Η τάση της υγιεινής, «καθαρής» διατροφής κερδίζει διαρκώς όλο και περισσότερους υποστηρικτές. Και αυτό είναι πολύ θετικό. Όμως η υπερβολή σε βαθμό εμμονής μπορεί να προκαλέσει μία σοβαρή διατροφική διαταραχή που λίγοι καταλαβαίνουν και πολλοί λανθασμένα την επικροτούν.
Ο λόγος για την «ορθορεξία». Όπως σημειώνει το CNN, η ορθορεξία δεν περιλαμβάνεται στο Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο Ψυχικών Διαταραχών, τον επίσημο οδηγό για την κλινική αξιολόγηση των καταστάσεων ψυχικής υγείας. Ωστόσο, οι κλινικοί γιατροί διαπιστώνουν σημαντική αύξηση των περιστατικών.
Η ορθορεξία μπορεί να ξεκινήσει με «υγιεινή» διατροφή, στη συνέχεια να προχωρήσει στην εξάλειψη ολόκληρων ομάδων τροφίμων (π.χ. γαλακτοκομικά) και εντέλει να εξελιχθεί σε μια άκαμπτη, ψυχαναγκαστική αποφυγή τροφών, όπως αυτά με τεχνητά πρόσθετα ή τρόφιμα που δεν είναι βιολογικά ή που περιέχουν «ένοχα» συστατικά όπως ζάχαρη και αλάτι. Με τον καιρό, η διατροφική εμμονή ενισχύεται και επεκτείνεται σε οποιοδήποτε τρόφιμο μπορεί να θεωρηθεί επιβλαβές.
«Κανείς δεν θέλει να καταλήξει σε μια κατάσταση διαταραχής. Όλοι αρχίζουν πιστεύοντας πως κάνουν το σωστό για την υγεία τους ή καθώς δέχονται πιέσεις προς αυτήν την κατεύθυνση από το περιβάλλον τους», σημειώνουν ειδικοί στο CNN.
Πρόκειται για μια σοβαρή κατάσταση ψυχικής υγείας που μπορεί να προκαλέσει επιπλοκές στην υγεία. Αν και δεν έχει γίνει ακόμη πολλή έρευνα για την ορθορεξία, φαίνεται πως έχει κοινά στοιχεία με άτομα που αντιμετωπίζουν διατροφικές διαταραχές όπως η ανορεξία, η βουλιμία ή η υπερφαγία.
Ένα άτομο με ορθορεξία μπορεί να εμφανίσει:
- Έντονο άγχος για τις διατροφικές του επιλογές
- Κοινωνική απομόνωση καθώς το άτομο αποσύρεται από δραστηριότητες και άλλους ανθρώπους που δεν ευθυγραμμίζονται με το αυστηρό διατροφικό καθεστώς του
- Σημαντική απώλεια βάρους
- Αισθήματα ενοχής ύστερα από πιθανά διατροφικά «ολισθήματα»
- Αυξημένη αυτοεκτίμηση όταν καταναλώνονται τρόφιμα που είναι «υγιεινά»
- Απότομες αλλαγές διάθεσης, άγχος και κατάθλιψη
Όλα αυτά είναι προειδοποιητικά σημάδια ότι η εμμονή εξελίσσεται σε σοβαρή διατροφική διαταραχή.
Στην ορθορεξία υπάρχει ένα ακόμη πρόβλημα. Είναι δύσκολο να την αντιληφθεί κανείς λόγω της κοινής αποδοχής και επιβράβευσης της υγιεινής διατροφής. Η ορθορεξία μπορεί να επικροτείται από το περιβάλλον του ατόμου, καθώς εκλαμβάνεται ως σωστή διατροφή. Και το χειροκρότημα ενθαρρύνει το άτομο να συνεχίσει στην ίδια κατεύθυνση διατηρώντας ένα διαταραγμένο πρότυπο διατροφής.
Θεραπεία
Με τη σωστή υποστήριξη, η ανάρρωση από την ορθορεξία είναι 100% εφικτή. Πολλοί άνθρωποι που εμφανίζουν συμπτώματα ορθορεξίας μπορούν να επιστρέψουν σε μια υγιή, ισορροπημένη σχέση με το φαγητό.
Είναι όμως σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι η ορθορεξία είναι μια σοβαρή ψυχική ασθένεια και το άτομο χρίζει βοήθειας από έναν επαγγελματία υγείας. Η θεραπευτική διαδικασία απαιτεί και συνεργασία από το περιβάλλον του ασθενή.
«Νιώθω ότι αρχίζω να ζω ξανά τη ζωή μου», ανέφερε άτομο με ορθορεξία που ολοκλήρωσε επιτυχώς τη θεραπεία του. «Θα αφιερώσω όλον αυτόν τον χρόνο που αφιέρωνα στη σκέψη για το φαγητό σε άλλες πτυχές της ζωής μου».
