Σάββατο
14
Δεκέμβριος
TOP

Τα έθιμα και η παράδοση στη ζωή του λαού

«Κι ήρθα να πάρω απ’ το δεντρί, να κόψω απ’ το λουλούδι,

και να το πάω στην άβροχη, τη ρημασμένη χώρα,

που πείνασε για πράσινο και δίψασε για δρόσος,

να γίνει δάσος η ζωή κι η τέχνη περιβόλι».

Κωστής Παλαμάς, «Εκατό Φωνές»

Γράφει ο Γιώργος Δημητρούλιας, εκδότης «το Αντίδοτο», τέως δημοτικός σύμβουλος Καλαμάτας

Η Μεγάλη Εβδομάδα είναι για όλο τον ελληνορθόδοξο κόσμο η ιερότερη εβδομάδα του έτους. Όπως μας πληροφορεί ο καθηγητής Λαογραφίας Κώστας Ρωμαίος, η θρησκευτική συγκίνηση τις ημέρες αυτές φτάνει στο υψηλότερο δυνατό σημείο.

Ελλήνων Πάσχα!

Αν θα επιχειρήσουμε να βρούμε, να προσδιορίσουμε και να ερμηνεύσουμε, το κυριότερο αίτιο που προκαλεί το φαινόμενο τούτο, ασφαλώς θα συμφωνήσουμε ότι οφείλεται στην ένταση της θρησκευτικής συγκίνησης, με την οποία ο Ελληνικός Λαός συμμετέχει στο θείο δράμα. Αυτό ακριβώς είναι και το σημείο διαχωρισμού της ελληνικής λαϊκής λατρείας από τον τρόπο που άλλοι λαοί συμμετέχουν στις δικές τους γιορτές. Οι άλλοι χριστιανικοί λαοί, Ρωμαιοκαθολικοί και Προτεστάντες, έχουν τα Χριστούγεννα ως την μεγαλύτερη θρησκευτική και λαϊκή γιορτή. Απ’ αυτούς μας ήρθαν τα στολισμένα έλατα, οι ευτραφείς και ροδαλοί Άϊ – Βασίληδες με τις πληθωρικές σακούλες τους – σύμβολα του άκρατου καταναλωτισμού. Δεν μπόρεσαν όμως όλα τούτα να δημιουργήσουν το κάτι άλλο εκείνον τον εορταστικό οίστρο που αγγίζει τις ψυχές. Στο πείσμα της Δύσης, το πέτυχε η Λαμπρή, εορτή κατ’ εξοχήν ελληνική «εορτή εορτών και πανήγυρης πανηγύρεων», παλλαϊκή μέθεξη χαράς και ευφροσύνης, που προσφέρει η ορθόδοξη πίστη στη γνησιότερη και ανθρωπινότερη έκφρασή της.

Ας μην λησμονούμε ακόμα πως στα μαύρα εκείνα χρόνια της δουλείας και σκλαβιάς στους Τούρκους η εορτή του Πάσχα ήταν στην ουσία η μόνη επιτρεπόμενη εθνική εορτή για το υπόδουλο Γένος. Ήταν τότε που η Λαμπρή είχε αναγορευτεί σιωπηρά στην συλλογική συνείδηση του σκλαβωμένου Ελληνισμού ημέρα Αναστάσεως και Ελευθερίας. «Διαγενομένου του Σαββάτου», ο θρήνος για τον θάνατο θα γίνει νικητήριο σάλπισμα, θρίαμβος της Ανάστασης, αναφτέρωμα των ελπίδων και προάγγελος της Εθνικής Ελευθερίας.

Ανάσταση Θεού, αλλά ο Θεός είναι μέσα στην φύση, που κι αυτή ανασταίνεται, ξυπνά από την χειμερία νάρκη, νικώντας την φθορά και τον θάνατο. Άνοιξη της φύσης και άνοιξη των ψυχών, ένα συνταίριασμα διπλής χαράς που μας χαρίζει η μοναδικότητα της πασχαλινής γιορτής στον ελληνικό χώρο.

Ο «λιθοβολισμός» της Εκκλησίας, αλλά και της Παράδοσης!

Την ιδιαίτερη φυσιογνωμία του ελληνικού Πάσχα την αποτελούν πολλά και διαφορετικά έθιμα, όλα όμως έχουν την δική τους σφραγίδα, αξία και ποικιλία, και όλα έχουν τις ρίζες τους μέσα σε Παράδοση αιώνων ή ακόμη και χιλιετηρίδων.

Η πανδημία ήρθε κουτί σε αυτούς που όπως γράφει σε επιστολή του ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Μεσσηνίας Χρυσόστομος: «…δεν είναι επαΐοντες, δεν φαίνεται να διαθέτουν το βαθύτερο θεολογικό ούτε και το επιστημονικό κριτήριο, γι’ αυτό και δημιουργούν μόνο σύγχυση, ως προς την ταυτότητα και την αποστολή της Εκκλησίας…», «κρύβονται πίσω από άλλους» και «…προβαίνουν σε αναλογικές συγκρίσεις με κομματικές συνιστώσες ή συνασπισμούς». Αυτοί οι «κύριοι» βρήκαν, λοιπόν, την ευκαιρία να επιτεθούν φραστικά στα έθιμα και την παράδοση, αλλά και την ίδια την Εκκλησία που ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Μεσσηνίας, προέταξε την δημόσια υγεία και υιοθέτησε όλα τα μέτρα για την προστασία των πιστών και όπως έγραψε: «Τώρα είναι ο καιρός της σιωπής, γιατί μόνο έτσι τιμώνται τα έργα του Θεού «εν σιγή», τα οποία είναι πάντοτε έργα προς σωτηρία του λαού και στην προκειμένη περίπτωση, πράξεις θυσίας υπέρ υγείας αντί ασθενείας και ζωής υπέρ θανάτου». Αλλά λίγες ημέρες αργότερα και μετά την επίθεση κάποιων, κατ’ όνομα «προοδευτικών», στην Θεία Ευχαριστία, ο ίδιος γράφει στον τύπο, μεταξύ άλλων: «Στην εποχή της αποθέωσης του ατομικού δικαιωματισμού, αποτελεί τουλάχιστον οξύμωρο πνευματικό και πολιτισμικό σύμπτωμα, το διαπραττόμενο σοβαρό έλλειμμα σεβασμού στην πίστη του άλλου. Προφανώς τις επιμέρους κοινωνίες εξυπηρετεί περισσότερο η θολότητα παρά η καθαρότητα του ορίου μεταξύ ελευθερίας και ασυδοσίας, ενώ στην ίδια προβληματική εντάσσεται και η τάση ποινικοποίησης της Θείας Κοινωνίας, επιβεβαιώνοντας με τον τρόπο αυτό την προτεραιότητα των σκοπιμοτήτων έναντι της αλήθειας». (Όλα τα γραπτά του Σεβασμιώτατου όπως δημοσιεύτηκαν στον τοπικό τύπο από 14 Απριλίου έως 7 Μαΐου).

Η ουσία είναι η επίθεση στην Λαϊκή Κοινότητα!

Ας δούμε τώρα την κρυμμένη όψη της επίθεσης των χαβιαροαριστερών και των λοιπών φιλελέδων υπαλλήλων του Σόρος, η ελίτ της Παγκοσμιοποίησης, στην Λαϊκή Κοινότητα.

Η φυσική Κοινότητα που έχει βιώσει ίδιες ιστορικές αξίες αποκτά ιστορική συνείδηση και έτσι προβιβάζεται από φυσική σε ιστορική μονάδα, δηλαδή σε Λαό. Η Πόλις είναι ανώτερη μορφή κοινωνικής συμβίωσης, όπου ήθη και έθιμα αποκρυσταλλώνονται σε Αξίες, όπως η Ταυτότητα και η Παράδοση, οι οποίες διαμορφώνονται μέσα στους αιώνες και είναι ένας σταθερός άξονας αναφοράς του Λαού όσες γενεές και αν περάσουν.

Το απρόσωπο άτομο και η ακοινώνητη μάζα δεν έχουν ιστορική, παρά βιολογική ζωή. Ο Λαός σαν ιστορική μονάδα μπορεί να διαμορφώσει την ιστορία. Η Κοινότητα που έχει τέλεια συνείδηση της ιστορικότητάς της  οικοδομεί την Πόλη. Η Πόλις είναι φορέας και δημιουργός πολιτισμού και όχι το εφήμερο, ιδιοτελές και μη αύταρκες άτομο.

Ο οικουμενικός ανθρώπινος τύπος των σημερινών κοινωνιών είναι ο κερδώος άνθρωπος του υλισμού. Το ανθρωπιστικό μήνυμά του είναι ισοπεδωτικό διότι τοποθετεί τον άνθρωπο στο κέντρο του σύμπαντος, έξω από την φύση. Ο ανθρωπισμός δεν είναι αξία από μόνη της, αλλά έχει το νόημα που εμείς του δίνουμε. Σκοπός της κοινωνίας δεν είναι η καθολική αλληλοβοήθεια και αλληλεγγύη, που φυσικά δεν μπορούμε να παρέχουμε σε όλους, αλλά η πολιτιστική βελτίωση και η άνοδος της Λαϊκής μας Κοινότητας.

του Γιώργου Δημητρούλια