Η συγκομιδή της ελιάς, που άρχισε φέτος πρόωρα στη Δυτική Κρήτη, προχωρεί, βοηθούντος και του καιρού, κανονικά και ήδη έχει συγκομιστεί το 30%-40% της παραγωγής.
Ωστόσο, τα μέχρι τώρα αποτελέσματα για την ποσότητα, την ποιότητα και τις τιμές δεν είναι ικανοποιητικά. Η παραγωγή που είναι αρκετά μειωμένη εξαιτίας της ανομβρίας που επικράτησε φέτος στην Κρήτη, στο σύνολό της εκτιμάται ότι θα κινηθεί σε μόλις 70.000 τόνους (Χανιά: 20.000, Ρέθυμνο 6.000, Ηράκλειο 35.000, Λασίθι 10.000), δηλαδή αρκετά κάτω από τον μέσο όρο που είναι γύρω στους 100.000 τόνους.
Όμως και το μέσο επίπεδο της ποιότητας δεν φαίνεται καθόλου ικανοποιητικό. Ενώ στην αρχή υπήρξαν σχετικά καλές ενδείξεις, στη συνέχεια χειροτέρεψαν. Τελευταία, σύμφωνα με στοιχεία ελαιοτριβείων που συνεργάζονται με τον ΣΕΔΗΚ, οι οξύτητες φαίνεται να κυμαίνονται γύρω στους 0,5-0,6 βαθμούς (5-6 γραμμές), αλλά υπάρχουν και αρκετές περιπτώσεις με 8-10 γραμμές. Περιπτώσεις με την άριστη ποιότητα των 3 γραμμών είναι σπάνιες.
Βασική αίτια για τη μη ικανοποιητική ποιότητα φαίνεται να είναι η πλημμελής εφαρμογή της δακοκτονίας, η οποία και φέτος, όπως και τα προηγούμενα χρόνια, εφαρμόστηκε με προϋπολογισμό περίπου 18 εκατ. ευρώ, περικομμένο κατά 50% σε σχέση με εκείνο που εφαρμοζόταν προ κρίσης (35 εκατ. ευρώ), όπου και είχαμε άριστα αποτελέσματα.
Τιμές έξτρα παρθένου ελαιολάδου στις 27-11-2018 (σε ευρώ/κιλό)Χώρα/Περιοχή // Μέγιστες // Ελάχιστες
|
Πηγή: ΣΕΔΗΚ
Υπήρξαν όμως και ακατανόητες καθυστερήσεις στην προμήθεια των φαρμάκων και στην πρόσληψη των ελεγκτών της εφαρμογής που έγιναν στα τέλη Αυγούστου όταν η δακοκτονία βρισκόταν πια προς το τέλος της!
Ως λύση του προβλήματος ο ΣΕΔΗΚ, με υπομνήματά του, έχει προτείνει την περιφερειοποίηση της δακοκτονίας, τουλάχιστον για την Κρήτη και την εφαρμογή της από την περιφέρεια μέσω ενός ΝΠΙΔ (Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου) που θα μπορούσε να συστήσει.
Καλύτερες τιμές μόνο με διαγωνισμούς
Την ίδια στιγμή, οι τιμές παραγωγού στην Ελλάδα, και ειδικότερα στην Κρήτη, κινούνται σε επίπεδα πολύ χαμηλότερα από πέρυσι. Η σύγκριση, όμως, δεν πρέπει να γίνεται μόνο με τις τιμές του παρελθόντος, αλλά και με τις τρέχουσες τιμές άλλων ομοειδών χωρών, όπως της Ιταλίας και της Ισπανίας. Μια τέτοια σύγκριση δείχνει ότι οι τιμές στη χώρα μας υστερούν δραματικά.
Όπως φαίνεται και στον πίνακα που παραθέτουμε, οι μέγιστες τιμές στην Ελλάδα είναι χαμηλότερες κατά 0,8-1 ευρώ από την Ισπανία και κατά 2,90 ευρώ από την Ιταλία.
Βασική αιτία, κατά την άποψή μας, είναι η δομή της προσφοράς του χύμα στην Ελλάδα, η οποία είναι κατακερματισμένη και αδύναμη να διαπραγματευτεί αποτελεσματικά με τους λίγους, ξένους κυρίως, μεγάλους αγοραστές.
Τα περισσότερα ελαιοτριβεία της χώρας (περίπου 2.300) και όλα σχεδόν της Κρήτης (περίπου 550) πουλούν χύμα ελαιόλαδο στις τιμές που προσφέρουν κατά καιρούς οι λίγοι μεγάλοι αγοραστές. Έτσι, στην πράξη συμμετέχουν σε έναν μειοδοτικό διαγωνισμό που κάνουν αυτοί.
Ο ΣΕΔΗΚ συνιστά το αντίθετο: Τα ελαιοτριβεία να πουλούν από κοινού το προϊόν πολλών παραγωγών με δημοπρασίες ή πλειοδοτικούς διαγωνισμούς. Η μέθοδος αυτή έχει ήδη φέρει σημαντικά αποτελέσματα. Οι τιμές που επιτυγχάνονται με διαγωνισμούς που κάνουν έστω λίγοι, προς το παρόν, συνεταιρισμοί, όπως π.χ. Κριτσάς και Ζάκρου στο Λασίθι και Εμπάρου και Θραψανού στο Ηράκλειο, είναι υψηλότερες κατά 30-50 λεπτά/κιλό και συγχρόνως επηρεάζουν το γενικό επίπεδο τιμών της περιοχής τους.
Ευχής έργο θα ήταν το κράτος να συστήσει με κίνητρα ή και νομοθετικά την εφαρμογή των διαγωνισμών. Σε άλλες περιπτώσεις που δεν χρειάζεται, όπως στη δακοκτονία, υπερβάλλει! Στην εμπορία τι κάνει;
γράφει ο Νίκος Μιχελάκης, Δρ γεωπόνος, πρώην διευθυντής του Ινστιτούτου Ελιάς Χανίων και επιστ. σύμβουλος του ΣΕΔΗΚ
ypaithros.gr
