ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ – ΑΠΟΨΕΙΣ ΝΕ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΤΕΕ ΕΠΙ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ (ΜΠΕ) ΤΟΥ ΟΔΙΚΟΥ ΑΞΟΝΑ ΝΟΤΙΟΔΥΤΙΚΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ, ΤΜΗΜΑ ΚΑΛΑΜΑΤΑ – ΡΙΖΟΜΥΛΟΣ
H NE Μεσσηνίας ΤΕΕ, εκ του θεσμικού της ρόλου, ως Τεχνικός Σύμβουλος της Πολιτείας σε θέματα υποδομών, κλήθηκε από το Δήμο Καλαμάτας να συμμετάσχει στη Διαβούλευση και να καταθέσει τις απόψεις της, επί της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) του έργου «Οδικός άξονας νοτιοδυτικής Πελοποννήσου, τμήμα Καλαμάτα – Ριζόμυλος».
Η σπουδαιότητα του συγκεκριμένου έργου (καθώς και του τμήματος Ριζόμυλος – Πύλος – Μεθώνη) είναι αδιαμφισβήτητη για την περιοχή μας, καθώς η εξασφάλιση των γρήγορων και ασφαλών μετακινήσεων θα συμβάλει καταλυτικά στην τουριστική αναβάθμιση, στη μείωση του κόστους μεταφορών των προϊόντων του πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα της περιοχής καθώς και στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας των προϊόντων αυτών. Επί της αρχής, οφείλουμε να επαναλάβουμε, πως η ΝΕ Μεσσηνίας ΤΕΕ, διαχρονικά έχει διατυπώσει την άποψή της για αυτό το θεμελιώδες έργο για την περιοχή μας και έχει ταχθεί υπέρ της λύσης της Παραλιακής Χάραξης για το συγκεκριμένο τμήμα (τμήμα Καλαμάτα – Ριζόμυλος) του οδικού άξονα Καλαμάτα – Μεθώνη (ακόμα και με μικροτροποποιήσεις που ενδεχομένως απαιτούνταν).
Είναι σαφές, πως για το σχεδιασμό και την υλοποίηση οποιουδήποτε νέου έργου υποδομής αδιαπραγμάτευτοι κανόνες που τίθενται είναι η ποιότητα, ασφάλεια και η λειτουργικότητα. Τούτο σημαίνει σωστό σχεδιασμό, εκπόνηση ορθών μελετών και μελετών εφαρμογής, σύμφωνα με τις ισχύουσες τεχνικές προδιαγραφές. Εξ ορισμού, λοιπόν, η κατασκευή ενός νέου, σύγχρονου δρόμου ταχείας κυκλοφορίας υπακούει και υπηρετεί καλύτερα τους θεμελιώδεις κανόνες που θέσαμε εξ αρχής, σε σχέση με τη λύση της βελτίωσης της υφιστάμενης Εθνικής Οδού που, εκτός των ζητημάτων ασφάλειας των κυκλοφοριακών συνδέσεων και των παρόδιων ιδιοκτησιών που αντιμετωπίζει, θα δημιουργήσει και αρκετά προβλήματα στις μετακινήσεις υπονομεύοντας την οδική ασφάλεια κατά τη διάρκεια της υλοποίησής της.
Όσον αφορά στη ΜΠΕ της βελτίωσης του υφιστάμενου τμήματος της Εθνικής οδού «Καλαμάτα – Ριζόμυλος» επιγραμματικά θα θέλαμε να επισημάνουμε κάποια βασικά σημεία:
– Με μια πρώτη ανάγνωση του προτεινόμενου σχεδιασμού θεωρούμε πως η συγκεκριμένη χάραξη δεν προσδίδει κάποια αναπτυξιακή χροιά στο δυτικό μέτωπο της Καλαμάτας. Ειδικά δε εάν τη συγκρίνουμε με την παραλιακή χάραξη. Δεν είναι σοβαρή αντιμετώπιση του ζητήματος, η κατασκευή ενός οδικού άξονα τέτοιου βεληνεκούς και με τα αναπτυξιακά χαρακτηριστικά που θέλουμε να του προσδώσουμε , να ξεκινά από τον πολεοδομικό ιστό του σχεδίου πόλης Ασπροχώματος, έχοντας μια λωρίδα ανά κατεύθυνση,
– Με βάση τις ΟΜΟΕ (Οδηγίες Μελετών Οδικών Έργων) η οδός ανήκει στην κατηγορία ΑΙΙ (οδός μεταξύ νομών επαρχιών) με βασική λειτουργία τη σύνδεση και με περιορισμούς στην εξυπηρέτηση παρόδιων ιδιοκτησιών. Ουσιαστικά αυτό σημαίνει ότι η εξυπηρέτηση των παρόδιων ιδιοκτησιών εξασφαλίζεται, είτε μέσω παράπλευρων οδών οι οποίες συνδέονται με την αρτηρία με ισόπεδους κόμβους, είτε με κυκλοφοριακές συνδέσεις τύπου ανάλογου με την κατηγορία της οδού.
Στην υπό διαβούλευση ΜΠΕ στο υποτμήμα ΙΙ Ασπρόχωμα – Είσοδος Μεσσήνης επιλέχθηκε η αναβάθμιση του υφιστάμενου άξονα για την κίνηση προς τα δυτικά (Μεσσήνη) και η δημιουργία νέου κλάδου νότια αυτού, για την εξυπηρέτηση της κατεύθυνσης προς τα ανατολικά (Ασπρόχωμα – Καλαμάτα). Στη διατομή αυτού του κλάδου που διέρχεται μέσα από τη ΒΙΠΕ δεν κατασκευάζονται παράπλευροι οδοί για την εξυπηρέτηση των υφιστάμενων εγκαταστάσεων – βιομηχανικών μονάδων, αλλά αντ’ αυτών δημιουργείται μια λωρίδα πολλαπλών χρήσεων (ΛΠΧ) για την εξυπηρέτησή τους. Η επιλογή αυτή όχι μόνο αντίκειται στις ισχύουσες οδηγίες σχεδιασμού οδών, αλλά υπονομεύει την οδική ασφάλεια, καθώς δημιουργούνται πολλές και επικίνδυνες πλέξεις μεταξύ των οχημάτων και ιδιαίτερα των βαρέων που αναμένεται να κινούνται σε αυτή, από την είσοδο/έξοδο στις εγκαταστάσεις της ΒΙ.ΠΕ.
Σημειώνεται πως η επιλογή παράπλευρων οδών εξυπηρέτησης, κατά μήκος του τμήματος αυτού σε περίπτωση υιοθέτησης στην οριστική μελέτη, θα αυξήσει σημαντικά το εύρος κατάληψης και τις απαιτούμενες απαλλοτριώσεις των εγκαταστάσεων της ΒΙΠΕ.
– Σύμφωνα με το Ν. 4014/2011 δεν νοείται γνωμοδότηση επί μιας Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων ενός οδικού δικτύου, χωρίς να γνωρίζουμε το τελικό εύρος κατάληψης της οδού. – Στην προτεινόμενη χάραξη της βελτίωσης της υπάρχουσας οδού είναι εμφανής η απαξίωση της σιδηροδρομικής γραμμής με τρόπο (διέλευση μέσα από ισόπεδους κόμβους κλπ) που καθιστά αδύνατη την πιθανή, μελλοντική λειτουργία της, έστω και με περιορισμένη χρήση τοπικής εμβέλειας.
– Στις προβλεπόμενες υπόγειες διαβάσεις, που φαίνονται στα συνοδευτικά σχέδια της ΜΠΕ, δεν εξηγείται πως θα γίνεται η πρόσβαση στις παρόδιες ιδιοκτησίες.
– Τέλος, ένα πρόβλημα, που δημιουργείται κατά τη φάση κατασκευής του έργου και δεν αναλύεται επαρκώς είναι το πώς θα κινούνται και θα εξυπηρετούνται τα διερχόμενα οχήματα στις θέσεις βελτίωσης της υφιστάμενης οδού. Όπως επίσης, ο τρόπος εξασφάλισης συνεχούς παροχής του αρδευτικού ύδατος των υφιστάμενων αρδευτικών διωρύγων, οι οποίες σύμφωνα με τη μελέτη θα αποκατασταθούν. Ειδικά στην περιοχή νότια του υποτμήματος Ασπρόχωμα – Είσοδος Μεσσήνης, που κατά την χειμερινή περίοδο τα αρδευτικά κανάλια χρησιμοποιούνται για τη δημιουργία αντιπαγετικών συνθηκών.
Ο Πρόεδρος
Ν.Ε ΤΕΕ Ν. ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ
ΑΔΑΜΟΠΟΥΛΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ