Του Θανάση Κ.
Υπάρχει μια “τομή” στην ακρίβεια των ελληνικών δημοσκοπήσεων: πριν και μετά τις γενικές εκλογές του 2023…
Πριν από το 2023 οι δημοσκοπήσεις ΥΠΟ-τιμούσαν τα πραγματικά αποτελέσματα της ΝΔ. Η οποία συγκέντρωνε τελικά ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ψήφους απ’ ό,τι της έδινε η μετρούμενη “πρόθεση ψήφου”. Περισσότερες κι από όσα της έδινε η στηριγμένη σε “υποθέσεις” και “προβολές” “εκτίμηση ψήφου”.
Μετά τις εκλογές του 2023 – στις ευρωεκλογές του 2024 – συνέβη το ακριβώς αντίθετο: Η ΝΔ συγκέντρωσε ΛΙΓΟΤΕΡΑ ποσοστά απ’ ό,τι της έδιναν οι δημοσκοπήσεις. Πολύ λιγότερες από την – “υποτιθέμενη” – “εκτίμηση ψήφου. Αλλά λιγότερες κι από την “μετρούμενη” “πρόθεση ψήφου.
Τι άλλαξε στο μεταξύ, και οι δημοσκοπήσεις “ξαστοχούν” για τη ΝΔ προς την αντίθετη κατεύθυνση;
Ένα πράγμα και μόνο: Απέναντί της δεν υπάρχει πια ο ΣΥΡΙΖΑ.
* Ως το 2023 ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν το “αντίπαλο δέος” – έστω και με μειωμένη δύναμη. Και ειδικά για το Μάιο του 2023 οι δημοσκοπήσεις τον “εκτιμούσαν” γύρω στο 30% – και πήρε μόλις 20%! Απέναντί του η ΝΔ συσπείρωνε όλους όσους ΔΕΝ ήθελαν με τίποτα επιστροφή του ΣΥΡΙΖΑ κι έπιανε συστηματική γύρω στο 40% – αν και δημοσκοπικά της έδιναν λιγότερα. Τελικά κάποιοι ψηφοφόροι την τελευταία στιγμή πήγαιναν και ψήφιζαν ΝΔ για να κλείσουν την πόρτα επανόδου τους ΣΥΡΙΖΑ. Τόσο είχαν απηυδήσει μαζί του..
* Μετά τον Ιούλιο του 2023, δηλαδή μετά την κατάρρευση και, στη συνέχεια, διάλυση του ΣΥΡΙΖΑ, η ΝΔ έχασε το βασικό της “όπλο”. Δεν είχε πια μπαμπούλα απέναντί της να αντι-συσπειρώσει του φοβισμένους ψηφοφόρους. Οπότε συρρικνώθηκε στο 28%.
Στην πραγματικότητα δεν έχασε μόνο το 1/3 της εκλογικής της δύναμης, όπως δείχνουν τα ποσοστά. Έχασε πάνω από τους μισούς ψηφοφόρους της (από 2,4 εκατομμύρια τον Μάϊο του 2023, σε μόλις 1,1 τον Ιούνιου του 2024). Την ίδια στιγμή, όμως συρρικνώθηκε και το εκλογικό σώμα σε πρωτοφανή χαμηλά επίπεδα (μόλις 4,1 εκατομμύρια – πράγμα που δεν έχει συμβεί ποτέ στο παρελθόν – ούτε σε γενικές εκλογές ούτε σε ευρωεκλογές).
Κι έτσι η απώλεια άνω των μισών ψηφοφόρων της ΝΔ, καταγράφηκε ως απώλεια μόλις του ενός τρίτου σε ποσοστό, γιατί στο μεταξύ είχε συρρικνωθεί το εκλογικό σώμα.
* Είχαμε λοιπόν τρία φαινόμενα μετά το 2023.
— Ο ΣΥΡΙΖΑ ως “μπαμπούλας” που φοβίζει το εκλογικό σώμα, διαλύθηκε.
— Η ΝΔ αποσυσπειρώθηκε αφού δεν έχει πια μπαμπούλα να απέναντί της.
— Οι ψηφοφόροι έφυγαν μαζικά ΚΑΙ από τη ΝΔ (έχασε 1,3 εκατομμύρια ψηφοφόρους) και από τα υπόλοιπα κεντροαριστερά και αριστερά κόμματα (που έχασαν, όλα μαζί, 700 χιλιάδες ψηφοφόρους).
Και το εκλογικό σώμα συρρικνώθηκε – έχασε γύρω στα δύο εκατομμύρια ψηφοφόρους κι έπεσε από τα 6,1 στα 4,1 εκατομμύρια.
* Στη ΝΔ νομίζουν ότι πέτυχαν υψηλά ποσοστά στις γενικές εκλογές (40%), επειδή έκαναν “στροφή στο Κέντρο”. Δεν βλέπουν ότι παρά την στροφή στο Κέντρο που εντάθηκε πριν τις ευρωεκλογές, οι ψηφοφόροι της έπεσαν στα χαμηλότερα επίπεδα από κάθε άλλη φορά!
Παρά το γεγονός ότι τα ΜΜΕ τους στηρίζουν περισσότερο από κάθε άλλη φορά.
Δεν βλέπουν ότι ο κόσμος φεύγει μαζικά και από τη ΝΔ και από όλα τα Κόμματα “αριστερότερα” από τη ΝΔ.
Κι αυτοί που φεύγουν δεν πάνε στα δεξιότερα κομματίδια – για την ώρα μένουν σπίτι τους.
Η κοινωνία στρέφεται δεξιότερα – χωρίς να ψηφίζει ακόμα δεξιότερα – και η ΝΔ κυνηγάει το “κέντρο” στην αντίθετα κατεύθυνση: στα αριστερά της!
* Από τις ευρωεκλογές του 2024 μέχρι σήμερα – δηλαδή στους 10 μήνες που μεσολάβησαν – η ΝΔ συνέχισε να πέφτει!
— Τότε την έβρισκαν: “πρόθεση ψήφου” 29-30% και “εκτίμηση ψήφου” 32-35%.
Και πήρε τελικά… 28,3%. Πιο κάτω και από την “πρόθεση ψήφου”!
— Τώρα την βλέπουν: “πρόθεση ψήφου” 22-25% και “εκτίμηση ψήφου” 29-30%…
Αν πέφτουν έξω τώρα όσο έπεφταν έξω πριν ένα χρόνο – αν κάνουμε δηλαδή “διόρθωση προηγουμένου σφάλματος” – η ΝΔ βρίσκεται σήμερα πέντε μονάδες πιο κάτω από τις ευρωεκλογές!
Έχει ανέβει λίγο τους τελευταίους δύο μήνες – γιατί πριν έπεφτε 7 μονάδες κάτω από τις ευρωεκλογές.
Και “πανηγυρίζει”!
Αλλά εξακολουθεί να βρίσκεται ακόμα αρκετά πιο κάτω από τις ευρωεκλογές!
Δηλαδή δεν παίρνει καν εκλογικό μπόνους (χρειάζεται 25%) ή θα το πάρει “λειψό” – μόλις 10 με 20 έδρες μπόνους, αντί για 40).
Με τα σημερινά δεδομένα στην… “καλυτερότερη” περίπτωση, η ΝΔ – παίρνει κάτω από 100 έδρες συνολικά!
Δηλαδή τουλάχιστον 56 βουλευτές της δεν εκλέγονται.
Κι αυτά στην “καλή περίπτωση”…
* Το πραγματικό αποτέλεσμα όμως είναι ακόμα πιο “θολό”. Γιατί όπως θα σας πουν οι δημοσκόποι – αν τους ρωτήσετε επίμονα – τα αποτελέσματα αυτά ΔΕΝ είναι ό,τι βρίσκουν στις μετρήσεις. Είναι ό,τι βγάζουν με “σταθμίσεις”.
Δηλαδή ρωτάνε τους ανθρώπους που αποτελούν το “δείγμα” τους, τι ψήφισαν στις προηγούμενες εκλογές του 2023 (Ιούλιο). Και ανάλογα με το τι τους απαντούν σταθμίζουν το δείγμα τους – προς τα πάνω για τη ΝΔ, αν όσοι την ψήφισαν τότε είναι λιγότεροι από 40,5% για να “εξαναγκάσουν το δείγμα τους να γίνει “αντιπροσωπευτικό”.
Στο μεταξύ όμως έχει υπάρξει μεγάλη φυγή ψηφοφόρων από όλα τα κόμματα (εκτός των μικρών δεξιότερων), οπότε αυτή η στάθμιση δεν είναι πια πολύ ακριβής.
Κι αν οι “διαφυγόντες” ψηφοφόροι δεν επιστρέψουν στη βάση τους, τότε τα ποσοστά που “σταθμίζουν” σήμερα μπορεί να είναι μικρότερα – ειδικά για τη ΝΔ. Ακόμα και από την “πρόθεση ψήφου”…
* Τι θα μπορούσε να διασώσει τη ΝΔ; Να υπάρξει απέναντί της ένας νέος μπαμπούλας, ένα “φόβητρο”, που δεν μπορεί να είναι πια ο ΣΥΡΙΖΑ (ο οποίος μετά την αποσύνθεσή του έχει πέσει σε μονοψήφια ποσοστά), μπορεί όμως να είναι η “Πλεύση Ελευθερίας”, το κόμμα της κας Κωνσταντοπούλου.
Το οποίο, όμως,
εκτός από μονοπρόσωπο (η ίδια – και κανείς άλλος)
και μονο-θεματικό (Τέμπη – και τίποτα άλλο)
είναι και απόλυτα τοξικό!
Απωθεί πολλαπλάσιους απ’ όσους σκέπτονται να την ψηφίσουν…
* Έτσι η ΝΔ βρίσκεται στο εξής δίλημμα: Έχει απόλυτη προτεραιότητα να “υποχωρήσει” το θέμα των Τεμπών από την επικαιρότητα.
Όσο το πετυχαίνει όμως, χάνει και το Κόμμα της κας Κωνσταντοπούλου, οπότε μειώνεται το φόβητρο απέναντί της. Οπότε από-συσπειρώνεται και η ίδια η ΝΔ, καθώς κάποιοι δυσαρεστημένοι παλιοί της ψηφοφόροι, που θα μπορούσαν να ψηφίσουν ΝΔ για να μη βγει η Κωνσταντοπούλου, τώρα πια χάνουν το κίνητρό τους.
“Ιδανικά” η ΝΔ θέλει τα Τέμπη χαμηλά στην επικαιρότητα, για να κατασιγάσει η κοινωνική οργή, αλλά και την κα Κωνσταντοπούλου “υψηλά” στις δημοσκοπήσεις, για να υπάρχει ο “μπαμπούλας” που τη συσπειρώνει, έστω και λίγο.
Αλλά αυτό απλώς δεν γίνεται…
* Από την άλλη πλευρά το 1,1 δισεκατομμύριο που μοίρασε από το “υπερ-πλεόνασμα” (την ώρα που υπήρξε νέα διόγκωση του Εμπορικού ελλείμματος της χώρας), καλύπτει μόνο το ένα έκτο των απωλειών εισοδήματος από τον πληθωρισμό, μόνο για ένα μέρος του εκλογικού σώματος και – κυρίως – εφ’ άπαξ.
Για την ακρίβεια ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή σημείωσε αύξηση 2,9% για το 2024 κατά την Εurostat. Πράγμα που σημαίνει ότι ο κόσμος έχασε από την τσέπη του χονδρικά 6,9 δισεκατομμύρια! Έναντι των οποίων θα επιστρέψει σε κάποιους 1,1 δισεκατομμύριο – μετά από επτά μήνες!
Επομένως όλοι λένε “μπράβο” που το έδωσε – κι όλοι συμπληρώνουν ότι είναι πολύ λίγο για να επανορθώσει τη ζημιά που υπέστησαν.
Από αυτή την πλευρά λοιπόν, ΔΕΝ έχει να περιμένει μεγάλες δημοσκοπικές ανάσες η κυβέρνηση.
* Σε οποιοδήποτε φαινόμενο παρατηρούνται συνεχείς διακυμάνσεις – όπως στις χρηματιστηριακές τιμές και στις δημοσκοπήσεις – υπάρχει η “ΤΑΣΗ”, όπως υπάρχει και η “ΔΙΟΡΘΩΣΗ”.
Και είναι κρίσιμο να ΜΗΝ μπερδεύουμε την αλλαγή τάσης με τη προσωρινή διόρθωση…
Η τάση είναι κάτι πιο μακροχρόνιο. Η διόρθωση είναι βραχυχρόνια.
— Σε μια ανοδική τάση μια “διόρθωση” (προς τα κάτω), απλά αποτελεί ανάπαυλα πριν αρχίσει και πάλι η άνοδος.
— Και σε μια πτωτική τάση, μια “διόρθωση” (προς τα πάνω), απλά αποτελεί ανάπαυλα πριν αρχίσει και πάλι η πτώση ή πριν σταθεροποιηθούν τα πράγματα σε χαμηλά επίπεδα.
Το πραγματικό ερώτημα που απασχολεί τη ΝΔ είναι, αν η μικρή άνοδος που σημείωσε δημοσκοπικά το τελευταίο δίμηνο (κατά δύο μονάδες περίπου), έναντι της μεγάλης πτώσης που είχε σημειώσει πριν (κατά επτά μονάδες από τον περασμένο Ιούνιο – και της ακόμα μεγαλύτερης πτώσης που είχε σημειώσει πιο πριν, κατά 12 μονάδες) αν είναι “αλλαγή τάσης” ή απλώς “μικρή διόρθωση”.
Αν είναι αλλαγή τάσης, έχει όντως λόγους να πανηγυρίζει.
Αν είναι μικρή διόρθωση, δεν έχει κανένα λόγο να αισιοδοξεί.
* Όπως δείχνουν τα ποιοτικά στοιχεία πράγματι ΔΕΝ έχει κανένα λόγο να αισιοδοξεί!
Γενικά όταν όσοι δηλώνουν “ικανοποιημένοι” από την κυβέρνηση, είναι περίπου ίσοι με αυτούς που δηλώνουν “δυσαρεστημένοι”, αυτό σημαίνει ότι το κυβερνητικό κόμμα διατηρεί την εκλογική της δύναμη.
Όταν αυτοί που δηλώνουν δυσαρεστημένοι είναι ΔΙΠΛΑΣΙΟΙ απ’ όσους δηλώνουν ευχαριστημένους, αυτό σημαίνει ότι χάνει σε εκλογική δύναμη.
Κι όταν ο δυσαρεστημένοι παραμένουν ΥΠΕΡ-διπλάσσιοι από τους “ικανοποιημένους” αυτό σημαίνει – γενικά τουλάχιστον – ότι η πτωτική τάση ΔΕΝ είναι πια αντιστρεπτή.
Τι απ’ όλα αυτά συμβαίνει;
Κατά τη χθεσινή δημοσκόπηση της Alco, οι “δυσαρεστημένοι” είναι σήμερα 53% (πριν δύο μήνες ήταν 55%), ενώ οι “ικανοποιημένοι” δηλώνουν σήμερα 21% (πριν δύο μήνες ήταν 19%). Δηλαδή παραμένουν και σήμερα ΔΥΟΜΙΣΗ φορές παραπάνω – και πλέον…
Οπότε η τάση – παρά τις όποιες “διορθώσεις” – όχι μόνο δεν άλλαξε για την ώρα – αλλά μάλλον ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ πια να αλλάξει.
