Σε μια σεμνή και ουσιαστική τελετή, με έντονη συναισθηματική φόρτιση, πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 25 Μαΐου 2025 εκδήλωση απόδοσης τιμής στον Αμερικανό Αρχαιολόγο-Αρχιτέκτονα Dr. Charles Kaufman Williams ΙΙ, Ομότιμο Διευθυντή της Σχολής.
Η τελετή πραγματοποιήθηκε στον αύλειο χώρο της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών στην Αρχαία Κόρινθο, με πρωτοβουλία και οργάνωση του Δήμου Κορινθίων.
Για το τεράστιο και πολυσχιδές έργο του Dr. Williams, για την καθοριστική συμμετοχή του στην αποκάλυψη της Αρχαίας Κορίνθου και την ανάπτυξη της, απηύθυνα χαιρετισμό μαζί με τις προσωπικές μου ευχαριστίες για την αμέριστη και συνεχή βοήθεια και αρωγή εκ μέρους του Dr. Williams και της Σχολής στο επιστημονικό και συγγραφικό μου έργο, τον οποίο παραθέτω:
«Dr. Williams, Κε Δήμαρχε, Αξιότιμη σύναξη,
Είναι θεία ευλογία το ότι συγκεντρωθήκαμε σήμερα εδώ στο κτίριο της φιλόξενης Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών για να αποτίσουμε επίσημο φόρο τιμής στον Dr. Charles Kaufman Williams II, Ομότιμο Διευθυντή της άνω Σχολής.
Συγκεντρωθήκαμε εδώ, όχι απλώς για να τιμήσουμε ένα όνομα, αλλά για να εξυμνήσουμε τον άνθρωπο, το σοφιστή, τον ευεργέτη, έναν αληθινό ευπατρίδη του πνεύματος και της πράξης, ένα λαμπρό Αρχιτέκτονα, ένα σοφό Αρχαιολόγο, ένα φωτισμένο άνθρωπο, ένα αφιερωμένο επιστήμονα.
Η ζωή του, μια συμφωνία Λόγου και Ήθους, ακτινοβολεί την ίδια την ουσία της Ελληνικής Αριστείας.
Ο Dr. Williams δεν είναι απλώς ένας μελετητής του χρόνου, είναι ο ίδιος μια γέφυρα στο χρόνο. Αν και μετράει ενενήντα τροχιές του Ήλιου, το πνεύμα του παραμένει νεανικό, πάντα εφηβικό στη δίψα του για Αλήθεια και Κάλλος.
Είναι αιώνια ένας έφηβος της αρχαίας Ελλάδος, ένας έφηβος του Πνεύματος και του Χρόνου, ένας νεαρός αναζητητής που ερευνά πάντα την Αλήθεια και την Ομορφιά. Ανασκάπτει ακούραστα τα στρώματα του χρόνου, λαχταρώντας να αποκαλύψει την ιστορία της γης και την ιστορία των ανθρώπων της, των δημιουργών, των ονειροπόλων, των θεματοφυλάκων του πολιτισμού.
Σε αυτή την ιερή Οδύσσεια, σχηματίζει έναν δεσμό αγάπης με τη Μητέρα-Γαία, μια μυστικιστική συμβίωση, μια σιωπηλή διαθήκη. Και αυτή, συγκινημένη από την ευλάβεια και την ειλικρίνειά του, του αποκαλύπτει τα πιο ενδόμυχα μυστικά της, όχι θεαματικά και με βροντές αλλά με την απαλή φωνή της αιωνιότητας που ψιθυρίζεται μέσα από την πέτρα, τη ρίζα και τα ερείπια.
Αυτός, ο αθόρυβος για μας ψίθυρος, τον συνοδεύει, τον οδηγεί και τον κατευθύνει στη ζωή και στα έργα του σε ένα κλίμα ουσίας και ταπεινοσύνης.
Μέσα λοιπόν από δεκαετίες ανασκαφών, έρευνας και εξήγησης, δεν έχει απλώς αποκαλύψει λείψανα, αλλά έχει αναζωογονήσει τη Μνήμη. Ο διάλογός του με τη γη δεν είναι απλή ακαδημαϊκή άσκηση, είναι μια Λειτουργία, είναι μια Ιερή Κοινωνία, είναι μία Μέθεξη. Και αυτόν τον διάλογο δεν τον κρατά για τον ίδιο, για τους συνεργάτες του, τον μοιράζει απλόχερα στην κοινωνία, γενόμενος ο πρέσβης του παρελθόντος στο παρόν και ο οραματιστής του μέλλοντος.
Θα μπορούσα να μιλάω πολλές ώρες για τον Dr. Williams, θα επικεντρωθώ όμως αποκλειστικά σε τρεις θεμελιώδεις άξονες μεταξύ των πολλών τους οποίους υπηρετεί ταπεινά, τους οποίους διακονεί σεμνά:
- Ήταν ο εμπνευστής – ο Αρχηγέτης – Σχολής – μελέτης των αρχαιολογικών αποκαλύψεων μαζί με σπουδαίους ερευνητές με διεπιστημονικό τρόπο και των οποίων τα συμπεράσματα μεταφέρονταν σε τοπικές, εθνικές και διεθνείς συναντήσεις . Σε αρμονική συμβίωση με τους αξιότιμους συνεργάτες του, πέτυχε αυτό που λίγοι τολμούσαν να φανταστούν: τον μετριασμό και την τελική διάλυση της δυσαρμονικής ατμόσφαιρας που κάποτε επικρατούσε μεταξύ Ελλάδος και Αμερικής.
- Χάρη στη διπλωματική του σύνεση και τη βαθιά πολιτισμική του ευαισθησία, οι σχέσεις χαρακτηρίζονται πλέον από αμοιβαία εκτίμηση και γόνιμη συνεργασία ιδίως με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κορινθίας και τα σπουδαία στελέχη της η συνεργασία της οποίας έχει αποφέρει υποδειγματικούς καρπούς. Η αλήθεια του ανωτέρω είναι εμφανής όχι μόνο σε επίσημες δηλώσεις, αλλά και στην πράξη, στην μεγάλη παρουσία, στην εγκάρδια προσέλευση και στην ενθουσιώδη συμμετοχή των ντόπιων πολιτών και των φιλελλήνων κατά τη διάρκεια αυτής της τιμητικής συγκέντρωσης.
- Στον ευγενή τομέα του Ευεργετισμού, ο Dr. Williams, πάντα πιστός στο αρχαίο Ελληνικό Ήθος, επιδόθηκε σε πράξεις γενναιοδωρίας που χαρακτηρίζονταν από σεμνότητα και διακριτικότητα. Ως γνήσιος «Υιός της πόλης», ένας ενάρετος Κορίνθιος πολίτης και ένας Έλληνας με συνειδητή επιλογή, τίμησε το κλασικό ιδανικό του αστικού ευεργέτη. Μέσω της ακλόνητης υποστήριξής του, μεταξύ πολλών, ιδρύθηκαν σύγχρονα εργαστήρια και δημιουργήθηκαν σημαντικά κέντρα μελέτης, ιερά αφιερωμένα στην μελέτη, ανάλυση, σύνθεση και συλλογή του αρχαίου κόσμου. Η ευεργετική του κληρονομιά ξεπερνά έτσι την πέτρα και το κονίαμα είναι μία ζωντανή συνέχεια μάθησης, μνήμης, και συμπεριφοράς, είναι μία συνέχεια της ίδιας της οικουμενικής παιδείας.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το μέτρο ενός πολιτισμού δεν βρίσκεται μόνο στα μνημεία από μάρμαρο και χρυσό, αλλά και στα ζωντανά μνημεία, στον άνθρωπο που φέρει μέσα του την ουσία του Ελληνικού φωτός.
Τιμώντας σήμερα τον Dr. Williams, επιβεβαιώνουμε τη σχέση μας με τον Πολιτισμό, με τη Μνήμη, με το Λόγο. Και στο παράδειγμά του, διακρίνουμε την αληθινή έννοια της Παιδείας: την δια βίου πορεία και ανέλιξη προς τη Γνώση, την Αρετή, την Ισορροπία και την Αρμονία με τον κόσμο.
Είθε το όνομά του να χαραχτεί όχι μόνο στα ακαδημαϊκά χρονικά, αλλά και στη ζωντανή μνήμη όλων όσων βαδίζουν στο μονοπάτι του φωτός και αναζητούν την Αλήθεια. Και είθε ο καθένας από εμάς, εμπνεόμενος από την εποπτεία του, να γίνει:
Επιμελητής της Αλήθειας.
Εραστής της Ομορφιάς.
Φύλακας της Κληρονομιάς.
Χαῖρε και Ἔρρωσο Dr. Williams.
Είθε η παρακαταθήκη σου να είναι αιώνια.
Και για τους παρευρισκόμενους:
Βούλομαι υμάς ερρώσθαι.»
Δρ. Απόστολος Ε. Παπαφωτίου
Πολιτικός Μηχανικός Ε.Μ.Π.
Οικονομολόγος Ε.Κ.Π.Α.
Speech in Honor of Dr. Williams – the Ephebos of Spirit and Time (pneuma and chronos)
«Dr. Williams, Mr, Mayor, Esteemed assembly,
It is a divine eulogy, a sacred blessing, that we have congregated today in this philoxenous American School of Classical Studies, in Ancient Corinth to pay solemn tribute to Dr. Charles Kaufman Williams II. Emeritus Chairman of the American School.
We gather not merely to commemorate a name, but to extol the Anthropos, the sophist, the Euergetes, a true Eupatrid of Pneuma and Praxis. A brilliant architect, a wise archaeologist, an enlightened man, a dedicated scientist. His life, a Symphony of logos and ethos, radiates the very essence of Hellenic excellence.
Dr. Williams is not merely a scholar of time, he is himself a bridge across time. Though he counts ninety orbits of Helios, his Pneuma remains youthful, ever Ephebic in its thirst for Aletheia and kallos.
He is eternally an Ephebos of ancient Hellas, a youthful seeker ever in pursuit of truth and beauty. He quests tirelessly through the strata of time, yearning to unveil the Historia of the land and the Historia of its anthropos, the creators, the dreamers, the custodians of civilization.
In this sacred odyssey, he forms a bond of Agape with Mother-Gaia, a mystic symbiosis, a silent covenant. And she, moved by his reverence and sincerity, unveils to him her innermost secrets, not with thunder or spectacle, but with the gentle voice of eternity whispered through stones, roots, and ruins.
This, the silent whisper for us, Accompanies him, leads him, and directs him in his life and works, in a climate of substance and humility.
Through decades of excavation and Exegesis, he has not merely unearthed relics, but reanimated memory. His dialogue with the land is no mere academic exercise, it is a Liturgy, a sacred Communion.
And he does not keep this dialogue for himself or his close collaborators. He generously shares it with society, becoming the ambassador of the past in the present and the visionary of the future.
I could talk for hours about Dr. Williams.
I shall focus solely on three fundamental axes among the numerous dimensions in which he operates:
- He was the initiator – the Archēgetēs – of a School – of studying archaeological discoveries together with great researchers in an interdisciplinary manner and whose conclusions were conveyed in local, national and international meetings. In harmonious Symbiosis with his esteemed collaborators, he achieved what few dared to envision: the mitigation and eventual dissolution of the dissonant atmosphere that once lingered between Greece and America.
- Thanks to his diplomatic prudence and deep cultural sensitivity, relations are now marked by mutual esteem and fertile cooperation, especially with the Ephorate of Antiquities of Corinthia, whose partnership has yielded exemplary fruits. The truth of this is evident not only in official statements, but in praxis: in the abundant presence, heartfelt attendance, and enthusiastic participation of local citizens and philhellenes alike during this honored gathering.
- In the noble domain of euergetism, Mr. Williams, ever faithful to the ancient Hellenic ethos, engaged in acts of generosity marked by modesty and discretion. As a true «son of the Polis», a virtuous Corinthian citizen, and a Hellene by conscious choice, he honored the classical ideal of the civic benefactor. Through his unwavering support, modern laboratories were founded, and significant centers of study arose, sanctuaries dedicated to the contemplation and analysis of the ancient kosmos. His Εuergetic legacy thus transcends stone and mortar: it is a living continuum of learning, of memory, of Paideia itself.
Let us not forget: the measure of a civilization lies not only in its monuments of marble and gold, but in the living monuments, the Anthropos who carries within him the essence of Hellenic light.
In honoring him today, we affirm our covenant with culture, with memory, with logos. And in his example, we glimpse the true meaning of Paideia: the lifelong ascent toward knowledge, virtue, and harmony with the Cosmos.
We thank Dr. Williams for his enormous and multifaceted work.
We thank him, because with him, we hear the gallop of the centuries.
Because with him, we gaze upon the Apollonian light.
Because with him, we trace the path of Dionysian communion.
From the bottom of our hearts, we wish him:
May his name be inscribed not only in academic annals, but in the living memory of all who walk the path of light. And may each of us, inspired by his Epopteia, become:
Caretakers of Truth.
Lovers of Beauty.
Guardians of Heritage.
Χαῖρε και Ἔρρωσο Dr. Williams.
May your legacy be eternal.»
Dr. Apostolos E. Papafotiou
Civil Engineer N.T.U.A.
Economist N.K.U.A.
