Το σχέδιο Μπάιντεν για αναγέννηση της Παιδείας στις ΗΠΑ με διεύρυνση της υποχρεωτικότητας κατά τέσσερα έτη, δύο κατά την προσχολική ηλικία και άλλα δύο κατά τη μεταλυκειακή εκπαίδευση, φαίνεται να συγκινεί ιδιαιτέρως τον υπουργό Παιδείας κ. Κ. Πιερρακάκη, που τούτη την περίοδο επεξεργάζεται ολοκληρωμένη και συνδυασμένη μεταρρυθμιστική παρέμβαση από την προσχολική αγωγή, το Δημοτικό, το Γυμνάσιο, το Λύκειο, την επαγγελματική εκπαίδευση μέχρι τα δημόσια και ιδιωτικά πανεπιστήμια. Ουσιαστικά προετοιμάζει αλλαγές σε τέσσερα εκπαιδευτικά επίπεδα σε μια προσπάθεια να προσαρμοστεί συνολικά το εκπαιδευτικό σύστημα στις ανάγκες της σύγχρονης εποχής και στις απαιτήσεις των καιρών. Κάτι που, όπως λέει ο ίδιος, συμβαίνει στα εκπαιδευτικά συστήματα όλων των ευρωπαϊκών χωρών.

Οι προϋποθέσεις του μέλλοντος

Ο υπουργός Παιδείας έχει απορροφήσει πλήρως το αποτέλεσμα διεθνών ερευνών που αποδίδουν εξαιρετική σημασία στην προσχολική αγωγή και εκπαίδευση των παιδιών από τα τρία τους χρόνια. Και αυτό γιατί, πέραν της κρίσιμης κοινωνικοποίησης, κατά τη διάρκεια της προσχολικής ηλικίας μπορούν να αναγνωριστούν δεξιότητες και να τύχουν ανάλογης προσοχής ή να εντοπιστούν εγκαίρως τυχόν μαθησιακές δυσκολίες και να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά. Εχει αποδειχθεί ερευνητικά ότι κάθε χρόνος προσχολικής αγωγής και εκπαίδευσης προσθέτει δυνατότητες και επαυξάνει μετέπειτα τις ευκαιρίες συμμετοχής των παιδιών στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση. Στη βάση των παραπάνω διαπιστώσεων προτίθεται να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις ώστε όλα τα ελληνόπουλα να τύχουν της κρίσιμης για το μέλλον τους προσχολικής αγωγής.

Από εκεί και πέρα κατευθύνεται σε εκμοντερνισμό της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, δηλαδή σε εκσυγχρονισμό των δημοτικών, των γυμνασίων και των λυκείων της χώρας, όπου θα επιταχυνθεί η ψηφιοποίηση και θα συνοδευθεί με αναθεώρηση και εμπλουτισμό των προγραμμάτων σπουδών, αλλά και με την αλλαγή των βιβλίων.

Ψηφιοποίηση και επανακατάρτιση

Κεντρικό ρόλο στην προετοιμαζόμενη μεγάλη εκσυγχρονιστική παρέμβαση και αλλαγή θα έχει ο νέος επικεφαλής του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής κ. Σπ. Δουκάκης, ο οποίος προέρχεται από την ιδιωτική μέση εκπαίδευση, συγκεκριμένα από το Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδος, και σήμερα είναι επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Πληροφορικής του Ιόνιου Πανεπιστημίου, με ειδικεύσεις στη διδακτική της πληροφορικής, την εκπαιδευτική νευροεπιστήμη, την εξ αποστάσεως εκπαίδευση και την εκπαιδευτική τεχνολογία. Ηδη οι υπηρεσίες του υπουργείου Παιδείας προετοιμάζουν την εγκατάσταση και λειτουργία των ψηφιακών διαδραστικών πινάκων στα σχολεία. Ο κ. Πιερρακάκης αποδίδει εξαιρετική σημασία στην ψηφιοποίηση των σχολείων, αλλά γνωρίζει ταυτόχρονα πως χωρίς αλλαγή και εμπλουτισμό των προγραμμάτων σπουδών αυτή θα μείνει κενό γράμμα. Τούτο απαιτεί επανακατάρτιση του πλήθους των εκπαιδευτικών σε θέματα πληροφορικής, με προτεραιότητα στους έχοντες σχετικές βάσεις, όπως μαθηματικοί και φυσικοί, η επανεκπαίδευση των οποίων μπορεί να καλύψει τα κενά των ειδικών σε θέματα πληροφορικής. Για τον σκοπό αυτόν και τη δημιουργία σχετικών προγραμμάτων επανακατάρτισης ο κ. Πιερρακάκης βρίσκεται σε στενή επαφή και συνεννόηση με τον υπουργό Εργασίας κ. Αδ. Γεωργιάδη.

Ο υπουργός Παιδείας θέλει να ξαναγαπήσουν οι μαθητές το σχολείο, να επανασυνδεθούν μαζί του, να νιώσουν ξανά τη χαρά της διδασκαλίας και αυτή βεβαίως να προσαρμοστεί στις παραστάσεις και στις δεξιότητες των παιδιών. Για παράδειγμα, θεωρεί πως η Λογοτεχνία δεν πρέπει να διδάσκεται αποσπασματικά, παρά μια τάξη μπορεί να διδάσκεται ολόκληρο βιβλίο ή ακόμη με τις τεχνολογικές δυνατότητες που θα ανακτηθούν θα μπορούν στο πλαίσιο των μαθημάτων να προβάλλονται σχετικές εμβληματικές κινηματογραφικές ταινίες και έτσι οι μαθητές να λαμβάνουν πολύπλευρη γνώση και να καλλιεργείται η κριτική τους σκέψη.

Διεθνοποιημένο ακαδημαϊκό σύστημα

Για τη μεταλυκειακή εκπαίδευση και για όσους αποτυγχάνουν να εισαχθούν στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα ο κ. Πιερρακάκης αποδίδει εξαιρετική σημασία στην έγκαιρη απόκτηση τεχνικών και άλλων δεξιοτήτων στους αποφοιτούντες από τα λύκεια, ώστε με την απόκτηση τεχνικών ειδικεύσεων να διευκολυνθεί η πρόσβασή τους στην ελλειμματική από τεχνικό προσωπικό αγορά εργασίας. Για τον σκοπό αυτόν προετοιμάζει την αναβίωση και ενίσχυση των δημόσιων ΙΕΚ, τα οποία να αποτελέσουν ξανά τη βάση της ανάπτυξης τεχνικών δεξιοτήτων.

Ο υπουργός Παιδείας θεωρεί επίσης ιδιαιτέρως σημαντική την παρέμβαση στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της χώρας. Πιστεύει ότι είναι απαραίτητο να διαμορφωθούν εστίες ανάπτυξης εντός αυτών. Ελκεται από το παράδειγμα της Κύπρου, όπου ο αριστερός Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Δημήτρης Χριστόφιας, στη διάρκεια της πενταετούς θητείας του, μεταξύ 2008-2013, έχτισε σχεδόν εκ του μηδενός διεθνοποιημένο, δημόσιο και ιδιωτικό, ακαδημαϊκό σύστημα, που σήμερα αποδίδει το 6% του ΑΕΠ της Κύπρου.

Πιστεύει ότι με βάση τα υπάρχοντα αγγλόφωνα πανεπιστημιακά τμήματα τα ελληνικά πανεπιστήμια άνετα μπορούν να  προσφέρουν νέες υπηρεσίες, να πολλαπλασιάσουν τις αγγλόφωνες σπουδές και έτσι να διεθνοποιηθούν προσελκύοντας φοιτητές από ολόκληρη τη λεκάνη της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, της Αφρικής και των Βαλκανίων βεβαίως, και δημιουργώντας ισχυρά πεδία οικονομικής αυτονομίας και ανεξαρτησίας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την πρόοδο και την εξέλιξή τους.

Οραματίζεται, με άλλα λόγια, τη χώρα ως ένα διεθνές κέντρο παροχής υπηρεσιών ανώτατης εκπαίδευσης, σε πλήθος τομέων, από την Ιατρική, τις αμιγώς τεχνικές και τεχνολογικές σπουδές μέχρι τις οικονομικές, τις τραπεζικές, τις ναυτιλιακές και τις τουριστικές σπουδές, με πάμπολλες δυνατότητες και ευκαιρίες ανάπτυξης.

Ευέλικτα funds για τα δημόσια ΑΕΙ

Στη βάση του αυτού αναπτυξιακού προτύπου συζητά να προικοδοτήσει τα δημόσια πανεπιστημιακά ιδρύματα με μικρά ευέλικτα funds, ικανά να εντοπίζουν νέες ιδέες φοιτητών, να χρηματοδοτούν και να αναπτύσσουν την παραγωγή νέων αγαθών και υπηρεσιών, με τη συμμετοχή και τη συνδρομή ενδιαφερομένων ιδιωτικών επιχειρήσεων.

Ταυτόχρονα και παράλληλα, κατά την άποψή του, η προπαρασκευή εισόδου και εν τέλει εγκατάστασης παραρτημάτων διεθνών πανεπιστημίων στη χώρα θα έλθει να ενισχύσει τον ανταγωνισμό και να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για την εκρηκτική ανάπτυξη των πανεπιστημιακών σπουδών και της έρευνας στη χώρα μας. Ο ίδιος πιστεύει ότι υπάρχει το κατάλληλο και επαρκές εκπαιδευτικό προσωπικό στη χώρα, αντιμετωπίζει με μεγάλο σεβασμό τους πανεπιστημιακούς καθηγητές και θεωρεί ότι έχουν τη γνώση και τις ικανότητες να μετατρέψουν την Ελλάδα σε διεθνές εκπαιδευτικό κέντρο που δεν θα έχει τίποτε να ζηλέψει από αντίστοιχα σε άλλες προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες. Επίσης προσδοκά τον επαναπατρισμό πλήθους Ελλήνων που εργάζονται σε πανεπιστήμια του εξωτερικού και βεβαίως δεν κρύβει ότι στοχεύει στον περιορισμό του τεράστιου αριθμού των Ελλήνων που σπουδάζουν κυρίως στη Μεγάλη Βρετανία.

Το αναπτυξιακό στοιχείο, χωρίς αμφιβολία, κυριαρχεί στα σχέδια του νέου υπουργού Παιδείας για την αναγέννηση της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης στην Ελλάδα και είναι αυτό που ορίζει και θα ορίσει την πολιτική του στο μέλλον. Μένει να δούμε πώς θα καταστήσει τις ιδέες του ελκυστικές, πώς η ελληνική κοινωνία θα τις απορροφήσει και κυρίως πώς η πολυπληθής εκπαιδευτική κοινότητα των περίπου 250.000 δασκάλων, καθηγητών και πανεπιστημιακών θα συντονιστεί μαζί τους. Είναι αυτό ίσως το πιο δύσκολο έργο για τον κ. Πιερρακάκη.