Γράφει ο Λάμπρος Τζούμης
Αντιστράτηγος ε.α.,
Περιφερειακός Συντονιστής Πολιτικής Προστασίας Περιφέρειας Πελοποννήσου
Τη ώρα που, η Τουρκία εκδίδει ΝΑVTEX και ισχυρίζεται ότι περιοχές στο Αιγαίο ανάμεσα στη Χίο, Λέσβο και Σάμο είναι δικιές της, τη στιγμή που στέλνει πολεμικά πλοία στην Κάσο και μας λέει ότι πέρα από τα έξι μίλια δεν έχουμε κυριαρχικά δικαιώματα , την ώρα που ισχύει η απειλή πολέμου σε περίπτωση που επεκτείνουμε τα χωρικά μας ύδατα στα 12 ν.μ., όταν το ιδεολόγημα της Γαλάζιας Πατρίδας με το οποίο η Τουρκία μας ζητάει το μισό Αιγαίο γίνεται μάθημα στα τουρκικά σχολεία, τη στιγμή που το τουρκολιβυκό μνημόνιο είναι σε ισχύ, όταν τις «Γκρίζες ζώνες» και την αποστρατικοποίηση των νησιών η Τουρκία μας τα υπενθυμίζει σε κάθε ευκαιρία και οι διεκδικήσεις της δεν έχουν αλλάξει στο παραμικρό, ο ΓΑΠ μας λέει ότι : «Μπορούμε με την Τουρκία να χρησιμοποιήσουμε μαζί τον ήλιο και τον άνεμο του Αιγαίου».
Το θέμα της συνεκμετάλλευσης που προτείνει ο ΓΑΠ έχει υιοθετηθεί και διατυπώνεται με άμεσο ή έμμεσο τρόπο στην Ελλάδα από μέρος του πολιτικού κόσμου, της ακαδημαϊκής ελίτ, ινστιτούτων, θεσμικών οργάνων, κ.λπ. Δηλώσεις όπως : Δεν πρέπει να είμαστε μοναχοφάηδες, η συνεκμετάλλευση δεν είναι ταμπού, κ.λπ, έχουν διατυπωθεί από όλους τους πολιτικούς χώρους.
Τούρκοι αξιωματούχοι αλλά και ο Ερντογάν έχει δηλώσει ότι η λύση για τις ελληνοτουρκικές διαφορές είναι το «καζάν-καζάν» δηλ. θα μας δώσετε τα μισά από αυτά που σας ανήκουν ή δεν θα πάρετε τίποτα.
Ο πρώην Τουρκός υπουργός Άμυνας Χουλουσί Ακάρ σε συνέντευξή του είχε δηλώσει σχετικά με το θέμα της συνεκμετάλλευσης ότι υπάρχει «θετική απάντηση» από το συνομιλητή.
Το θέμα της συνεκμετάλλευσης η Τουρκία το έθεσε για πρώτη φορά το 1975, δηλαδή δύο χρόνια μετά την ανακοίνωση της εύρεσης του κοιτάσματος «ΠΡΙΝΟΥ» στη Θάσο. Σύμφωνα με την πρόταση της Τουρκίας η κάθε χώρα θα εκμεταλλεύονταν τους ενεργειακούς πόρους που βρίσκονταν μέσα στα χωρικά της ύδατα δηλ. έως 6 μίλια. Εκτός των χωρικών υδάτων η διανομή θα γινόταν πενήντα – πενήντα.
Δηλαδή από μια περιοχή που στο μεγαλύτερο μέρος είναι ελληνικής δικαιοδοσίας σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο η Τουρκία θα έπαιρνε τα μισά.
Η τουρκική πρόταση συζητήθηκε στη Βουλή των Ελλήνων τον Σεπ. 1976 και ετέθησαν οι εξής προϋποθέσεις για οποιαδήποτε περαιτέρω συζήτηση:
– Πρώτον θα έπρεπε να οριοθετηθεί η υφαλοκρηπίδα.
– Στη συνέχεια, να καθοριστεί μιας ζώνη κοινής εκμεταλλεύσεως που θα περιορίζεται σε περιοχές εκατέρωθεν του ορίου γειτνιάσεως της υφαλοκρηπίδας των δύο χωρών.
– Τα ενεργειακά κοιτάσματα που θα ανακαλύπτονταν στις περιοχές αυτές θα μοιράζονταν βάσει συγκεκριμένων ποσοστών.
Από τότε :
– Με τη συνθήκη για το Δίκαιο της θάλασσας η έννοια της ΑΟΖ περιλαμβάνει και άλλα θέματα εκτός από τα ενεργειακά που ενδεχομένως δεν υπάρχουν στο Αιγαίο, όπως αλιεία, αιολική ενέργεια, κ.λπ
– Η Τουρκία έχει προσθέσει στις διεκδικήσεις της όλα όσα προαναφέρθηκαν (Γκρίζες ζώνες, Γαλάζια Πατρίδα, Τουρκολιβυκό μνημόνιο, κ.λπ ) με αποτέλεσμα μια λύση σύμφωνα με την απόφαση της ελληνικής βουλής να καθίσταται απαγορευτική.
Η υιοθέτηση μιας διευθέτησης έστω και με το παραμικρό βήμα υποχώρησης από την Ελλάδα που να περιλαμβάνει συνδιαχείριση-συνεκμετάλλευση στο Αιγαίο, εμπεριέχει σημαντικούς κινδύνους όχι μόνο για τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα αλλά και την εδαφική ακεραιότητα της χώρας. Αυτό αποτυπώνεται από την τακτική της Άγκυρας με τις περιοχές που δεσμεύει, στις οποίες ουσιαστικά επιχειρείται περικύκλωση και αποκλεισμός των ελληνικών νησιών, γεγονός που σε μια συμφωνία συνεκμετάλλευσης θα συμβεί σε μόνιμη βάση. Αυτό που θα προκύψει ουσιαστικά θα είναι η επαναχάραξη των συνόρων, με σοβαρές επιπτώσεις στην ίδια την άμυνα και σε πλήρη ανατροπή του status quo στο Αιγαίο.
