Ο κ. Μάριος Λαζανάς, λοιμωξιολόγος και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, μιλώντας πριν από λίγες ημέρες στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ για τον αριθμό των νεκρών από την πανδημία, είπε πως είναι σαν να πέφτει κάθε μέρα ένα αεροπλάνο στην Ελλάδα και όλοι οι επιβάτες να σκοτώνονται. Ήδη από την αρχή της πανδημίας έχουν χάσει τη ζωή τους περισσότεροι από 3.540 Έλληνες. Δηλαδή είναι σαν να έχει σβηστεί από τον χάρτη το Βελβεντό, η Δεσκάτη ή η νέα Πέραμος.
Η ζημιά θα είναι ανυπολόγιστη, αναφέρουν στο Capital.gr εκπρόσωποι του εμπορικού κόσμου. Σύμφωνα με τους ίδιους το κόστος δεν περιορίζεται, μόνο στην απώλεια του 20-25% του ετήσιου τζίρου που πραγματοποιούν τα καταστήματα την εορταστική περίοδο του Δεκεμβρίου. Εκτιμάται ότι ο εορταστικός τζίρος ξεπερνά τα 3,5 δισ. ευρώ.
Οι παράπλευρες απώλειες σε όρους απασχόλησης, φορολογικών εσόδων αλλά και αδυναμίας των επαγγελματιών να εξυπηρετήσει τις δανειακές τους υποχρεώσεις, δημιουργεί ένα εκρηκτικό μείγμα.
Μόνο τον Νοέμβριο, σύμφωνα με τα στοιχεία από το σύστημα Εργάνη, χάθηκαν 29.933 θέσεις εργασίας, οι προσλήψεις περιορίσθηκαν στις 119.575 και οι απολύσεις άγγιξαν τις 149.508. Με το συνολικό ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο στο τέλος του τρίτου τριμήνου να αγγίζει τα 106,2 δισ. ευρώ, αυξημένο κατά 1,3 δισ. ευρώ σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2019, όπως αναφέρει έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή (http://www.pbo.gr/el-gr/έκθεση-γ-τριμήνου-2020). Αύξηση 1 δισ. ευρώ παρουσιάζει και το συνολικό ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο σε σύγκριση με το δεύτερο τρίμηνο του έτους. Σύμφωνα με το Γραφείο Προϋπολογισμού εντός του τρίτου τριμήνου οι εκροές από το συνολικό ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο, δηλαδή οι εισπράξεις και διαγραφές ληξιπρόθεσμων οφειλών (1,3 δισ. ευρώ), ήταν λιγότερες από τις εισροές, δηλαδή τη δημιουργία νέων ληξιπρόθεσμων οφειλών (2,1 δισ. ευρώ).
Η ζημιά που έχει προκληθεί στην οικονομία από την πανδημία θέτει αμείληκτα ερωτήματα. Ποιος θα είναι ο λογαριασμός στο τέλος της ημέρας και ποιος θα τον πληρώσει. Πόσοι και ποιοι θα αντέξουν, και πόσος χρόνος θα απαιτηθεί για να καταφέρει η οικονομία να επανέλθει στα προ covid επίπεδα.
Καλό 2022 και “βλέπουμε”
Για τον κ. Ισίδωρο Ρεβάχ, πρόεδρο της Ένωσης Επιχειρήσεων Αλκοολούχων Ποτών (ΕνΕΑΠ), η κατανάλωση θα επιστρέψει στα επίπεδα του 2019, το 2022-2023. Με τον επικεφαλής της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας, κ. Αλέξανδρο Δανιηλίδη, να εκτιμά ότι η επιστροφή του κλάδου της ζυθοποιίας στα επίπεδα του 2019 δεν πρέπει να αναμένεται πριν το τέλος του 2022.
Τόσο ο κλάδος της ποτοποιίας όσο και ο κλάδος της ζυθοποιίας, μπορεί να έχουν χάσει σημαντικό κομμάτι του τζίρου τους, λόγω των κλειστών εστιατορίων-μπαρ και της κακής πορείας του τουρισμού, ωστόσο έχουν διέξοδο στο ανοικτό δίκτυο του λιανεμπορίου – σούπερ μάρκετ που απορροφά μέρος των κραδασμών. Δυνατότητα που δεν έχουν άλλοι κλάδοι, όπως π.χ. αυτός της ένδυσης, της υπόδησης, των παιγνιδιών κ.ά. Ούτε φυσικά οι επαγγελματίες του κλάδου της μαζικής εστίασης και των μπαρ, τα καταστήματα των οποίων παραμένουν κλειστά, άγνωστο μέχρι πότε.
Λιανεμπόριο πολλών ταχυτήτων
Στο υπόλοιπο λιανεμπόριο, πλήν των σούπερ μάρκετ που είναι ανοικτά και των βιβλιοπωλείων που θα λειτουργήσουν κανονικά από τη Δευτέρα, δίνεται η δυνατότητα να λειτουργήσει με το υβριδικό σύστημα του click away. Όμως πόσοι και ποιοι έχουν αυτή τη δυνατότητα; Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών, κ. Σταύρο Καφούνη, μόνο το 10% των καταστημάτων, δηλαδή 1 στις 10 εμπορικές επιχειρήσεις, θα καταφέρει να ανταποκριθεί σε αυτό το υβριδικό σύστημα.
Για τον πρόεδρο της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας κ. Νίκο Καρανίκα, ”δημιουργείται μία άνιση αγορά δύο ταχυτήτων, η λειτουργία της οποίας είναι πασιφανές”, γιατί όπως λέει “ότι δεν πληροί τους κανόνες του θεμιτού ανταγωνισμού. Από τη μία είναι τα χιλιάδες κλειστά, κυρίως συνοικιακά μικρά και μεσαία εμπορικά καταστήματα, οι ιδιοκτήτες των οποίων αντιμετωπίζουν άμεσο πρόβλημα επιβίωσης και οι θέσεις εργασίας τους βρίσκονται “στον αέρα”. Στον αντίποδα βρίσκονται οι λίγοι ισχυροί του εμπορίου, που διευκολύνονται με το click away να εξυπηρετούν τους πελάτες στους οποίους δεν μπορούν να φθάσουν έγκαιρα οι εταιρείες κούριερ”.
Στους ισχυρούς του εγχώριου λιανεμπορίου συμπεριλαμβάνεται και η αλυσίδα Jumbo. Όμως η αλυσίδα του κ. Βακάκη, επέλεξε παρά το γεγονός ότι σημαντικό μέρος του τζίρου της πραγματοποιείται την εορταστική περίοδο, έχει πετάξει “λευκή πετσέτα”.
Ποια αντίμετρα ζητά το λιανεμπόριο
Η περίπτωση της Jumbo όμως, που από μόνη της είναι ένα case study και δεν μπορεί να συγκριθεί με τις χιλιάδες λιανεμπορικές επιχειρήσεις που δεν έχουν e-shops και αδυνατούν, παρ’ ότι το επιθυμούν, να εξυπηρετήσουν μέσω της υπηρεσίας click away τους καταναλωτές. Επίσης η Jumbo, λόγω οικονομικής επιφάνειας, δεν μπορεί να συγκριθεί και με τους χιλιάδες χονδρεμπόρους οι οποίοι έχουν φορτωθεί μεταχρονολογημένες επιταγές οι οποίες θα “σκάσουν” στα χέρια τους αν δεν ληφθούν μέτρα σημειώνουν στελέχη του κλάδου.
Θέμα το οποίο έχει θέσει στο “τραπέζι” και ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ κ. Καρανίκας. Όπως αναφέρει, μιλώντας στο Capital.gr, ο εμπορικός κόσμος αναμένει από την Κυβέρνηση να ανακοινώσει άμεσα γενναίο πλαίσιο αντισταθμιστικών μέτρων στήριξης της ρευστότητας. “Η σαφής επιδείνωση των προοπτικών επιβίωσης χιλιάδων εμπορικών επιχειρήσεων καθιστά επιτακτική αναγκαιότητα τη θέσπιση του ακατάσχετου επιχειρηματικού λογαριασμού και την εξέταση της δυνατότητας διαγραφής μέρους των χρεών της πανδημίας”, σημειώνει. Μεταξύ άλλων αυτό που ζητά ο εμπορικός κόσμος από την Κυβέρνηση είναι:
– Θεσμοθέτηση ειδικού “ακατάσχετου” επιχειρηματικού τροφοδότη λογαριασμού που θα συνδεθεί με τα POS.
– Πάγωμα όλων των φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων.
– Επαναφορά των 120 δόσεων για τις ήδη υφιστάμενες ληξιπρόθεσμες οφειλές προς την Εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία.
– Αναστολή όλων των δόσεων επιχειρηματικών δανείων και ρύθμιση του μεγάλου όγκου επιταγών που έχουν εκδοθεί με την προσδοκία του εορταστικού τζίρου.
– Διατήρηση της μείωσης 40% των ενοικίων επαγγελματικής στέγης τουλάχιστον μέχρι τις 31 Μαρτίου 2021.
– Έκτακτη οικονομική ενίσχυση στους μικρομεσαίους εμπόρους.
– Κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος.
Το ποια μέτρα θα λάβει η Κυβέρνηση για να αντισταθμίσει μέρος των απωλειών της αγοράς και αν θα καλύψει το σύνολο των αιτημάτων του εμπορικού κόσμου θα φανεί το προσεχές διάστημα. Ήδη ο υπουργός Ανάπτυξης κ. Άδωνις Γεωργιάδης, μιλώντας το πρωί του Σαββάτου στην τηλεόραση του ΣΚΑΪ, είπε μεταξύ άλλων πως θα γίνει στο αμέσως προσεχές διάστημα και Επιτρεπτέα Προκαταβολή 5 και Επιτρεπτέα Προκαταβολή 6, που θα λάβει υπόψη της το μεγάλο μειωμένο τζίρο των εορτών.
Στο πλαίσιο αυτό το οικονομικό επιτελείο διαμορφώνει το διάδοχο σχήμα της Επιστρεπτέας Προκαταβολής, η οποία θα συνεχιστεί τουλάχιστον μέχρι και τον Μάρτιο, αναφέρουν πηγές.
Της Αλεξάνδρας Γκίτση
capital.gr