Παρέμβαση της Περιβαλλοντικής – Πολιτιστικής Ένωσης Μεσσηνίας στο Περιφερειακό Συμβούλιο στα πλαίσια της διαβούλευσης για το Μάστερ-πλαν του λιμένα της Καλαμάτας.
«Η Περιβαλλοντική–Πολιτιστική Ένωση Μεσσηνίας σε συνέχεια των δημόσιων παρεμβάσεών της και εκπροσωπώντας μερίδα της κοινωνίας της πόλης της Καλαμάτας εκφράζει δημόσια την αντίθεσή της επί της τεχνικής μελέτης του προγραμματικού σχεδίου Μάστερ-πλαν λιμένα Καλαμάτας και επί των επιμέρους παρεμβάσεων που σχεδιάζονται στο παραλιακό αμμώδες μέτωπο της πόλης μας, οι οποίες θα επιφέρουν αναμφίβολα σοβαρές περιβαλλοντικές και πολιτιστικές επιπτώσεις σε περίπτωση που υλοποιηθούν.
Ειδικότερα, εκφράζουμε την πλήρη αντίθεσή μας,
-στην ανέγερση τεράστιων κτηρίων συνολικής επιφανείας 1500 τ.μ. και ύψους από 7,80 έως 9 μέτρα κυριολεκτικά πάνω στη θάλασσα και τον αιγιαλό προς στέγαση των ναυταθλητικών ομίλων,
-στην τσιμεντόστρωση και επιχωμάτωση του θαλάσσιου παραλιακού μετώπου της ανατολικής λιμενολεκάνης όπως περιγράφεται και προσδιορίζεται στη μελέτη, η οποία περιλαμβάνει το από ανατολάς αδιαμόρφωτο παραλιακό μέτωπο, τον προβλήτα του Πανελληνίου και τον υπήνεμο μόλο,
Οι σχεδιασμοί αυτοί όχι μόνο αναπτυξιακοί δεν είναι αλλά θα ΘΑΨΟΥΝ κυριολεκτικά κάτω από το τσιμέντο την ΙΣΤΟΡΙΑ -ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ -ΣΥΛΛΟΓΙΚΗ ΜΝΗΜΗ – ΑΝΑΠΤΥΞΗ της πόλης μας.
Η επί δεκαετίες στρατηγική ανάπτυξη της πόλης μας εδράζεται στον πολιτισμό και το φυσικό περιβάλλον. Αυτή είναι όλη της η περιουσία και αποτελεί κεκτημένο της, το οποίο έχουμε υποχρέωση να προστατεύσουμε και να κληροδοτήσουμε στις επόμενες γενιές επενδύοντας σε μια αειφορική -βιώσιμη ανάπτυξη.
Η πολιτιστική ταυτότητα της πόλης μας αποτελείται και περιλαμβάνει όλα αυτά τα ιδιαίτερα φυσικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά τα οποία πρέπει να αναδειχθούν και όχι να θαφτούν από τον όποιο αναπτυξιακό σχεδιασμό.
Η αμμώδης παραλία μέσα στο λιμάνι, αποτελεί μοναδικό μνημείο της φύσης και μνημείο της υλικής και άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της πόλης μας. Ένα φυσικό κληροδότημα μοναδικής βιοποικιλότητας και ταυτόχρονα ένα ιστορικό πολιτιστικό κληροδότημα συλλογικής μνήμης που κανένας δεν έχει το δικαίωμα να στερήσει από την Καλαματιανή κοινωνία και τα παιδιά της.
Η σχεδιαζόμενη τσιμεντόστρωση της αμμώδους παραλίας και η ταυτόχρονη δόμηση τεράστιων κτηρίων πάνω στον αιγιαλό, αποτελεί περιβαλλοντικό και πολιτιστικό έγκλημα κατά της πόλης και των πολιτών της, που τσιμεντώνει τη μεγαλύτερη φυσική προίκα αλλά και πολιτιστική πορεία και προοπτική της.
Δεν είμαστε κατά της ανάπτυξης, ούτε κατά του ναυταθλητισμού, τον οποίο πρέπει να υποστηρίξουμε με τον καλύτερο τρόπο, παρά ταύτα κάθε στρατηγικός αναπτυξιακός σχεδιασμός οφείλει να αναζητά και να εφαρμόζει τις καλύτερες λύσεις και πρακτικές, οι οποίες θα διαπνέονται από όραμα και βιωσιμότητα, ώστε να διασφαλίζουν τα μέγιστα οφέλη από το σύνολο των έργων και των παρεμβάσεων που θα επιχειρηθούν.
Για να διασφαλιστεί αυτό, ο εν λόγω αναπτυξιακός χωροταξικός σχεδιασμός του λιμένα, που τονίζουμε εμφατικά ότι πρέπει να γίνει στα πλαίσια της αειφορίας και βιωσιμότητας, υποχρεούται να είναι και πολιτισμικός σχεδιασμός ταυτόχρονα, διότι εδώ δεν σχεδιάζουμε μεμονωμένα ένα λιμάνι αλλά ένα λιμάνι το οποίο είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την πόλη, δηλαδή βρίσκεται μέσα στην πόλη καθώς, αναπτύσσεται εντός του αστικού περιβάλλοντος και επομένως αφορά τους πολίτες που ζουν και αξιώνουν από την πόλη τους ‘υψηλή ποιότητα ζωής’.
Ο σχεδιασμός αυτός, επομένως, θα πρέπει να αφουγκραστεί αλλά και να σεβαστεί το φυσικό περιβάλλον, το δομημένο περιβάλλον, τις ανάγκες μας, τις τουριστικές- παραγωγικές, και την πολιτιστική ταυτότητα που από δεκαετίες χτίζουμε σε αυτή την πόλη. Αναμφίβολα, η πόλη μας στηρίζεται στον πολιτιστικό τουρισμό. Επομένως, οφείλει με προσεκτικό σχεδιασμό να προφυλάξει και να αναδείξει τα φυσικά και πολιτιστικά της πλεονεκτήματα και να διαχειριστεί του φυσικούς και πολιτιστικούς πόρους που διαθέτει, όπως το απαράμιλλης ομορφιάς παραλιακό μέτωπο που διαθέτει εντός αστικού ιστού και το οποίο αποτελεί σπουδαίο στοιχείο της κουλτούρας, της ιστορίας και της ταυτότητάς της.
Είναι δυνατόν την ώρα που υποβάλλουμε συμμετοχή στις 100 περιβαλλοντικά ουδέτερες πόλεις, εν μέσω της κλιματικής αλλαγής που θα αντιμετωπίσει τα επόμενα χρόνια και το παραλιακό μέτωπο της πόλης μας,
Είναι δυνατόν την ώρα που ο Δήμος Καλαμάτας υπέγραψε το 2021 σύμβαση βιοπολιτισμικής ανάπτυξης με το σωματείο ‘Διάζωμα’ στα πλαίσια της πολιτιστικής διαδρομής της Περιφέρειας Πελοποννήσου, εμείς να σχεδιάζουμε την καταστροφή του ‘τοπόσημου’ της πόλης μας, το οποίο κυριολεκτικά αποτελεί το σπουδαιότερο φυσικό περιβαλλοντικό – πολιτιστικό μουσείο που έχει να αναδείξει;
Η κοινωνία των πολιτών είναι αντίθετη. Καταδικάζει την ανοικοδόμηση τεράστιων οικοδομημάτων πάνω στον αιγιαλό και το τσιμέντωμα του φυσικού – πολιτιστικού κεφαλαίου της πόλης της Καλαμάτας. Οι αιρετοί έχουν θεσμική και ηθική υποχρέωση να ακούσουν το αίτημα της κοινωνίας των πολιτών της, συνομιλώντας με ειλικρίνεια και ευθύνη με τη συνείδησή τους αλλά και με το ιστορικό παρελθόν, το παρόν και το βιώσιμο μέλλον αυτού του τόπου.
Με το σκεπτικό ότι πρωταρχικός στόχος της Ε.Ε. είναι η δημιουργία αειφορικών πόλεων μέσα από βιώσιμους ολοκληρωμένους συνεκτικούς χωροταξικούς σχεδιασμούς, ο Ν. 3827/2010 προστατεύει ρητώς τα «τοπία», τα οποία αναδεικνύονται σε σημαντικό μέρος της ποιότητας ζωής και σημείο κλειδί της ατομικής και κοινωνικής ευημερίας. Στο πλαίσιο αυτό, οι αρμόδιες αρχές έχουν σαφή υποχρέωση εκ του Νόμου, να διαχειρίζονται τα τοπία προστατεύοντάς τα, ακολουθώντας αναπτυξιακές πολιτικές με προοπτική και βιωσιμότητα, με γνώμονα τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και την αξία τους ως σημαντικών στοιχείων της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς κάθε τόπου.
Περαιτέρω, υπογραμμίζουμε ότι οι παρεμβάσεις που γίνονται σε αιγιαλό σύμφωνα με τους ν.3986/2011 και 3894/10 προϋποθέτουν την έκδοση διυπουργικών αποφάσεων μετά από αυστηρές διαδικασίες. Τέλος, επισημαίνουμε ότι έως το 2018 δεν είχε αποφασιστεί καμία παρέμβαση όπως υποστηρίζεται.
Επικαλούμαστε τις από 2020 δημόσιες παρεμβάσεις μας, τις δημόσιες προτάσεις του διεθνώς καταξιωμένου αρχιτέκτονα κ. Κώστα Πουλόπουλου, τη δήλωση του προέδρου του ΝΟΚ ότι ουδέποτε ζητήθηκαν από πλευράς τους τέτοιες κτηριακές εγκαταστάσεις προκειμένου να καλυφτούν ανάγκες τους, τις ενστάσεις – προτάσεις των δημοτικών παρατάξεων του Δήμου Καλαμάτας επί του Μάστερ-Πλαν και, τέλος, τη σημαντικότατη δημόσια παρέμβαση του άλλοτε Υπουργού Πολιτισμού, δημάρχου Καλαμάτας και προέδρου του Σωματείου ‘Διάζωμα’, κ. Σταύρου Μπένου.
Δηλώνουμε την πλήρη αντίθεσή μας, στη δόμηση πάνω στον αιγιαλό κτηριακών εγκαταστάσεων, που κάλλιστα μπορούν να χωροθετηθούν σε άλλο σημείο και με λιγότερα τετραγωνικά, τη στιγμή μάλιστα που υπάρχουν ήδη εγκαταστάσεις οι οποίες μπορούν να αναβαθμιστούν, αλλά και στη τσιμεντόστρωση- επίχωση του αμμώδους παραλιακού μετώπου που ναι μεν χρειάζεται αξιοποίηση και ανάδειξη αλλά με παρεμβάσεις πιο ήπιας μορφής, φιλικής προς το υφιστάμενο φυσικό περιβάλλον.
Ένας διεθνής διαγωνισμός, μια πιθανή συνεργασία με πανεπιστημιακά ιδρύματα ή η συγκρότηση μιας επιτροπής από ανθρώπους που έχουν την τεχνογνωσία αλλά και την ικανότητα να αφουγκραστούν τις ανάγκες και τις επιθυμίες της τοπικής κοινωνίας μπορούν να αποφέρουν τις βέλτιστες λύσεις και προτάσεις για ένα αναπτυξιακό έργο που όλοι επιθυμούμε, υπό όρους περιβαλλοντικής και πολιτιστικής βιωσιμότητας.
Στο πλαίσιο αυτό, προτείνεται η ανάδειξη και προστασία του παραλιακού μετώπου της πόλης μας ως ‘ΤΟΠΟΣΗΜΟΥ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΟΥ ΦΥΣΙΚΗΣ-ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΤΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ’ .
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ- ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΈΝΩΣΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ
Η Συντονίστρια της Ένωσης
Ορφανού Μαρίστα»
