Γράφει ο Νίκος Φιλιππίδης
Μέσα σε όλα που δεν συζητήσαμε και δεν πρόκειται να συζητήσουμε στην προεκλογική περίοδο, ήταν και το αγροτικό. Για κάποιον λόγο, έχει περάσει στα ψιλά το πιο σημαντικό θεσμικό θέμα που απασχολεί τον κλάδο. Η αλλαγή του καθεστώτος κατανομής των επιδοτήσεων. Αυτό που συζητάμε εδώ και χρόνια από φέτος θα ισχύσει. Τον Οκτώβριο οι αγρότες θα λάβουν την προκαταβολή και θα μάθουν τα νέα ποσά. Και καλό είναι να προετοιμάζονται.
Τα περίπου 830 εκατ. ευρώ, που δίνονταν ως βασική ενίσχυση στους έλληνες αγρότες ετησίως, από φέτος μειώνονται. Πάνω από 170 εκατ. ευρώ δεν υπάρχουν πλέον. Ως εκ τούτου οι χαμένοι θα είναι πολλοί, καθώς επιπλέον τα περίφημα επί μία 20ετία ιστορικά δικαιώματα δίνουν τη θέση τους σε όσους όχι απλώς παράγουν. Αλλά καλλιεργούν και παράγουν «πράσινα».
Αλλα 426 εκατ. ευρώ περιβαλλοντικών ενισχύσεων θα πρέπει να βρεθεί ο τρόπος, από την υπηρεσιακή κυβέρνηση (σε αυτήν έλαχε ο κλήρος!), να κατανεμηθούν με ορθό τρόπο και κυρίως με δίκαιο. Τηρώντας όσα αναφέρει ο κοινοτικός κανονισμός, αλλά πετυχαίνοντας και την πολιτική ισορροπία του διαμοιρασμού τους με τις μικρότερες δυνατές αναταράξεις. Για να γίνει αντιληπτή η δυσκολία του εγχειρήματος του υπηρεσιακού υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης Γ. Τσακίρη, θα πρέπει μέσα στις επόμενες 10 μέρες να φτιάξει το πλαίσιο (με την έκδοση ερμηνευτικών εγκυκλίων) των περίφημων «οικολογικών σχημάτων». Η συμμετοχή των αγροτών είναι προαιρετική. Οποιος όμως δεν τα εφαρμόζει δεν θα εισπράττει την αντίστοιχη επιδότηση. Οι αγρότες που εντάσσονται σε αυτά θα πρέπει για παράδειγμα να καταναλώνουν λιγότερο νερό, να μην το μολύνουν με νιτρικά, να λιπαίνουν το χωράφι τους με κομπόστ που προέρχεται από το θρυμμάτισμα των κλαδιών και να σπέρνουν στα κενά μεταξύ των δέντρων φυτά που είναι χρήσιμα για τα ωφέλιμα έντομα. Για κάποια από αυτά και πολλά άλλα, υπάρχει η σχετική προετοιμασία από παλαιότερα προγράμματα. Για πολλά ωστόσο δεν είναι σαφές εάν υπάρχει ο χρόνος για να γίνουν πράξη. Επιπλέον οι παραγωγοί καλούνται σε μικρό χρονικό διάστημα, έως τον Σεπτέμβριο, να επιλέξουν μεταξύ «οικολογικών σχημάτων» αυτό που ταιριάζει στην καλλιέργεια και την περιοχή τους, αλλά και να αξιολογήσουν ότι τους συμφέρει οικονομικά.
Σε κάθε περίπτωση η ανησυχία των παραγωγών ότι θα χάσουν επιδοτήσεις είναι διάχυτη στις αγροτικές περιοχές.
Για την οικονομία που πληρώνει βαρύ το τίμημα του έντονα ελλειμματικού εμπορικού ισοζυγίου αγροτικών προϊόντων της χώρας, το διακύβευμα είναι ακόμα μεγαλύτερο. Απειλούμαστε σε περίπτωση που αυτές οι αλλαγές δεν λειτουργήσουν καλά, με ακόμα μεγαλύτερη συρρίκνωση της αγροτικής παραγωγής. Ακόμα μικρότερη αυτάρκεια σε κάποια προϊόντα και με ακόμα μεγαλύτερη εξάρτηση από τις εισαγωγές στα περισσότερα. Η προχειρότητα με την οποία αντιμετωπίστηκε ένα τόσο σημαντικό θέμα από πλευράς εισοδήματος, ανταγωνιστικότητας και βιωσιμότητας των αγροτικών και κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων στη χώρα, είναι παροιμιώδης. Αφέθηκε κυριολεκτικά στο παρά πέντε της εφαρμογής να βγουν όλες οι αποφάσεις. Μάλιστα, όχι από μια κυβέρνηση που έχει διαθέσιμους όλους τους μηχανισμούς και τον χρόνο, αλλά από μια υπηρεσιακή κυβέρνηση με εντολή διακυβέρνησης ενός μήνα.
