Με πάταγο
Με συντριπτική πλειοψηφία -19 υπέρ των προσφευγόντων και 2 κατά- η Ολομέλεια του ΣτΕ, λοιπόν, έκανε αποδεκτή την επιχειρηματολογία των Αντ. Μαρκούλη και Κ. Τροχόπουλου κατά των διατάξεων του Ν. 4623/2019, που αφενός όριζαν την υπερενισχυμένη εκπροσώπηση στην παράταξη του δημάρχου εντός της Οικονομικής Επιτροπής και της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής, αφετέρου μεταβίβαζαν αρμοδιότητες από το Δημοτικό Συμβούλιο στις δύο αυτές Επιτροπές.
Αλληλένδετες οι παρεμβάσεις Θεοδωρικάκου
Στην καθαρογραμμένη απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ αυτές οι δύο αλλαγές αναφέρονται ως «βασικές» και «αλληλένδετες» μεταξύ τους. Κι αυτό γιατί οι διατάξεις του Ν. 4623/2019 μετέβαλαν αφενός «τον τρόπο συγκροτήσεως της Οικονομικής Επιτροπής και της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής προκειμένου να εξασφαλισθεί ότι σε αυτές η πλειοψηφία θα ανήκει στην παράταξη με την οποία εξελέγη ο δήμαρχος», αφετέρου όριζαν ότι από το Δημοτικό Συμβούλιο μεταβιβάζονται στην Οικονομική Επιτροπή «αποφασιστικές αρμοδιότητες σημαντικού οικονομικού αντικειμένου» και στην Επιτροπή Ποιότητας Ζωής «η αρμοδιότητα λήψεως αποφάσεων που αφορούν την κυκλοφορία».
Οι μεταφερόμενες αρμοδιότητες στην Οικονομική Επιτροπή
Να υπενθυμίσουμε ότι με τις διατάξεις του τέως υπουργού Εσωτερικών Τ. Θεοδωρικάκου στην Οικονομική Επιτροπή είχαν μεταφερθεί αρμοδιότητες όπως η απόφαση επί του ετήσιου προγράμματος προσλήψεων προσωπικού κάθε κατηγορίας, η τροποποίηση έως 5% του φυσικού ή οικονομικού αντικειμένου συμβάσεων, η διαγραφή χρεών οφειλετών του δήμου, η απευθείας ανάθεση δημοσίων συμβάσεων σε νομικά πρόσωπα και δημοτικές επιχειρήσεις κατά το άρθρο 12 του Ν. 4412/2016, η χρηματοδότηση των κοινωφελών επιχειρήσεων, η έγκριση των προϋπολογισμών των νομικών προσώπων και επιχειρήσεων του δήμου κ.ά.
Με σκοπιμότητα
Αποδεχόμενη η Ολομέλεια του ΣτΕ το «γενικό τεκμήριο αρμοδιότητας», που ανήκει στο Δημοτικό Συμβούλιο, κρίνει ότι με τις διατάξεις Θεοδωρικάκου «ο νομοθέτης απέβλεψε στη μεταφορά ορισμένων εκ των εξ ορισμού σημαντικών αρμοδιοτήτων του Δημοτικού Συμβουλίου σε άλλα έμμεσα συλλογικά όργανα του δήμου, με παράλληλη μεταβολή του τρόπου συγκροτήσεως των τελευταίων, προκειμένου να εξασφαλίσει σε αυτά την πλειοψηφία της παρατάξεως με την οποία εξελέγη ο δήμαρχος».
Επεμβαίνοντας στη βούληση των εκλογέων
Η αντισυνταγματικότητα, λοιπόν, των διατάξεων Θεοδωρικάκου έγκειται στο γεγονός ότι «η νομοθετική μεταβολή έλαβε χώρα αμέσως μετά τη διεξαγωγή των εκλογών και μάλιστα σε χρόνο κατά τον οποίο είχαν ήδη εξαχθεί τα εκλογικά αποτελέσματα» και με αυτόν τον τρόπο «μεταβλήθηκε εκ των υστέρων το πλαίσιο ασκήσεως του κατοχυρούμενου στο σύνταγμα δικαιώματος εκλογής των αρχών των ΟΤΑ», όπως αναφέρει η καθαρογραμμένη απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ. Υπογραμμίζει, μάλιστα, ότι «κατά τον χρόνο ψηφίσεως των σχετικών διατάξεων δεν είχε δοκιμαστεί στην πράξη η εφαρμογή του συστήματος της απλής αναλογικής που εισήχθη με τον Ν. 4555/2018 στη διοίκηση των δήμων προκειμένου να δικαιολογείται από επιτακτικούς λόγους δημοσίου συμφέροντος, αναγόμενους στην ομαλή λειτουργία αυτών, η τόσο σοβαρή και έντονη επέμβαση του νομοθέτη στη θέληση των εκλογέων με την εφαρμογή των επίδικων ρυθμίσεων και κατά την τρέχουσα δημοτική περίοδο».
Τι ακυρώνεται
«Για τους λόγους αυτούς, οι προαναφερθείσες ρυθμίσεις, καθ’ ο μέρος καταλαμβάνουν τη δημοτική περίοδο που διανύεται μετά τις εκλογές που διενεργήθηκαν στις 26 Μαΐου και 2 Ιουνίου 2019, έρχονται σε αντίθεση με τις διατάξεις των άρθρων 5 (παρ. 1), 52 και 102 (παρ. 2) του συντάγματος» αναφέρεται στην καθαρογραμμένη απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ.
Στο δε διατακτικό της απόφασης αναφέρεται ότι ακυρώνονται οι τρεις αποφάσεις του δημάρχου Βέροιας που αφορούν τις πράξεις του Δημοτικού Συμβουλίου για εκλογή στην Οικονομική Επιτροπή και την Επιτροπή Ποιότητας Ζωής, όπως και τον ορισμό προέδρου και μελών σε αυτές!
Για τη δε ισχύ της απόφασης, η Ολομέλεια του ΣτΕ ορίζει ως «χρόνο ενάρξεως των αποτελεσμάτων της ακυρώσεως την προηγουμένη της δημοσιεύσεως της παρούσας αποφάσεως». Η ημέρα δημοσίευσης της απόφασης είναι η 2η Δεκεμβρίου, άρα η απόφαση έχει ισχύ από την 1η Δεκεμβρίου 2022.
πηγή: www.avgi.gr
