Στην πορεία της πανδημίας του κορωνοϊού από το μακρινό Τορόντο αναφέρεται ο Γιάννης Πρασσάς τονίζοντας πως τίποτε δεν έχει τελειώσει ακόμη. Ο διδάκτωρ Μοριακής Βιολογίας του Πανεπιστημίου του Τορόντο μιλά για …”πολύ ζόρικο δρόμο ακόμη” -προμηνύοντας νέες παραλλαγές- και για μελλοντική συμβίωση με τον ιό που θα έχει (εποχιακες) αναταραξεις!
Επέστησε την προσοχή για μια ακόμη φορά στο Εθνικό Σύστημα Υγείας και στην ανάγκη ενίσχυσής του. Οι μάσκες θα παραμείνουν στα συρτάρια, όπως λέει, ενώ η αφθονία των τεστ, ο καλύτερος έλεγχος και η ετοιμότητα του εμβολιαστικού προγράμματος θα έχουν καθοριστικό ρόλο για τη συνέχεια.
Διαβάστε τι λέει ο διδάκτωρ μοριακής βιολογίας:
1. Ο πρώτος (και ο πλέον δύσκολος) κύκλος της πανδημιας θα ολοκληρωθει από ότι φαίνεται με το πέρας του εκρηκτικού αυτού κυματος (εχουμε πολυ ζορικο δρομο ακομη). Μαζί με τα συντρίμμια στο ΕΣΥ θα αφησει επιτελους πισω του και την πολυπόθητη πρώτη στρώση πληθυσμιακής ανοσιας, αφού οι δεξαμενες των ανοσιακα ευάλωτων θα έχουν πλέον μειωθει παρα πολυ.
2. Οταν φτασουμε εκει θα έχουμε μπροστά μας πολυτιμο χρονο να σχεδιάσουμε με μεγαλύτερη νηφαλιότητα την μακριά συμβιωση μας με τον ιο. Μια συμβιωση που θα εχει (εποχιακες) αναταραξεις. Αρκεί να τον εκμεταλλευτούμε τον χρόνο και να μην επαναπαυτούμε θεωρώντας ότι όλα έληξαν. Όχι, σε καμμια περιπτωση δεν θα έχουμε τελειωσει με τον ιο και θα ειναι τραγικο λαθος να παμε μοιρολατρικα σε ‘let it rip’ στρατηγικη.
3. Είπαμε αυτός ο ιος θα μείνει μαζί μας και σε κάθε περιπτωση θα προσθέσει το δικο του εξτρα βαρος στο ήδη τεραστιο κόστος (σε υγεία, οικονομία και ποιότητα ζωής) που πληρωνουν οι κοινωνιες μας ετησιως στο ονομα της ανεξελεγκτης συμβίωσής μας με τους αλλους ιούς. Το ποσο ακριβως θα ειναι το προστιθεμενο κοστος του SARS-COV2 δεν το ξερουμε ακόμη. Μπορεί να παίζει από χρονια σε χρονια (οπως της γρίπης) ή μπορεί να γίνει πιο προβλέψιμο. Θα εξαρτηθεί από τις μελλοντικες μεταλλάξεις που θα προκύψουν και απο την αντοχη των ανοσιακων γραμμων μας (κατα βαση της κυτταρικης ανοσιας) στον χρονο. Μας λειπουν ακομη σημαντικα κομματια γνωσης.
4. Η όμικρον δεν θα είναι η τελευταία παραλλαγή που θα δούμε. Σχεδον σιγουρα θα έρθουν και άλλες. Το ποτε ακριβώς δεν το ξέρουμε. Ούτε το τι χαρακτηριστικά θα έχουν. Αλλά δεν ισχυει αυτο που λενε διαφοροι ότι θα γίνεται ολοενα και ηπιότερος ο ιος. Είναι πιθανότατο να έρθουν παραλλαγές με μεγαλύτερη εγγενή παθολογικοτητα από αυτή της όμικρον (οπως είχε γίνει με την έλευση της αλφα και της δελτα – που ήταν πιο παθολογικές από τις προηγούμενες παραλλαγές). Και μπορει στην περιπτωση αυτη να ξαναχρειαστουν πιο επιθετικα μετρα προστασιας της δημοσιας υγειας. Αλλά, οπως ξαναειπαμε, είναι πολύ απίθανο να έρθει μια παραλλαγή που να μπορεί να σβήσει ολες τις γραμμές ανοσιας που έχουμε χτίσει. Άρα στο ανοσιακο σημείο μηδεν μάλλον δεν θα ξαναπάμε. Και αυτό είναι το σημείο στο οποίο μπορούμε να ακουμπήσουμε την αισιοδοξια μας για την επόμενη μέρα.
5. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει, αμεσως μετα τις πρωτες ανασες, να γίνουν προσαρμογές. Να ενισχύσουμε το ΕΣΥ μας κατάλληλα (ώστε να μπορεί να σηκώσει το προστιθέμενο βάρος) και να αναβαθμίσουμε τους μηχανισμους επιδημιολογικης επιτηρησης ώστε να έχουμε καλύτερο ελεγχο και εποπτεία (data data data). Το εμβολιαστικο προγραμμα θα πρεπει να παραμένει σε ετοιμότητα (δεν ξέρουμε ακόμη ποιοι και κάθε ποτε θα χρειάζονται επαναληπτικές δόσεις). Οι μασκες θα πρεπει να μεινουν στα συρταρια ολων μας, θα πρεπει να διατηρουμε αφθονια τεστ για καθε περιπτωση και εύχομαι να ξεκινήσουμε αμεσως τη συστηματική ανανεωση εξαερισμών δημοσίων χωρών (ειναι ο ελαχιστος φορος τιμης στις χιλιαδες απωλειες που ζησαμε).
6. Στην όλη αυτή μετέπειτα πορεία θα έρθουν και καινούργια εργαλεία. Νέα θεραπευτικά (ίσως όχι σε αφθονία τον πρώτο χρόνο) αλλά πιθανώς και νέα εμβόλια (πχ αναβαθμισμένα με βάση νεες παραλλαγές, εισπνεομενα εμβολια, είτε εμβόλια γενικής δρασης εναντι σε όλους τους κορονοϊούς). Πιθανοτατα θα βοηθήσουν και αυτά στο να γίνει ακομη πιο ομαλή η συμβίωση μας με τον SAS COV2.
7. Ο επόμενος μεγάλος στόχος παραμένει ο εμβολιασμός ολου του πλανήτη. Θα μπορουσαμε να το πετύχουμε αυτό μέσα στο 2022. Βασικός αντίπαλος στον μεγάλο αυτο στόχο η παραπληροφόρηση και οι δεισιδαιμονίες. Φαντάζομαι ξέρεις καλά τι εννοώ.
– Μάλιστα. Και είσαι σίγουρος για όλα αυτά;
– Οχι. Για το μονο που ειμαι σιγουρος ειναι οτι για την ώρα η πανδημία ακόμη καίει. Το ΕΣΥ μας ειναι σε βαθυ κόκκινο, οι υγειονομικοί υπάλληλοι στα όρια τους και θα συνεχισουμε δυστυχως να εχουμε τραγικα πολλους θανατους για καιρο ακομη. Ας κανουμε τωρα ολοι οτι μπορουμε να κλεισει ο πρώτος γυρος και το ξαναζυγιζουμε μετα.
