Μετά τις σημερινές ανακοινώσεις της κυβέρνησης, καθίσταται σαφές πως στην πράξη το ολικό lockdown συνεχίζεται έως τις 7 Ιανουαρίου, αλλά τις συνέπειες του θα εξακολουθούν να υφίστανται σε όλη τους την έκταση μόνο οι χιλιάδες μικρές και μεσαίες εμπορικές επιχειρήσεις. Αντίθετα, όλες οι μεγάλες αλυσίδες του λιανεμπορίου – μαζί με ελάχιστες μικρότερες που έχουν ισχυρή ψηφιακή παρουσία – θα αυξήσουν τον όγκο πωλήσεων τους είτε αποκλειστικά μέσω του ηλεκτρονικού εμπορίου, είτε συνδυαστικά με την μέθοδο του click away.
Συνεπώς, για την συντριπτική πλειονότητα των εμπορικών επιχειρήσεων – ιδιαίτερα στους μεγάλους κλάδους της ένδυσης και της υπόδησης – οι οποίες δεν διαθέτουν ηλεκτρονικό κατάστημα, ο εορταστικός τζίρος χάνεται οριστικά και αμετάκλητα. Καμία αναπλήρωση των απωλειών δεν θα επέλθει με τηλεφωνικές παραγγελίες, καθώς κανείς πελάτης δεν πληρώνει αν δεν βλέπει τι αγοράζει.
Δημιουργείται έτσι μία άνιση αγορά δύο ταχυτήτων, η λειτουργία της οποίας είναι πασιφανές ότι δεν πληροί τους κανόνες του θεμιτού ανταγωνισμού: Από τη μία πλευρά είναι τα χιλιάδες κλειστά, επί δύο συνεχείς μήνες, κυρίως συνοικιακά μικρά και μεσαία εμπορικά καταστήματα, οι ιδιοκτήτες των οποίων αντιμετωπίζουν άμεσο πρόβλημα επιβίωσης και οι θέσεις εργασίας τους βρίσκονται «στον αέρα». Στον αντίποδα βρίσκονται οι λίγοι ισχυροί του εμπορίου, που διευκολύνονται με το click away να εξυπηρετούν τους πελάτες στους οποίους δεν μπορούν να φθάσουν έγκαιρα οι εταιρίες κούριερ, καθώς ακόμη και τα υπερσύγχρονα e-shop που διαθέτουν «έπεσαν», ακριβώς λόγω του αυξημένου όγκου παραγγελιών που δέχονται.
Πέρα από κάθε αμφιβολία, η προστασία της δημόσιας υγείας είναι το αγαθό στην υπηρεσία του οποίου όλοι ανεξαιρέτως οι έμποροι συντασσόμαστε. Ωστόσο, η ισονομία και η ίση μεταχείριση είναι το «οξυγόνο» που θα μας επιτρέψει να αναπνέουμε στο καθεστώς της ασφυκτικής έλλειψης ρευστότητας που έχει επιβάλλει η πανδημία.
Σήμερα, μετά και την παρέμβαση της ΕΣΕΕ, το Υπουργείο ορθώς περιορίζει τις επιλογές της χονδρικής πώλησης, την οποία καταστρατήγησαν μεγάλες επιχειρήσεις, προβαίνοντας σωρηδόν σε λιανικές πωλήσεις με τον μανδύα της χονδρικής. Από την άλλη πλευρά, η μέθοδος του click away πρακτικά αφορά μόνο μετρημένες μεγάλες επιχειρήσεις. Όπως ακριβώς αναγνώρισε στις δηλώσεις του ο ίδιος ο Υπουργός, οι ευκαιρίες να δουλέψουν στις γιορτές δεν είναι με το click away ίσες και ίδιες για όλους τους εμπόρους.
Για όλους αυτούς τους λόγους, και κυρίως επειδή ο εορταστικός τζίρος ήταν η τελευταία ελπίδα του εμπορίου να «σώσει» τη χρονιά, αναμένουμε από την κυβέρνηση να ανακοινώσει άμεσα ένα γενναίο πλαίσιο αντισταθμιστικών μέτρων στήριξης της ρευστότητας για τους μικρομεσαίους εμπόρους, που είναι οι μεγάλοι χαμένοι του νέου πλαισίου λειτουργίας της εορταστικής αγοράς.
Επιπλέον, η σαφής επιδείνωση των προοπτικών επιβίωσης χιλιάδων εμπορικών επιχειρήσεων καθιστά επιτακτική αναγκαιότητα τη θέσπιση του ακατάσχετου επιχειρηματικού λογαριασμού και την εξέταση της δυνατότητας διαγραφής μέρους των χρεών της πανδημίας.
Για την συνολική εκτίμηση της κατάστασης, το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΣΕΕ συνεδριάζει εκτάκτως αύριο, Σάββατο 12 Δεκεμβρίου.
