόγραμμα και να επιλέγουν αυτούς που πιστεύουν ότι μπορούν να επιτύχουν. Όσοι δεν γίνονται δεκτοί παρακολουθούν ένα ενισχυτικό πρόγραμμα για να βελτιώσουν τις ικανότητές τους για απασχόληση (κοινωνικές δεξιότητες, τεχνική συνέντευξης, παρουσίαση, συνέπεια κλπ.). Πράγματι, η βελτίωση των κοινωνικών δεξιοτήτων έχει αποδειχθεί ότι έχει σημαντικά αποτελέσματα για όσους βρίσκονται στα όρια της αγοράς εργασίας. Έτσι, παρότι οι κοινωνικές δεξιότητες πρέπει να αποτελούν μέρος οποιουδήποτε προγράμματος επαγγελματικής κατάρτισης, η σημασία τους είναι ιδιαίτερα αυξημένη για την ομάδα με τις χαμηλότερες δεξιότητες. Τα ενισχυτικά αυτά προγράμματα διοργανώνονται από την κυβέρνηση. Μετά την ολοκλήρωση τους, τα άτομα επίσης θα τοποθετούνται για πρακτική άσκηση. Εάν αυτό δεν είναι δυνατόν, θα τους προσφέρεται η επιλογή να εργαστούν σε εθελοντικό τομέα.
Έρευνα της Adecco, αναδεικνύει την ανάγκη για συνεχή επαγρύπνηση του ανθρώπινου δυναμικού, δεδομένου ότι οι εργαζόμενοι, λόγω της ταχύτητας της εξέλιξης της τεχνολογίας, χάνουν περίπου το 40% των δεξιοτήτων τους κάθε 3-4 χρόνια. Χωρίς την ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων κινδυνεύουν να θεωρούνται παρωχημένοι για την αγορά εργασίας μετά την πάροδο μίας δεκαετίας.
