ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Πριν ένα μήνα έπεσε η αυλαία του 3ου Oliday, μιας διοργάνωσης που σχεδιάστηκε και πήρε σάρκα και οστά στο τέλος Σεπτεμβρίου 2023 από την ΟΠ ΝΗΛΕΑΣ, με σκοπό να γίνει θεσμός που θα επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο, με την έναρξη της συγκομιδής της τοπικής ποικιλίας Μαυρολιά.
Η αίσθησή μας είναι ότι το 3ο Oliday στέριωσε τον θεσμό, και αυτό όχι γιατί η επιτυχία του ξεπέρασε κάθε προσδοκία. Οι επιτυχίες άλλωστε αφενός δεν μπορούν να θεωρούνται δεδομένες και αφετέρου η συνέχεια του θεσμού δεν εξαρτάται μόνο από αυτές. Η θεμελίωση έγινε για δυο λόγους: πρώτον διότι παρά τις οργανωτικές δυσκολίες, εμείς πειστήκαμε απόλυτα για την αναγκαιότητά του και δεύτερον διότι κατά ομολογία των εκλεκτών προσκεκλημένων μας, το πλέον σημαντικό είναι ότι τα θέματα που αναδεικνύει το Oliday γίνονται σημειολογικά στην καρδιά της ελαιοκομικής Ελλάδας … σε μια κωμόπολη που η καλλιέργεια της ελιάς αποτελεί μονοκαλλιέργεια και που βιώνει τις απειλές και τις προκλήσεις της εποχής σε σχέση με την ελαιοκομία.
Κάνοντας μια σύντομη αναδρομή, το Τα σπίτια που μπορούν σήμερα να αποκτήσουν οι νέοι μέσω του δεύτερου κύκλου του προγράμματος «Σπίτι μου» είναι, κατά μέσο όρο, έως και 20% μικρότερα σε σχέση με εκείνα που ήταν διαθέσιμα στον πρώτο κύκλο.
Αιτία, η σημαντική αύξηση των τιμών πώλησης από τον Απρίλιο του 2023 έως σήμερα. 1ο Oliday ανέδειξε την περιβαλλοντική και πολιτιστική διάσταση του παραδοσιακού ελαιώνα, το 2ο και εξαιρετικά επίκαιρο, επικεντρώθηκε στο μέλλον της παραδοσιακής ελαιοκαλλιέργειας, ενώ το 3ο τίμησε την αγρότισσα και ανέδειξε τον ρόλο της σύγχρονης γυναίκας στην αγροδιατροφική αλυσίδα. Επιπλέον να τονιστεί ότι το σύνηθες είναι τέτοιου είδους εκδηλώσεις να πραγματοποιούνται σε αστικές περιοχές και σε ακαδημαϊκές αίθουσες, και συνήθως χωρίς την παρουσία των φορέων που επιτελούν το έργο, δηλαδή των αγροτών. Αξίζει να σημειωθεί ότι η εκπαιδευτική δράση με μαθητές που προηγείται -καθώς με αυτή σηματοδοτείται η έναρξη του ετήσιου διήμερου Oliday– έχει και αυτή τη δική της μεγάλη σημασία, γι’ αυτό και στοχεύουμε να επαναλαμβάνεται στη διάρκεια του έτους.
Το Oliday: Διαδραστικό Συμπόσιο γεννήθηκε με τη μεγάλη αποστολή, να αναδείξει την παραδοσιακή ελαιοκαλλιέργεια, τη δυναμική της, τις προκλήσεις, τις απειλές, αλλά και τις «χάρες» της, ενσωματώνοντας την κοινωνική, οικονομική, ιστορική, πολιτιστική και περιβαλλοντική της διάσταση. Τα προαναφερθέντα είναι που κάνουν το Oliday να ξεχωρίζει, διότι υπάρχει σαφής στόχευση, δηλαδή ξέρουμε που θέλουμε να πάμε.
Ποια είναι όμως η ειδοποιός διαφορά που κάνει το Oliday απαραίτητο; Είναι το γεγονός ότι έχουμε περάσει το κατώφλι μιας εποχής που αλλάζει με καταιγιστικούς ρυθμούς και αναγκάζει την παραδοσιακή ελαιοκομία, αν θέλει να έχει συνέχεια, να επαναπροσδιορίσει τον ρόλο και τη θέση της στον παγκόσμιο χάρτη. Η βιομηχανοποίηση της καλλιέργειας που εξελίσσεται ταχύτητα σε ολόκληρο τον πλανήτη πλέον, είναι βέβαιο ότι θα πιέσει την παραδοσιακή ελαιοκαλλιέργεια και σε πολλές περιπτώσεις -δυστυχώς- θα την εκτοπίσει. Ο βίαιος εκτοπισμός θα γίνει είτε με εγκατάλειψη είτε με επικράτηση του υπερεντατικού μοντέλου. Επιπρόσθετα, η κλιματική κρίση είναι βέβαιο ότι συνδυαστικά με τον βίαιο εκτοπισμό, θα θέσει σε μεγάλη δοκιμασία το παραδοσιακό μοντέλο, που ούτως ή άλλως ταλανίζεται τόσο από σοβαρά δομικά προβλήματα όσο και από την απαξίωση της πολιτείας.
Η παραδοσιακή ελαιοκαλλιέργεια χρειάζεται ένα αφήγημα και για να «πλαστεί» αυτό απαιτείται συνταγή αλλά και υλικά, τα οποία μας έχουν δοθεί απλόχερα, που δεν είναι άλλα από την Ιστορία, τον Πολιτισμό και το Περιβάλλον … τρεις ανεκτίμητες αξίες που κληρονομήσαμε και πρέπει να διαφυλάξουμε τιμώντας τους κληροδότες μας, αλλά και να μεταλαμπαδεύσουμε ως χρέος προς στους κληρονόμους μας. Το δε ελληνικό φως και η περιβαλλοντική διάσταση του ελαιώνα, προσδίδουν μοναδικά οργανοληπτικά χαρακτηριστικά στις ελιές και το ελαιόλαδο.
Για να «δουλέψει» όμως το αφήγημα απαιτείται μια ακόμα βασική προϋπόθεση. Μέχρι σήμερα ο ελληνικός ελαιώνας στη συντριπτική πλειοψηφία του περιορίστηκε στο να παράγει πρώτη ύλη, δηλαδή χύδην ελαιόλαδο. Αν συνεχιστεί αυτή η πρακτική, το Oliday δεν έχει να προσφέρει τίποτα και θα απαξιωθεί, όπως και ο παραδοσιακός ελαιώνας. Η μεγάλη αλλαγή που πρέπει να τολμήσουμε εμείς οι διαχειριστές του, είναι να παράγουμε αγροτικό προϊόν, που είναι το επώνυμο προϊόν του ελαιώνα και εμπεριέχει την ιστορία, τον πολιτισμό και το περιβάλλον από το οποίο προέρχεται. Πρόκειται για ένα εγχείρημα σαφώς δύσκολο, αλλά απαραίτητο για τη βιωσιμότητά μας. Συνεπώς, η «προίκα» του έξτρα παρθένου ελαιολάδου, είναι η ταυτότητά του συνδυαστικά με τα μοναδικά οργανοληπτικά του χαρακτηριστικά, και την υγειοπροστατευτική του αξία.
Το Oliday δημιουργήθηκε από τον ΝΗΛΕΑ αλλά δεν ανήκει μόνο σε αυτόν. Μπορεί να γίνει συνοδοιπόρος όποιος συμφωνεί με τον στόχο μας, μέσα από τη συνεχή διαδικασία διάδρασης. Γνωρίζουμε πολύ καλά άλλωστε ότι δεν θα συντελέσουμε μόνοι μας τη μεγάλη αλλαγή, καθώς οι αλλαγές γίνονται όταν οι ιδέες μετατρέπονται σε αφύπνιση, σχεδιασμό, πράξη και πλαισιώνονται από ανθρώπους με πίστη στο μέλλον και με διάθεση να ξεπεράσουν εμπόδια.
Το 3ο Oliday θα μείνει στην ιστορία ως μια πολύ πετυχημένη εκδήλωση με τις εξαιρετικές συμμετέχουσες και τη μεγάλη και συγκινητική συμμετοχή της κοινωνίας που διατρέχει όλη την αλυσίδα αξίας στην οποία απευθύνεται. Ο σχεδιασμός του 4ου Oliday έχει ήδη ξεκινήσει πάνω σε στέρεα (πλέον) θεμέλια και με την πεποίθηση ότι σύντομα θα αποτελεί έναν ελαιοκομικό μεσογειακό σταθμό.
