Η κυβέρνηση φαίνεται να εξετάζει την ενίσχυση όσων ελαιοπαραγωγών (αλλά όχι μόνον) δεν έλαβαν ενίσχυση στην πρώτη φάση της πανδημίας, σύμφωνα με τα όσα σημείωσε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Σπήλιος Λιβανός, απαντώντας σε επίκαιρη ερώτηση του Β. Κεγκέρογλου. Αναλυτικά…
Ολόκληρη η συζήτηση από τα πρακτικά της βουλής έχει ως εξής:
ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΚΕΓΚΕΡΟΓΛΟΥ: Κύριε Πρόεδρε, όσον αφορά την αναφορά σας, να πω ότι επιμένουμε στην αξιόπιστη και αποτελεσματική αντιπολίτευση, διότι τη θεωρούμε χρήσιμη, ιδιαίτερα στην κρίσιμη αυτή περίοδο της πανδημίας, προκειμένου να αντιμετωπιστούν προβλήματα και να σταθούν στα πόδια τους οι άνθρωποι.
Ο κύριος Υπουργός, που εδώ και λίγες εβδομάδες έχει αναλάβει, έχει να αντιμετωπίσει ένα διπλό πρόβλημα. Αφενός, κύριε Υπουργέ, έχετε να αντιμετωπίσετε τα κακώς κείμενα από την προηγούμενη κυβερνητική περίοδο, που είναι πάρα πολλά και ήδη αναφερθήκαμε και με την προηγούμενη ερώτηση στη στρέβλωση που υπήρξε σε ένα σύστημα διαχείρισης επιδοτήσεων, αλλά και σε πολλούς άλλους τομείς. Το δεύτερο πρόβλημα που έχετε να αντιμετωπίσετε, είναι ότι αυτά στους δεκαοκτώ-είκοσι μήνες δεν αντιμετωπίστηκαν, δεν διορθώθηκαν και άρα, διογκώθηκε το πρόβλημα το οποίο υπάρχει.
Έρχομαι στην ουσία της ερώτησής μου. Η πολιτική απόφαση της Κυβέρνησης να εξαιρέσει από το πρόγραμμα στήριξης των ελαιοπαραγωγών, αλλά και άλλων κατηγοριών αγροτών όλους τους παραγωγούς που δεν έχουν τον χαρακτηρισμό «κατά κύριο επάγγελμα αγρότες» έπληξε μεγάλο αριθμό σοβαρών παραγωγών που για τυπικούς λόγους δεν εντάσσονται σε αυτό το σύστημα. Αποδεικνύει αυτό μία προχειρότητα. Ενώ δηλαδή στις επιχειρήσεις σε όλους τους τομείς μιλήσαμε για στήριξή τους και για στήριξη των ανθρώπων που επλήγησαν, εδώ μιλάτε για επίδομα, για επιβίωση. Θα αναφερθώ παρακάτω.
Από τα στοιχεία που έδωσε το Υπουργείο φαίνεται ξεκάθαρα ότι αυτό δεν ήταν κατεύθυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά πολιτική επιλογή της Κυβέρνησης. Το τεχνικό δελτίο που μου ενεχείρισε το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης λέει μέσα ότι ήταν αίτημα της ελληνικής Κυβέρνησης.
Tι αποτέλεσμα είχε αυτό; Πρώτα απ’ όλα, με τους κανόνες αυτούς η Κρήτη, που έχει το 35% κατά μέσο όρο της εθνικής παραγωγής, έλαβε το 24% των ενισχύσεων, της στήριξης.
Το δεύτερο πρόβλημα, ακόμα και οι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, που είναι δικαιούχοι σύμφωνα με τη δική σας απόφαση, για γραφειοκρατικούς ή άλλους λόγους έμειναν εκτός. Και θα σας καταθέσω και σχετική επιστολή παραγωγού γι’ αυτό το θέμα.
Επίσης, στους μικρούς παραγωγούς αγρότες ειδικού καθεστώτος, με εισόδημα με κάτω από 15.000 ευρώ και με ενίσχυση κάτω από 5.000 υπήρξε τεράστια αδικία, δεν εντάχθηκαν. Μικροεπαγγελματίες, ετεροεπαγγελματίες που πληρώνουν κανονικά τους φόρους τους, τις εισφορές τους, τον ΕΛΓΑ, όλα, δεν μπήκαν μέσα, γιατί δεν είχαν το τυπικό του κατά κύριο επάγγελμα αγρότη.
Εργαζόμενοι εποχικοί, άνεργοι που είναι ασφαλισμένοι στον ΕΦΚΑ δεν μπήκαν. Αυτοί οι εποχικοί έχουν να δουλέψουν από πέρυσι τον Οκτώβριο του 2019.
Τι ζητούμε τώρα εμείς; Δυο πράγματα: Το ένα είναι να αποκαταστήσετε όσους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες εξαιρέθηκαν για διάφορους γραφειοκρατικούς λόγους από το πρόγραμμα το οποίο είναι σε εξέλιξη. Από τη στιγμή που ήταν 140 εκατομμύρια περίπου και διατέθηκαν τα 127 εκατομμύρια, υπάρχει περιθώριο να διορθωθούν αυτά τα λάθη.
Το δεύτερο που ζητούμε είναι, στη βάση και της γραπτής απάντησης που μου έδωσε ο κ. Οικονόμου, να μας πείτε εάν έχετε ερευνήσει εάν έχετε διαθέσιμους πόρους ή εάν προτίθεστε να ζητήσετε διαθέσιμους πόρους από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, προκειμένου να στηριχθούν και οι παραγωγοί που επλήγησαν λόγω της πανδημίας, αλλά δεν κατάφεραν να είναι στο πλαίσιο της απόφασης του κ. Βορίδη με τους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες. Αυτό δεν αφορά, βεβαίως, μόνο την Κρήτη, αλλά αφορά όλη την Ελλάδα.
Ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Χαράλαμπος Αθανασίου): Και εγώ ευχαριστώ, κύριε Κεγκέρογλου.
Κύριε Υπουργέ, έχετε τον λόγο.
ΣΠΥΡΙΔΩΝ-ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ (ΣΠΗΛΙΟΣ) ΛΙΒΑΝΟΣ (Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων): Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Αγαπητέ συνάδελφε, πρέπει να ομολογήσω ότι ξαφνιάστηκα, όταν είδα ότι μετατρέψατε σε επίκαιρη τη συγκεκριμένη ερώτηση -το επαναλάβατε και εσείς- αφού ο Υφυπουργός, ο κ. Οικονόμου, σας είχε δώσει σαφή απάντηση και σας είχε καταθέσει και τα έγγραφα τα οποία ζητήσατε.
Επίσης, επισημαίνω ότι πρόκειται για ένα θέμα που είχατε θέσει και στην προηγούμενη πολιτική ηγεσία, λαμβάνοντας από τον προκάτοχό μου, τον κ. Βορίδη, ουσιαστικά την ίδια απάντηση που λάβατε από τον κ. Οικονόμου και πρακτικά την ίδια απάντηση θα λάβετε και από μένα σήμερα.
Επειδή, όμως, ξέρετε ότι τιμώ απόλυτα τόσο εσάς όσο και την παράταξη που εκπροσωπείτε, θα προσπαθήσω πάλι να απαντήσω, στην ίδια βέβαια κατεύθυνση, θυμίζοντάς σας πως η Κυβέρνηση έχει συνέχεια και άρα, βρισκόμαστε στην ίδια γραμμή.
Πιστή στο πρόταγμά της είναι η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, για να ενισχύσει όλους τους παραγωγούς που πλήττονται από την πανδημία. Έτσι, προχώρησε για πρώτη φορά -και αυτό δεν το αναφέρατε σήμερα- στην ιστορία στην ενίσχυση του κλάδου του ελαιολάδου.
Συγκεκριμένα, αποφασίστηκε στο πλαίσιο του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης να ενεργοποιηθεί το μέτρο 21, με προϋπολογισμό 106 εκατομμύρια ευρώ. Το μέτρο αυτό εξάντλησε πλήρως -δυστυχώς, θα προσθέσω εγώ- τις χρηματοδοτικές δυνατότητες του Προγράμματος, όντας το μέγιστο που μπορούσε να δοθεί, βάσει του σχετικού Κανονισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που ορίζει ότι το ανώτατο όριο χρηματοδότησης είναι το 2% των πόρων της συμμετοχής του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης στο ΠΑΑ κάθε κράτους-μέλους.
Το μέτρο, λοιπόν, αποφασίστηκε να αφορά στους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες που είναι εγγεγραμμένοι ως τέτοιοι στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων έως και τη λήξη της υποβολής ΟΣΔΕ του 2020.
Ρωτάτε γιατί επελέγησαν μόνο οι κατ’ επάγγελμα αγρότες και δεν εντάχθηκαν οι ετεροεπαγγελματίες και οι μικροί παραγωγοί. Σας απαντώ ότι η απόφαση ενίσχυσης των ελαιοπαραγωγών ήταν στοχευμένη στον επαγγελματία αγρότη, κυρίως στην ελαιοπαραγωγή, που αποτελεί τη μεγαλύτερη καλλιέργεια στη χώρα μας. Η ενίσχυση δόθηκε, διότι επλήγη το εισόδημά τους από την πανδημία, επλήγη δηλαδή η βασική δραστηριότητά τους, η μόνη τους δραστηριότητα από την οποία διασφαλίζουν τα προς το ζην.
Οι μη κατ’ επάγγελμα αγρότες, που πιθανόν να έχουν πληγεί και αυτοί, έχουν και από αλλού εισοδήματα. Δεν λέει κανείς από εμάς, ούτε ο κ. Οικονόμου ούτε ο κ. Βορίδης, ότι δεν επλήγησαν από την πανδημία. Είχαν, όμως, λαμβάνειν και από άλλες χρηματοδοτικές πήγες. Ο κατ’ επάγγελμα αγρότης, όμως, δεν είχε να λάβει χρήματα από αλλού. Για τον λόγο αυτό, επιλέξαμε να ενισχυθεί με το συγκεκριμένο μέτρο.
Θέλω όμως, να θυμίσω για την ιστορία αλλά και για τη σημερινή συζήτηση ότι αυτό το μέτρο έτυχε τεράστιας αποδοχής από την κοινωνία. Υποβλήθηκαν εκατόν σαράντα τέσσερις χιλιάδες τριακόσιες πενήντα τέσσερις αιτήσεις με το συνολικό ποσό αιτούμενης ενίσχυσης να φτάνει σχεδόν τα 127 εκατομμύρια ευρώ.
Σας τονίζω -αν και βεβαίως, το γνωρίζετε καλύτερα από μένα- ότι στην Περιφέρεια Κρήτης υπήρξε επίσης πολύ μεγάλο ενδιαφέρον, καθώς οι επιλέξιμοι κρίθηκαν στους σχεδόν τριάντα χιλιάδες δικαιούχους, με συνολικό ποσό δημόσιας δαπάνης τα 30,2 εκατομμύρια ευρώ, το δεύτερο μεγαλύτερο ποσό που δόθηκε πανελλαδικά.
Η Κυβέρνηση εξετάζει αυτό το αίτημα, το οποίο θέσατε και πάλι σήμερα στη Βουλή, γιατί πράγματι είναι -και το γνωρίζετε ότι είναι- στο πλευρό όλων των Ελλήνων πολιτών που πλήττονται από αυτήν την πανδημία την οποία βιώνουμε.
Κάθε αίτημα ενίσχυσης από πολίτες που δεν έχουν λάβει ως σήμερα καμία ενίσχυση, είναι μέσα στις προτεραιότητές μας. Δεν μπορώ αυτήν τη στιγμή να σας πω κάτι περισσότερο. Διεκδικούμε και ψάχνουμε να βρούμε τρόπους για να ενισχύσουμε τους πολίτες οι οποίοι βάλλονται.
Όμως, είναι ξεκάθαρο τι έχει συμβεί μέχρι τώρα με το μέτρο, το γιατί έπρεπε να περιοριστεί, όπως σας εξήγησα πάλι σήμερα. Επίσης, είναι ξεκάθαρη η βούληση της Κυβέρνησής μας να βρει τρόπους -και εκεί θέλουμε και τη δική σας συμμετοχή, όπως είπα και πριν, με ουσιαστικές προτάσεις-, για να καλύψουμε όλο και περισσότερες ομάδες πληττόμενων συμπολιτών μας όχι μόνο στην ελαιοποιήσιμη ελιά -για την οποία και εσείς και εγώ λόγω καταγωγής ενδιαφερόμαστε ιδιαίτερα-, αλλά και σε οποιοδήποτε άλλο προϊόν, ώστε να ενισχύσουμε τους Έλληνες παραγωγούς.
Ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Χαράλαμπος Αθανασίου): Ευχαριστώ, κύριε Υπουργέ.
Κύριε Κεγκέρογλου, έχετε τον λόγο για τη δευτερολογία σας.
ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΚΕΓΚΕΡΟΓΛΟΥ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Κύριε Υπουργέ, κάνατε ένα βήμα, αλλά πρέπει να σας πω ότι στο κομμάτι που αφορά την εφαρμογή του προγράμματος για τους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες θα πρέπει να δείτε τη διόρθωση όσων εξαιρέθηκαν για γραφειοκρατικούς λόγους.
Θα σας πω, παραδείγματος χάριν, ότι υπήρξε ζήτημα σε σχέση με τον χρόνο που η ΑΑΔΕ άντλησε τα στοιχεία για να φαίνονται οι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες. Η καταληκτική ημερομηνία ήταν στις 15 Αυγούστου, αλλά ζητήματα γραφειοκρατίας λύθηκαν και μετά. Επομένως, υπάρχει ένας αριθμός κατά κύριο επάγγελμα αγροτών που απορρίφθηκαν, ενώ ήταν δικαιούχοι σύμφωνα με το πλαίσιο της απόφασης, λόγω του ότι δεν εμφανίζονταν. Αυτή είναι η πρώτη κατηγορία, δηλαδή ότι δεν εμφανίζονταν ως κατά κύριο επάγγελμα αγρότες. Δεν είμαι σε θέση να σας πω αν είναι χίλιοι ή δύο χιλιάδες οι άνθρωποι αυτοί. Δεν μπορώ να σας πω το ακριβές νούμερο. Έχω, όπως σας είπα, μία επιστολή από συγκεκριμένο παραγωγό, την οποία θα σας καταθέσω.
Δεύτερον, υπάρχει η κατηγορία των μικρών επαγγελματιών, των μικρών παραγωγών που έχουν εισόδημα κάτω από 15.000 ευρώ εισόδημα και ενισχύσεις κάτω από 5.000 ευρώ, που δεν εμφανίζονται στον πίνακα κατά κύριο επάγγελμα αγρότες και που αυτοί θα πρέπει να τύχουν της στήριξης της Κυβέρνησης. Βεβαίως, υπάρχουν και άνθρωποι άνεργοι, που όμως ήταν ως εργαζόμενοι στον πίνακα των εργαζομένων -θεωρούνται εργαζόμενοι-, αλλά όταν έχουν να δουλέψουν από τον Οκτώβρη του 2019 και το μοναδικό τους συμπληρωματικό εισόδημα στην εποχιακή εργασία είναι η ελαιοπαραγωγή, δεν μπορούν να αποκλείονται και από το ένα και από το άλλο.
Σας λέω, λοιπόν, ότι θα πρέπει να δείτε το πλαίσιο αυτό -και σωστά κάνατε το βήμα σήμερα και είπατε ότι θα εξετάσετε τρόπους-, για να το ενισχύσετε. Βεβαίως, θα έλεγα ότι αυτό είναι ένα σοβαρό βήμα, αλλά δεν μπορεί να μείνει εκεί.
Πρέπει οι υπηρεσίες να αποτυπώσουν στο σύνολο των ελαιοπαραγωγών που υπάρχουν, εκτός από τους εκατόν σαράντα πέντε χιλιάδες -που καλώς εντάχθηκαν στο πρόγραμμα αυτό από ευρωπαϊκούς πόρους-, και τους υπόλοιπους. Να δούμε ποιοι είναι οι υπόλοιποι και να δούμε από τα στοιχεία της ΑΑΔΕ τι εισοδήματα έχουν. Διότι πρόκειται για μικροσυνταξιούχους, μισθωτούς, ανέργους και μικροεπαγγελματίες. Σας λέω ότι πρέπει να δούμε αυτήν την κατηγορία και νομίζω ότι θα συμφωνήσουμε σε αυτό.
Το θέμα είναι να υπάρξει το πλαίσιο και οι αντίστοιχοι πόροι, προκειμένου να υλοποιηθεί ένα τέτοιο πρόγραμμα στήριξης.
Κοιτάξτε, επειδή είπατε για τους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, προτεραιότητα πάντα δίνουμε στην αγροτική παραγωγή και στους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες. Η αγροτική παραγωγή, όμως, όπως ξέρετε και ειδικά στο ελαιόλαδο έχει και ένα πολλαπλάσιο κομμάτι παραγωγών που δεν χαρακτηρίζονται «κατά κύριο επάγγελμα». Μας ενδιαφέρουν οι ελαιοπαραγωγοί στην Ελλάδα και οι αγρότες. Δεν μας ενδιαφέρει μόνο το κομμάτι του «κατά κύριο επάγγελμα», αλλιώς θα έπρεπε να τους εξαιρέσετε από τις επιδοτήσεις, θα έπρεπε να τους εξαιρέσετε από μια σειρά άλλες ενισχύσεις.
Νομίζω, όμως, ότι το ορθό είναι αυτό που είπατε στο τέλος, δηλαδή να ψάξουμε να βρούμε άλλους πόρους, να δούμε πώς θα στηρίξουμε αυτούς που έχουν χαμηλά εισοδήματα και δεν έτυχαν ενίσχυσης. Κανείς δεν λέει να ενισχύσουμε έναν ο όποιος έχει υψηλά εισοδήματα.
Ευχαριστώ πολύ, κύριε Πρόεδρε.
(Στο σημείο αυτό ο Βουλευτής κ. Βασίλειος Κεγκέρογλου καταθέτει για τα Πρακτικά το προαναφερθέν έγγραφο, το οποίο βρίσκεται στο αρχείο του Τμήματος Γραμματείας της Διεύθυνσης Στενογραφίας και Πρακτικών της Βουλής)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Χαράλαμπος Αθανασίου): Ευχαριστώ και εγώ, κύριε Κεγκέρογλου.
Ορίστε, κύριε Υπουργέ, έχετε το λόγο.
ΣΠΥΡΙΔΩΝ-ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ (ΣΠΗΛΙΟΣ) ΛΙΒΑΝΟΣ (Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων): Είμαστε στο ίδιο μήκος κύματος. Δυστυχώς, παρότι θα το ήθελα, δεν μπορώ να πω κάτι περισσότερο.
Επαναλαμβάνω απλώς ότι είναι καθημερινή δουλειά δική μου και δική μας στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων η προσπάθεια εξεύρεσης πόρων, για να καλύψουμε όσο μπορούμε περισσότερες ομάδες παραγωγών.
Πιστεύουμε ότι πρέπει να το κάνουμε, διότι ακριβώς είναι ο πιο δυναμικός και αναγκαίος κλάδος της ελληνικής οικονομίας.
Επίσης, νομίζω ότι αυτή η Κυβέρνηση έχει δείξει ότι είναι μια κυβέρνηση ουσιαστικά, πρακτικά και αποτελεσματικά ευαίσθητη σε ό,τι αφορά τα τεκταινόμενα στην κοινωνία. Νομίζω αυτό το έχουμε αποδείξει αυτόν τον ενάμιση χρόνο που κυβερνάμε και διαχειριζόμαστε όλες αυτές τις κρίσεις.
Σε κάθε περίπτωση και για τις επιστολές που σας στείλανε και για κάποια λάθη τα οποία μπορεί να έχουν γίνει και χρειάζεται να επανεξεταστούν είμαι στη διάθεσή σας και στη διάθεση των Ελλήνων παραγωγών, που έχουν δυστυχώς υποστεί αδικία, να τα επανεξετάσουμε. Μακάρι να μπορούσα να σας πω περισσότερα και μακάρι να ήταν το δημοσιονομικό πλαίσιο πολύ διαφορετικό, για να έχουμε τη δυνατότητα να καλύψουμε πολύ πιο γρήγορα ανάγκες που δημιουργούνται είτε από την πανδημία είτε από τις φυσικές καταστροφές.
Για άλλη μία φορά, όμως, θέλω να επισημάνω ότι κάνουμε το καλύτερο δυνατό και στους δύο αυτούς τομείς. Θα ήταν χρήσιμο, αν και εσείς με την εμπειρία σας και τα άλλα κόμματα βεβαίως με την εμπειρία την οποία έχουν και από την διακυβέρνηση, να βρούμε μαζί, να μας προτείνετε ιδέες για το πώς μπορούμε να αντλήσουμε έξτρα πόρους όχι μόνο για την ελιά και το ελαιόλαδο, αλλά και για άλλους παραγωγικούς τομείς που και εσείς ενδιαφέρεστε ιδιαίτερα και εμείς ενδιαφερόμαστε συνολικά.
www.ag#1rotypos.gr
