Τον κώδωνα του κινδύνου για τα ελληνοτουρκικά έκρουσε εκ νέου ο πρώην Πρωθυπουργός, Κώστας Καραμανλής, μιλώντας στην παρουσίαση του νέου βιβλίου του δημοσιογράφου Σταύρου Λυγερού “Οι αθέατες όψεις του πολέμου στην Ουκρανία”, στο αμφιθέατρο του Πολεμικού Μουσείου. Μεταξύ άλλων ο πρώην Πρωθυπουργός και πρώην πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας χαρακτήρισε εξωφρενικό να ακούγεται ότι η Τουρκία πρέπει να συμμετάσχει στην άμυνα της ΕΕ και άσκησε κριτική στην πολιτική της κυβέρνησης για τα ελληνοτουρκικά, και απέναντι στη Ρωσία.
“Βλέπω ορατό έναν σοβαρό κίνδυνο: Σταδιακά, βήμα – βήμα, ανεπαισθήτως (κατά Κωνσταντίνο Καβάφη) να περιέλθει η χώρα σε μη αναστρέψιμη κατάσταση ομηρίας έναντι της Τουρκίας. Με απλά λόγια τίποτα να μη μπορεί να γίνει στην περιοχή χωρίς την έγκρισή της, έστω και αν παραβιάζονται βάναυσα το Διεθνές Δίκαιο, οι Διεθνείς Συνθήκες, τα ισχυρά θεμελιωμένα δίκαια της Ελλάδας. Αυτό πρέπει να αποφευχθεί πάση θυσία”, προειδοποίησε ο κ. Καραμανλής.
Η ΔΥΣΗ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΘΩΑ
“Η συλλογική Δύση δεν είναι αθώα του αίματος ούτε για τις συνθήκες που οδήγησαν στην σύγκρουση ούτε και για το ουκρανικό δράμα. Οι εξελίξεις θέτουν και τη Δύση στο κάδρο των ευθυνών… Όπως είχα τονίσει τον Ιούνιο του 2022 ζημίωσε και την ίδια την Ουκρανία. Η κλιμάκωση της σύγκρουσης και η χρονική επιμήκυνση έφερε τα αντίθετα αποτελέσματα. Ο μεγάλος χαμένος είναι η Ουκρανία. Δεύτερος μεγάλος χαμένος είναι η Ευρώπη. Στρατηγικού χαρακτήρα ήττα για τη συλλογική Δύση και σε επίπεδο εντυπώσεων και στην ενίσχυση της τάσης προς έναν κόσμο που αυξανόμενα αμφισβητεί. Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία είναι πράξη απαράδεκτη και καταδικαστέα. Αναντιστοιχία που υπάρχει με την στάση της Τουρκίας. Η Ε.Ε. φάνηκε για μια ακόμη φορά να αυτοσχεδιάζει”, είπε ο κ. Καραμανλής.
Άσκησε σκληρή κριτική σε μία σειρά από βασικές επιλογές της εξωτερικής πολιτικής της κυβέρνησης Μητσοτάκη, εστιάζοντας στην επιθετική στάση της κατά της Ρωσίας με αφορμή τον πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά και για τη στρατηγική έναντι της Τουρκίας και εντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης. “Αυτήν τη στιγμή, διαδραματίζονται στο κόσμο πρωτόγνωρες εξελίξεις. Για πρώτη φορά, οι ΗΠΑ αποσύρονται από τον ανταγωνισμό με τη Ρωσία και επιδεικνύουν διάθεση προσέγγισης και συνεργασίας με τη Μόσχα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δείχνει, για μια ακόμη φορά, ανέτοιμη να διαμορφώσει πολιτική και ακολουθεί ασθμαίνοντας τις πολιτικές που διαμορφώνουν άλλοι για την ίδια την ήπειρό της”, σημείωσε, στηλιτεύοντας συνολικά τον τρόπο με τον οποίο αντιμετώπισε τον πόλεμο αυτό η Ευρώπη. Στάθηκε επίσης στη σημασία που έχει για τη χώρα μας η προσπάθεια που γίνεται αυτήν την περίοδο, για την οικοδόμηση της αμυντικής ικανότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. “Σήμερα, η Ένωση οφείλει να κατανοήσει ότι οι κίνδυνοι στην περιφέρειά της είναι πολλοί και δεν προέρχονται μόνο από ανατολάς, δηλαδή –όπως θεωρούν κάποιοι– από τη Ρωσία,αλλά και από το νότο, δηλαδή από την Τουρκία και άλλους παράγοντες αστάθειας στην περιοχή μας. Και θα πρέπει να αντιληφθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση ότι πια είναι μόνη της σε αυτό. Συνεπώς, οφείλει να οικοδομήσει έναν ισχυρό αμυντικό μηχανισμό που θα έχει τη δυνατότητα να παρεμβαίνει, όπου αυτό απαιτηθεί στα σύνορά της, χωρίς εξαρτήσεις από τις ΗΠΑ και άλλες χώρες που δεν είναι μέλη της! Μόνο έτσι θα μπορούν τα κράτη μέλη της Ένωσης να αισθάνονται ασφαλή”.
Η Ε.Ε. ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΤΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΣΕΡΝΕΤΑΙ
Πρωτόγνωρες εξελίξεις στον κόσμο. Η Ε.Ε. ακολουθεί ασθμαίνοντας τις πολιτικές που διαμορφώνουν άλλοι για την ίδια την ήπειρό της. Σέρνεται με δυσμενέστερους όρους χωρίς καμία αντίδραση. Αδυναμία να έχει ρόλο και λόγο στη διεθνή σκηνή ακόμη και για την ίδια την Ευρώπη. Πρέπει να προβληματιστούμε και να βασιζόμαστε στις δικές μας δυνάμεις και να ενισχύουμε τις δικές μας αποτρεπτικές ικανότητες.
“Εξωφρενικό να ακούμε ότι η Τουρκία πρέπει να συμμετάσχει στην άμυνα της ΕΕ”
“Η δημιουργία αυτού του Ευρωπαϊκού αμυντικού μηχανισμού είναι ένας πάγιος στόχος της Ελλάδας. Η ασφάλεια ήταν ίσως ο σοβαρότερος λόγος, για τον οποίο η χώρα μας εντάχθηκε στην τότε ΕΟΚ”, υπενθύμισε ο πρώην πρωθυπουργός.
“Όμως, για να έχει αυτός ο μηχανισμός αξιοπιστία, θα πρέπει η Ένωση να μην έχει δύο μέτρα και σταθμά, αλλά να πείθει ότι λειτουργεί πράγματι στη βάση αρχών, αξιών και του Διεθνούς Δικαίου. Δεν μπορεί η Ευρωπαϊκή Ένωση να κρατάει ίσες αποστάσεις σε ότι αφορά την Τουρκία που κατέχει περίπου το 37% ενός κράτους μέλους της, της Κύπρου, και απειλεί καθημερινά με πόλεμο ένα άλλο κράτος μέλος της, την Ελλάδα”, πρόσθεσε και συνέχισε:
Ο κ. Καραμανλής υπογράμμισε ότι: “Αν θέλει η Ένωση να αποκτήσει μια αληθινά αυτόνομη αμυντική ικανότητα, οφείλει να πάρει τις γενναίες εκείνες αποφάσεις που θα της επιτρέψουν να πατήσει στα δικά της πόδια και όχι να εξαρτάται πάλι από τρίτους! Και, μάλιστα, από μια Τουρκία που έχει αποδείξει ότι χρησιμοποιεί εκβιαστικά τον όποιο μοχλό πίεσης έχει απέναντι στην Ευρώπη!”
“Όχι στην συμμετοχή της Τουρκίας στον αμυντικό μηχανισμό”
Διερωτήθηκε άλλωστε: “Ποιος πυλώνας σταθερότητας μπορεί να είναι η Τουρκία για την ασφάλεια της Ευρώπης; Που παρεμβαίνει στρατιωτικά σε όλες τις γειτονικές της χώρες και τις απειλεί με πόλεμο, προκειμένου να χαράξει δικές της ζώνες επιρροής και να υπερασπιστεί αυτά που θεωρεί ιστορικά της δικαιώματα! Στη Συρία, στο Ιράκ, στη Λιβύη, στον Καύκασο, στα Βαλκάνια, όπως στην Αλβανία και το Κόσοβο.”
Σήμερα βλέπουμε στην Ευρώπη σπασμωδικές κινήσεις, χωρίς ξεκάθαρο σχέδιο. Στη δημιουργία αμυντικού μηχανισμού θα πρέπει η Ε.Ε. να έχει δύο μέτρα και δύο σταθμά. Δεν μπορεί να κρατά ίσες αποστάσεις από την Τουρκία. Εξωφρενικό να ακούμε πως η Τουρκία θα πρέπει να συμμετάσχει. Καμία αξιοπιστία δεν μπορεί να έχει η Ε.Ε. όταν προσπαθεί να δαιμονοποιεί τη Ρωσία και να κατευνάζει την Τουρκία. Η Ε.Ε. δεν πρέπει να εξαρτάται από τρίτους και μάλιστα από μια Τουρκία που απειλεί και παρεμβαίνει στρατιωτικά σε όλες τις υπόλοιπες χώρες…” και τόνισε ότι: “Καμία συμμετοχή δεν μπορεί να έχει η Τουρκία στους μελλοντικούς αμυντικούς μηχανισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εάν συμβεί αυτό, θα αναδειχθεί η βαθιά υποκρισία της Ευρώπης. Όμως, θα ακυρωθεί και η όποια μελλοντική δυνατότητα να μας στηρίξει έμπρακτα η Ευρωπαϊκή Ένωση απέναντι στην τουρκική επιθετικότητα. Όπως δεν μπορεί να ενταχθεί η Τουρκία στους Ευρωπαϊκούς χρηματοδοτικούς μηχανισμούς για την άμυνα, να χρησιμοποιήσει δηλαδή ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις, για να επενδύσει στην επιθετικότητά της εναντίον μας και εναντίον της Κύπρου και να εξυπηρετήσει τους δικούς της επεκτατικούς σκοπούς στην περιοχή και όχι φυσικά την Ευρωπαϊκή ασφάλεια και σταθερότητα. Ούτε προφανώς θα μας προστατεύσουν οι όποιες αόριστες παραινέσεις τής τεθούν για εποικοδομητική στάση στο Κυπριακό και στο Αιγαίο, ως δήθεν όροι για την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Άμυνα.”
“Η Τουρκία εμφανίζεται αναβαθμισμένη”
Ο κ. Καραμανλής αναφέρθηκε επίσης στον αιφνίδιο πόλεμο μεταξύ Ισραήλ και Ιράν εκτιμώντας ότι “Οι εξελίξεις αυτές κάθε άλλο παρά ευνοϊκές είναι για την Ελλάδα, μια χώρα status quo, μια χώρα υπέρμαχο της δικαιοκρατικής τάξης (rules based order). Ένα διεθνές περιβάλλον χαρακτηριζόμενο από κατακερματισμό, αναθεωρητισμό, ηγεμονικές επιδιώξεις και σφαίρες επιρροής αντίκειται στα ελληνικά στρατηγικά συμφέροντα.”
Τόνισε ότι: “Αντιθέτως σε αυτό το περιβάλλον η Τουρκία εμφανίζεται αναβαθμισμένη. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Ο ρόλος του επιτήδειου ουδέτερου στον πόλεμο της Ουκρανίας τής εξασφάλισε τη θέση του διαμεσολαβητή μεταξύ των μερών, κάτι που φάνηκε πλέον πως εκτιμάται από εταίρους και συμμάχους. Παρά την επιθετική και αναθεωρητική της συμπεριφορά σε ολόκληρη την ευρύτερη περιοχή χαρακτηρίζεται από εταίρους και συμμάχους ως παράγων σταθερότητας και ασφάλειας. Τα ακούμε αυτά από τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ και άλλους Ευρωπαίους αξιωματούχους. Το στρατιωτικό μέγεθος της Τουρκίας την κάνει να φαίνεται στα μάτια των Ευρωπαίων ως πολύφερνη νύφη τώρα που οι ίδιοι αδυνατούν να αναλάβουν τις ευθύνες τους για την Ευρωπαϊκή ασφάλεια και ψάχνουν εύκολες λύσεις.” Ο πρώην Πρωθυπουργός σχολίασε με αιχμηρό τρόπο την “ανοιχτή στήριξη της Ελλάδας στην Ουκρανία” η οποία όπως είπε “δεν εξασφάλισε αυτομάτως υποστήριξη για τα δικά μας δίκαια. Ζητήθηκαν από εμάς πολύ περισσότερα από όσα μπορούσαμε να κάνουμε, ενώ ήταν μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για να αναδειχθούν οι δικοί μας περιορισμοί στην παροχή βοήθειας, εξαιτίας των τεράστιων απαιτήσεων και αναγκών που θέτει σε μας η απολύτως αντίστοιχη απειλή που αντιμετωπίζουμε.”
Κάρφωσε τα… ήρεμα νερά με αιχμές και επεσήμανε τον ορατό “σοβαρό κίνδυνο ομηρίας από την Τουρκία”
Ο σημερινός κόσμος επιστρέφει σε μια real politic με πλήρη απαξίωση των κανόνων δικαίου. Ο αιφνίδιος πόλεμος Ισραήλ – Ιράν είναι τρανό παράδειγμα. Οι εξελίξεις αυτές κάθε άλλο παρά ευνοϊκές είναι για την Ελλάδα. Σε αυτό το περιβάλλον η Τουρκία εμφανίζεται ως αναβαθμισμένη, με τον ρόλο του επιτήδειου ουδέτερου. Το στρατιωτικό μέγεθος της Τουρκίας την κάνει στα… μάτια των Ευρωπαίων ως… πολύφερνη νύφη. Η ανοιχτή στήριξη της Ελλάδας στην Ουκρανία δεν εξασφάλισε για τα δικά μας δίκαια. Δεν αναδείχθηκε η αντίστοιχη απειλή που αντιμετωπίζουμε. Δεν μπορεί και δεν πρέπει η διακήρυξη των Αθηνών και η λογική να εμποδίζουν την ανάδειξη του επιθετικού χαρακτήρα της Τουρκίας. Εξωφρενικό να αναστέλλεται η ηλεκτρική διασύνδεση των νησιών στο Αιγαίο. Η όποια κίνηση εναντίον μας καταδεικνύει…
Με το να επιμένουν στη διατήρηση μιας εξωραϊσμένης εικόνας προσποιούνται εταίροι και σύμμαχοι δεν αντιλαμβάνονται το μέγεθος της αποθράσυνσης της Τουρκίας ότι λειτουργεί ως νταής και ταραξίας απέναντί μας αλλά προσποιούνται πως έχουν εξομαλυνθεί οι σχέσεις και είναι τεχνικά τα ζητήματα μεταξύ μας. Πρώτης τάξης ευκαιρίας να αναδειχθούν τα μηνύματα αυτά, διαφορετικά αποδίδουμε λόγο στην Άγκυρα, θέτοντας υπό αίρεση την εδαφική μας συμμετοχή. Δεν μπορεί να διολισθήσει το θαλάσσιο πάρκο σταδιακά σε ένα σχέδιο που αποκλείει νησιά από τον αρχικό σχεδιασμό… Να γίνουν όλα σαφή προς κάθε κατεύθυνση… και παρουσιάζουν το μισό Αιγαίο να ανήκει στη δική τους ευθύνη.
Παντελώς ανυπόστατο τουρκολιβυκό μνημόνιο θα έπρεπε να είχαμε κινηθεί πιο δυναμικά για την ενίσχυση των δικών ερεισμάτων στη Λιβύη. Οφείλει η Ελλάδα να διαμορφώσει ολοκληρωμένη και προληπτική πολιτική και όχι να αιφνιδιάζεται από τις κινήσεις άλλων.
Το ίδιο ισχύει και για το σχέδιο δημιουργίας ενός ολοκληρωμένου θαλάσσιου πάρκου, στην καρδιά του Αιγαίου, σημείωσε ο κ. Καραμανλής. Υπογράμμισε ότι αυτό “δεν μπορεί να διολισθήσει σταδιακά σε ένα σχέδιο που αποκλείει νησιά από τον αρχικό σχεδιασμό, ώστε να καταλήξει να αποφεύγει να ενσωματώσει περιοχές, όπου η κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας δεν μπορούν να αμφισβητηθούν από κανέναν.”
Δήλωσε επίσης ότι: “Δεν υπάρχουν εκκρεμή ζητήματα προς διαπραγμάτευση με την Τουρκία σε τέτοιες περιοχές και αυτό θα πρέπει να γίνει σαφές με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο προς κάθε κατεύθυνση! Όταν μάλιστα, το θράσος της Τουρκίας δεν έχει τέλος, όπως φαίνεται και από τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό που κατέθεσε χθες στην UNESCO, όπου παρουσιάζει το μισό Αιγαίο να ανήκει στη δική της ευθύνη χωροταξικού σχεδιασμού! Όπως και στην ΑΟΖ Ελλάδας και Κύπρου στην Ανατολική Μεσόγειο.”
“Έπρεπε να είχαμε κινηθεί πιο δυναμικά στη Λιβύη”
Ο κ. Καραμανλής χαρακτήρισε παραλογισμό το διαβόητο και νομικώς παντελώς ανυπόστατο Τουρκο–λιβυκό Μνημόνιο. “Αυτός ο παραλογισμός θα έπρεπε να καταδειχθεί και να αξιοποιηθεί πιο επίμονα, πιο έντονα. Θα έπρεπε να είχαμε κινηθεί πιο δυναμικά για την ενίσχυση των δικών μας ερεισμάτων στη Λιβύη. Πρόκειται για μια χώρα με την οποία έχουμε άμεση γειτνίαση και με την οποία οι ΑΟΖ μας συνορεύουν, σε αντιδιαστολή με την Τουρκία που δεν έχει καμιά γειτνίαση. Οφείλει η Ελλάδα να διαμορφώσει ολοκληρωμένη και προληπτική εξωτερική πολιτική απέναντί της, με στήριξη των συμμάχων και της επιρροής της εκεί, και όχι να αιφνιδιάζεται από τις πρωτοβουλίες και κινήσεις άλλων”, σημείωσε, αφήνοντας αιχμές για τον αιφνιδιασμό της Αθήνας από το φλερτ Χαφτάρ με την Άγκυρα.
Δείτε εδώ ολόκληρη την ομιλία του Κώστα Καραμανλή στο Πολεμικό Μουσείο
