Κουραστήκαμε να μας κλέβουν σεντόνια και από το αδιάκοπο ροχαλητό του συντρόφου μας; Ισως είναι η ώρα να σκεφτούμε ένα «διαζύγιο ύπνου». Για πολλούς από εμάς, το να έχουμε μια καλή βραδινή ξεκούραση είναι μια πρόκληση για την νύχτα – κι η πανδημία απλά έκανε τα πράγματα χειρότερα. Μια έρευνα του Ιδρύματος Kaiser Family βρήκε ότι 36% των Αμερικανών δήλωσαν ότι αντιμετωπίζουν προβλήματα ύπνου λόγω του στρες που έχει προκαλέσει η πανδημία.
Οσο πολύ κι αν λατρεύουμε τις αγκαλιές με τον σύντροφό μας, το τελευταίο πράγμα που χρειαζόμαστε όταν τελικά μας παίρνει ο ύπνος είναι μα ξυπνήσουμε από το φως ενός iPad ή από έναν περιπλανώμενο αγκώνα στο πρόσωπό μας.
Ο ύπνος σε ξεχωριστά κρεβάτια ή δωμάτια ακούγεται όλο και περισσότερο σαν όνειρο για ορισμένα ζευγάρια – ειδικά αν εργαζόμαστε από το σπίτι μαζί, δηλώνει η Γουέντι Τρόξελ, ανώτερη συμπεριφορική και κοινωνική eπιστήμονας της Εταιρείας RAND Corporation και συγγραφέας του βιβλίου «Sharing the Covers: Every Couple’s Guide to Better Sleep».
«Λαμβάνοντας υπόψη την επιπλέον ”συντροφικότητα” που μοιραζόμαστε με την οικογένειά μας κατά την διάρκεια της ισχύος των οδηγιών για παρατεταμένη παραμονή στο σπίτι, το να κοιμόμαστε χωριστά, τουλάχιστον προσωρινά, κατά τη διάρκεια της πανδημίας του COVID μπορεί επίσης να ωφελήσει ορισμένα ζευγάρια που απλά αισθάνονται λιμοκτονούν για λίγο χρόνο μόνοι», συμπληρώνει στην HuffPost.
«Το κλειδί, ωστόσο, είναι να πάρουμε αυτήν την απόφαση ως ζευγάρι και να καταστήσουμε σαφές ότι η απόφαση είναι προς όφελος της σχέσης σας και όχι ένδειξη εγκατάλειψης», συμπληρώνει.
Η Τζένιφερ Κόλμπουρν, διδακτορική φοιτήτρια στην Αυστρία, είναι μεταξύ των παντρεμένων που πηγαίνουν μόνοι τους για ύπνο.
Εκείνη και ο σύζυγός της ζουν συχνά χωριστά όταν η Κόλμπουρν συλλέγει (επιστημονικά) δεδομένα. Όταν επέστρεψε από ένα τέτοιο ερευνητικό ταξίδι στη μέση της πανδημίας, το ζευγάρι προσπάθησε να κοιμηθεί δίπλα-δίπλα σε ένα μικρό διπλό κρεβάτι.
«Εχουμε μια ιδιαίτερα κακή κατάσταση, επειδή παρουσιάζω αρκετές διαταραχές ύπνου», δηλώνει η ίδια στην HuffPost. «Δεν κάνω πλέον υπνοβασία και δεν ουρλιάζω στον ύπνο μου τώρα που έχω ένα μηχάνημα CPAP για τη θεραπεία της άπνοιας του ύπνου μου, αλλά έχω ακόμα σύνδρομο ανήσυχων ποδιών και εξακολουθώ να χτυπάω, να γκρινιάζω και να κλέβω κουβέρτες».
Πρόσφατα μετακόμισαν σε ένα νέο μέρος και αποφάσισαν να αρχίσουν να κοιμούνται σε ξεχωριστά κρεβάτια. Τώρα και οι δύο ξεκουράζονται καλύτερα.
«Για να είμαστε ειλικρινείς, η σχέση μας είναι η καλύτερη που υπήρξε ποτέ στα 10 χρόνια που παντρευτήκαμε», αναφέρει. «Υπάρχει ένα στίγμα για να κοιμάσαι χωριστά, αλλά η κόπωση και η δυσαρέσκεια του συντρόφου σου δεν μπορεί να είναι καλή για τη σχέση σου. Το να βρεις αυτή την ισορροπία του να είσαι ανεξάρτητος αλλά να χρειάζεται ο ένας τον άλλον χωρίς να είναι αλληλοεξαρτώμενος (στο θέμα του ύπνου) είναι μια λεπτή γραμμή για να συνεχίσεις και νομίζω ότι το να έχεις τον δικό σου προσωπικό χώρο μπορεί να βοηθήσει σε αυτό».
Πράγματι, η έρευνα δείχνει ότι όταν είμαστε ξεκούραστοι, είμαστε καλύτεροι επικοινωνιακά, πιο ευτυχισμένοι και με μεγαλύτερη ενσυναίσθηση – όλα τα σημαντικά χαρακτηριστικά για την ανάπτυξη και τη διατήρηση υγιών, μακροχρόνιων σχέσεων. Εάν μπορούμε να προσθέσουμε ένα επιπλέον κρεβάτι ή ένα επιπλέον δωμάτιο, ο ξεχωριστός ύπνος είναι μια πολύ γλυκιά προσφορά, λέει η Γουέντι Τρόξελ.
«Υπάρχουν μερικές φορές στρατηγικά, που έχει νόημα για ένα ζευγάρι ”να χωρίσει και να κερδίσει” κοιμώμενο χωριστά…», αναφέρει.
Παραδειγματικά, μιλά, για τους γονείς των νεογέννητων που στερούνται ύπνου, «το ότι προσφέρουν σε κάθε σύντροφο ένα περιστασιακό διάλειμμα για να περάσει την νύχτα του σε ξεχωριστό δωμάτιο, ενώ ο άλλος γονέας αναλαμβάνει καθήκοντα φροντίδας των βρεφών για την νύχτα είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να διασφαλιστεί ότι και οι δύο γονείς δεν παρουσιάσουν χρόνια στέρηση ύπνου».
Ο ύπνος αυτού του τύπου μπορεί επίσης να είναι ευεργετικός εάν εμείς και ο σύντροφός μας έχουμε διαφορετικούς κύκλους ύπνου, δηλώνει η Τζένιφερ Ανταμς, συγγραφέας του «Sleeping Apart Not Falling Apart».
Αυτός ήταν ένας από τους σημαντικότερους λόγους που η Ανταμς κι ο σύζυγός της αποφάσισαν να κοιμούνται σε ξεχωριστά δωμάτια. Ο σύζυγός της ξυπνά νωρίς το πρωί, ενώ εκείνη είναι ”νυχτερινή κουκουβάγια”.
«Θα ήθελα να πάω στο κρεβάτι και να διαβάσω όταν κοιμόταν κι (εκείνος) έπρεπε να ξυπνήσει νωρίς το πρωί για την δουλειά του και στη συνέχεια όταν ξυπνήσει το πρωί, να σηκωθεί, να ντυθεί και να είναι και έτοιμος για δουλειά (και) θα με ξυπνούσε», ανέφερε.
Στις ώρες αφύπνισης, και οι δύο θα έμειναν με (μια) ενοχή και κάποια δυσαρέσκεια – κάτι που είναι μια κοινή εμπειρία μεταξύ των ανθρώπων που κοιμούνται μαζί. Μια μελέτη του 2013 από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, στο Μπέρκλεϊ διαπίστωσε ότι η ανήσυχη νύχτα ενός συντρόφου που προκαλείται από διαταραχές από τον άλλο σύντροφο μπορεί να οδηγήσει σε συγκρούσεις στη σχέση (τους) την επόμενη μέρα.
Μια άλλη μελέτη έδειξε ότι τα προβλήματα ύπνου και τα προβλήματα σχέσεων τείνουν να εμφανίζονται ταυτόχρονα.
«Η πραγματικότητα είναι ότι ο κύκλος ύπνου μας συνδέεται με το καρδιακοό μας σύστημα», λέει η Ανταμς. «Είναι απίστευτα δύσκολο να αλλάξουμε τους ενσωματωμένους (στον οργανισμό μας) ρυθμούς ύπνου για να ικανοποιήσουμε τους κύκλους ενός άλλου ατόμου».
Όλο αυτό με το «διαζύγιο ύπνου» ακούγεται πολλά υποσχόμενο, αλλά ας στραφούμε στην ερώτηση που τριβελίζει το μυαλό όλων: Τι γίνεται με το σεξ; Μήπως ο ύπνος σε ξεχωριστά δωμάτια ή κρεβάτια επηρεάζει τη σεξουαλική ζωή ενός ζευγαριού;
«Όχι καθόλου», λέει η Ρακελ Φουκούα, μια γυναίκα από το Κολοράντο που αποφάσισε να πάρει «διαζύγιο ύπνου» από τον φίλο της κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού λόγω κάποιων αρκετά ασυμβίβαστων συνηθειών ύπνου. (Κοιμάται διαγώνια και χτυπάει και κλωτσάει όλη τη νύχτα. Επίσης κοιμάται και μιλάει επίσης…)
«Νομίζω ότι ο ύπνος χωριστά μας επιτρέπει να αποφασίσουμε πότε θέλουμε να αγκαλιαστούμε – απλά μπαίνουμε στο κρεβάτι του άλλου», είπε. «Ο ύπνος σε ξεχωριστά κρεβάτια έχει αυξήσει και βελτιώνει τη σεξουαλική μας ζωή».
Αν μη τι άλλο, η νυχτερινή απουσία μας κάνει πιο τρυφερούς.
«Ξυπνάμε (και) λείπει ο ένας τον άλλον επειδή δεν ”ανακατευόμαστε” μαζί του όλη νύχτα», λέει η ίδια. «Μας κάνει να λαχταράμε τη σωματική στοργή λίγο περισσότερο, ειδικά τα πρωινά. Και οι δύο δουλεύουμε κόντρα στα (συνηθισμένα) προγράμματα εργασίας, οπότε αυτό λειτουργεί για εμάς».
Ο Σαγιάϊ Κανσάγκρα, αναπληρωτής καθηγητής στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Duke και ειδικός για την υγεία του ύπνου για στην Mattress Firm, λέει ότι δεν θα υπάρξει πρόβλημα στην ”οικειότητα” του ζευγαριού από μια τέτοια απόφαση.
«Πραγματικά, τα κρεβάτια πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο για δύο πράγματα – τον ύπνο και το σεξ», είπε. «Όταν μπαίνεις στην κρεβατοκάμαρά σου, το μυαλό σου πρέπει να αρχίσει να εστιάζει στον ύπνο ή την οικειότητα και όχι σε πράγματα όπως η δουλειά ή η παρακολούθηση τηλεόρασης».
Εάν το αναγνωρίσουμε αυτό, μπορεί να συμβάλει στη διατήρηση της οικειότητας ως προτεραιότητα στην κρεβατοκάμαρα, σε περίπτωση που προχωρήσουμε με ένα «διαζύγιο ύπνου», συμπληρώνει.
Για ζευγάρια που δεν θέλουν να πάρουν ένα «διαζύγιο ύπνου» αλλά θέλουν να βελτιώσουν τη συντροφικότητά τους, ο συγχρονισμός των προγραμμάτων ύπνου μπορεί να επηρεάσει θετικά την οικειότητά τους. (Βέβαια, αυτή η συμβουλή δεν είναι πολύ χρήσιμη για άτομα που εργάζονται με διαφορετικά προγράμματα εργασίας).
«Εάν μπορούμε να κάνουμε αυτήν την προσαρμογή, μερικές εξαιρετικές συντροφικές δραστηριότητες που θα μας βοηθήσουν να συγχρονίσουμε τις ρουτίνες ύπνου μας περιλαμβάνουν την κατανάλωση τσαγιού από βότανα για να χαλαρώσουμε, να κάνουμε μασάζ και να έρθουμε πιο κοντά», αναφέρει ο ίδιος.
Οποιες διορθώσεις κι αν κάνουμε στο καθεστώς του ύπνου με τον σύντροφό μας – ύπνος ξεχωριστά, συγχρονισμός προγραμμάτων – ας βεβαιωθούμε ότι επικοινωνούμε ως τις προσδοκίες και τα όρια της σχέσης μας με τον σύντροφό μας, αναφέρει η Ανταμς.
«Αν κοιμόμαστε ξεχωριστά επειδή χρειαζόμαστε τον ύπνο μας, ο σύντροφός μας θα πρέπει μάλλον θα καταλάβει.. Ολοι χρειαζόμαστε ύπνο», αναφέρει. «Αν κοιμόμαστε χωριστά για να δραπετεύσουμε από τον σύντροφό μας, τότε, μάλλον, θα πρέπει να διαβάσουμε κάποιο άλλο άρθρο».