Συνεχίζουν να σπάνε τα ρεκόρ οι τιμές ενέργειας στην Ευρώπη ακόμα και πριν την έλευση του χειμώνα. Μία από τις χειρότερες κρίσεις ενέργειας στην ιστορία αναμένεται να επιδεινωθεί όσο πλησιάζουμε τους «παγωμένους» μήνες του Ιανουαρίου και του Φεβρουαρίου.
Η πρόσφατη αύξηση των τιμών στη Βρετανία τον προηγούμενο μήνα ανάγκασε αρκετές βιομηχανίες σε μείωση της παραγωγής και έκκληση για βοήθεια από την κυβέρνηση. Η κίνηση αυτή ενδέχεται να επαναληφθεί και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, προκαλώντας τριβές μεταξύ των κυβερνήσεων οι οποίες θα προσπαθήσουν να προστατεύσουν τα αποθέματά τους και την παροχή ενέργειας προς τους ψηφοφόρους τους. Για τα νοικοκυριά, όμως, η κατάσταση σηματοδοτεί πιθανή ανάγκη μείωσης της κατανάλωσης ηλεκτρικού ή της προετοιμασίας για blackouts.
Το πρόβλημα δεν πρόκειται να επιλυθεί από την πλευρά των παρόχων ενέργειας. Εξαγωγείς όπως η Ρωσία και το Κατάρ εξάγουν ή παράγουν ό,τι θέλουν ή μπορούν, αντίστοιχα. Η βιομηχανία ενέργειας, σύμφωνα με τον Fabian Roenningen, αναλυτή της Rysted Energy, τώρα ελπίζει σε «ραγδαία μείωση της ζήτησης».
Ο ίδιος τόνισε πως «οι τελευταίοι δύο μήνες υποδεικνύουν πως η κατάσταση θα συνεχιστεί ή θα χειροτερεύσει. Για πολλούς παρόχους ενέργειας ή βιομηχανίες, η συνέχεια της παραγωγής απλά δεν αποτελεί κερδοφόρα επιλογή».
Πανδημία, lockdowns και blackouts
Η πρόβλεψη αυτή αποτελεί απειλή για την Ευρώπη. Η Γηραιά Ήπειρος βρίσκεται και πάλι στο επίκεντρο της πανδημίας, με τα κρούσματα του κορωνοϊού να αυξάνονται και τις ανησυχίες για την τα μάλα μεταδοτική μετάλλαξη Όμικρον να πανικοβάλλουν τόσο τις κυβερνήσεις όσο και τους Ευρωπαίους πολίτες.
Πολλές χώρες λαμβάνουν περιοριστικά μέτρα ή επιστρέφουν στα lockdown, ενώ τα οικονομικά των νοικοκυριών χτυπάνε «κόκκινο». Εν μέσω όλων αυτών, οι καταναλωτές τώρα πρέπει να αναμένουν και blackout τη στιγμή που πέφτουν οι θερμοκρασίες. Αν και τα αυστηρά lockdown χωρών όπως η Αυστρία θα μειώσουν τη ζήτηση για ενέργεια, αρκετές χώρες δε θέλουν να φτάσουν σε τέτοια κατάσταση.
Η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της χώρας, Γαλλία, αντιμετωπίζει ιδιαίτερο κίνδυνο. Η πιθανότητα των «παγωμένων» θερμοκρασιών τον Ιανουάριο και Φεβρουάριο αποτελεί απειλή για το δίκτυο ηλεκτροδότησης της χώρας. Οι εργαζόμενοι στα εργοστάσια παραγωγής πυρηνικής ενέργειας που αποτελούν και την «καρδιά» του δικτύου της χώρας είναι ελάχιστοι λόγω του κορωνοϊού, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα που δημοσιεύθηκε στις 22 Νοεμβρίου.
Οι τιμές ενέργειας στη χώρα έχουν αγγίξει υψηλό δεκαετίας. Το 2020, εν μέσω της πανδημίας, η κυβέρνηση είχε κάνει έκκληση στα νοικοκυριά για μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας. Τα επόμενα βήματα που ενδέχεται να λάβει η κυβέρνηση είναι η μείωση της τάσης στο δίκτυο ηλεκτροδότησης και τα δίωρα blackout ανά περιοχή. Όλα αυτά, λίγους μήνες πριν τις προεδρικές εκλογές τον ερχόμενο Απρίλιο.
Η Γαλλία αποτελεί και κύρια εξαγωγέα ηλεκτρικής ενέργειας σε γείτονες χώρες όπως Ισπανία, Γερμανία, Ιταλία και Βρετανία.
Nord Stream 2 και LNG
Το ράλι των τιμών φυσικού αερίου επιδεινώνει την κατάσταση. Τα αποθέματα του φυσικού αερίου βρίσκονται σε ρεκόρ χαμηλό και συνεχίζουν να μειώνονται εξαιρετικά γρήγορα λόγω της ζήτησης. Οι αναλυτές έχουν ήδη προειδοποιήσει πως τα αποθέματα ενδέχεται να εξαφανιστούν εντελώς λόγω της αυξημένης ζήτησης κατά τη διάρκεια του χειμώνα.
Σε ό,τι αφορά την προσφορά, ο Ρώσος Πρόεδρος Πούτιν ανέφερε πως θα βοηθήσει την Ευρώπη με μεγαλύτερη προσφορά έτσι ώστε να εξισορροπηθεί η αγορά, αλλά αν και υπήρξε πρόσφατη αύξηση της παροχής φυσικού αερίου εξ ανατολάς, η συνολική προσφορά βρίσκεται πολύ χαμηλά σε σχέση με το 2020.
Η λειτουργία του πολυαναμενόμενου Nord Stream 2 από τη Ρωσία προς τη Γερμανία μπορεί να καταπολεμήσει την έλλειψη αυτή. Το πρότζεκτ είναι έτοιμο αλλά αντιμετωπίζει γραφειοκρατικά και γεωπολιτικά προβλήματα, και κανείς δε γνωρίζει πότε θα λειτουργήσει.
Το Κατάρ, από την πλευρά του, το οποίο είναι και η μεγαλύτερη χώρα-εξαγωγέας LNG, υπογραμμίζει πως έχει «τεντώσει» την ικανότητα παραγωγής του στο 100%. Το κράτος έχει ήδη παραγγείλει έξι νέα πλοία LNG από την Ν. Κορέα, προσθέτοντάς τα στα 4 επιπλέον πλοία που αγόρασε από την Κίνα τον Οκτώβριο.
Εάν τα πράγματα χειροτερέψουν, αρκετές είναι οι χώρες οι οποίες θα μειώσουν τις εξαγωγές προς ξένα κράτη. Το ακραίο ενδεχόμενο είναι η πλήρης παύση της παροχής φυσικού αερίου, κάτι που προφανώς θα προκαλέσει τεράστια γεωπολιτικά προβλήματα και -πιθανώς- συγκρούσεις.
www.newmoney.gr
