Τα «παράδοξα» της καραντίνας: Πώς τα κρατικά ελλείμματα έγιναν… ιδιωτικά «πλεονάσματα»
Αξιοσημείωτες αντοχές -αλλά και δύο αντιφατικά πρόσωπα- δείχνει η ελληνική Οικονομία: Με ενάμιση χρόνο κλειστή οικονομία μέσα σε παγκόσμια ύφεση και πανδημία, παρά την πρωτοφανή ακρίβεια σε καύσιμα και πρώτες ύλες διεθνώς, οι Έλληνες “φυλάνε” σχεδόν ένα ολόκληρο ΑΕΠ στις τράπεζες (173,8 δισ. ευρώ).
Ωστόσο, η ελληνική οικονομία συνεχίζει να αναπτύσσεται και, την ίδια στιγμή, πληθαίνουν τα αιτήματα για ακόμα περισσότερα μέτρα επιδότησης λογαριασμών ρεύματος και θέρμανσης από το κράτος, ενώ η εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ Εφη Αχτσιόγλου μιλά για «φτωχοποίηση» των Ελλήνων.
Σε σύγκριση με προηγούμενους μήνες, τον μήνα Σεπτέμβριο οι αποταμιεύσεις των νοικοκυριών της χώρας αυξήθηκαν κατά επιπλέον μισό δισ. ευρώ (503 εκατ. ευρώ έναντι μόλις 94 εκατ. τον Αύγουστο σύμφωνα με την ΤτΕ).
Το οξύμωρο είναι πως οι τραπεζικοί λογαριασμοί της ελληνικής οικογένειας γεμίζουν αντί να αδειάζουν, παρότι τον μήνα Σεπτέμβριο:
- οι φορολογούμενοι πλήρωσαν 5 δισ. ευρώ για 2 δόσεις φόρου εισοδήματος και 1η δόση ΕΝΦΙΑ (υπερβαίνοντας και κατά 1 δισ. τις προβλέψεις του κρατικού προϋπολογισμού για εισπράξεις φόρων τον συγκεκριμένο μήνα)
- είχαν ανοίξει ήδη σχεδόν όλες οι δραστηριότητες (με εξαίρεση τα νυχτερινά κέντρα διασκέδασης που στις 9 Οκτωβρίου άνοιξαν και αυτά) και έτσι δεν υπήρχε πια κρατική επιδότηση λόγω αναστολών λειτουργίας ή συμβάσεων (με εξαίρεση το πρόγραμμα ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ που συνεχίζεται)
- η ακρίβεια και ο Τιμάριθμος αυξήθηκαν 1,2% τον Αύγουστο και 2,2% τον Σεπτέμβριο ενώ οδεύουν προς 3% τον Οκτώβριο “καίγοντας” τα οικογενειακά εισοδήματα
- το διαθέσιμο εισόδημα των Νοικοκυριών αυξήθηκε 4,5% στο 1ο τρίμηνο και 7% στο 2ο τριμηνο του 2021 (σε ετήσια βάση). Και αν ακόμα αφαιρεθεί η επίδραση του πληθωρισμού (περίπου 2%) η καθαρή αύξηση στο διαθέσιμο εισόδημα το α΄εξάμηνο δείχνει να κυμαίνεται στο διόλου ευκαταφρόνητο 2,5%-5%.
Οι καταθέσεις ιδιωτών όμως αυξήθηκαν 28 δισ. σε 1,5 έτος αφότου ξέσπασε η πανδημία. Και από τα 173,86 δισεκατομμύρια των καταθέσεων ιδιωτών συνολικά στις ελληνικές τράπεζες τον Σεπτέμβριο, μόνο τα 41 δισ. καταγράφονται ως κεφάλαια επιχειρήσεων. Τα 132 δισ. είναι αποταμιεύσεις νοικοκυριών στη χώρα μας.
Πώς συνέβη αυτό;
Σύμφωνα με παράγοντες και πηγές που μίλησαν στο newmoney.gr:
1ος λόγος: τα δάνεια που έλαβε το κράτος για να επιδοτεί τον ιδιωτικό τομέα. Πρακτικά, τα πρωτογενή πλεονάσματα έγιναν κρατικά ελλείμματα και αυτά με τη σειρά τους, ιδιωτικά “πλεονάσματα”.
2ος λόγος: η ιδιωτική κατανάλωση αυξήθηκε εξωγενώς (πολύς και “καλός” τουρισμός που αφήνει χρήματα) ενώ οι Έλληνες αύξησαν μεν την κατανάλωση εν συγκρίσει με το 2020 αλλά -με εξαίρεση τον Αύγουστο- όχι τόσο ίσως όσες με άλλες χρονιές. Και ενώ παρατηρείται «έκρηξη» στις ηλεκτρονικές πληρωμές σε πάμπολλους κλάδους, είναι προφανές ότι ακόμα και εφέτος ο Έλληνας πλήρωσε ολιγότερα από κάθε άλλη χρονιά σε “μπουζούκια” ή ρούχα (αφού λόγω καραντίνας μειώθηκαν οι ανάγκες για εμφανίσεις και δώρα το Πάσχα, σε γιορτές ή πάρτι) κλπ.
3ος λόγος: αρχίζει να παρατηρείται επιστροφή και ροή μετρητών προς τις τράπεζες, τα οποία είχαν… κρυφτεί τα προηγούμενα χρόνια υπό το φόβο χρεοκοπίας
Και όλα αυτά, χωρίς ο δανεισμός από τις τράπεζες προς τα νοικοκυριά (πιστωτική επέκταση) να αυξάνεται – όπως ίσως κάποιοι υπέθεσαν.
Αντιθέτως, μάλιστα, μειώνεται:
- στα 37,1 δισ. τα στεγαστικά δάνεια τον Σεπτέμβριο (τρέχον υπόλοιπο οφειλών) από 38,5 δισ. τον Αύγουστο και 38,7 δισ. τον Ιούλιο
- στα 10,3 δισ. τα καταναλωτικά δάνεια τον Σεπτέμβριο (από 10,96 δισ. τον Αύγουστο και 11 δισ. τον Ιούλιο)
- στα 369 εκατ. τα λοιπά δάνεια τον Σεπτέμβριο (από 417 τον Αύγουστο και 420 τον Ιούλιο)
- στα 5,6 δισ. σε αγρότες και επαγγελματίες τον Σεπτέμβριο (από 6 δισ. τον Αύγουστο και τον Ιούλιο)
- στα 65,6 δισ. τα επιχειρηματικά δάνεια τον Σεπτέμβριο (από 66,2 δισ. τον Αύγουστο και 66,4 δισ. τον Ιούλιο) σύμφωνα με τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος.
