Πόρτα πόρτα πηγαίνουν στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος Σωκράτης Φάμελλος και ο αναπληρωτής υπουργός
Οικονομίας Αλέξης Χαρίτσης, αλλά και η ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών, με στόχο να προχωρήσουν τα έργα διαχείρισης απορριμμάτων ανά την Ελλάδα.
Το άγχος στην κυβέρνηση είναι μεγάλο καθώς αν η χώρα δεν επιτύχει τους κοινοτικούς στόχους την προσεχή τριετία, κινδυνεύει με βαρύτατα πρόστιμα, μπροστά στα οποία όσα πληρώνουμε σήμερα για τις παράνομες χωματερές θα μοιάζουν με χάδια.
Στο επίκεντρο πάντως της όλης προσπάθειας είναι τα νέα χρηματοδοτικά προγράμματα υποστήριξης που έχουν στην διάθεσή τους οι δήμοι, αλλά και ένα νέο τελεσίγραφο προς τους δημάρχους της Πελοποννήσου που καθυστερούν τις όποιες αποφάσεις.
Πιο αναλυτικά τώρα στο ρεπορτάζ του Φ. Κόλλια για το euro2day.gr σημειώνεται:
Κυβερνητική «πανστρατιά» για τα έργα διαχείρισης απορριμμάτων
“Πόρτα πόρτα πηγαίνουν στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος Σωκράτης Φάμελλος και ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομίας Αλέξης Χαρίτσης, αλλά και η ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών, με στόχο να προχωρήσουν τα έργα διαχείρισης απορριμμάτων ανά την Ελλάδα. Το άγχος στην κυβέρνηση είναι μεγάλο καθώς αν η χώρα δεν επιτύχει τους κοινοτικούς στόχους την προσεχή τριετία, κινδυνεύει με βαρύτατα πρόστιμα, μπροστά στα οποία όσα πληρώνουμε σήμερα για τις παράνομες χωματερές θα μοιάζουν με χάδια.
Σε κοινή συνέντευξη Τύπου που παραχώρησαν χθες οι κ.κ. Φάμελλος και Χαρίτσης ήταν σαφείς: Ξεκινούν με την τακτική του καρότου και με επισκέψεις στους ΟΤΑ, δήμους και περιφέρειες ανά την Ελλάδα ώστε να λύνουν επι τόπου τα προβλήματα ωρίμανσης των έργων διαχείρισης απορριμμάτων και να ενημερώνονται από πρώτο χέρι για τα εμπόδια.
Τα δύο υπουργεία, όπως είπαν χθες, έχουν ενεργοποιήσει το σύνολο των προγραμμάτων, ύψους περί το ένα δισ. ευρώ, για τα έργα διαχείρισης και εναπόκειται στους ΟΤΑ να καταθέσουν ώριμες προτάσεις. Ταυτόχρονα, ώστε να ωριμάσουν μελετητικά κάποια έργα, προκήρυξαν προγράμματα για χρηματοδότηση μελετών κ.λπ. ώστε να κερδίσουν χρόνο.
«Πρέπει πρώτα να εξαντλήσουμε τη δυνατότητα ενημέρωσης και ενίσχυσης» είπε ο κ. Φάμελλος, «Το βασικό πρόβλημα είναι να υπάρχουν ικανοί ΟΤΑ» για την προώθηση των έργων. Οι δύο υπουργοί δεν παρέλειψαν να αναφέρουν και την τακτική του μαστιγίου, π.χ. με την ενεργοποίηση της νομοθεσίας που προβλέπει πως οι ΟΤΑ κάθε περιοχής πληρώνουν τα πρόστιμα για τις παράνομες χωματερές και όχι όλοι οι Ελληνες όπως συμβαίνει σήμερα. Πρόσθετες «ποινές» για τη μη επίτευξη στόχων ανακύκλωσης, ανάκτησης στην πηγή κ.λπ., θα περιλαμβάνονται στο σχέδιο νόμου για την ανακύκλωση που βρίσκεται στη Βουλή και θα συζητηθεί στα τέλη Αυγούστου.
Ο Αλ. Χαρίτσης είπε χθες πως τα χρηματοδοτικά εργαλεία συμβαδίζουν με το νέο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ), που προβλέπει συμπληρωματικότητα των μορφών και εργαλείων διαχείρισης, μείωση αποβλήτων στην πηγή, ανακύκλωση, εξορθολογισμό κόστους διαχείρισης,με βασική προτεραιότητα την αποκέντρωση δραστηριοτήτων διαχείρισης απορριμμάτων. Από το ΕΣΠΑ 2014-2020, οι διαθέσιμοι πόροι είναι ένα δισ. ευρώ (κοινοτική και εθνική συμμετοχή). Από αυτό το ποσό, σχεδόν 877 εκατ. κατευθύνονται στη διαχείριση οικιακών απορριμμάτων και τα υπόλοιπα για διαχείριση βιομηχανικών και επικίνδυνων αποβλήτων και αποκατάστασης εγκαταστάσεων.
«Τρύπα» στη χρηματοδότηση
Το πρόβλημα είναι πως η σημαντικότερη πρόσκληση του ΕΣΠΑ για έργα διαχείρισης απορριμμάτων είναι ύψους 273 εκατ. ευρώ, όταν έχουν κατατεθεί 166 προτάσεις ΟΤΑ που φτάνουν το 1,5 δισ. ευρώ! Στο υπουργείο Οικονομίας υποστηρίζουν πως οι 88 προτάσεις είναι ανώριμες και δεν μπορούν να υλοποιηθούν μέσα στα επόμενα 4 χρόνια. Συνεπώς θα εξαιρεθούν ούτως ή άλλως από το ΕΣΠΑ.
«Στόχος είναι να υπάρχει χρηματοδότηση για όλα τα ώριμα έργα» είπε ο κ. Χαρίτσης. «Για εμάς είναι σημαντικός ο βαθμός ωριμότητας. Γι’ αυτό άλλωστε προχωρήσαμε και στη διάθεση πόρων, ώστε να τους βοηθήσουμε να ωριμάσουν τις προτάσεις. Σε βάθος τριετίας, μπορούμε να καλύψουμε τις ώριμες προτάσεις. Εχει γίνει επεξεργασία σεναρίων από το ΥΠΕΣ για πρόσθετες ανάγκες μετά την τριετία και έχουμε ξεκινήσει συζητήσεις με Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) για τα έργα που δεν θα ενταχθούν σε αυτό το πρώτο κύμα».
Στην Περιφέρεια Αττικής 150 εκατ. ευρώ
Εκτός από τη μεγάλη πρόσκληση των 273 εκατ. ευρώ (στην οποία έχουν ενταχθεί μέχρι σήμερα έργα 140 εκατ. ευρώ σε όλη σχεδόν τη χώρα), τα δύο υπουργεία έχουν προχωρήσει και σε σειρά μικρότερων προγραμμάτων για την ενίσχυση των ΟΤΑ.
Εντός των ημερών υπογράφεται η Κοινή Υπουργική Απόφαση για εκχώρηση κονδυλίων ύψους 150 εκατ. ευρώ στην Περιφέρεια Αττικής, ώστε να προχωρήσει ο σχεδιασμός διαχείρισης στο Λεκανοπέδιο. Προ τριημέρου εκδόθηκαν δύο νέες προσκλήσεις, ύψους 60 εκατ. ευρώ, οι οποίες αφορούν ώριμα έργα διαχείρισης (όπως για παράδειγμα το ΣΔΙΤ του νομού Ηλείας), ή έργα που ξεκίνησαν παλαιότερα και χρειάζονται πρόσθετα κονδύλια. Ετσι τα έργα αυτά μπορούν να προχωρήσουν άμεσα, χωρίς να περιμένουν να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση των προτάσεων στη μεγάλη πρόσκληση των 273 εκατ. ευρώ.
Επιπλέον έχει ζητηθεί από την Κομισιόν, από την αναθεώρηση του ΕΣΠΑ στο Β’ εξάμηνο 2017 να διατεθούν άλλα 51 εκατ. ευρώ για ενίσχυση των προσκλήσεων που προαναφέρθηκαν. Επίσης, διατίθενται άλλα 10 εκατ. ευρώ από το εθνικό σκέλος του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), ώστε να προχωρήσουν έργα αποκατάστασης χωματερών (που δεν χρηματοδοτούνται πλέον από το ΕΣΠΑ) και να μειωθούν τα ημερήσια πρόστιμα στην Ε.Ε. Περί τα 20 εκατ. ευρώ, από ΕΣΠΑ και από εθνικό σκέλος ΠΔΕ, θα διατεθούν για να ωριμάσουν μελετητικά τα έργα ώστε να μη χαθεί χρόνος, αλλά και για τοπικά έργα διαχείρισης σε δήμους.
Τέλος, τον Σεπτέμβριο θα προχωρήσει από το υπουργείο Οικονομίας πρόγραμμα 24 εκατ. ευρώ για χρηματοδότηση κατασκευής πράσινων σημείων σε όλη τη χώρα, με δικαιούχους τους δήμους, συμπληρωματικά με αντίστοιχη πρωτοβουλία του υπουργείου Περιβάλλοντος.
«Το μήνυμα που θέλουμε να περάσουμε είναι πως διεκδικούμε αλλά και είμαστε υποχρεωμένοι να κατακτήσουμε μια διαφορετική ποιοτικά κατάσταση στη διαχείριση αποβλήτων» επανέλαβε ο κ. Φάμελλος. «Χρειάζεται αλλαγή στάσης και αλλαγή προτεραιοτήτων από όλους: κεντρική διοίκηση, αυτοδιοίκηση και ιδιωτικό τομέα». Στόχος είναι το 50% των απορριμμάτων να ανακτώνται (ανακύκλωση, διαλογή στην πηγή, ξεχωριστή συλλογή οργανικών απορριμμάτων κ.λπ.) και το άλλο 50% να οδεύει προς περαιτέρω επεξεργασία στις μονάδες.
Ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος τόνισε πως «βασικό εργαλείο διαχείρισης είναι το τοπικό σχέδιο κάθε δήμου». Πρόσθεσε πως η κυβέρνηση θέλει να στηρίξει τους δήμους και «απόδειξη είναι το άρθρο στο σχέδιο νόμου του υπουργείου Εσωτερικών που προβλέπει την πώληση υλικών και προϊόντων όπως και ενέργειας από τους ΟΤΑ μέσω διαχείρισης αποβλήτων. Στηρίζει την αυτοδιοίκηση, αλλά και τους πολίτες γιατί συμβάλλει στα χαμηλότερα δημοτικά τέλη».
Σκληραίνει η στάση της κυβέρνησης για ΣΔΙΤ Πελοποννήσου
Και οι δύο υπουργοί επανέλαβαν χθες πως η περιφέρεια Πελοποννήσου, η οποία έχει προσωρινό ανάδοχο για το έργο διαχείρισης απορριμμάτων εδώ και τρία χρόνια χωρίς να υπογράφει τη σύμβαση, καθυστερεί.
Τόνισαν πως έγιναν τροποποιήσεις στο αρχικό σχέδιο για να καλυφθούν οι απαιτήσεις των δημάρχων που αντιδρούν. Κατά τον κ. Φάμελλο: «Είναι ευθύνη της αυτοδιοίκησης να επιλέξει και να θέσει τους όρους της. Αν επιλέγει άλλο μοντέλο διαχείρισης, πρέπει να το δηλώσει και να αναλάβει την ευθύνη. Δεν υπάρχει άλλη πρόταση, όμως. Δεν υπάρχει χρόνος για να περιμένουμε την ικανοποίηση των αναγκών της κοινωνίας και της οικονομίας. Πρέπει να προστατεύσουμε την κοινωνία και τη χώρα μας από πρόστιμα».
Ο κ. Χαρίτσης είπε πως «όταν ζητάμε αρμοδιότητες, οι αρμοδιότητες συνεπάγονται και ευθύνες. Καλώς οι ΟΤΑ πιέζουν προς την κατεύθυνση της αποκέντρωσης, αλλά θα πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους». “
