Σηματοδοτεί άραγε η αποκόλληση του γιγάντιου παγόβουνου μεγέθους ίσου με την Κύπρο από την Ανταρκτική την αρχή του τέλους;
Οι ειδικοί λένε είναι ότι πρόκειται για μια φυσική διαδικασία, που επιταχύνεται όμως δραματικά από την άνοδο της θερμοκρασίας σε ολόκληρη την υφήλιο.
Και το πρόβλημα είναι ότι οι πάγοι δεν λιώνουν μόνον στην Ανταρκτική, αλλά και στον Βόρειο Πόλο. Κι αν λιώσουν όλοι οι πάγοι τότε η στάθμη της θάλασσας θα ανέβει κατά 65 ολόκληρα μέτρα!
Τι θα συμβεί στην Ελλάδα και σ’ ολόκληρη την Ευρώπη αν λιώσουν οι πάγοι στους πόλους;
Φωτογραφία: JASON/National Geographic Creative TREAT
Το σίγουρο είναι ότι η Ελλάδα και η Γηραιά Ήπειρος θα πάψουν να υφίστανται στη μορφή που σήμερα γνωρίζουμε.
Σ’ ένα τέτοιο εφιαλτικό σενάριο όλες οι παράκτιες περιοχές της χώρας μας από την Κρήτη μέχρι την Πελοπόννησο κι από τη Στερεά Ελλάδα μέχρι τη Μακεδονία και τη Θράκη θα βρεθούν κάτω από το νερό, όπως και πολλά νησιά και μεγάλο τμήμα της Κύπρου.
Όσο για την Ευρώπη; Μεγάλες περιοχές της Ιταλίας -ειδικά γύρω από τη Βενετία- της νότιας και δυτικής Γαλλίας, της Ιβηρικής χερσονήσου, σχεδόν η μισή Βρετανία, η Ολλανδία, η Δανία, η Στοκχόλμη, η βόρεια Γερμανία -από το Αμβούργο μέχρι και περιοχές του Βερολίνου- θα εξαφανιστούν από το χάρτη!
Ειδικοί, πάντως, όπως ο Μότζιμπ Λατίφ του Πανεπιστημίου του Κιέλου, εκτιμούν ότι θα χρειαστεί να περάσουν μερικές χιλιετίες και να μη ληφθεί κανένα μέτρο για την κλιματική αλλαγή για να γίνει πραγματικότητα αυτό το ακραίο σενάριο.
Υπάρχει χρόνος για να αναστραφεί η κατάσταση;
Η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα ανησυχεί μήπως μας προλάβουν οι εξελίξεις, αφού μέχρι τα τέλη του 21ου αιώνα η στάθμη της θάλασσας μπορεί να ανέβει κατά ενάμιση μέτρο. Τι σημαίνει αυτό; Ακραία καιρικά φαινόμενα με σφοδρές βροχοπτώσεις και θανατηφόρες πλημμύρες, καταστροφικές ξηρασίες, καύσωνες.
Ο κίνδυνος να φθάσουμε στο «σημείο χωρίς επιστροφή» όσον αφορά στην υπερθέρμανση του πλανήτη είναι πολύ μεγάλος εάν δεν επιτευχθούν οι στόχο της Συμφωνίας των Παρισίων για την κλιματική αλλαγή, που προβλέπει συγκράτηση της αύξησης της μέσης θερμοκρασίας της υδρογείου αρκετά κάτω από τους 2°C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα.
Τι έχει γίνει μέχρι τώρα;
«Δυστυχώς τίποτε! Η Συμφωνία των Παρισίων παραμένει στα χαρτιά και οι ΗΠΑ αποσύρθηκαν. Και μπορεί να μην αυξήθηκαν σημαντικά την τελευταία τριετία οι εκπομπές CO2, αλλά αυτό δεν αρκεί. Πρέπει να μειωθούν δραστικά», είπε ο Latif.
Τι πρέπει να γίνει
Οι παγκόσμιες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα πρέπει να μειωθούν μόνιμα μέχρι το 2020, για να μην παραβιαστούν τα κατώτατα όρια θερμοκρασίας, που οδηγούν στην ανεπιθύμητη κλιματική αλλαγή, επεσήμαναν σε πρόσφατη επιστολή τους στο περιοδικό Nature η πρώην επικεφαλής για το κλίμα του ΟΗΕ Κριστιάνα Φιγκουέρες και Χανς Γιόαχιμ Σνελνχούμπερ της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την κλιματική αλλαγή.
«Ο μεγαλύτερος εχθρός του κλίματος είναι η καύση του άνθρακα παγκοσμίως.», τονίζει ο Άντερς Λέβερμαν, καθηγητής του Ινστιτούτου Έρευνας για την Κλιματική Αλλαγή του Πότσνταμ. Και συμπληρώνει: «Αν καούν όλα τα αποθέματα άνθρακα, τότε δεν θα υπάρχουν πλέον πάγοι στη Γη. Πρέπει να ξεκινήσουμε τώρα μια παγκόσμια βιομηχανική επανάσταση με στροφή στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας».
Υπάρχει κίνδυνος εξαφάνισης της ανθρωπότητας με την κλιματική αλλαγή;
Με την άνοδο της στάθμης της θάλασσας και τις ακραίες θερμοκρασίες αρκετές περιοχές της Γης δεν θα είναι πλέον κατοικήσιμες, αλλά «οι άνθρωποι θα επιβιώσουν. Θα προσαρμοστούμε, αλλά θα είναι εξαιρετικά δυσάρεστη η κατάσταση», λέει ο Μότζιμπ Λατίφ. Όμως η ερήμωση πολλών περιοχών του πλανήτη μας θα προκαλέσει ένα τεράστιο κύμα προσφυγιάς με εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους να αναζητούν νέους τόπους διαμονής.
Η έκτη μαζική εξαφάνιση ειδών
Βιολόγοι του Πανεπιστημίου του Στάντφορντ και του Εθνικού Αυτόνομου Πανεπιστημίου του Μεξικού εκτιμούν ότι έχουμε ήδη μπει στην περίοδο της έκτης μαζικής εξαφάνισης των ειδών, τη μεγαλύτερη από την εποχή των δεινοσαύρων, μία βιολογική εξόντωση που δεν αφορά μόνο στα ζώα, αλλά απειλεί και τα «θεμέλια του ανθρώπινου πολιτισμού» όπως αναφέρουν σε μελέτη τους.
Και αιτία γι’ αυτό είναι ο άνθρωπος. Το πιο γνωστό θηλαστικό που απειλείται από την κλιματική αλλαγή είναι η πολική αρκούδα, αλλά ανάλογους κινδύνους αντιμετωπίζουν οι πιγκουίνοι και πολλά ακόμη είδη. Σύμφωνα με εκτιμήσεις το 50% όλων των πληθυσμών των ζώων έχει χαθεί τις τελευταίες δεκαετίες, ενώ τα θηλαστικά έχουν χάσει το 80% της έκτασης στην οποία έβρισκαν τροφή και κυνηγούσαν.
