Του Θανάση Κ.
Το πρόγραμμα που εξήγγειλε η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κα Ούρσουλα Φον ντερ Λάϊεν για τον “επανεξοπλισμό” της Ευρώπης (ReArm Europe) παρουσιάστηκε ως “ιστορική απάντηση”
– στον Πούτιν (που “απειλεί” την Ευρώπη)
– και στον Τράμπ (που “εγκαταλείπει” την Ευρώπη).
Μ’ άλλα λόγια ως μια “ιστορική πρωτοβουλία” που θα καλύψει το γεωπολιτικό κενό της Ευρώπης, με προεκτάσεις και εκτός Ευρώπης.
Αλλά θα αποτελέσει, υποτίθεται, και “ορόσημο” για περαιτέρω ενοποίηση της Ευρώπης…
Λυπάμαι που θα απογοητεύσω κάποιους, αλλά ΤΙΠΟΤΑ απ’ όλα αυτά δεν ισχύει.
Το γιατί θα το κρίνετε μόνοι σας αμέσως:
* Πρώτον, και μόνο ο τίτλος του Προγράμματος (ReArm Europe) αποτελεί έμμεση ομολογία ότι η Ευρώπη ήταν ως τώρα “αφοπλισμένη”!
Και πρέπει επειγόντως να “επανεξοπλιστεί”.
Με άλλα λόγια, οι ίδιοι οι Ευρωπαίοι αναγνωρίζουν πια ότι ως τώρα την Άμυνα τους την είχαν αναθέσει σχεδόν αποκλειστικά στην Αμερική. Την οποία αντιμετώπιζαν ωστόσο, ως “ανταγωνιστή” τους στο οικονομικό πεδίο.
Το να εξαρτάσαι απολύτως αμυντικά από τον… εμπορικό ανταγωνιστή σου (τριάντα χρόνια μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου) ΔΕΝ είναι κάτι “βιώσιμο”! Δηλαδή δεν είναι κάτι που μπορεί να αντέξει…
Τώρα λοιπόν, έφτασε το πλήρωμα του χρόνου κι αυτή η αντίφαση έρχεται στην επιφάνεια…
Ο Τράμπ τους το έθεσε ωμά. Αλλά όλοι οι προηγούμενοι Πρόεδροι τα τελευταία 25 χρόνια έλεγαν στους Ευρωπαίους ακριβώς τα ίδια, αλλά απέφευγαν να κάνουν κάτι γι’ αυτό…
* Δεύτερον, το ReArm Εurope, ΔΕΝ συγκροτεί “Ευρωπαϊκή Άμυνα”.
Ούτε κατά διάνοιαν, ούτε κατά προσέγγιση…
Not in a long shot, που λένε και οι Αμερικάνοι…
Δημιουργεί ένα “δημοσιονομικό χώρο” στις χώρες-μέλη που ξοδεύουν ελάχιστα για την Άμυνά τους (αναλογικά με το ΑΕΠ τους), ώστε να ξοδέψουν περισσότερα (μέχρι 1,5% του ΑΕΠ τους περισσότερα), για να ενισχύσουν τις δικές τους (εθνικές) ένοπλες δυνάμεις.
— Είτε μέσω εθνικών δαπανών (που θα εξαιρούνται από τους αυστηρούς στόχους Ελλείμματος ως προς το ΑΕΠ τους).
— Είτε μέσω δανεισμού (που θα εξαιρείται κι αυτός από τους αυστηρούς περιορισμούς Χρέους προς το ΑΕΠ τους).
Από την εφαρμογή αυτού του προγράμματος θα προκύψουν περισσότεροι εξοπλισμοί σε βάθος χρόνου για τις χώρες που σήμερα έχουν ελάχιστα. Αλλά θα πρόκειται για εθνικούς εξοπλισμούς που θα ενισχύουν τους εθνικούς στρατούς τους. Για την εθνική άμυνα κάθε χώρας…
Από αυτό το Πρόγραμμα ΔΕΝ προκύπτει συγκρότηση Ευρωπαϊκών δυνάμεων για την Ευρωπαϊκή Άμυνα…
* ΔΕΝ προχωρούν σε ενιαία αμυντική δομή της Ευρώπης. Και δεν αποφασίζουν τη δημιουργία ισχυρής Συμμαχίας.
Κανείς δεν συζητά δεσμεύσεις να πολεμήσουν Ισπανικά ή Ιταλικά ή Ολλανδικά στρατεύματα για να προστατέψουν την Πολωνία από “ενδεχόμενη” Ρωσική εισβολή.
Ή να καλύψει η Γαλλική πυρηνική ομπρέλα τις κράτη μέλη της ΕΕ στα ανατολικά…
(Αυτό είναι μια ξεχωριστή συζήτηση που γίνεται ανεξάρτητα από το ReArm Europe, προσκρούει ήδη σε αδιέξοδα, κι έχει να λύσει το πρόσθετο πρόβλημα πώς θα δημιουργήσει “δομές” παράλληλες με το ΝΑΤΟ ή πώς θα υποκαταστήσει το κενό που δημιουργείται μέσα στον ΝΑΤΟ από την “αποχώρηση” των ΗΠΑ. Αλλά όλα αυτά είναι εντελώς διαφορετικά προβλήματα.)
* Το ReArm Europe είναι απλώς μια “δέσμευση” των Ευρωπαϊκών χωρών να ξοδέψουν “λίγο παραπάνω” απ’ όσα ξοδεύουν τώρα για εξοπλισμούς στους εθνικούς στρατούς τους.
Στην καλύτερη περίπτωση μπορεί να δώσει μια – όχι ασήμαντη – ώθηση στην αμυντική βιομηχανία της Ευρώπης. Αλλά μέχρις εκεί.
* Από άποψη μεγέθους θα αποτελέσει (όχι αμελητέα) αύξηση της Ζήτησης (Κεϋνσιανικού τύπου) στην χειμαζόμενη οικονομία της Ευρώπης. Αλλά, ταυτόχρονα, είναι εντελώς ΑΝΕΠΑΡΚΕΣ για την αμυντική αναβάθμιση της Ευρώπης.
Πρόσκαιρη ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Οικονομίας είναι.
Όχι στέρεο “θεμέλιο” της Ευρωπαϊκής Άμυνας…
Πρόκειται για ένα “δημοσιονομικό χώρο” ΜΕΧΡΙ 800 δισεκατομμύρια συνολικά για τα επόμενα τέσσερα χρόνια. Δηλαδή μέχρι 200 δισεκατομμύρια το χρόνο…
Από αυτά τα 800 δισεκατομμύρια σε τέσσερα χρόνια, τα 650 δισ. θα προκύψουν από εθνικούς προϋπολογισμούς για εξοπλισμούς – κι άλλα 150 δισ. από δανεισμό για “υποδομές”.
Σε μιαν Ευρώπη με συνολικό (ονομαστικό) ΑΕΠ 20 τρισεκατομμύρια ετησίως, θα δαπανώνται 200 δισεκατομμύρια το χρόνο – δηλαδή ποσοστό της τάξης του 1% – για αμυντική αναβάθμιση συνολικά…
Για να έχετε μια βάση σύγκρισης:
Ο ετήσιος αμυντικός προϋπολογισμός των ΗΠΑ είναι 880 δισεκατομμύρια δολάρια ΕΤΗΣΙΩΣ – αλλά για ανάγκες διάσπαρτες παντού στον κόσμο…
Ενώ ο αντίστοιχος αμυντικός προϋπολογισμός της Ρωσίας είναι της τάξης των 50 δισεκατομμυρίων (σε καιρό Ειρήνης), αλλά με πλήρεις υφιστάμενες υποδομές.
Ενώ η Ευρώπη χρειάζεται να δημιουργήσει εξ αρχής “υποδομές” – πέρα από τις τρέχουσες δαπάνες.
Κι όταν λέμε “υποδομές” εννοούμε αεροδρόμια, λιμάνια, πυραυλικές εγκαταστάσεις, αποθήκες πυρομαχικών, αποθέματα πυρομαχικών και ανταλλακτικών, βάσεις και δίκτυα επικοινωνιών, βάσεις και δίκτυα εφοδιασμού, δίκτυα πληροφοριών και αντικατασκοπίας, δορυφορικά δίκτυα κλπ.
Κυρίως, βέβαια, αυτή τη στιγμή, αποθέματα πυρομαχικών και ανταλλακτικών, που έχουν εξαντληθεί από τον βοήθεια προς την Ουκρανία…
* Αν ήθελε στα σοβαρά η Ευρώπη να “επανεξοπλιστεί” θα έπρεπε να διαθέσει τουλάχιστον 300 δισεκατομμύρια σε υποδομές για πέντε με δέκα χρόνια,
συν ένα ποσό της τάξης των 400 δισεκατομμυρίων κάθε χρόνο, για να συντηρεί αξιόμαχες δυνάμεις κάθε είδους.
Με άλλα λόγια θα χρειαζόταν διπλάσιο ποσό για διπλάσιο χρόνο, κι ύστερα υπερδιπλάσιο ποσό για όλα τα επόμενα χρόνια…
(Και πάλι θα βρισκόταν κάτω από το 4% του Ευρωπαϊκού ΑΕΠ…)
Συν ότι θα έπρεπε να λύσει το πρόβλημα της ενιαίας δομής, της αποτελεσματικής διάρθρωσης και της αποδοτικής κατανομής όλων αυτών των πόρων για επιχειρησιακούς σχεδιασμούς σε βάθος χρόνου.
Ζητήματα τα οποία δεν αγγίζει και δεν μπορεί καν να αγγίξει τώρα.
Όταν δεν ξέρεις τι δυνάμεις θα διαθέσεις, σε ποιά μέτωπα, με ποιές “συνέργειες” μεταξύ τους, με ποιές εφεδρείες και με ποιές προτεραιότητες, όταν δεν μπορείς να προβλέψεις ποιός αποφασίζει, πότε, και πώς να κινητοποιήσει δυνάμεις, όταν δηλαδή δεν έχει απολύτως καμία αίσθηση επιχειρησιακού σχεδιασμού κατά κοινού εχθρού, τότε, όσα και να ξοδεύεις, Ενιαία Άμυνα ΔΕΝ έχεις.
Τελεία και παύλα…
Δεν είναι “βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση”…
Είναι “βήμα σημειωτόν” όταν γύρω σου ανατρέπονται τα πάντα…
* Κι όταν επί πλέον αυτά που αποφασίζει να ξοδέψεις δεν αρκούν ούτε για τις στοιχειώδεις ανάγκες “εγκατάστασης” της Ενιαίας Ευρωπαϊκής Άμυνας, τότε όλο το εγχείρημα είναι απλώς μια προσωρινή ενίσχυση της Ζήτησης στην Ευρωπαϊκή Οικονομία, με πρόσχημα μια “ψευδαίσθηση” Ευρωπαϊκής Άμυνας – αλλά σίγουρα ΔΕΝ είναι “Ευρωπαϊκή Άμυνα”…
* Και κυρίως δεν απαντάται το πιο σημαντικό πρόβλημα:
Άμυνα έναντι ΠΟΙΟΥ – κοινού – “εχθρού”;
Αν ο “εχθρός” είναι η Ρωσία, τότε τα ποσά αυτά που τώρα αποφασίζονται (εφ’ άπαξ) ΔΕΝ αρκούν! Κι αν ο εχθρός ΔΕΝ είναι η Ρωσία τότε για ποιά “κοινή Άμυνα” μιλάμε; Η συζήτηση παραμένει χωρίς αντικείμενο…
Χώρια που η Αμερική βήμα-βήμα προχωρά να τα βρει με τη Ρωσία. Και δεν το κρύβει.
Οπότε, αν οι Ευρωπαίοι αναδεικνύουν ως κύριο “εχθρό” τους Ρώσους, την ώρα που οι Αμερικανοί τα βρίσκουν με τους Ρώσους, αυτό δεν ενισχύει τη Δυτική Άμυνα! Αυτό δημιουργεί μόνιμο ρήγμα ανάμεσα στην Αμερική και την Ευρώπη…
Αν θέλουν να μιλάνε σοβαρά για Άμυνα, Ευρωπαίοι και Αμερικανοί πρέπει να ανακαλύψουν ένα κοινό εχθρό! Κι αυτός είναι περισσότερο ο Ευρωασιατισμός και ο ισλαμικός φονταμενταλισμός, παρά η Ρωσία…
* Το ReArm Europe είναι μια απελπισμένη – και πρόσκαιρη – “λύση” στο πρόβλημα της Ευρωπαϊκής Ύφεσης, όχι μια δομική λύση στο πρόβλημα της Ευρωπαϊκής Άμυνας.
Κι από τις δαπάνες που θα χρηματοδοτηθούν από το Πρόγραμμα, θα επωφεληθούν ευθέως χώρες που έχουν “ανταγωνιστική” πολεμική βιομηχανία: Όπως η Γερμανία, η Γαλλία, η Βρετανία (που δεν ανήκει στην ΕΕ, αλλά κάτι περιμένει να βγάλει κι αυτή), η Ισπανία, η Ιταλία και η Ολλανδία. Δευτερευόντως η Πολωνία και η Ρουμανία.
Η Ελλάδα δεν έχει πια άξια λόγου Πολεμική Βιομηχανία – αν και κάποτε είχε και θα μπορούσε ακόμα να έχει…
* Η Τουρκία από την άλλη πλευρά διαθέτει ακμάζουσα πολεμική βιομηχανία. Και μπορεί να διεκδικήσει παραγγελίες από το νέο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα…
Βέβαια, η Τουρκία ΔΕΝ είναι κράτος μέλος της ΕΕ (είναι όμως του ΝΑΤΟ). Κι επί πλέον η Τουρκία κατέχει εδάφη ενός κράτους-μέλους της ΕΕ (της Κύπρου), ενώ απειλεί ανοικτά με Πόλεμο ένα άλλο κράτος-μέλος της ΕΕ (την Ελλάδα).
Ελλάδα και Κύπρος λοιπόν, θα μπορούσαν να θέσουν πρόβλημα αποκλεισμού της Τουρκίας από αμυντικές παραγγελίες προς την Τουρκική βιομηχανία. Θα μπορούσαν ακόμα να θέσουν και θέμα ΜΗ εξοπλισμού της Τουρκίας από κράτη-μέλη της ΕΕ.
Γιατί η Ευρώπη είναι ΥΠΟΧΡΕΩΜΕΝΗ να συμπαραστέκεται σε κράτη-μέλη της που απειλούνται από “τρίτες χώρες”.
Αλλά η Ελλάδα έχει διακηρύξει την… “φιλία” της με την Τουρκία!
Την κατ’ εξοχήν χώρα που ΑΠΕΙΛΕΙ την Ελλάδα…
Κι όσο η Αθήνα επιμένει σε αυτή την ανόητη πολιτική, δεν μπορεί εύκολα να θέσει ενστάσεις ούτε για τουρκικές παραγγελίες στην Ευρωπαϊκή Βιομηχανία (που ήδη άρχισαν) ούτε για τις μελλοντικές ευρωπαϊκές παραγγελίες στην Τουρκική Βιομηχανία, που θα έλθουν αναπόφευκτα – αν δεν αλλάξουμε μυαλά στο μεταξύ…
* Η “Συμφωνία περί φιλίας” ξέπλυνε κανονικά την Τουρκία στα μάτια όλων των υπολοίπων – και τώρα το “εισπράττουμε”…
Όταν εμείς διακηρύσσουμε συνεχώς ότι η Τουρκία είναι “φίλη μας”, πώς μετά θα πούμε στους Ευρωπαίους εταίρους μας: ΜΗ προμηθεύετε όπλα στους “φίλους” μας ή μη δίνετε παραγγελίες στις βιομηχανίες των “φίλων” μας;
* Η Ελλάδα θα είχε να προσφέρει πολλά στην Ευρωπαϊκή Άμυνα. Οψέποτε υπάρξει.
— Πέρα από τη δύναμη πυρός που διαθέτει (είναι η δεύτερη δύναμη του Ευρωπαϊκού ΝΑΤΟ σε άρματα μάχης, μετά την Τουρκία, και η τρίτη δύναμη του Ευρωπαϊκού ΝΑΤΟ σε σύγχρονα πολεμικά αεροσκάφη μετά την Τουρκία και τη Γερμανία) η Ελλάδα διαθέτει και γεωγραφική θέση που την καθιστά “δεσπόζουσα δύναμη” στην Ανατολική Μεσόγειο.
Αρκεί να μην αποδεχθεί η Ελλάδα, να την εκτοπίσει η Τουρκία.
— Η Ελλάδα μπορεί ακόμα, να συνδέσει αμυντικά την Ευρώπη (και τη Δύση γενικότερα) με τις χώρες της Μέσης Ανατολής που πολεμάνε τον ισλαμικό φονταμενταλισμό (Ισραήλ, Αίγυπτο, Ιορδανία, Σαουδική Αραβία κλπ,), μέτωπο που αποκτά πλέον αυξημένη σπουδαιότητα….
Αλλά σε αυτό η Τουρκία βρίσκεται “απέναντι”: Η Τουρκία είναι η κατ’ εξοχήν χώρα που στηρίζει και υποκινεί τον ισλαμικό φονταμενταλισμό…
— Ακόμα, στην ελληνικής δικαιοδοσίας ΑΟΖ της Ανατολικής Μεσογείου υπάρχουν κοιτάσματα υδρογονανθράκων που θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν την ανεξαρτησία εφοδιασμού της Ευρώπης από το ρωσικό αέριο.
Όμως η Τουρκία προσπαθεί να τα υφαρπάξει, όπως και τα αντίστοιχα στην Κυπριακή ΑΟΖ.
Αλλά η Τουρκία είναι παράλληλα ενεργειακός εταίρος της Ρωσίας. Αν λοιπόν, η Ευρώπη θέλει να απεξαρτηθεί ενεργειακά από την Ρωσία, δεν έχει κανένα λόγο να εξαρτηθεί ενεργειακά από τον… “συνεταίρο” της Ρωσίας.
Άρα, η Ελληνική και η Κυπριακή ΑΟΖ είναι πολύτιμα assets για την Ευρωπαϊκή Ασφάλεια.
Επομένως η Ελλάδα έχει όλα τα γεωπολιτικά ατού να συνεισφέρει πολλά στην Ευρωπαϊκή Άμυνα – στη Δυτική Άμυνα. Φτάνει να διεκδικήσει το κυριαρχικά της δικαιώματα και να μην επιτρέψει στην Τουρκία να της τα υφαρπάξει.
* Αλλά η Ελλάδα κάνει αυτή τη στιγμή τα αντίθετα…
Όπως κατήγγειλε και ο κ. Ροζάκης, αυτή τη στιγμή στο Αιγαίο η Ελλάδα δεν μπορεί να κάνει τίποτα χωρίς την έγκριση της Τουρκίας!
Ακόμα και ο Ροζάκης το λέει αυτό. Ακόμα και στο Αιγαίο…
Στην Ελλάδα, αυτή τη στιγμή για να έχεις πιθανότητες να μπεις στην Κυβέρνηση, πρέπει να έχεις κάνει στο παρελθόν δηλώσεις… αναγνώρισης του ψευδοκράτους (Ν. Τσάφος) και της “συνεκμετάλλευσης” με την Τουρκία στο Αιγαίο (Γ. Λοβέρδος).
Μια τέτοια Πολιτική δεν μπορεί να συμβάλει ούτε στην Ευρωπαϊκή Άμυνα (που έτσι κι αλλιώς παραμένει πολύ μακρινό όνειρο) ούτε στην εθνική Άμυνα.
Κι αυτό για τους Ευρωπαίους αποτελεί Αναπηρία.
Για μας είναι σκέτη Κατάντια…
