Σταθερός στη θέση του πως η Εκκλησία δεν έχει καμία θέση στα συλλαλητήρια για το όνομα της γειτονικής χώρας, ο μητροπολίτης Μεσσηνίας Χρυσόστομος επανέρχεται στο θέμα τονίζοντας ότι πίσω από την προσπάθεια εμπλοκής της Εκκλησίας στα θέμα υπάρχουν ιδιοτελείς σκοποί.
«Υπό τον μανδύα της ονοματοδοσίας και της χρήσης του ονόματος Μακεδονία προσπαθούν κάποιοι για ιδιοτελείς σκοπούς, κυρίως πολιτικούς και κομματικούς, να αποδείξουν ότι έχουν μαζί τους και την Εκκλησία. Η Εκκλησία όμως δεν μπορεί να ταυτίζεται με κανένα μέρος ή «κόμμα». Είναι και εκφράζει το όλον, την ενότητα και την καθολικότητα» τονίζει ο μητροπολίτης Μεσσηνίας.
Σε συνέντευξη του που δημοσιεύει σήμερα η εφημερίδα «Τα Νέα», ο ιεράρχης που ξεχώρισε από το πλήθος όταν διερωτήθηκε «Τι γυρεύει η Εκκλησία στο θολό «παζάρι» των συλλαλητηρίων;» ξεκαθαρίζει πως παρά την αντίθετη στάση του απέναντι στα συλλαλητήρια, η θέση του στο θέμα του ονόματος δεν είναι διαφορετική από αυτήν του συνόλου της Ιεραρχίας.
«Δεν νομίζω ότι η θέση μου έναντι της ονοματοδοσίας και της χρήσης του ονόματος Μακεδονία είναι αντίθετη από των υπολοίπων αδελφών Ιεραρχών» λεει ο μητροπολίτης, για να συμπληρώσει πως « Η Ιερά Σύνοδος με τρόπο ξεκάθαρο και ομόθυμα είπε αυτό το οποίο διαχρονικά εκφράζει η συνείδηση του λαού. Η οποιαδήποτε ονομασία, σύνθετη ή μη, η οποία δηλώνει αμφισβήτηση της ελληνικότητας μιάς συγκεκριμένης γεωφυσικής και γεωπολιτικής περιοχής της πατρίδας μας ιστορικά κατοχυρωμένης ή υποκρύπτει αλυτρωτικές διαθέσεις δεν πρόκειται να βρει στην Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος κανένα υποστηρικτή. Κανένας δεν μπορεί να καπηλεύεται το όνομα της Μακεδονίας για να εξυπηρετηθούν οποιεσδήποτε σκοπιμότητες, πολιτικές, εκκλησιαστικές κ. α.».
Διαβάστε παρακάτω ολόκληρη τη συνέντευξη του μητροπολίτη Μεσσηνίας στην εφημερίδα «Τα Νέα» και τον δημοσιογράφο Δημήτρη Μανιάτη.
ΤΑ ΝΕΑ: Γράψαμε για τα πρόσφατα συλλαλητήρια για τη Μακεδονία : «Όταν μάλιστα τα συλλαλητήρια αυτά διοργανώνονται, προκειμένου να εξυπηρετούν πρόσωπα και σκοπιμότητες «έξωθεν και έσωθεν», τότε η Εκκλησία δεν μπορεί να έχει λόγο συμμετοχής, ούτε και τρόπο παρουσίας». Ποια είναι αλήθεια τα πρόσωπα και οι σκοπιμότητες ;
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ: Εάν σκεφθείτε τι συνέβη στο συλλαλητήριο της Θεσσαλονίκης ή την αξιολογική αντιμετώπιση της Εκκλησίας στο συλλαλητήριο των Αθηνών, θα καταλάβετε ποιες είναι οι σκοπιμότητες των συλλαλητηρίων. Υπό τον μανδύα της ονοματοδοσίας και της χρήσης του ονόματος Μακεδονία προσπαθούν κάποιοι για ιδιοτελείς σκοπούς, κυρίως πολιτικούς και κομματικούς, να αποδείξουν ότι έχουν μαζί τους και την Εκκλησία. Η Εκκλησία όμως δεν μπορεί να ταυτίζεται με κανένα μέρος ή «κόμμα». Είναι και εκφράζει το όλον, την ενότητα και την καθολικότητα.
ΤΑ ΝΕΑ: Δεν αισθάνεσθε ολίγον μόνος μέσα στον εθνικό παροξυσμό πολλών Ιεραρχών με αφορμή τα Σκόπια ;
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ: Δεν νομίζω ότι η θέση μου έναντι της ονοματοδοσίας και της χρήσης του ονόματος Μακεδονία είναι αντίθετη από των υπολοίπων αδελφών Ιεραρχών. Η Ιερά Σύνοδος με τρόπο ξεκάθαρο και ομόθυμα είπε αυτό το οποίο διαχρονικά εκφράζει η συνείδηση του λαού. Η οποιαδήποτε ονομασία, σύνθετη ή μη, η οποία δηλώνει αμφισβήτηση της ελληνικότητας μιάς συγκεκριμένης γεωφυσικής και γεωπολιτικής περιοχής της πατρίδας μας ιστορικά κατοχυρωμένης ή υποκρύπτει αλυτρωτικές διαθέσεις δεν πρόκειται να βρεί στην Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος κανένα υποστηρικτή. Κανένας δεν μπορεί να καπηλεύεται το όνομα της Μακεδονίας για να εξυπηρετηθούν οποιεσδήποτε σκοπιμότητες, πολιτικές, εκκλησιαστικές κ. α.
ΤΑ ΝΕΑ: Υπάρχει αλήθεια κάποια διαιρετική τομή στην Ιεραρχία τύπου Αριστερά-Δεξιά ; Εσείς πως αισθάνεσθε ;
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ:Αυτοί οι «προσανατολισμοί» του τύπου «Αριστερά-Δεξιά» είναι κοσμικές συμβατικότητες που δεν έχουν θέση και δεν χωρούν στο χώρο της Εκκλησίας και της Ιεραρχίας.
Η Ιεραρχία είναι ενωμένη και αυτήν την εσωτερική της συνοχή γύρω από το πρόσωπο του Αρχιεπισκόπου δεν πρέπει να επιτρέψουμε σε κανέναν να την διαταράξει για οποιοδήποτε λόγο.
ΤΑ ΝΕΑ: Είχατε πεί παλαιότερα πως «στα σπλάχνα της ελληνικής κοινωνίας και της Εκκλησίας εκτρέφουμε ένα θηρίο» και είχατε ξιφουλκήσει ανοιχτά κατά της Χρυσής Αυγής. Στα πρόσφατα συλλαλητήρια η Εκκλησία συμπορεύθηκε με τέτοιες δυνάμεις ενώ συχνά μητροπολίτες μιλούν για τη Χρυσή Αυγή…
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ: Στην Εκκλησία τα άκρα δεν έχουν θέση γιατί πάντοτε οδηγούν σε διάσπαση και διχασμό και κάθε φορά που εμφανίζονται τέτοιες διχαστικές τάσεις εμφωλεύει ο κίνδυνος της αποδυνάμωσης και της εκμετάλλευσης της Εκκλησίας, γιαυτό οι Πατέρες της Εκκλησίας ομιλούν για την μεσότητα. Η οποιαδήποτε ταύτιση με τα άκρα είναι μονομέρεια, απομόνωση και πάντοτε καταλήγει επιζήμια για την ταυτότητα και τον χαρακτήρα της Εκκλησίας.
ΤΑ ΝΕΑ: Γίνεται λόγος εδώ και χρόνια για τον διαχωρισμό Κράτους και Εκκλησίας. Εσείς τι πιστεύετε ; Δεν είναι αναγκαίος ;
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ: Είναι ένα θέμα που έχει τις ρίζες του από την πρώτη στιγμή ίδρυσης του Ελληνικού Κράτους και έχει δημιουργήσει αρκετά πολυδύνα-μες, πολυσήμαντες και πολυδιάστατες σχέσεις, όχι πάντοτε άριστες και εποικοδομητικές. Ο χωρισμός δεν μπορεί να είναι ένα στιγμιαίο γεγονός ή μία απόφαση «εν βρασμώ» και μάλιστα για να εξυπηρετηθεί ένας συγκεκριμένος ιδεολογικός προσανατολισμός. Γιαυτό πιστεύω ότι χρειάζεται διάλογος, εμπιστοσύνης και ειλικρίνειας. Υπενθυμίζω μόνο ότι στην Σουηδία για έναν ανάλογο χωρισμό ο διάλογος διήρκεσε πάνω από μία δεκαετία !!!
ΤΑ ΝΕΑ: Πρέπει η Εκκλησία να παρεμβαίνει στα δημόσια ή και πολιτικά δρώμενα ; Πρέπει ο Ιεράρχης ή οι Ιερωμένοι γενικά να κάνουν κήρυγμα ή να μιλούν πολιτικά στον κόσμο ;
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ: Ο λόγος της Εκκλησίας είναι πάντοτε δημόσιος και πρέπει να αφορά θέματα που απασχολούν ή δοκιμάζουν το ποίμνιό Της και μάλιστα όταν υπάρχει κίνδυνος αλλοίωσης της ταυτότητας των ανθρώπων, των ανθρωπίνων σχέσεων ή ακόμη και της ίδιας της ιδιοπροσωπίας τους. Ο λόγος Της είναι λόγος ποιμαντικός, διδακτικός και κηρυγματικός. Η συσχέτιση του εκκλησιαστικού λόγου προς τον πολιτικό νομίζω ούτε εποικοδομητικός καθίσταται και μάλλον εξυπηρετεί την μερικότητα και όχι την ολότητα.
ΤΑ ΝΕΑ: Με τον μακαριστό Χριστόδουλο είχε επιτευχθεί ένα άνοιγμα στη νεολαία. Σήμερα ;
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ:Το έργο κάθε Ιεράρχου και του Αρχιεπισκόπου ειδικότερα κατανοείται και προσεγγίζεται όχι με κριτήρια κοσμικής επιρροής ή αποδοχής αλλά κατά πόσον αποτελεσματικός είναι στη συγκεκριμένη εποχή και για τα συγκεκριμένα προβλήματα που καλείται να αντιμετωπίσει και σε μία συγκεκριμένη περιοχή και χώρο.
Άλλη η εποχή του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου και άλλος ο τρόπος με τον οποίο αντιμετώπιζε τα προβλήματα της συγκεκριμένης περιόδου. Ούτε ο κάθε Αρχιεπίσκοπος ή Ιεράρχης πρέπει να γίνεται αντίγραφο του προηγουμένου γιατί τότε θα καταντήσει «κακέκτυπο». Στην Εκκλησία χρησιμοποιούμε ένα όρο για να προσδιορίσουμε την διακριτικότητα στην αντιμετώπιση των διαφόρων προβλημάτων κάθε εποχής «ποιμαντική διάκριση», είναι κάτι ανάλογο με αυτό που κάνει ο γιατρός ως προς τη θεραπεία. Για την ίδια νόσο δεν δίνει πάντα το ίδιο φάρμακο ούτε και σε όλους ανεξαιρέτως τους ασθενείς.
ΤΑ ΝΕΑ: Πως είναι να είστε Μητροπολίτης σε μία γεωγραφική περιοχή όπως η Μεσσηνία, κατά παράδοση συντηρητική ;
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ: Δεν νομίζω ότι είναι δυνατόν να θέτουμε τέτοιου είδους στεγανά και «επικέτες» στους ανθρώπους, στη συμπεριφορά τους ή στον τρόπο που σκέπτονται και μάλιστα με τόσο απόλυτο τρόπο. Αντίθετα θα έλεγα ότι μέσα στα δέκα και πλέον χρόνια που βρίσκομαι στη Μεσσηνία δεν αντιμετώπισα προβλήματα τέτοιου τύπου. Αυτό το οποίο θεωρώ ότι λειτουργεί θετικά σε μία κοινωνία είναι η ειλικρίνεια των θέσεων σε διάφορα θέματα και των σχέσεων προς τους ανθρώπους και τελικά αυτό αξιολογείται χωρίς καμμία άλλη «ετικέτα» ή προσδιορισμό.
Γιαυτό και δεν μπορώ να αποδεχθώ ότι ανήκουμε σε μία συγκεκριμενη ομάδα ή να χαρακτηρίζουμε την κοινωνία ότι είναι θεοκρατική ή μη. Αυτά είναι ιδεολογήματα που μπορούν να λέγονται σε άλλους χώρους και για άλλους λόγους όχι όμως στην Εκκλησία.
ΤΑ ΝΕΑ: Είστε καθηγητής στην Θεολογική Σχολή. Ποιο είναι το σημερινό μεγάλο επίδικο στην επιστήμη της Θεολογίας ;
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ: Για παράδειγμα, θυμάμαι ότι το ’80 υπήρχε το ρεύμα των «νεο-ορθοδόξων» που επαναθεμελίωσαν ή επαναψηλάφησαν ζητήματα Ορθοδοξίας, με αποτέλεσμα η έναρξη ενός διαλόγου που αφορούσε και νέους και αριστερούς και όλους.
Πάλι όμως επανέρχεται το θέμα της «ετικέτας». Όταν ανήκεις στην Εκκλησία και εκφράζεις τη θεολογία Της, όπως αυτή βιώνεται στην παράδοσή Της και εκφράζεται στη λατρεία Της, δεν χρειάζεται καμμία θεολογία κανενός προσδιορισμού. Η θεολογία πρέπει να βοηθά την Εκκλησία να «συνειδητοποιήσει» τα προβλήματα κάθε εποχής και να Της δίνει τα μέσα (γλώσσα, προβληματισμοί, προτάσεις) για την πρόταση επίλυσής τους, άλλως η θεολογία έξω από την Εκκλησία καταντά ιδεολογία, μία ιδεολογία που παραμορφώνει την Αλήθεια του Ευαγγελίου και της Εκκλησίας.
Πολλές φορές εξαιτίας αυτών των «ετικετών» η θεολογία εγκλωβίστηκε ανυπεράσπιστη και η Εκκλησία έμεινε αθεολόγητη.
Σε ένα πλουραλιστικό θρησκευτικό μάλιστα περιβάλλον η Εκκλησία για να επιβιώσει έχει ανάγκη τη θεολογία, χωρίς προσδιορισμούς και «ετικέτες», για να επιτύχει ακριβώς τον εκπολιτισμό του ευαγγελικού μηνύματος και για να εκσυγχρονίσει το λεξιλόγιό Της, άλλως θα χάσει το πραγματικό περιεχόμενο του ρόλου Της και της σημασίας Της. Θα επιβιώσει η Εκκλησία μόνον όταν η θεολογία την κατευθύνει ώστε το περιεχόμενο της πίστης να γίνει κατανοητό και αποδεκτό από το σύγχρονο άνθρωπο στο επίπεδο των υπαρξιακών προβλημάτων, μόνον όταν η Εκκλησία με την βοήθεια της θεολογίας δημιουργεί πολιτισμό και διαμορφώνει παιδεία. Αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα που ανοίγεται για την Εκκλησία και τη θεολογία ως προς το μέλλον Της.
ΤΑ ΝΕΑ: Πως σας διαμόρφωσε ο τόπος γέννησής σας, το Περιστέρι, ως προς τα βιώματά σας και στα παιδικά σας χρόνια και κυρίως ως προς την ιερωσύνη ;
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ: Καταρχήν το Περιστέρι ήταν και είναι μία περιοχή τίμιων εργαζομένων κατοίκων, οι οποίοι στην πλειονότητά τους είτε ήσαν πρόσφυγες από τα μέρη της Μικράς Ασίας,είτε από άλλα μέρη της πατρίδας μας. Αυτό που χαρακτήριζε τον τρόπο ζωής των ανθρώπων αυτών ήταν, η εργατικότητα, η τιμιότητα, η ειλικρίνεια, η απλότητα και η συμπαράσταση του ενός στα προβλήματα και στις δοκιμασίες των άλλων. Με αυτές τις οικογενειακές αρχές μεγαλώσαμε όλα τα παιδιά της περιοχής και με αυτά τα δεδομένα βγήκαμε στο στίβο της ζωής.
Επιπλέον ολόκληρη η ζωή των προσφύγων είχε και ένα άλλο χαρακτηριστικό, την άμεση σχέση και αναφορά με την εκκλησιαστική ζωή. Η Εκκλησία της ενορίας των Ταξιαρχών ήταν πάντα γεμάτη με παιδιά, τα οποία είχαν μία ευσέβεια και έναν σεβασμό στην Εκκλησία και στις παραδόσεις του λαού μας. Φαίνεται μέσα στο συγκεκριμένο περιβάλλον και με βάση αυτές τις αρχές και αξίες άρχισε να αναπτύσσεται και η κλήση μου προς την ιερωσύνη, αλλά χρονικά αυτό είναι απροσδιόριστο.
