“Παράθυρο” για απασχόληση έως και του 1/3 των μισθωτών της χώρας σε “καθεστώς” τηλεργασίας άνοιξε ο κορονοϊός. Αυτό προκύπτει από το προσχέδιο έρευνας την οποία ετοιμάζει ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ) σε συνεργασία με την Oμοσπονδία Ευρωπαϊκών Επιχειρήσεων (BusinessEurope) τα βασικά σημεία της οποίας αποκαλύπτει το capital.gr.
Πηγές του capital.gr από το ΣΕΒ αναφέρουν πως κοντά στους 450.000 από αυτούς ανήκουν στον ιδιωτικό τομέα, ενώ οι υπόλοιποι 250.000 στο Δημόσιο.Τα στοιχεία αυτά, αν και ο λόγος ο οποίος οδήγησε τους παραπάνω εργαζομένους στην τηλεργασία είναι έκτακτος (δηλ. η πανδημία και τα μέτρα περιορισμού της εξάπλωσής της), δείχνουν σύμφωνα με τους συντάκτες του προσχεδίου της μελέτης ότι υπάρχει υπαρκτή δυνατότητα να απασχοληθεί ένα αντίστοιχο πλήθος μέσω τηλεργασίας και μετά το πέρας της τρέχουσας έκτακτης υγειονομικής-οικονομικής κατάστασης. Και όχι μόνο αυτό, αλλά οι ίδιοι κύκλοι επισημαίνουν πως η τηλεργασία θα μπορούσε να συνδυασθεί με πιο ευέλικτες μορφές εκ περιτροπής απασχόλησης, ανάλογα με τις ανάγκες όχι μόνο των επιχειρήσεων, αλλά και των ίδιων των εργαζομένων.
Οι τάσεις υπέρ της τηλεργασίας στην Ελλάδα, σύμφωνα με τις οποίες θα μπορούσε να απασχοληθεί έως και το 35%, εκδηλώθηκαν σε μία κατάσταση που σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat και του ILO, προ του κορονοϊού, μόλις το 5% των εργαζομένων της χώρας μας απασχολούνταν εξ αποστάσεως ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος ξεπερνά το 8%.
Τι δείχνουν δημοσκοπήσεις
Το κεντρικό συμπέρασμα του προσχεδίου της μελέτης του ΣΕΒ και της BusinessEurope, σύμφωνα με το οποίο θα μπορούσε μακροπρόθεσμα ακόμα και να 7πλασιασθεί το ποσοστό των “τηλεργαζόμενων” μισθωτών (από το 5% στο 35%), στηρίζουν και τρεις έρευνες τις οποίες διεξήγαγαν το Ελληνογερμανικό Επιμελητήριο, ο Σύνδεσμος Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού Στελεχών Ελλάδας (ΣΔΑΔΕ) και η KPMG και τις οποίες επικαλείται η μελέτη του ΣΕΒ.
Συγκεκριμένα, σε έρευνα που έκανε το Ελληνογερμανικό Επιμελητήριο, μεταξύ 120 επιχειρήσεων, στο διάστημα 23-25/3, το 79,17% υιοθέτησε τη λύση της τηλεργασίας.
Σε έρευνα του ΣΔΑΔΕ που διενήργησε μεταξύ 17-21/3, το 95% προτίμησε μεταξύ 238 managers την εξ αποστάσεως εργασίας.
Τέλος, σε δημοσκόπηση της KPMG, μεταξύ 30/3 και 5/4, σε εργαζομένους επιχειρήσεων του ιδιωτικού τομέα, το 88% δήλωσε ικανοποιημένο ή πολύ ικανοποιημένο από την τηλεργασία.
Θετικές οι προοπτικές
Σύμφωνα με το προσχέδιο της μελέτης οι παραπάνω απαντήσεις στις έρευνες των εν λόγω φορέων πρέπει να ιδωθούν υπό το πρίσμα των εξαιρετικών περιστάσεων (της πανδημίας), στις οποίες υλοποιήθηκε η τηλεργασία.
Λόγω της απότομης μεταβολής του εργασιακού περιβάλλοντος, δεν υπήρχε χρόνος για επαρκή προετοιμασία του χώρου εργασίας στο σπίτι των απασχολούμενων και, έτσι, για την εξοικείωσή τους με εργαλεία απομακρυσμένης πρόσβασης και συνεργασίας.
Επιπλέον, το κλείσιμο των σχολείων (τους περασμένους δυόμισι μήνες) και έτσι η ανάγκη για φροντίδα των παιδιών από τους γονείς δυσκόλεψαν την τηλεργασία τους και έτσι μείωσαν την παραγωγικότητά τους. Αυτός, όμως, ο λόγος, όπως τονίζεται στη μελέτη, είναι “περιστασιακός” (καθώς σχετίζεται με την πανδημία, η οποία όμως παρήλθε μαζί με το κλείσιμο των σχολείων). Έτσι το πλήθος των εργαζομένων που είχαν χαμηλότερες επιδόσεις απασχολούμενοι εξ αποστάσεως, θα μειωθεί με την πάροδο του χρόνου, καθώς επιστρέφουμε στην “κανονικότητα”.
Το συμπέρασμα αυτό, σύμφωνα με τους συντάκτες της μελέτης, ενισχύεται από ότι σύμφωνα με τις παραπάνω έρευνες, μόνο ένας στους τρεις αποδίδει τη χαμηλότερη παραγωγικότητα στη φύση της εργασίας τους.
Περισσότεροι από τους μισούς την αποδίδουν στο ισχνό εργασιακό περιβάλλον στο σπίτι (έλλειψη ιδιωτικού χώρου, θόρυβος, παρουσία παιδιών) και άλλους παράγοντες που θα μπορούσαν να εξασθενίσουν με την πάροδο του χρόνου, υπό την προϋπόθεση ότι λαμβάνονται τα κατάλληλα μέτρα (έλλειψη τεχνικού και τεχνολογικού εξοπλισμού).
Επιστημονικές προβλέψεις
Όπως επισημαίνεται στο προσχέδιο της μελέτης του ΣΕΒ και της BusinessEurope, η πανδημία COVID-19 άνοιξε ένα παράθυρο ευκαιρίας προκειμένου να υπάρξει μία επέκταση της τηλεργασίας και της εξ αποστάσεως εργασίας σε μεγαλύτερη κλίμακα σε σχέση με τη σημερινή.
Σύμφωνα με ορισμένους παραλληλισμούς, η τηλεργασία, μετά το πέρας της τρέχουσας κορονο-κρίσης, θα μπορούσε να επεκταθεί όπως και επεκτάθηκαν και οι ηλεκτρονικές πληρωμές μετά την επιβολή των capital controls το 2015.
Μια πρόσφατη μελέτη του ΚΕΠΕ υπενθυμίζει ότι λίγο κάτω από το ένα τρίτο των θέσεων εργασίας στην Ελλάδα (32,8% ή περίπου 1,26 εκατ.) είναι συμβατές με τις ρυθμίσεις τηλεργασίας, συμπέρασμα το οποίο επαληθεύθηκε την περίοδο της πανδημίας.
Μια παρόμοια μελέτη που διενήργησε ο ΣΕΒ πρόσφατα υποδηλώνει ότι θα ήταν εφικτό και επιθυμητό να διπλασιαστεί το μερίδιο των εργαζομένων που τηλεργάζονται σε τακτική βάση εντός 3 ετών (δηλαδή να φτάσει το 10% έναντι του 5% που ήταν προ της κορονο-κρίσης).
Τα προκαταρκτικά δεδομένα της έρευνας δείχνουν ότι οι εργαζόμενοι γενικά θα υποστήριζαν μια τέτοια προοπτική: Το 67% των συμμετεχόντων στη μελέτη της KPMG απάντησαν ότι είναι θετικοί ή πολύ θετικοί στην προοπτική να τους δοθεί η δυνατότητα τηλεργασίας σε μόνιμη βάση. Μόνο το 10% ήταν αρνητικό.