Βορειοδυτικά της Καλαμάτας, κοντά στο χωριό Μαυρομμάτι, βρίσκεται ένας από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους της Ελλάδας, η Αρχαία Μεσσήνη. Η λαμπρή πολιτεία της αρχαιότητας ιδρύθηκε από το θηβαίο στρατηγό Επαμεινώνδα και τους αργείους συμμάχους του το 369 π.Χ. Χτισμένη σύμφωνα με το ιπποδάμειο σύστημα, η Μεσσήνη άκμασε κατά τους Μακεδονικούς και τους Ρωμαϊκούς Χρόνους ως πρωτεύουσα του μεσσηνιακού κράτους.