Η εννοιολογική διαφορά μεταξύ της Εθνικής Άμυνας και της Ασφάλειας (ΕΑ&ΑΣ) είναι λεπτή. Η Ασφάλεια είναι ευρύτερη έννοια η οποία αναφέρεται στην Προστασία του Κράτους από κάθε εξωτερικό κίνδυνο που δεν περιορίζεται σε πολεμικό αλλά σε οποιοδήποτε κίνδυνο ο οποίος μπορεί να αποδιοργανώσει και να αποσταθεροποιήσει την ομαλή λειτουργία και την Έννομο Τάξη ενός Κράτους1.
Η Άμυνα προσανατολίζεται κυρίως σε κινδύνους στρατιωτικής φύσεως οι οποίοι δεν αρκούνται μόνο σε αμιγώς εδαφικές επιθέσεις αλλά και σε κάθε άλλη μορφή κινδύνου συσχετιζόμενου με την Αμυντική Θωράκιση της χώρας.
Ουσιαστικά το δίδυμο ΕΑ&ΑΣ στο πλαίσιο του Κράτους και της ad hoc Κρατικής Πολιτικής με Φορέα Εξουσίας το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας2 είναι έννοιες οι οποίες συγκλίνουν, αλληλεπικαλύπτονται και αλληλοεξαρτώνται υπηρετώντας το ιδεώδες της Αυτοάμυνας3 και της Εξάλειψης του Κινδύνου της χώρας4
Η ΕΑ&ΑΣ (ως υλικά και άυλα αμιγώς δημόσια αγαθά της Εθνικής Οικονομίας) και με τη λογική της Σκληρής Ισχύος (που είναι η Στρατιωτική Ισχύς των Ενόπλων Δυνάμεων) στοχεύουν και συνεργούν:
Στην Προστασία της χώρας έναντι εξωτερικών απειλών. Στην Αποτροπή των εξωτερικών απειλών. Στη Διασφάλιση της Εδαφικής Ακεραιότητας, της Εθνικής Κυριαρχίας, της Ελευθερίας, της Δημοκρατίας, της Ειρήνης και της Σταθερότητας.
Καλλιεργούν την Εθνική Υπερηφάνεια, τον Πατριωτισμό και την Εθνική Αξιοπρέπεια σε συνδυασμό με την οικοδόμηση ενός αξιοσέβαστου image για το αξιόμαχο status της Ελλάδας (το οποίο συνιστά ένα διαρκές και διαχρονικό συγκριτικό ιστορικό πλεονέκτημα της χώρας σε συνδυασμό με τον Ηρωισμό, το Κλέος και την Πολεμική Αρετή των Ελλήνων).
Συμβάλλουν στην οικοδόμηση της Εμπιστοσύνης και της Βεβαιότητας για την αντιμετώπιση των πάσης φύσεως κινδύνων της χώρας και παρέχουν στους πολίτες τη Ψυχολογική Στήριξη, την Ηρεμία, την Εμψύχωση, την Ενθάρρυνση και την Αίσθηση Ασφάλειας όσον αφορά στον Μη Κίνδυνο της Χώρας.
Καταστάσεις οι οποίες ευνοούν την καθημερινή οικονομική και κοινωνική δραστηριότητα του πληθυσμού, την ομαλότητα του modus vivendi και του modus operandi των κατοίκων, τις επενδύσεις, τη σταθερότητα, τη δημοκρατική και την αναπτυξιακή πορεία του τόπου.
Παρέχουν πλεόνασμα Κοινωνικού Οφέλους (άυλου και υλικού, άμεσου, εμμέσου και αναδιανεμητικού) έναντι του όποιου Κοινωνικού Κόστους και Εναλλακτικού Κόστους (δηλαδή των δαπανών για την ΕΑ&ΑΣ), δημιουργούν Θετικές Εξωτερικές Οικονομίες, κινητοποιούν και ενεργοποιούν της Επιχειρηματικότητα και επιδρούν πολύ ευνοϊκά στην Εθνική Οικονομία με σημαντική συμβολή στην Οικονομική Μεγέθυνση, στην Οικονομική Ανάπτυξη, στην Απασχόληση, στην Έρευνα-Τεχνολογία-Καινοτομία, στην Περιφερειακή Ανάπτυξη (στις περιοχές που ιδρύονται και λειτουργούν αποκεντρωμένες Στρατιωτικές Μονάδες) και γενικότερα στη Γενικευμένη Ευημερία της κοινωνίας5.
Αποτελούν το πυλώνα των Διεθνών Σχέσεων, της Εξωτερικής Πολιτικής και της Διπλωματίας σε επίπεδο Γεωπολιτικού, Γεωστρατιωτικού και Γεωστρατηγικού (+ Γεωοικονομικού + Γεωπολιτισμικού) γίγνεσθαι κατά τρεις τρόπους: Πρώτον αυτοτελώς αφού η Ελλάδα είναι από μόνη της ένας διεθνώς δρών παράγων. Δεύτερον από την ενεργό και την ισότιμη συμμετοχή της χώρας στον ΠολιτικοΣτρατιωτικό Οργανισμό του ΝΑΤΟ. Τρίτον από την ενεργό συμμετοχή της Ελλάδας ως ενός ισότιμου συμβαλλόμενου κράτους μέλους στον ΟΑΣΕ (Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, 57 κράτη) και, τέταρτον από τη δυναμική συμμετοχή της χώρας στην ΚΕΠΠΑΑ (Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Άμυνας και Ασφάλειας) της ΕΕ όπου αναμένονται οι εξελίξεις για τη σύσταση Ευρωπαϊκού Στρατού (στο ευρύτερο πλαίσιο της συνεργασίας με το ΝΑΤΟ).
Η ΕΑ&ΑΣ συνιστούν το sine qua non προαπαιτούμενο για την Διασφάλιση του
Εθνικού Δημόσιου καθώς και του Ιδιωτικού Πλούτου της χώρας.
Είναι επίσης πολύ σημαντική η επωφελής δραστηριότητα των Ενόπλων Δυνάμεων σε επίπεδο Κοινωφελούς Έργου και παροχής πολλών άλλων χρήσιμων Υποστηρικτικών Υπηρεσιών, όπως λ.χ.: (i) Σε περιόδους αντιμετώπισης Φυσικών και Τεχνητών Καταστροφών (ii) Στην ποικιλόμορφη αρωγή προς τους αναξιοπαθούντες πολίτες και τους άτυπους μετανάστες και πρόσφυγες (iii) Στην παραχώρηση Υποδομών και Κατασκευών των Ενόπλων Δυνάμεων στις τοπικές και στις περιφερειακές αρχές προς αξιοποίηση (iv) Στην αύξηση της Απασχόλησης και του Χωρικού ΑΕΠ (τοπικό, περιφερειακό) των περιοχών στις οποίες εδρεύουν και λειτουργούν Μονάδες των
Ενόπλων Δυνάμεων (v) Στην καταπολέμηση των άτυπων μεταναστευτικών / προσφυγικών ρευμάτων στη ξηρά και στη θάλασσα (vi) Στη μαθητεία, στην εκπαίδευση και στη συνεχιζόμενη δια βίου επαγγελματική κατάρτιση των οπλιτών και των λοιπών επαγγελματικών στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων, κ.λπ.
Με δάνειους όρους από τα κείμενα του Αριστοτέλη διαπιστώνεται ότι η ΕΑ&ΑΣ συγκροτούν το επονομαζόμενο Ύψιστο και Υπέρτατο Αγαθό Πρώτης Εθνικής Προτεραιότητας αφού χωρίς ΕΑ&ΑΣ αφενός δε θα υπήρχε κυρίαρχο Κράτος ούτε θα υπήρχε Οργανωμένη και Ελεύθερη Κοινωνία και αφετέρου επειδή όλα τα άλλα αγαθά (υλικά και άυλα) στην περίπτωση μιας υποδουλωμένης χώρας θα ήταν μάταια, άσκοπα, ανούσια, έωλα και ατελέσφορα.
Επειδή «όλβιος εστί όστις της Ιστορίας έσχε μάθησιν (Ευριπίδης», η σπουδαιότητα, η σημασία και όλα τα προαναφερθέντα οφέλη της ΕΑ&ΑΣ είναι οντολογικά και διαλεκτικά συνυφασμένα με την Ελλάδα η οποία παλαιότερα βρισκόταν υπό την απειλή του διπλού εκ Βορρά και εξ Ανατολής Κινδύνου ενώ σήμερα απειλείται μόνον από τον «εξ Ανατολής Κίνδυνο»6.
Είναι αυτονόητο ότι η Στρατηγικός Σχεδιασμός και ο Επιχειρησιακός Προγραμματισμός της ΕΑ&ΑΣ έναντι πιθανών μελλοντικών εξωτερικών κινδύνων, προετοιμάζονται έγκαιρα εν καιρώ ειρήνης και τελούν υπό τη διαρκή αναθεώρηση, το συνεχή ανασχεδιασμό και την αδιάλειπτη επικαιροποίηση ανάλογα με τις εξελίξεις και τα νέα δεδομένα που αναδύονται κάθε ιστορική στιγμή.
Και τούτο επειδή επιβάλλεται να υπάρχει συνεχής εγρήγορση και ετοιμότητα (κατά το Έσο Έτοιμος) δια παν ενδεχόμενον και για τον φόβον των Ιουδαίων όπως μνημονεύει η γνωστή ρήση από το κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο.
Πρόκειται για μια συνετή πρακτική προνοητικότητας, πρόληψης, πρόβλεψης, εκτίμησης και προφύλαξης που συναντά κανείς στο Δημόκριτο με το γνωμικό «Τον φαύλον παραφυλάττειν δει, μη καιρού λάβηται (Πρέπει να είμαστε σε επιφυλακή με τους φαύλους για να μην αρπάξουν την ευκαιρία», στο Βιργίλιο με τα γνωμικά «In utrumque paratus (Έτοιμος για όλα τα ενδεχόμενα)» και «Si vis pacem para bellum
(Αν θες ειρήνη να ετοιμάζεσαι για πόλεμο» καθώς και στον Πρώσο στρατιωτικό και συγγραφέα της Θεωρίας του Πολέμου Carl von Clausewitz με το απόφθεγμα «Αν
θέλουμε να εξασφαλίσουμε την ειρήνη, να προετοιμαζόμαστε για πόλεμο».
Άλλωστε δεν απαιτείται να έχει κανείς πολύ υψηλό Δείκτη Νοημοσύνης (IQ, Intelligence Quotient) ούτε να διαθέτει σπουδαίους πανεπιστημιακούς τίτλους για να κατανοήσει και να αποδεχτεί το πραγματικό γεγονός και την αλήθεια. Δηλαδή ότι «η (εξασφάλιση) της ειρήνης δεν επιτυγχάνεται (απλά) φωνάζοντας ειρήνη» (κατά τον Napoléon Bonaparte). Συνελόντι ειπείν, η ειρήνη δεν επιτυγχάνεται με αφόρητα ευχολόγια, τετριμμένες κοινοτοπίες, ιδεοληπτικά cliché, φλύαρα στερεότυπα, συνωμοσιακές κενολογίες, υπερβατικά φληναφήματα, υποκριτικές αδολεσχίες, μαύρη προπαγάνδα, σκόπιμα fake news, δόλια προβοκάτσια και γενικόλογες δεοντολογίες (σ.σ.: Inter alia το κατ΄ εξοχήν μπουφονικό σύνθημα «βούτυρο ή όπλα»).
Όπως πολύ σοφά διατύπωσε ο μεγάλος ιστορικός του Πελοποννησιακού Πολέμου Θουκυδίδης με την παροιμιώδη φράση ο πόλεμος γίνεται λιγότερο με τα όπλα και περισσότερο με τα χρήματα τα οποία πρέπει να ξοδεύει κανείς για να είναι πιο αποτελεσματική η πολεμική προσπάθεια» (σ.σ. όταν, οπόταν και άμα χρειαστεί σε συνδυασμό με την αποθάρρυνση και την αποτροπή των ανεπιθύμητων βλέψεων των πιθανών εισβολέων), το δίπτυχο ΕΑ&ΑΣ συγκροτεί ένα Αμιγές (ή Γνήσιο) Δημόσιο Αγαθό του οποίου η μελέτη και η ανάλυση εμπίπτει στο ευρύτερο γνωστικό πεδίο της Δημόσιας Οικονομικής και στον εξειδικευμένο τομέα της Οικονομίας της
Εθνικής Άμυνας & Ασφάλειας
(συνεχίζεται)
ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
- (α) Το κράτος (επίσημο και διεθνώς αναγνωρισμένο όπως συμβαίνει με τα 193 κράτη του ΟΗΕ) είναι μια οργανωμένη πολιτική οντότητα με νομική προσωπικότητα και εξουσία που κατέχει καθορισμένη γεωγραφική περιοχή και αντιπροσωπεύει ένα πληθυσμό. Ο όρος κράτος έχει εννοιολογικό περιεχόμενο το οποίο συναρτάται με το ιστορικό γίγνεσθαι κάθε χώρας. Το κράτος είναι δημιουργός και φορέας του δικαίου και της έννομης τάξης με τις οποίες ρυθμίζεται και λειτουργεί η κοινωνική συμβίωση καθώς και η διεθνής συνεργασία (β) Το κράτος περιλαμβάνει ένα σύνολο Οργανισμών (Φορέων, Δομών) οι οποίοι έχουν τη δικαιοδοσία και την αρμοδιότητα (μέσω του πολιτικού συστήματος και των θεσμών) να δημιουργούν και να εφαρμόζουν τους Κανόνες εκείνους οι οποίοι κυβερνούν τον πληθυσμό μίας κοινωνίας μέσα σε συγκεκριμένα γεωγραφικά όρια. Το κράτος έχει αρχηγούς (πρόεδροι, βασιλείς), κυβέρνηση, νόμους και αναγνωρισμένη κυριαρχία. (Φορείς Εξουσίας) (γ) Το Κράτος είναι ο σκληρός πυρήνας και το σπουδαιότερο γνώρισμα μιας ισχυρής και οργανωμένης κοινωνίας με την εφαρμογή της εκάστοτε ad hoc Κρατικής Πολιτικής ανά περίπτωση (δ) Κράτος στα αρχαία Ελληνικά σημαίνει δύναμη. Κατά την Ελληνική Μυθολογία υπάρχουν πολλές εκδοχές για τον Κράτο (βλ. Ησίοδο & Αισχύλο).
- Αναφορικά με την Εθνική Άμυνα (και τη συναφή Ασφάλεια) σε ένα Κράτος, ο Φορέας Εξουσίας είναι το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας σε ad hoc συνεργασία και συνέργεια με άλλους συναρμόδιους κατά περίπτωση Φορείς της Εξουσίας (λ.χ. Υπουργείο Εξωτερικών, Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, κλπ.) με όραμα, επιδίωξη, αποστολή, σκοπό και στόχο την ΕΑ&ΑΣ της χώρας. Στοχεύσεις που υπηρετούν και διακονούν το εθνικό, το κοινό ή γενικό ή δημόσιο ή κοινωνικό συμφέρον του πληθυσμού (λαού) του Κράτους.
- Η αυτοάμυνα είναι βασικό δικαίωμα κάθε κυρίαρχου κράτους κατοχυρωμένο στο Άρθρο 51 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών (υπογραφή 26/6/1945, ισχύς από 24/10/1945).
- Η Αξιολόγηση του Κινδύνου Χώρας είναι ένα πολυκριτηριακό εργαλείο όπου συγκλίνουν σταθμισμένα πολλές παράμετροι της ζωής ενός τόπου. Πέραν από τις κλασικές αξιολογήσεις των Εθνικολογιστικών, Δημοσιονομικών, Νομισματικών, Μακροοικονομικών, Μικροοικονομικών και Θεσμικών Μεγεθών, υπάρχουν δυο ακόμη σημαντικά κριτήρια που συνεκτιμώνται και συνυπολογίζονται. Το ένα αφορά στην Κυβερνητική Σταθερότητα και στη Βιωσιμότητα της Πολιτικής Διακυβέρνησης. Το άλλο που είναι και το σπουδαιότερο αφορά ακριβώς στην περί ης ο λόγος Εθνική Άμυνα & Ασφάλεια των οποίων το έλλειμμα και η αδυναμία χαρακτηρίζουν μια χώρα ως Κράτος Υψηλού Κινδύνου.
- Αναλύσεις Κοινωνικού Οφέλους – Κοινωνικού Κόστους, Εισροών – Εκροών, Κινδύνου Χώρας, σε συνδυασμό με Αναπτυξιακές Εκθέσεις και Εμπειρικές Οικονομετρικές Συσχετίσεις και Αναλύσεις Χρονολογικών Σειρών, επιβεβαιώνουν του λόγου το αληθές. Μέχρι τη διάλυση της ΕΣΣΔ και της Σοσιαλιστικής Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας καθώς και την πτώση του κομμουνισμού στην Αλβανία το 1991, ο από Βορρά Κίνδυνος και η Επεκτατική Απειλή για την Ελλάδα περιελάμβανε τα κομμουνιστικά καθεστώτα (ή όπως αλλιώς μπορούν να ονομαστούν) της Γιουγκοσλαβίας, την Αλβανίας και τη Βουλγαρίας και συνολικά το Σύμφωνο της Βαρσοβίας. Ο εξ Ανατολών Κίνδυνος ήταν και συνεχίζει να προκαλείται από την Τουρκία. Υπενθυμίζεται ότι: (α) Η Βουλγαρία εντάχθηκε στο ΝΑΤΟ (29/3/2004) με τη σύμφωνη γνώμη της Ελλάδας και λίγο αργότερα στην ΕΕ (5η Διεύρυνση από 1/1/2004 μαζί με άλλα 9 κράτη) πάλι με τη βοήθεια της Ελλάδας (β) Η
Αλβανία και η Βόρειος Μακεδονία εντάχθηκαν στο ΝΑΤΟ (1/4/2009 και 27/3/2020 αντίστοιχα) με τη σύμφωνη γνώμη της Ελλάδας (μη άσκηση veto) ενώ προσδοκούν και την ένταξή τους στην ΕΕ (μετά από το 2025 αν κάποτε το καταφέρουν) πάλι με τη βοήθεια και τη σύμφωνη γνώμη της Ελλάδας.
