Η εισαγωγική ενημερωτική παρουσίαση – συνάντηση εργασίας του Δήμου Τρίπολης και των εμπλεκόμενων φορέων και Υπηρεσιών, πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη, για το υπό εκπόνηση Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο Δήμου Τρίπολης.
Η ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΤΡΙΠΟΛΗΣ ΚΩΣΤΑ ΤΖΙΟΥΜΗ
Κυρίες και Κύριοι, Συνδημότισσες και Συνδημότες,
Θέλω να σας καλωσορίσω στην Τρίπολη στην Εναρκτήρια Συνεδρίαση των εργασιών του Τοπικού Πολεοδομικού Σχεδίου Τρίπολης γνωστού ως ΤΠΣ. Το Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο είναι η μετεξέλιξη του παλιού Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου των γνωστών ΓΠΣ.
Ο Δήμος Τρίπολης υπήρξε από τους πρώτους Δήμους που ενέκριναν ΓΠΣ το 1986 επί ημερών του αείμνηστου Τάσου Σεχιώτη το οποίο και υλοποίησε στο σύνολο του. Πριν από ένα χρόνο περίπου κυρώσαμε την τελευταία Πράξη Εφαρμογής στην Πολεοδομική Ενότητα Κολοκοτρώνη.
Συνολικά με το ΓΠΣ του 1986 το ρυμοτομικό σχέδιο της πόλης επεκτάθηκε κατά 2000 στρέμματα περίπου και αναθεωρήθηκε περίπου το 50% του παλιού ρυμοτομικού του 1956. Σήμερα έχουμε σε εξέλιξη μια ακόμη εκτεταμένη αναθεώρηση στην περιοχή του 11ου Συντάγματος που αφορά το 10% περίπου του ρυμοτομικού του 1956, στοχεύουμε δε, σύντομα να ολοκληρώσουμε την αναθεώρηση και στο υπόλοιπο τμήμα του παλιού σχεδίου.
Αξιολογώντας το ρόλο του ΓΠΣ του 1986 η αποτίμηση είναι ιδιαίτερα θετική. Η πόλη μεγάλωσε, μπήκε τάξη στο παλιό ρυμοτομικό του 1956 και μεγάλο κομμάτι του ιστορικού κέντρου πεζοδρομήθηκε.
Σήμερα είναι σε εξέλιξη η ανάπλαση της πλατείας Αγίου Βασιλείου και των γύρω δρόμων επεκτείνοντας ακόμα περισσότερο το δίκτυο των πεζοδρόμων. Η Τρίπολη αποτελεί μια πόλη φιλική στον πεζό με αναβαθμισμένο το ιστορικό της κέντρο, ικανή να αναβαθμίσει περαιτέρω την πολεοδομική της οργάνωση. Εμείς στο Δήμο Τρίπολης πιστεύουμε στο σχεδιασμό. Επιδιώξαμε η Τρίπολη να ενταχθεί στο Β κύκλο μελετών ΤΠΣ του προγράμματος Πολεοδομικών Μεταρρυθμίσεων «Κωνσταντίνος Δοξιάδης». Πιστεύουμε ακράδαντα, ότι με το ΤΠΣ ξεκινάει ένας νέος δημιουργικός κύκλος για ολόκληρο το Δήμο. Θα συμμετέχουμε δημιουργικά και θα έλεγα απαιτητικά τόσο στο σχεδιασμό όσο και στις προβλεπόμενες διαδικασίες.
Ο Δήμος Τρίπολης είχε μια πολύ άσχημη εμπειρία από το ΓΠΣ του ν.2508/1997 το οποίο αν και ξεκίνησε ποτέ δεν ολοκληρώθηκε. Καλές είναι οι αναλύσεις ωστόσο το αποτέλεσμα είναι η πρόταση. Χωρίς την πρόταση οι καλύτερες αναλύσεις δεν έχουν καμία αξία.
Κυρίες και κύριοι,
Η σημερινή συνάντηση μου δίνει την ευκαιρία να κάνω μια σύντομη αναφορά στα ζητήματα που θα πρέπει να απασχολήσουν τις ομάδες μελέτης και επίβλεψης και κυρίως να προσδιορίσω τους στόχους που εμείς, ως Δήμος Τρίπολης, θα επιδιώξουμε.
Επιδιώκουμε ένα αναπτυξιακό ΤΠΣ, και όπως εξήγησα δεν έχουμε ανάγκη εξυγίανσης. Αυτή έγινε με το ΓΠΣ του 1986.
Σήμερα επιδιώκουμε ρυθμίσεις που θα συμβάλουν στην ανάπτυξη.
Επιδιώκουμε δημιουργία οργανωμένων υποδοχέων για την βιομηχανία και τα logistics, επιδιώκουμε ρυθμίσεις που θα συμβάλουν στην τόνωση του πρωτογενή τομέα και την αύξηση της τουριστικής δραστηριότητας.
Ο Δήμος Τρίπολης τα τελευταία χρόνια έζησε την κρίση πολύ έντονα. Βιώσαμε μείωση πληθυσμού, κλείσιμο επιχειρήσεων, ανεργία και με την απολιγνιτοποίηση κλείσιμο των λιγνιτικών μονάδων της Μεγαλόπολης η οποία προφανώς και έχει ευρύτερες συνέπειες.
Η εγκατάλειψη της υπαίθρου όπως συμβαίνει σε όλη τη Χώρα έτσι και στο Δήμο μας, έχει ως συνέπεια την συρρίκνωση του πρωτογενή τομέα.
Η Τρίπολη, παρά τις προσπάθειες που έχουν γίνει, παρουσιάζει μικρή τουριστική δραστηριότητα, αν και διαθέτει φυσική ομορφιά, ιστορία,πολιτισμό και βρίσκεται σε επαφή με τα δύο οικοσυστήματα του Μαινάλου και του Πάρνωνα και σε πολύ μικρή απόσταση από την Παραλιακή Κυνουρία.
Ωστόσο τελευταία, φαίνεται ότι κάτι αλλάζει. Εδώ και δύο χρόνια ζούμε μια επενδυτική κοσμογονία. Η εγκατάσταση των δυο μεγάλων φαρμακοβιομηχανιών της DEMO και της ELPEN στην ΒΙΠΕ της Τρίπολης δημιούργησε επενδυτικό κύμα. Τουλάχιστον άλλες δέκα σημαντικές επενδύσεις επιδιώκουν την εγκατάσταση τους στην Τρίπολη. Ήδη οι τρεις έχουν αποκτήσει οικόπεδο εγκατάστασης και είναι σε εξέλιξη ο σχεδιασμός και η αδειοδότησή τους.
Η έλλειψη βιομηχανικών οικοπέδων εξελίσσεται στο μεγαλύτερο πρόβλημα. Τα οικόπεδα της ΒΙΠΕ εξαντλήθηκαν και η άμεση επέκταση των ορίων της αποτελεί πρώτη προτεραιότητα.
Ο αυτοκινητόδρομος και τα πλεονεκτήματα που αυτός συνεπάγεται, η εγγύτητα στην Αθήνα αλλά και η κεντροβαρής θέση της Τρίπολης στην Πελοπόννησο την καθιστά κατάλληλη για εγκατάσταση μεγάλων περιφερικών logistics για τα οποία ήδη υπάρχει κινητικότητα.
Ο σχεδιασμός νέων οργανωμένων υποδοχέων μεταποιητικών και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων θα πρέπει να αποτελέσει τον πρώτο κεντρικό πυλώνα του ΤΠΣ.
Η αύξηση της τουριστικής δραστηριότητας θα αποτελέσει τον δεύτερο πυλώνα.
Στην κατεύθυνση αυτή στοχεύουμε την ενσωμάτωση στο ΤΠΣ μια εκτεταμένης αστικής ανάπλασης με επίκεντρο ένα ψηφιακό χώρο εικονικής πραγματικότητας που θα αποτελέσει σύγχρονο μουσείο της Ελληνικής Επανάστασης.
Η κύρια ανάπλαση στοχεύει στο διευρυμένο δημόσιο χώρο που συγκροτούν η πλατεία Άρεως και τα γύρω πάρκα, συνολικής έκτασης 77 στρεμμάτων περίπου, καθώς και τη διασύνδεσή του με το αθλητικό κέντρο, το περιαστικό άλσος Αγίου Γεωργίου και το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου.
Πρόκειται για ένα φιλόδοξο σχέδιο, που προτάθηκε από την ΧΩΡΟΒΑΤΗΣ και έγινε αποδεκτό από τον Δήμο.
Σε ειδική εκδήλωση θα παρουσιάσουμε τον σχεδιασμό που φιλοδοξούμε να καταστήσει την Τρίπολη κόμβο έρευνας και ψηφιακής καινοτομίας ικανό να δημιουργήσει ένα σημαντικό κώνο πολιτιστικής, τουριστικής και οικονομικής δραστηριότητας.
Στην ίδια κατεύθυνση, στοιχεία του σχεδιασμού θα πρέπει να αποτελέσουν οι σημαντικές αρχαιότητες της αρχαίας Μαντίνειας και της Αρχαίας Τεγέας, ο Ναός της Αλέας Αθηνάς αλλά και τα αρχαιολογικά μουσεία της Τρίπολης και της Αλέας. Το μεγάλο δημόσιο κτήμα των 2000 στρεμμάτων πέριξ του ταμιευτήρα της Τάκας αποτελεί επίσης ένα στοίχημα για τον σχεδιασμό. Η δημιουργική αξιοποίηση του μπορεί να συμβάλει στον τομέα της αστικής ανάπτυξης.
Στη ίδιο άξονα άφησα τελευταία τα δυο οικοσυστήματα του Μαινάλου και του Πάρνωνα.
Είναι βέβαια κρίμα που στην περιοχή μελέτης δεν περιλαμβάνεται η Δημοτική Ενότητα του Φαλάνθου στην οποία ανήκει το μεγαλύτερο τμήμα του Μαινάλου, ωστόσο πρέπει να αναζητηθούν ρυθμίσεις που θα καταστήσουν τη Τρίπολη επίκεντρο των τουριστικών ροών των δυο οικοσυστημάτων.
Ο τρίτος πυλώνας θα αφορά τον πρωτογενή τομέα.
Οι δυο μεγάλες υποδομές του αγροτικού τομέα, το αρδευτικό της Κανδήλας και το αρδευτικό της Τάκας με συνολικό προϋπολογισμό που ξεπερνά τα 100 εκ ευρώ θα πρέπει να αξιοποιηθούν στο μέγιστο.
Η λελογισμένη προστασία της αγροτικής γης στη ζώνη των δυο αρδευτικών θα αποτελέσει αντικείμενο του σχεδιασμού. Το μοσχοφίλερο και ο ισχυρός τομέας του κρασιού, όπως και τα άλλα προϊόντα ΠΟΠ, μπορούν να συμβάλουν καθοριστικά στην αύξηση του πρωτογενή τομέα.
Η κτηνοτροφία φθίνει ωστόσο η ύπαρξη τυροκομείων που παράγουν εξαιρετικής ποιότητας τυριά με ευρωπαϊκές διακρίσεις μπορεί να αποτελέσει το ανάχωμα.
Ο τέταρτος πυλώνας θα αφορά την οικιστική οργάνωση.
Η θεσμοθέτηση χρήσεων γης σε ολόκληρη την έκταση του Δήμου θα αποτελέσει την κεντρική ρύθμιση του ΤΠΣ.
Η αναοριοθέτηση των οικισμών, η πολεοδόμηση και ενδεχόμενα η επέκταση κάποιων από αυτούς αποτελεί το πρώτο ζητούμενο.
Η επέκταση των ορίων του Λεβιδίου αποτελεί παράδειγμα στο οποίο έχει αναπτυχθεί σημαντική τουριστική δραστηριότητα και η πολεοδόμηση του όμορου οριοθετημένου οικισμού επίσης θα μας απασχολήσει.
Τέλος, θα εξεταστεί μια στοχευμένη επέκταση του ρυμοτομικού της Τρίπολης, αλλά και η διόρθωση σφαλμάτων στις υφιστάμενες χρήσεις γης όπως αυτές της ενότητας Κολοκοτρώνη.
Η χωροταξική θεσμοθέτηση και κυρίως η πολεοδομική οργάνωση του πανεπιστημίου Πελοποννήσου, η διεύρυνση της έκτασης εγκατάστασης και η λειτουργική του ενοποίηση με τον αστικό ιστό της πόλης αποτελεί ισχυρό ζητούμενο.
Η θεσμοθέτηση του δημοτικού οδικού δικτύου στις εκτός ρυμοτομικών σχεδίων και εγκεκριμένων ορίων οικισμού περιοχές, μετά τις γνωστές αποφάσεις του ΣΤΕ αποτελεί επιτακτική ανάγκη και πρέπει να αντιμετωπιστεί στα πλαίσια του ΤΠΣ και να μην παραπεμφθεί σε άλλη ρύθμιση.
Ο πέμπτος πυλώνας θα αφορά τις καταβόθρες και τα κύρια ρέματα που οδηγούν σε αυτές.
Όπως γνωρίζετε το οροπέδιο της Τρίπολης δεν έχει καμία έξοδο στη θάλασσα και η αποχέτευση των πλημμυρικών παροχών γίνεται από τις καταβόθρες, οι οποίες ωστόσο συχνά φράζουν με συνέπεια την κατάκλιση μεγάλων εκτάσεων κυρίως αγροτικών αλλά και αστικών στα χωριά γύρω από αυτές. Η θεσμική προστασία των καταβοθρών και των κυρίων ρεμάτων που οδηγούν σε αυτές θα απασχολήσει το ΤΠΣ.
Ο έκτος πυλώνας θα αφορά τους οδικούς άξονες και τις μεταφορές.
Η θεσμοθέτηση ενός νέου οδικού άξονα που θα εξασφαλίζει απρόσκοπτη πρόσβαση στο Πανεπιστήμιο, η θεσμοθέτηση με όρους χωροταξικής οργάνωσης της παράκαμψης των χωριών της Τεγέας για τον οδικό άξονα Τρίπολης- Άστρους, λαμβάνοντας υπόψη και τις ανάγκες που προσδιορίζει η έκθεση της Τεγέας αλλά και η Χωροταξική υποστήριξη της μετατροπής του στρατιωτικού αεροδρομίου της Τρίπολης σε πολιτικό, θα πρέπει να αποτελέσουν στοιχεία του σχεδιασμού.
Άφησα τελευταία την έκθεση της Τεγέας και τις αθλητικές εγκαταστάσεις της πόλης που μπορούν να αποτελέσουν τον άξονα της εξωστρέφειας.
Η έκθεση της Τεγέας διοργανώνεται την εβδομάδα του 15-Αύγουστου ταυτόχρονα με την εμποροπανήγυρη. Το 1992 ο Βασίλης Ματζιώρης ως Υπουργός Βιομηχανίας την είχε χαρακτηρίσει ως Περιφερειακή Έκθεση με status αντίστοιχο της σημερινής Helexpo. Δυστυχώς η αντίδραση της Θεσσαλονίκης οδήγησε στην ανάκληση της απόφασης. Η αναδιοργάνωση της έκθεσης σε σύγχρονη βάση, η θεσμοθέτηση της σε ένα χώρο που θα επιτρέπει την ανάπτυξη της με μόνιμες εγκαταστάσεις και η χωροταξική της υποστήριξη θα ζητηθεί από τους μελετητές.
Τέλος οι αθλητικές εγκαταστάσεις του Αστέρα αλλά και του Δημοτικού Αθλητικού Κέντρου θα πρέπει να επανεξεταστούν από μια άλλη οπτική. Ο Αστέρας έφερε την Τρίπολη στην πρώτη γραμμή της αθλητικής επικαιρότητας, ωστόσο η ανάπτυξη σύγχρονων εγκαταστάσεων που επεδίωξε, αντιμετώπισε δεκάδες προβλήματα και δεν κατέστη δυνατή.
Η Τρίπολη μπορεί να αποτελέσει αθλητικό προορισμό, χώρο καλοκαιρινής προετοιμασίας αθλητικών σωματείων αλλά και τόπο διεξαγωγής μεγάλων αθλητικών διοργανώσεων όπως έκανε στο παρελθόν.
Σε μια τέτοια κατεύθυνση βλέπουμε τις αθλητικές εγκαταστάσεις και είναι σκόπιμο να τις υιοθετήσει το ΤΠΣ.
Δεν θέλω να κουράσω άλλο, ωστόσο θεώρησα κρίσιμο να οριοθετήσω για λογαριασμό του Δήμου Τρίπολης κάποιες από τις στοχεύσεις του υπό εξέλιξη σχεδιασμού.
Θέλω να δηλώσω για μια ακόμα φορά ότι ο Δήμος Τρίπολης θα είναι δημιουργικά παρόν σε όλα τα στάδια του σχεδιασμού και φυσικά θα αποτελέσει καταλύτη για την επίλυση των όποιων προβλημάτων προκύψουν.
