ιστορία προέρχεται από τη Βόρεια Μακεδονία και είναι ανατριχιαστική. Η 2η μεγαλύτερη πόλη σε πληθυσμό της γειτονικής χώρας, μια πόλη με έντονο ελληνικό στοιχείο, θα μπορούσε να ισοπεδωθεί από 12.600 χειροβομβίδες εξαιτίας ενός πανηγυρισμού σε γκολ!
Η τρομακτική ανακάλυψη πραγματοποιήθηκε στο γήπεδο ‘Τούμπε Καφέ’ στην Μπίτολα ή Βιτώλια, το πρώην Μοναστήρι του εγιαλίτι της Ρούμελης κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, που βρίσκεται στο νοτιοανατολικό άκρο της Βόρειας Μακεδονίας. Το γήπεδο χωράει 6.100 θεατές και αποτελεί την έδρα της Πέλιστερ, δύο φορές κυπελλούχου από την ανεξαρτητοποίηση της χώρας και 7 φορές πρωταθλήτρια, όταν ακόμα ήταν γιουγκοσλαβικό έδαφος.
Τον Απρίλιο του 2014, ο δήμαρχος της πόλης, Βλαντίμιρ Ταλέσκι, μαζί με μια μεγάλη αρχιτεκτονική φίρμα των Σκοπίων, παρουσίασαν πλάνα ανακατασκευής του γηπέδου, ώστε να αναβαθμιστεί στην Κατηγορία 2 της κλίμακας σταδίων που έχει θεσπίσει η UEFA. Για να συμβεί αυτό και να έχει δικαίωμα να φιλοξενεί αγώνες ευρωπαϊκών διοργανώσεων και εθνικών ομάδων, η χωρητικότητα θα διπλασιαζόταν, θα κατασκευάζονταν 3 νέες κερκίδες, μία κερκίδα θα ανακατασκευαζόταν, ενώ θα προστίθετο στίβος περιμετρικά του αγωνιστικού χώρου.
“Θα χτίσουμε ένα στάδιο που η Μπίτολα είχε να δει από την εποχή της Ηράκλειας“, ανέφερε στη συνέντευξη Τύπου της παρουσίασης του πρότζεκτ ο δήμαρχος, αναφερόμενος στην Ηράκλεια Λυγκηστίς, όπως ήταν γνωστή η πόλη τον 4ο αιώνα π.Χ., όταν ιδρύθηκε από τον Φίλιππο τον 2ο, παίρνοντας το όνομά της από τον Ηρακλή.
Τα έργα ήταν προγραμματισμένα να ξεκινήσουν την 1η Ιουνίου 2014 και το συνολικό κόστος θα ανερχόταν στα 8.000.000 ευρώ. Ήταν η δικαίωση των πιέσεων των πολιτών της Μπίτολα, που είχαν αρχίσει διαδικτυακή καμπάνια (‘Sakame Stadion’ ή ‘Θέλουμε ένα στάδιο’) στην οποία συμμετείχαν ακόμα και οι Γκόραν Πάντεφ και Γκονσάλο Ιγκουαΐν, ώστε να πείσουν τον δήμαρχο να υλοποιήσει τις υποσχέσεις του 2012 για νέο γήπεδο, στη θέση του παλιού που βρισκόταν υπό κατάρρευση. Εν τέλει, οι εργασίες άρχισαν το 2015, όταν εξασφαλίστηκε χρηματοδότηση και από την UEFA, ωστόσο η ταχύτητά τους δεν είναι ιδανική.
Γι’ αυτόν τον λόγο προ ημερών, στη διάρκεια των εργασιών που συνεχίζονται, έγινε μια συγκλονιστική ανακάλυψη. Κάτω από μια κερκίδα του ‘Τούμπε Καφέ’ βρέθηκαν 12.600 χειροβομβίδες από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο! Το 1922 σημειώθηκε μια τεράστια έκρηξη που ισοπέδωσε την πόλη, από πυρομαχικά που είχαν αποθηκευτεί για το πεζικό, αφού η Μπίτολα βρισκόταν στην πρώτη γραμμή κι εκεί είχαν στρατοπεδεύσει 1.200.000 στρατιώτες. Οι εκρήξεις σημειώθηκαν στις 18 και 19 Απριλίου του 1920 και τις επόμενες ημέρες ο Τύπος, ακόμα και από την Ελλάδα, έγραφε για τον κίνδυνο να αφανιστεί το Μοναστήρι, όπως ήταν γνωστή η πόλη τότε, η οποία κατοικείτο από 30.000 ανθρώπους.
Ένας μεγάλος αριθμός των πυρομαχικών δεν εξερράγη και φαίνεται πως το γήπεδο της Πέλιστερ χτίστηκε πάνω από αυτά το 1937! Για να γίνει κατανοητό το μέγεθος του… ναρκοπεδίου στο οποίο χτίστηκε το γήπεδο (το οποίο ανακαινίστηκε το 1980 χωρίς να βρεθεί κάτι), οι χειροβομβίδες που εντοπίστηκαν ζυγίζουν 7 κιλά η κάθε μία, κατά συνέπεια κάτω από την κερκίδα και γενικά στην περιοχή όπου χοροπηδούσαν χιλιάδες φίλαθλοι σε κάθε γκολ βρίσκονταν 90 τόνοι εκρηκτικών!
Όπως είναι φυσικό, οι εργασίες διακόπηκαν και επενέβη ο στρατός της Βόρειας Μακεδονίας, ο οποίος εκτιμά ότι θα καταστρέψει με ασφάλεια τις χειροβομβίδες μέχρι τον Φεβρουάριο, με 7 πυροτεχνουργούς να απασχολούνται σε αυτήν τη διαδικασία.
