Δευτέρα
18
Νοέμβριος
TOP

Οδηγός για το «Εξοικονομώ – Αυτονομώ»

Στη γραμμή εκκίνησης βρίσκεται το νέο πρόγραμμα ενεργειακής εξοικονόμησης «Εξοικονομώ-Αυτονομώ» που έχει προϋπολογισμό 850 εκατ. ευρώ και προβλέπει την επιχορήγηση έως και του 95% των επιλέξιμων δαπανών.

Σύμφωνα με τα βασικά σημεία του οδηγού του προγράμματος, που έχει δημοσιοποιήσει το υπουργείο Περιβάλλοντος, η εφαρμογή του για τις κατοικίες θα ξεκινήσει στις 30 Νοεμβρίου στις Περιφέρειες Κρήτης, Βορείου και Ανατολικού Αιγαίου, ενώ στην Αττική οι αιτήσεις θα αρχίσουν στις 14 Δεκεμβρίου. Για τις πολυκατοικίες, όπου προβλέπονται δύο ειδών αιτήσεις («Α» για κοινόχρηστες και μη παρεμβάσεις μεμονωμένων διαμερισμάτων και «Β» αποκλειστικά για κοινόχρηστες εργασίες), η πλατφόρμα θα ενεργοποιηθεί στις 11 Ιανουαρίου 2021.

Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για να κριθεί επιλέξιμη μία κατοικία (μονοκατοικία, μεμονωμένο διαμέρισμα ή διαμέρισμα ως μέρος αίτησης σε πολυκατοικία τύπου Α); Να υφίσταται νόμιμα, να μην έχει κριθεί κατεδαφιστέα, να χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία και να έχει καταταχθεί βάσει του πιστοποιητικού ενεργειακής απόδοσης (ΠΕΑ) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της «Γ» (από «Δ» που ήταν στους προηγούμενους κύκλους).

Ο συνολικός επιλέξιμος προϋπολογισμός προκύπτει από το άθροισμα του ανώτατου προϋπολογισμού επιλέξιμων παρεμβάσεων και του ανώτατου προϋπολογισμού λοιπών δαπανών, συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ. Σε κάθε περίπτωση δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 50.000 ευρώ για μονοκατοικία, μεμονωμένο διαμέρισμα, διαμέρισμα ως μέρος αίτησης σε πολυκατοικία τύπου «Α» και τις 80.000 ευρώ για αίτηση πολυκατοικίας τύπου «Β».

Σημειώνεται ότι για αιτήσεις πολυκατοικίας, το ποσοστό επιχορήγησης είναι ανεξάρτητο από το εισόδημα των ιδιοκτητών των διαμερισμάτων που συμμετέχουν στο πρόγραμμα. Με βάση το ατομικό και οικογενειακό εισόδημα, η επιχορήγηση κυμαίνεται από 35% έως 65% επί των οποίων προστίθεται ποσοστό 10% για τους λιγνιτικούς δήμους (ρήτρα δίκαιης μετάβασης).

Στις συγκεκριμένες περιοχές, η επιχορήγηση του επιλέξιμου προϋπολογισμού υπολογίζεται ότι είναι από 85% έως 95%. Εκτός, όμως, από το επιπρόσθετο 10% επί του βασικού ποσοστού επιχορήγησης που αφορά τους δήμους του λιγνίτη, προβλέπεται οριζόντια ειδική προσαύξηση 10% λόγω των δυσμενών επιπτώσεων στα νοικοκυριά και την οικονομία από την πανδημία COVID-19. Και εφόσον επιτευχθεί αναβάθμιση σε τουλάχιστον Β΄ ενεργειακή κατηγορία σε κτίρια ενεργειακής κατηγορίας «Η» και «Ζ» (μονοκατοικίες, μεμονωμένα διαμερίσματα, πολυκατοικίες τύπου «Α») προστίθεται επιπλέον premium 10%.

Ο συνολικός επιλέξιμος προϋπολογισμός δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 50.000 ευρώ για μονοκατοικία, μεμονωμένο διαμέρισμα, διαμέρισμα ως μέρος αίτησης σε πολυκατοικία τύπου «Α» και τις 80.000 ευρώ για αίτηση πολυκατοικίας τύπου «Β». 

Η επιχορήγηση αυξάνεται σε 100% για δαπάνες που αφορούν τη διενέργεια των δύο ενεργειακών επιθεωρήσεων που απαιτούνται, την αμοιβή του συμβούλου έργου και το κόστος για τυχόν εκδόσεις αδειών-εγκρίσεων ή εκπόνησης μελετών (π.χ. έγκριση εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας). Καλύπτεται πλήρως και η δαπάνη για πολυκατοικίες τύπου Α/Β, για την επιθεώρηση και την έκδοση πιστοποιητικού ελέγχου ανελκυστήρα από αναγνωρισμένο φορέα μέχρι 250 ευρώ.

Οσον αφορά την επιλέξιμη αμοιβή, ανά ενεργειακή επιθεώρηση, σύμφωνα με τον οδηγό του προγράμματος, καθορίζεται για μονοκατοικία ή διαμέρισμα σε 75 ευρώ επαυξημένη κατά 2,5 ευρώ/τ.μ. ωφέλιμης επιφανείας της ιδιοκτησίας, με μέγιστο επιλέξιμο ποσό ανεξαρτήτως επιφάνειας τα 400 ευρώ. Και για πολυκατοικίες τύπου «Α» ή «Β», η αμοιβή καθορίζεται σε 75 ευρώ επαυξημένη κατά 1,7 ευρώ / τ.μ. συνολικής επιφανείας με μέγιστο επιλέξιμο ποσό, ανεξαρτήτως επιφάνειας, τα 1.095 ευρώ.

Μέσα στην επόμενη τριετία θα διατεθούν 3 δισ. ευρώ

Πώς λειτουργεί το «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» στην πράξη; Εστω ότι ένας ενδιαφερόμενος υποβάλλει αίτηση για ενεργειακή αναβάθμιση κατοικίας 100 τ.μ. από κατηγορία «Ζ» σε «Γ», με εκτιμώμενη ετήσια εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας 350 kWh/τ.μ.

Το μέγιστο επιλέξιμο ποσό παρεμβάσεων διαμορφώνεται σε 42.000 ευρώ (1,2 ευρώ/kWh x (350 kWh/τ.μ. x 100 τ.μ.) = 42.000 ευρώ.

Το μέγιστο επιλέξιμο ποσό για λοιπές δαπάνες (τα δύο ΠΕΑ-πιστοποιητικά ενεργειακής απόδοσης, τον σύμβουλο, τις άδειες-μελέτες) είναι 1.500 ευρώ. Κατ’ επέκταση, ο μέγιστος ανώτατος επιλέξιμος προϋπολογισμός διαμορφώνεται σε 43.500 ευρώ και είναι μικρότερος, όπως δηλαδή προβλέπεται, από το «πλαφόν» των 50.000 ευρώ.

Η αίτηση του ωφελουμένου για δέσμευση συνολικού προϋπολογισμού δαπανών (επιλέξιμες παρεμβάσεις και λοιπές δαπάνες) ύψους 36.500 ευρώ (35.000 ευρώ + 1.500 ευρώ) εγκρίνεται, καθώς το ποσό είναι μικρότερο –θα μπορούσε να ήταν και ίσο– του μέγιστου ανώτατου επιλέξιμου προϋπολογισμού ύψους 43.500 ευρώ.

Οι υποψήφιοι δικαιούχοι θα πρέπει να γνωρίζουν ότι την προσεχή Τρίτη 20 Οκτωβρίου το υπουργείο Περιβάλλοντος θα θέσει σε λειτουργία ειδική τηλεφωνική γραμμή εξυπηρέτησης (helpdesk).

Οπως διευκρίνισε, χθες, ο υπουργός Περιβάλλοντος Κωστής Χατζηδάκης, οι βασικές διαφορές με τα παλιά «Εξοικονομώ» σχετίζονται με την πολύ υψηλότερη χρηματοδότηση των 850 εκατ. ευρώ (όλα τα προγράμματα από το 2011 και μετά είχαν συνολικό προϋπολογισμό της τάξης του 1,3 δισ. ευρώ) και το μεγαλύτερο ποσοστό επιδοτήσεων που αγγίζει το 95% στις λιγνιτικές περιοχές.

Το «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» θα ακολουθήσουν ακόμα μεγαλύτερα προγράμματα από το 2021 και μετά, ενώ οι πόροι που εκτιμάται ότι θα προέλθουν από το Ταμείο Ανάκαμψης για προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας έως και το 2023 θα ανέλθουν σε 3 δισ. ευρώ, ποσό στο οποίο θα προστεθούν και κεφάλαια από το νέο ΕΣΠΑ 2021-2027.

Η διαδικασία της αίτησης και τι πρέπει να καταγράψει ο ενεργειακός επιθεωρητής

Στο «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» προβλέπονται τριών ειδών αιτήσεις που επέχουν θέση υπεύθυνης δήλωσης και είναι δυνατόν να υποβάλλονται μέχρι την κάλυψη του μέγιστου προϋπολογισμού του προγράμματος (850 εκατ. ευρώ).

Πρόκειται για την αίτηση μεμονωμένου διαμερίσματος ή μονοκατοικίας και για την αίτηση πολυκατοικίας. Η τελευταία δύναται να είναι τύπου «Α» και αφορά την αίτηση που υποβάλλεται από τον εκπρόσωπο του κτιρίου και συνδέεται με επιμέρους αιτήσεις μεμονωμένων διαμερισμάτων που περιλαμβάνουν κοινόχρηστες και μη κοινόχρηστες παρεμβάσεις αναβάθμισης αυτών. Και τύπου «Β», που αποτελεί νέα κατηγορία του «Εξοικονομώ – Αυτονομώ». Υποβάλλεται από τον εκπρόσωπο της πολυκατοικίας και περιλαμβάνει μόνο αυτοτελείς παρεμβάσεις στους κοινόχρηστους χώρους, χωρίς, δηλαδή, να συμπεριλαμβάνονται παρεμβάσεις στα διαμερίσματα.

Βάσει του νέου προγράμματος, σε έναν ΑΦΜ επιτρέπονται περισσότερες της μιας υποβολές, για διαφορετικές κατοικίες. Για να είναι σε θέση οι δικαιούχοι να υποβάλουν αίτηση, απαιτείται να διαθέτουν κωδικούς πρόσβασης Taxisnet, να προσκομίσουν βεβαίωση περαίωσης της υπαγωγής περί τακτοποίησης αυθαίρετων κατασκευών πριν από την τελική εκταμίευση της επιχορήγησης και να έχουν υποβάλει φορολογική δήλωση για το 2019.

Εφόσον ο ενδιαφερόμενος εξασφαλίσει τις απαραίτητες συμφωνίες / συναινέσεις και έχει ελέγξει τη δυνατότητα επιλεξιμότητας της κατοικίας του, απευθύνεται σε ενεργειακό επιθεωρητή, ώστε να διενεργηθεί η πρώτη ενεργειακή επιθεώρηση και να εκδοθεί το ΠΕΑ. Και αυτό, δεδομένου ότι μόνο οι παρεμβάσεις που ολοκληρώνονται μετά την έκδοση του ανωτέρω ΠΕΑ μπορούν να θεωρηθούν επιλέξιμες για το πρόγραμμα (ημερομηνία έναρξης επιλεξιμότητας). Ο ενεργειακός επιθεωρητής καταγράφει τις παρεμβάσεις της αίτησης στο «Εντυπο πρότασης παρεμβάσεών» του και συμπεριλαμβάνει τον συνδυασμό παρεμβάσεων της πρώτης από τις προτάσεις εξοικονόμησης ενέργειας που καταγράφονται στο Α΄ ΠΕΑ, καθώς και τυχόν επιπλέον εργασίες.

Η πρόταση-συνδυασμός παρεμβάσεων, που υποβάλλεται με την αίτηση, θα πρέπει να καλύπτει τον ελάχιστο ενεργειακό στόχο αίτησης για αναβάθμιση κατά τρεις ενεργειακές κατηγορίες. Ο ενδιαφερόμενος καταχωρίζει ηλεκτρονικά στην αίτηση τον συνδυασμό παρεμβάσεων, τα στοιχεία του ΠΕΑ, καθώς και τα στοιχεία κόστους βάσει των προσφορών των προμηθευτών, και επισυνάπτει ηλεκτρονικά το «Εντυπο πρότασης παρεμβάσεων». Ο ενεργειακός επιθεωρητής στην περιγραφή των επιμέρους παρεμβάσεων θα πρέπει να αναφέρει τις προδιαγραφές και τα τεχνικά και ενεργειακά χαρακτηριστικά των υλικών και των ηλεκτρομηχανολογικών συστημάτων που απαιτούνται για τον υπολογισμό του ενεργειακού αποτελέσματος και τον έλεγχο της ικανοποίησης των απαιτήσεων του προγράμματος.

Η επίτευξη του ενεργειακού στόχου πιστοποιείται από την έκδοση νέου ΠΕΑ μετά την ολοκλήρωση των παρεμβάσεων, για αιτήσεις πολυκατοικιών τύπου «Β» δεν τίθεται ελάχιστος ενεργειακός στόχος, ενώ τα έργα πρέπει να ολοκληρώνονται σε 12 μήνες από την απόφαση υπαγωγής. Σημειώνεται ότι η δυνατότητα για άτοκο τραπεζικό δανεισμό συνεχίζει να υφίσταται υπό το ίδιο πλαίσιο και διαδικασίες που ίσχυαν στους προηγούμενους κύκλους «Εξοικονόμηση κατ’ οίκον ΙΙ».

www.kathimerini.gr