Του Κώστα Στούπα
1) Η ευημερία έχει κόστος…
Οι μεγάλες πυρκαγιές περί τα τέλη του Ιουλίου δεν είναι τωρινό φαινόμενο αλλά η διάρκεια και η ένταση των τελευταίων ετών ενισχύει τα επιχειρήματα όσων τις συνδυάζουν με την κλιματική αλλαγή.
Πριν 40-50 χρόνια στην ιδιαίτερη πατρίδα μου την κοιλάδα που διαρρέει ο Αχέροντας στην Ήπειρο, δεν υπήρχε ούτε ένα ελαιόδενδρο για δείγμα. Τα τελευταία χρόνια η περιοχή έχει γεμίσει με νεαρούς ελαιώνες. Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία υποστηρίζουν πως παλαιότερα δεν υπήρχαν γιατί δεν αναπτύσσονταν ενώ τώρα το κλίμα έχει αλλάξει και το είδος αντέχει και ευδοκιμεί…
Η ιστορία με τα πευκοδάση τα οποία είναι γεμάτη η Ελλάδα είναι γνωστή. Κάθε 30-40 χρόνια κατά μέσο όρο δημιουργούν συνθήκες ευνοϊκές για ανάφλεξη και ανανεώνονται μέσω καταστροφικών πυρκαγιών.
Εκτός από τη δημιουργική καταστροφή όμως υπάρχει και η απόλυτη καταστροφή, η ερημοποίηση για την οποία προειδοποιούν οι ειδικοί.
Το Σάββατο που μας πέρασε λόγω του επελαύνοντα καύσωνα αποφασίσαμε να αποδράσουμε από τις πρωινές ώρες στις παραλίες του Μαραθώνα μέσω της διόδου που περνά από την Πεντέλη. Το δάσος σε διάφορα σημεία της διαδρομής είχε εξαφανιστεί εδώ και πολλά χρόνια. Τα τελευταία χρόνια στις άκρες του δρόμου είχαν αναπτυχθεί θηριώδεις συστάδες από σπάρτα και σκίνα. Προχθές και οι συστάδες αυτές είχαν εξαφανιστεί από κάποια από τις τελευταίες πυρκαγιές…
Ενδεχομένως συμβαίνει αυτό για το οποίο μας προειδοποιούν οι ειδικοί εδώ και χρόνια. Η ερημοποίηση μεγάλων περιοχών γύρω από τη λεκάνη της Μεσογείου.
Τις τελευταίες μέρες ο καθηγητής Φυσικών Καταστροφών Ευθύμιος Λέκκας επεσήμανε πάλι τον κίνδυνο το λεκανοπέδιο να επέλθει σε κατάσταση ερημοποίησης εξαιτίας των πυρκαγιών που καταστρέφουν κάθε χρόνο τα εναπομείναντα δάση.
Μιλώντας στον ΣΚΑΪ, ο κ. Λέκκας παρατήρησε πως “κάθε χρόνο, για δύο βδομάδες του Ιουλίου έχουμε τις μεγαλύτερες πυρκαγιές στην Αττική”, προσθέτοντας πως το ανησυχητικό δεν είναι μόνο η έκτασή τους, αλλά το γεγονός ότι εκδηλώνονται σε κομβικά σημεία.
“Εάν συνεχιστεί αυτή η καταστροφή θα υπάρξει περιβαλλοντική κατάρρευση του όλου συστήματος”, σημείωσε ο καθηγητής εξηγώντας ότι πλέον δεν θα μπορεί να υπάρξει διαδικασία αναγέννησης των δασών.
“Εάν δεν μπορέσουμε να σώσουμε τους τελευταίους πόρους τελικά θα φτάσουμε στην ερημοποίηση και θα πάμε σε μια κατάσταση όπως στο Ντουμπάι”, ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Λέκκας απευθύνοντας έκκληση στους πολίτες να δείξουν ιδιαίτερη προσοχή τις προσεχείς ημέρες που αναμένεται νέα άνοδος της θερμοκρασίας με κίνδυνο να πυροδοτηθούν νέες πυρκαγιές.
Αν οι καταστροφικές πυρκαγιές οφείλονται στην κλιματική αλλαγή, λίγα είναι αυτά που μπορούμε να κάνουμε. Ακόμη και αν μειώσουμε τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου στη Δύση όσο χρειάζεται να επιβραδύνουμε ή να αναστρέψουμε την άνοδο της θερμοκρασίας, τα επόμενα χρόνια ο πλανήτης θα συνεχίσει να ανεβάζει τη μέση θερμοκρασία.
Επιπλέον, η μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου μοιάζει με υπόθεση η οποία απασχολεί την πλούσια Δύση. Στις αναπτυσσόμενες και τις φτωχές χώρες του τρίτου κόσμου η κατανάλωση άνθρακα και υδρογονανθράκων συνεχίζει να αυξάνεται. Εκεί θα είναι δύσκολο να πείσεις τους ανθρώπους να επιλέξουν μεταξύ ενός γεμάτου με τρόφιμα ψυγείου και της αύξησης του κινδύνου από τυφώνες, πυρκαγιές και πλημμύρες.
Σίγουρα η αύξηση, η σωστή διαχείριση και προστασία των δασών αποτελεί την πρώτη προτεραιότητα. Ως διαδικασία ανάσχεσης όμως φαίνεται πως έχει όρια, στον βαθμό που οι περιβαλλοντικές συνθήκες που ευνοούν τις πυρκαγιές αυξάνονται.
Φοβάμαι όμως πως οι ίδιοι πρέπει να προσαρμόσουμε τις ζωές μας σε ένα περιβάλλον που αλλάζει και θα έχει συνέπειες γύρω από τη Μεσόγειο. Να προσέχουμε πού αγοράζουμε ή χτίζουμε σπίτια. Να λαμβάνουμε υπόψη πόσο ευάλωτα είναι σε περιπτώσεις πυρκαγιών ή πλημμυρών.
Τις ημέρες που υπάρχουν προειδοποιήσεις για ακραία καιρικά φαινόμενα να προσέχουμε πού και πώς κυκλοφορούμε.
Ο πληθυσμός πάνω στον πλανήτη από 2,5 δισ. ανθρώπους έχει φτάσει στα 8. Το δε βιοτικό επίπεδο έχει πολλαπλασιαστεί. Όλα αυτά έχουν συνέπειες στο κλίμα, την ατμόσφαιρα, το έδαφος και τον πλανήτη συνολικότερα.
Η ευημερία έχει κόστος…
Διαβάστε περισσότερα εδώ
πηγη capital.gr
