Σύμφωνα με τη μελέτη του του ΙΝΣΕΤΕ με θέμα “Η απασχόληση στα Καταλύματα και την Εστίαση και τους Λοιπούς Κλάδους της Ελληνικής Οικονομίας, 2011-2020” παρόλη τη σημαντική μείωση που σημείωσαν τα τουριστικά μεγέθη της Ελλάδας λόγω της πανδημίας, η απασχόληση στις δραστηριότητες υπηρεσιών παροχής καταλύματος και εστίασης υποχώρησε συγκριτικά λιγότερο ( -10,0%, από 381,9 χιλ. το 2019 σε 343,6 χιλ. το 2020 ) ως επακόλουθο πρωτοβουλιών και μέτρων που ελήφθησαν από το κράτος για τη στήριξη της απασχόλησης και των επιχειρήσεων. Με τη συνδρομή των μέτρων αυτών, διατηρήθηκε σταθερή η απασχόληση στους Λοιπούς Κλάδους και δεν υπάρχει σημαντική διαφοροποίηση στα ευρήματα αναφορικά με ηλικιακή κατανομή, πλήρη μερική απασχόληση κλπ σε σχέση με προηγούμενα χρόνια.
Σύμφωνα με την ανάλυση, τα κύρια σημεία έχουν ως εξής:
Τόσο τα καταλύματα και η εστίαση (πιο έντονη) όσο και οι λοιποί κλάδοι (πιο ήπια) κατέγραψαν στο Q3 του 2020 μείωση της απασχόλησης (-7,7% και -0,3% αντίστοιχα σε σύγκριση με το 2019). Η μείωση αυτή ανέκοψε την συνεχή και αδιάκοπη θετική πορεία της απασχόλησης από το 2014-2019 (καταλύματα και εστίαση: +127,5% και λοιποί: +109,0%), με τα καταλύματα και την εστίαση (396,0 χιλ.) να επιστρέφουν σχεδόν στα επίπεδα του Q3 του 2017 (398,7 χιλ.) ενώ οι λοιποί κλάδοι (3,5 εκατ.) να σημειώνουν τον υψηλότερο αριθμό από το 2012.
Η απασχόληση στα καταλύματα και την εστίαση σημειώνει αύξηση την περίοδο 2011-2020, με μέσο ετήσιο ρυθμό +1,7%. Η τάση αυτή φαίνεται να ανακόπτεται από το 2015 και μετά (+0,2%) κυρίως λόγω της πανδημίας και των επιπτώσεων της στην απασχόληση (-10,0% το 2020 σε σύγκριση με το 2019), με αποτέλεσμα το σύνολο της απασχόλησης στα καταλύματα και την εστίαση (343,6 χιλ.) να επιστρέψει σχεδόν στα επίπεδα του 2016 (341,2 χιλ.).
Ως αποτέλεσμα των παραπάνω εξελίξεων, η συμμετοχή των καταλυμάτων και της εστίασης στην απασχόληση ανέβηκε από 7,9% στο Q3 το 2011 σε 10,8% στο Q3 του 2019 για να πέσει στο Q3 του 2020 στο 10,1%, σχεδόν στα επίπεδα του 2016 (10,2%). Συνολικά, η απασχόληση στις δραστηριότητες παροχής υπηρεσιών καταλύματος και εστίασης αντιπροσωπεύει το 9,2% της πλήρους και το 19,7% της μερικής απασχόλησης στο Q3 του 2020.
Η παρατηρούμενη αύξηση της μερικής απασχόλησης στα Καταλύματα και την Εστίαση μετά την ανάκαμψή της το 2013, ως αποτέλεσμα των διαρθρωτικών αλλαγών στην αγορά εργασίας, δεν είναι εις βάρος της πλήρους απασχόλησης αλλά προστίθεται στην αύξηση αυτής δίνοντας μια διέξοδο μερικής -έστω- απασχόλησης σε δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενους ενώ, ταυτόχρονα, οι επιχειρήσεις ακολουθούν μια συντηρητική πολιτική αύξησης εργατικού δυναμικού εν μέσω κρίσης.
Η μερική απασχόληση στην Ελλάδα, τόσο στα Καταλύματα και την Εστίαση (18,6%) όσο και στους λοιπούς κλάδους (7,7%) είναι συγκριτικά χαμηλότερη από αυτή που καταγράφεται στην ΕΕ-27 (29,5% και 18,6% αντίστοιχα).
Οι κυριότερες ηλικιακές ομάδες απασχολούμενων στα καταλύματα και την εστίαση είναι 30-44 ετών (Q3 2020: 35,3%) και 45-64 (Q3 2020: 34,6%), αντιπροσωπεύοντας το 69,9% των απασχολούμενων.
Από το 2011 έως το 2020 το ποσοστό των απασχολούμενων στις ηλικίες 15-24 (Q3 από 10,3% σε 12,8%), 25-29 (Q3 από 14,5% σε 15,5%) και 45-64 ετών (Q3 από 30,5% σε 34,6%) αυξάνεται, επιβεβαιώνοντας ότι τα καταλύματα και η εστίαση προσφέρουν ευκαιρίες απασχόλησης σε ομάδες του πληθυσμού που δεν έχουν εύκολη πρόσβαση στην αγορά εργασίας.
Η πλειονότητα των απασχολούμενων τόσο στα καταλύματα και την εστίαση όσο και στους λοιπούς κλάδους είναι άνδρες.
Παρόλα αυτά το ποσοστό των γυναικών στα καταλύματα και την εστίαση (Q3 2020: 47,0%) είναι συγκριτικά υψηλότερο των λοιπών κλάδων (Q3 2020: 41,7%) .
Η πορεία αποκλιμάκωσης της ανασφάλιστης εργασίας την περίοδο 2011-2019 ανακόπηκε το 2020: το ποσοστό ανασφάλιστης εργασίας αυξήθηκε από 1,5% σε 2,8% στα καταλύματα και από 4,3% σε 5,4% στην εστίαση, από 2,4% σε 2,8% στους Λοιπούς Κλάδους και από 2,5% σε 3,0% συνολικά. Το 2020, οι ανασφάλιστοι στα καταλύματα αντιπροσώπευαν το 1,7% (1,9 χιλ.) του συνόλου, στην εστίαση το 12,6% (14,7 χιλ.) και στους Λοιπούς Κλάδους το 85,8% (100,2 χιλ.).
Οι Περιφέρειες της Αττικής (32,9%) και της Κεντρικής Μακεδονίας (13,3%) καταγράφουν τα υψηλότερα μερίδια απασχολούμενων στα καταλύματα και την εστίαση για το 2020 και ακολουθούν οι τουριστικές Περιφέρειες της Κρήτης (8,9%) και του Νοτίου Αιγαίου (7,9%).
Αναφορικά με τους απασχολούμενους για το 2020 στα Καταλύματα, οι Περιφέρειες Νοτίου Αιγαίου (22,2%) και Κρήτης (17,4%) κατέγραψαν τα υψηλότερα ποσοστά, ενώ αντίστοιχα στην Εστίαση τα υψηλότερα ποσοστά σημειώθηκαν στις Περιφέρειες Αττικής (36,9%) και Κεντρικής Μακεδονίας (14,6%).
