Είναι η πρώτη της χρονιά στο τιμόνι του Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας (KDF), του σημαντικού θεσμού που φέτος διανύει την τέταρτη δεκαετία ζωής, φέρνοντας στις ‘αποσκευές’ του έναν επετειακό προγραμματισμό γεμάτο ποικιλομορφία, ξεχωριστές συνεργασίες, καινοτόμες αναθέσεις, αλλά και πολλά οράματα για το μέλλον -όπως η λειτουργία του Διεθνούς Κέντρου Χορού καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου.
Η Τζένη Αργυρίου, η νέα καλλιτεχνική διευθύντρια του KDF, με αφορμή την έναρξη του 31ου Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας (18-27/7), παρουσιάζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ τους λόγους που την έλκυσε ο χορός εξαρχής, τους σταθμούς της καλλιτεχνικής της πορείας, αλλά και το φετινό πρόγραμμα παραστάσεων και παράλληλων δράσεων οι οποίες «λειτουργούν πολυπρισματικά», υπενθυμίζοντάς μας «πως ο χορός είναι -και παραμένει- μέσο έκφρασης ζωτικής σημασίας για όλους, ανεξαρτήτως ηλικίας, φύλου, καταγωγής ή κοινωνικής θέσης».
Ακολουθεί απόσπασμα της συνέντευξης της Τζένης Αργυρίου στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και στη δημοσιογράφο Ελένη Μάρκου:
Ερ. Τι σας έλκυσε αρχικά στον χορό;
Απ. Νομίζω πως ήταν ένας συνδυασμός πραγμάτων. Η ελευθερία της έκφρασης που δίνει η κίνηση αλλά και η σωματοποίηση της μουσικής που για μένα ήταν αρχικά πολύ σημαντικό μέρος της έκφρασης αυτής. Να μπορείς να αποδώσεις με διαφορετικούς τρόπους τη μουσική που ακούς. Είχα σημείο αναφοράς στιγμές από την καθημερινότητα της οικογένειάς μου που αγαπούσε πολύ τον χορό και χόρευαν διαφορετικά στυλ ο καθένας. Σαν παιδί είχα την ανάγκη να κινούμαι και να ψάχνω συνεχώς τα σωματικά όρια, να δοκιμάζω το σώμα μου, να εμπιστεύομαι τους άλλους και να πιστεύω ότι μαζί μπορούμε να κάνουμε κάτι όμορφο. Οπότε ο χορός ήταν μια διέξοδος να απελευθερώσω την ενέργεια που είχα αλλά και να την τιθασεύσω. Είναι μεγάλη η χαρά όταν βρίσκεις τρόπους και δρόμους να ελέγχεις το σώμα σου και να το οδηγείς σε μέρη που δεν θα πήγαινες αν δεν το έψαχνες και αν δεν του αφιέρωνες χρόνο και προσοχή. Πολύ σημαντική ώθηση επίσης θεωρώ ήταν γενικότερα η εποχή μου μεγάλωσα, από τη μία με ερεθίσματα κλασικής μουσικής, παραστάσεις μπαλέτου και καλλιτεχνικού πατινάζ στην ΕΡΤ αλλά και με σειρές όπως το Fame, ταινίες όπως το Dirty Dancing, που μας ξυπνούσαν την επιθυμία και την αγάπη για το χορό.
Ερ. Ποιες καλλιτεχνικές στιγμές σας ξεχωρίζετε και γιατί;
Απ. Καθοριστική σημασία έπαιξε η φοίτηση μου στην Κρατική Σχολή Ορχηστικής Τέχνης (ΚΣΟΤ) και όταν ως σπουδάστρια της ακόμα, άρχισα να συνεργάζομαι με την sinequanon, μια ομάδα από καταπληκτικούς χορευτές που μόλις είχαν επιστρέψει από τη Νέα Υόρκη και έφεραν μια φρέσκια ματιά και πνεύμα ομαδικότητας. Το γεγονός ότι μπήκα τόσο άμεσα σε αυτή τη δημιουργική και επαγγελματική διαδικασία ήταν θεμέλιος λίθος για την πορεία μου. Επίσης, δεν μπορώ να μην αναφέρω τα χρόνια που έζησα στη Νέα Υόρκη, ως υπότροφος του Ιδρύματος Ωνάση, όπου γνώρισα πολλούς ενδιαφέροντες καλλιτέχνες και με κάποιους συνεργάστηκα για χρόνια. Ξεχωρίζω τη στιγμή που επέστρεψα στην Αθήνα και αποφάσισα συνειδητά ότι θα αφοσιωθώ αποκλειστικά στη δημιουργία πρωτότυπων έργων και έτσι, μπήκα στη διαδικασία δημιουργίας εταιρείας για να μπορέσω να κάνω επαγγελματικά αυτό που αγαπούσα. Καλλιτεχνικά έχω τρεις βασικούς σταθμούς: Ο πρώτος αφορά τη δεκαετία 2003-2014, κατά την οποία το έργο μου είχε πολύ έντονο το στοιχείο της τεχνολογίας και το ερώτημα πώς αυτή επηρεάζει τη ζωή μας. Ο δεύτερος σταθμός, ήταν η επιστροφή μου στο σώμα και στη δύναμη του χορού να συνδέει κόσμους και να φέρνει τους ανθρώπους κοντά. Μεταξύ 2016 και 2024, πραγματοποίησα ένα πολυετές ταξίδι έρευνας πάνω σε αρχέγονες μορφές έκφρασης, που οδήγησε στη δημιουργία των έργων Ανώνυμο, Synaxis και Μιντάτι. Τελευταίος σταθμός είναι οι αναθέσεις έργων όπως το Memoria Obscura από τον Βαγγέλη Νικόπουλο, το Inventory (Ελευσίνα Πολιτιστική Πρωτεύουσα) και το Synthesis (Εθνική Λυρική Σκηνή) που με οδήγησαν να ασχοληθώ με την ιστορία, τη συλλογική μνήμη, το αρχείο και τη σχέση του έργου με τον τόπο και την κοινότητα. Μέσα από αυτές τις εμπειρίες συνειδητοποίησα πόσο κρίσιμη είναι η ανάθεση για έναν καλλιτέχνη και τα προγράμματα φιλοξενίας καλλιτεχνών καθώς δημιουργούν ένα πλαίσιο που τον απαλλάσσει από την πίεση της εύρεσης θεματικής αφετηρίας, δίνοντάς του τη δυνατότητα να εισέλθει σε νέους κόσμους και να εξελιχθεί μέσα από νέες μεθόδους και διαδρομές.
Τέλος, θα ήθελα να ξεχωρίσω τα έργα που συνυπογράφω με καλλιτέχνες από άλλα πεδία, εστιάζοντας στη συνεργασία μου την τελευταία δεκαετία με τον εικαστικό Βασίλη Γεροδήμο. Τα έργα που συνυπογράφουμε επιχειρούν τολμηρές προσεγγίσεις, με βαθιά έρευνα και ρίσκο και συνιστούν μια εμπειρία ουσιαστικά πρωτόγνωρη.
Ερ. Είστε η νέα καλλιτεχνική διευθύντρια του KIDF, που φέτος διανύει την τέταρτη δεκαετία του. Τι σημαίνει για εσάς αυτή η θέση;
Απ. Το Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας έχει παίξει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της ελληνικής χορευτικής σκηνής και είναι σημείο αναφοράς στον διεθνή χάρτη. Νιώθω μεγάλη τιμή -αλλά και ευθύνη- που σχεδιάζω τα επόμενα βήματα ενός τόσο σημαντικού θεσμού. Φέτος, το φεστιβάλ γιορτάζει μια διαδρομή 30 χρόνων, με εμπνευσμένες και εμβληματικές προσωπικότητες στο τιμόνι του, στις σκηνές του, στα γραφεία και στα παρασκήνια. Στο διάστημα αυτό, παρουσιάστηκαν εκατοντάδες παραστάσεις από ελληνικές και ξένες ομάδες, ενώ φιλοξενήθηκαν χορογράφοι που έχουν γράψει ιστορία στο παγκόσμιο στερέωμα του σύγχρονου χορού. Παράλληλα, αναπτύχθηκε ένα πλούσιο πρόγραμμα παράλληλων εκδηλώσεων, σεμιναρίων και διαλέξεων -με χιλιάδες συμμετοχές. Και σε προσωπικό επίπεδο το Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας έχει πολύ σημαντική θέση στην καρδιά μου. Αυτά τα 30 χρόνια της δυναμικής του εξέλιξης έχουν διαμορφώσει και τη δική μου καλλιτεχνική ταυτότητα και με έχουν γεμίσει με εικόνες, γνώσεις, και μνήμες. Η θέση λοιπόν αυτή που ανέλαβα είναι πολύ σημαντική, πολύ δημιουργική και φέρει πολύ μεγάλη ευθύνη. Επιθυμώ το έργο που έχει επιτελεστεί να εμπεριέχεται στα επόμενα βήματα, χωρίς ωστόσο αυτό να εμποδίζει και την αλλαγή όπου αυτή χρειάζεται, καθώς η σημερινή εποχή έχει και άλλες ανάγκες.
Έρχομαι στο Φεστιβάλ από τότε που ήμουν φοιτήτρια. Αρχικά ως σπουδάστρια και θεατής των παραστάσεων, και στη συνέχεια ως δημιουργός. Σε μια εποχή που δεν είχαμε πρόσβαση στην πληροφορία ούτε ήταν εύκολο να ταξιδέψουμε, το Φεστιβάλ λειτουργούσε σαν πυρήνας συλλογής ιδεών, πληροφορίας, έμπνευσης και γνώσης με κορυφαίες παραστάσεις και καλλιτέχνες από όλο τον κόσμο. Έτσι, και για μένα όπως και για την κοινότητα του χορού στην Ελλάδα, η πόλη της Καλαμάτας συνδέεται με μια «γιορτή» της τέχνης του χορού, με μαγικές στιγμές, αποτελεί σημείο συνάντησης και ανατροφοδότησης. Η φετινή χρονιά, που ο θεσμός κλείνει τα 30 του χρόνια και ξεκινά την επόμενη δεκαετία ζωής του είναι μια κομβική στιγμή, μια επέτειος που μας καλεί να αναλογιστούμε τη διαδρομή, ώστε να κατανοήσουμε τι έχει γίνει μέχρι τώρα, να επαναπροσδιορίσουμε τη θέση μας, να οραματιστούμε το μέλλον και να αναρωτηθούμε: Ποιος είναι ο ρόλος που πρέπει να έχει ένα φεστιβάλ χορού σήμερα; Πώς συνδέεται η τέχνη του χορού με το παρόν, πώς αντανακλώνται οι ανησυχίες και οι συνθήκες της εποχής στις διάφορες γενιές καλλιτεχνών και πώς μετασχηματίζονται μέσα από τη χορογραφική τους πράξη; Έτσι προσκάλεσα χορογράφους που έχουν μοναδική καλλιτεχνική γραφή, που καταθέτουν κάτι προσωπικό και αφυπνίζουν σκέψεις και συναισθήματα γύρω από απλές αλλά πολύτιμες έννοιες όπως ο άνθρωπος, η φύση, η αναπνοή, η παύση, η τελετουργία και η κοινότητα.
Πηγή φωτογραφίας: Γραφείο Τύπου του KDF, Πορτέτο Τζένης Αργυρίου @ Παναγιώτης Μαΐδης.
ΠΗΓΗ amna.gr
