Ο Κλεισθένης του Αλκμεωνίδου ήταν ο αθηναίος εκείνος πολιτικός του 6ου αιώνα π.Χ. που έθεσε τις βάσεις για τη δημοκρατική μεταρρύθμιση της Αθήνας. Χώρισε την Αττική σε τρεις δήμους και με το σύστημα των τριττυών κατάφερε να αναμείξει τους ευγενείς με τους απλούς πολίτες, ενώ έδωσε όλη την εξουσία στην Εκκλησία του Δήμου.
Ο Πάνος Σκουρλέτης είναι ο υπουργός της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ που το όνομά του, καλώς ή κακώς, θα συγκριθεί (εάν είναι δυνατόν) με εκείνο του Κλεισθένη, μια και έτσι βάφτισε συμβολικά το επίμαχο νομοσχέδιό που, εν μέσω αναταράξεων, ψηφίστηκε από τη Βουλή. Ενα νομοσχέδιο που έχει ανάψει φωτιές τόσο ανάμεσα στους δημοτικούς άρχοντες όσο και στην κεντρική πολιτική σκηνή με τα σενάρια για τριπλές εκλογές.
Το μεγάλο αγκάθι στον «Κλεισθένη Ι» είναι αυτό της απλής αναλογικής, αφού, σύμφωνα με τους εκπροσώπους των ΟΤΑ, αντί να διευκολύνει τη διοίκηση των δήμων, θα οδηγήσει σε εικόνα απόλυτης διάλυσης.
Τρεις δήμαρχοι σχολιάζουν στο «Βήμα» τα επίμαχα σημεία του νομοσχεδίου.
Δηµήτρης Στεργίου, δήμαρχος Πεντέλης
«Στόχος της εξουσίας η χειραγώγηση της Αυτοδιοίκησης»
«Διαδοχικά η Τοπική Αυτοδιοίκηση χρησιμοποιήθηκε από τα κόμματα της κεντρικής εξουσίας. Επί παντοδυναμίας ΝΔ και ΠαΣοΚ υπήρξε μια ισχυρή διαπλοκή κεντρικής εξουσίας και Αυτοδιοίκησης, η οποία διαπλοκή είχε ως συνέπεια την πλήρη χειραγώγηση και τον πλήρη έλεγχο της Αυτοδιοίκησης από την κεντρική εξουσία προς αμοιβαίο όφελος.
Αυτή ήταν μια δεδομένη κατάσταση η οποία ανέδειξε τις τελευταίες δεκαετίες πανίσχυρους – αρχικά η Νέα Δημοκρατία και μετά το ΠαΣοΚ – στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Ο ΣΥΡΙΖΑ προφανώς και θέλει να μπει στην Αυτοδιοίκηση, γιατί όταν ένα κόμμα είναι κυβέρνηση δεν μπορεί να έχει τους 20 από τους 325 δημάρχους. Σε αυτή λοιπόν τη σκέψη προσπάθησε να κάνει αυτή τη μεγάλη αλλαγή. Είπε, δηλαδή, ποια είναι τα σημεία εκείνα στα οποία εγώ μπορώ να υπεισέλθω και να διαλύσω την Τοπική Αυτοδιοίκηση;
* Πρώτον, είναι η απλή αναλογική. Να πάω σε ένα σύστημα ακραία αναλογικό, από ακραία φαυλοκρατικό που είναι. Δηλαδή, αντί να επιλέξει μια μέση διαδρομή και μια μέση οδό, επέλεξε την άκρη, με βάση αυτή δε τη διαδικασία διαλύει εμμέσως τους δήμους, αφού δεν τους δίνει καμία δυνατότητα διοικησιμότητας.
* Το δεύτερο σημείο, που δείχνει έναν οπορτουνισμό, είναι ότι αντί να βάλει ένα όριο 3% ή 5% το άφησε ανοιχτό, με αποτέλεσμα κάποιος που θα πάρει 150 ψήφους στην τρίτη κατανομή να μπει και να αποτελέσει μέλος του δημοτικού συμβουλίου σε κάποιον συνδυασμό.
* Το τρίτο είναι ότι κάνει μπάχαλο τα τοπικά συμβούλια σε δημοτικές κοινότητες άνω των 500 ανθρώπων αφού εφηύρε τις δύο κάλπες. Εγώ, ως ένας δήμος με τρεις παλιούς δήμους, θα έχω σε κάθε δήμο δύο κάλπες: Στη μια κάλπη θα ψηφίζουν για το τοπικό και στην άλλη θα ψηφίζουν για το δημοτικό συμβούλιο. Αυτό τι σημαίνει; Οτι θα βγάλει εκεί εκλέκτορες, και αυτοί οι εκλέκτορες θα συνέλθουν και θα ψηφίσουν στον δεύτερο γύρο ποιος θα είναι ο πρόεδρος του τοπικού. Δηλαδή δεν βγάζει ο λαός απευθείας τον πρόεδρο της Δημοτικής Κοινότητας, και αυτό γίνεται προκειμένου να ελέγξει όσο μπορεί τα τοπικά συμβούλια.
Υπάρχει και κάτι άλλο που δείχνει τη λειτουργία του κομματοκεντρισμού. Εμείς στις πιο προηγούμενες εκλογές είχαμε προσαύξηση εκλεγμένων στα ψηφοδέλτια 100%. Δηλαδή εγώ έχω 33 συμβούλους, έκανα ψηφοδέλτιο 66. Τώρα η προσαύξηση ήταν 10% και με παρέμβαση στο αρχικό σχέδιο ήρθε 30%. Θεωρώ ότι εκείνο το οποίο επεδίωκε μέσα από αυτό το μέτρο είναι ο συνδυασμός που έχει πλουραλισμό υποψηφίων να μην έχει δυνατότητα να τους απορροφήσει.
Ενα άλλο θέμα, αυτό των δικαστηρίων. Ο δήμαρχος εάν παραπεμφθεί για κακούργημα, που είναι πανεύκολο (από αμέλεια ή από κάποια παράλειψη να περάσει τα 120.000 ευρώ στα οικονομικά,) παραπέμπεται για κακούργημα. Από την ώρα της παραπομπής, ζητεί ο “Κλεισθένης” να είσαι έτοιμος για διοικητικό μέτρο, ενώ οποιοσδήποτε δημόσιος υπάλληλος διώκεται διοικητικά μόνο εάν είναι τελεσίδικα καταδικασμένος».
Δηµήτρης Καφαντάρης, δήμαρχος Πύλου – Νέστορος
«Αρρυθμίες, δυσλειτουργίες και προβλήματα»
«Αυτό το οποίο ψηφίστηκε στη Βουλή δεν είναι αυτό που η κοινωνία περίμενε εδώ και τρία χρόνια, ώστε να αλλάξει τη λειτουργία του κράτους και της Αυτοδιοίκησης, δηλαδή μια μεταρρύθμιση. Είναι ένας εκλογικός νόμος ο οποίος θα δημιουργήσει αρρυθμίες, δυσλειτουργίες και μη προώθηση των θεμάτων της Αυτοδιοίκησης.
Δημιουργεί πολλά προβλήματα στη συγκρότηση των ψηφοδελτίων αλλά και στον τρόπο διαχείρισης των τοπικών θεμάτων στους δήμους, διότι δεν διασφαλίζει την κυβερνησιμότητα που είναι το ζητούμενο σε μια εποχή που η χώρα χρειάζεται ισχυρές διοικήσεις.
Δημιουργεί ξανά τις κοινότητες που έχουν ενσωματωθεί σε μεγαλύτερες διοικητικές οντότητες εδώ και 20 χρόνια. Αρα είναι ένα πισωγύρισμα της χώρας. Αυτό δεν βοηθά και σύντομα θα κληθούν να το αλλάξουν, διότι θα δουν από μόνοι τους ότι στην πράξη δεν λειτουργεί.
Οσον αφορά την αλλαγή της ημερομηνίας των εκλογών, η ίδια η πολιτεία εμπαίζει την Αυτοδιοίκηση.
Ολο το σκεπτικό που ο ίδιος ο υπουργός είχε αναφέρει για την αλλαγή της ημερομηνίας των εκλογών τον Οκτώβριο, ώστε να αρχίζουν οι δημοτικές θητείες από την 1η κάθε έτους που είναι το σωστό, με την τροπολογία που έφερε η κυβέρνηση φάνηκε ότι δεν τους ενδιαφέρει η Αυτοδιοίκηση αλλά άλλα θέματα.
Είναι ένας νόμος κακογραμμένος, έχει πολλές ασάφειες, πολλά σημεία μελανά, που εμείς τον προσβάλλουμε άρθρο-άρθρο εκεί που πραγματικά υπάρχει ζήτημα συνταγματικότητας.
Δυστυχώς προτιμήθηκε η αλλαγή του εκλογικού νόμου, λες και αυτό ήταν η αιτία της καταστροφής της χώρας. Ο όποιος εκλογικός νόμος θα πρέπει να έχει κυβερνησιμότητα.
Ακούστηκε στο τραπέζι από άλλες αυτοδιοικητικές φωνές να ισχύσει η απλή αναλογική την πρώτη Κυριακή, δηλαδή μια γνήσια απλή αναλογική, όχι μια νοθευμένη απλή αναλογική. Αυτή η αναλογική που έφερε το νομοσχέδιο είναι μια μεσοβέζικη απλή αναλογική που δεν ισχύει πουθενά στον κόσμο παρά μόνο στην Ελλάδα. Αρα έχει ημερομηνία λήξης».
Ιωάννης Σταθόπουλος, δήμαρχος Αγίας Παρασκευής
«Ούτε η καταστροφή, ούτε η σωτηρία των δήμων»
«Η τελική μορφή του “Κλεισθένη” έχει αρκετές θετικές ρυθμίσεις για τη λειτουργία και αποδοτικότητα των δήμων της χώρας (όπως αναπτυξιακές δυνατότητες, συμμετοχή σε οργανισμούς που διαχειρίζονται δημόσια αγαθά, δυνατότητα προγραμματικών συμβάσεων με πανεπιστήμια και άλλους φορείς για μελέτες, κατηγοριοποίηση δημοτικών τελών κ.ά.).
Προφανώς δεν είναι η καταστροφή της Αυτοδιοίκησης, δεν είναι όμως και η σωτηρία της. Με διαβούλευση που ουσιαστικά διήρκεσε δυόμισι χρόνια και με ευθύνες της ηγεσίας της ΚΕΔΕ, που αρνήθηκε τον διάλογο και δεν κατέθεσε ολοκληρωμένο σχέδιο παρεμβάσεων, διατηρεί το τεράστιο γραφειοκρατικό φορτίο και τις απίστευτες χρονοβόρες διαδικασίες που δεν επιτρέπουν στα δημοτικά συμβούλια να μετατραπούν σε επιτελικά όργανα για τη χάραξη των στρατηγικών των πόλεων. Η διαχειριστική λειτουργία των δήμων παραμένει. Ο διάλογος ατυχώς επικεντρώθηκε στην εφαρμογή του συστήματος απλής αναλογικής στην εκλογή των δημοτικών συμβούλων, κάτι που η ΚΕΔΕ ζητούσε μετ’ επιτάσεως μέχρι πριν από λίγα χρόνια.
Τώρα είναι η ώρα των συναινέσεων και της κουλτούρας συνεργασιών σε τοπικό επίπεδο, αλλά και η ώρα του σχεδιασμού του “Κλεισθένη ΙΙ”, που επιβάλλεται να οδηγήσει στις μεγάλες τομές της αποκέντρωσης και της ουσιαστικής Αυτοδιοίκησης που έχει ανάγκη η χώρα.
Θα υπερασπιστούμε τη διαφορετικότητα που είναι υγεία, αλλά θα διεκδικήσουμε ταυτόχρονα το αύριο των ισχυρών μεταρρυθμίσεων που έχει ανάγκη η Αυτοδιοίκηση με αλλαγές στον Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων ώστε να πλησιάσει το ευρωπαϊκό αυτοδιοικητικό κεκτημένο».
ΠΗΓΗ: tovima.gr
