Εννέα χώρες της Ευρώπης, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, βρίσκονται στο «κόκκινο», καθώς τα κρούσματα του κορωνοϊού αυξάνονται, με αποτέλεσμα η UBS να πραγματοποιεί ήδη ασκήσεις επί χάρτου για το ενδεχόμενο να αναγκαστούν οι χώρες αυτές να επιστρέψουν σε καθεστώς εθνικού lockdown, όπως συνέβη στην περίπτωση της Αυστρίας.
Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, η ευρωπαϊκή οικονομία θα μπορούσε να παραμείνει στάσιμη το τέταρτο τρίμηνο ή ακόμα και να συρρικνωθεί, με τη UBS να εξηγεί ότι ένα τέτοιο σενάριο περιπλέκει την κατάσταση για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και αυξάνει τις πιθανότητες να επεκταθεί το έκτακτο πρόγραμμα αγοράς τίτλων για την πανδημία (PEPP) και πέραν του Μαρτίου του 2022.
Τα περιοριστικά μέτρα
Ήδη, η αύξηση των κρουσμάτων και των νοσηλειών έχει οδηγήσει την Αυστρία σε νέο lockdown, ενώ περιοριστικά μέτρα έχουν επιβληθεί στη Γερμανία, την Ολλανδία και την Ιρλανδία.
Όμως, η UBS διαπιστώνει εκτίναξη των κρουσμάτων σε εννέα ευρωπαϊκές χώρες και συγκεκριμένα σε Ελλάδα, Αυστρία, Γερμανία, Βέλγιο, Φινλανδία, Ιρλανδία, Ολλανδία, Σλοβακία και Σλοβενία.
Οι εννέα αυτές χώρες ισοδυναμούν στο 50% του ΑΕΠ της Ευρωζώνης και εμφανίζουν αύξηση των κρουσμάτων πάνω ή κοντά στα προηγούμενα ρεκόρ τους, με τα περιοριστικά μέτρα να αυστηροποιούνται στην Αυστρία, τη Γερμανία, την Ολλανδία και την Ιρλανδία μέχρι στιγμής.
Ως γνωστόν, στην Αυστρία επιβλήθηκε νέο εθνικό lockdown έως τις 13 Δεκεμβρίου, στην Ολλανδία τα καταστήματα πρέπει να κλείνουν νωρίς και στην Ιρλανδία έχουν μειωθεί οι ώρες λειτουργίας για τα εστιατόρια και τα μπαρ. Στη Γερμανία, το κοινοβούλιο αποφάσισε την περασμένη εβδομάδα να δώσει τέλος στην κατάσταση έκτακτης ανάγκης στις 25 Νοεμβρίου, κάτι που σημαίνει ότι καθολικά lockdowns δεν θα μπορούν να επιβληθούν μετά από αυτή την ημερομηνία.
Όμως, τα μέτρα έχουν αυστηροποιηθεί σε μία σειρά από κρατίδια της Γερμανίας, με την πρόσβαση στους χώρους εργασίας και τις συγκοινωνίες να γίνεται με πιστοποιητικό εμβολιασμού, νόσησης ή αρνητικό τεστ, ενώ σε κάποιες περιοχές, οι μη εμβολιασμένοι αποκλείονται από τους εσωτερικούς χώρους και την εστίαση. Καθώς τα κρούσματα αυξάνονται, ακόμα πιο αυστηρά μέτρα –αλλά όχι ένα καθολικό lockdown- είναι πιο πιθανά στη Γερμανία, τονίζει η UBS.
Πόσο κοστίζουν αυτά τα μέτρα
Όπως εξηγεί ο οίκος, τα περιοριστικά μέτρα δεν προκαλούν πια τόσο μεγάλη ζημιά στο ΑΕΠ όσο τα πρώτα lockdowns, καθώς οι οικονομίες έχουν μάθει σε μεγάλο βαθμό να λειτουργούν στη νέα πραγματικότητα.
Όμως τα μέτρα που έχουν επιβληθεί μέχρι στιγμής (σε Αυστρία, Ολλανδία, Ιρλανδία, Σλοβακία, Σλοβενία και Λετονία), υπολογίζεται ότι θα μπορούσαν να αφαιρέσουν περίπου 0,15 ποσοστιαίες μονάδες από την ανάπτυξη της Ευρωζώνης το δ΄ τρίμηνο του 2021 (η σημερινή εκτίμηση της UBS κάνει λόγο για τριμηνιαία ανάπτυξη 0,8%).
Τα περιοριστικά μέτρα που πρόκειται να επιβληθούν στη Γερμανία θα αφαιρέσουν άλλες 0,15 ποσοστιαίες μονάδες, ανεβάζοντας το συνολικό κόστος στις 0,30 ποσοστιαίες μονάδες.
Το σενάριο lockdown στις 9 «κόκκινες» χώρες
Εάν οι εννέα χώρες –μεταξύ αυτών και η Ελλάδα- που εμφανίζουν αύξηση των κρουσμάτων κατέφευγαν σε lockdown ανάλογο με εκείνο της Αυστρίας, η UBS υπολογίζει ότι η ζημιά στους ρυθμούς ανάπτυξης της Ευρωζώνης για το δ΄ τρίμηνο θα ήταν της τάξης των 0,7-0,8 ποσοστιαίων μονάδων, κάτι που σημαίνει ότι η Ευρωζώνη θα παρέμενε στάσιμη στο διάστημα αυτό.
Και εάν κάποιες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου που αυτή τη στιγμή δεν σκληραίνουν τα μέτρα, αναγκάζονταν να το κάνουν, τότε το τέταρτο τρίμηνο θα μπορούσε να εμφανίσει ακόμα και αρνητική ανάπτυξη.
«Εάν οι περιορισμοί δεν αρθούν γρήγορα με το νέο έτος, πρόσθετοι οικονομικοί κίνδυνοι θα ισχύσουν για το πρώτο τρίμηνο του 2022», τονίζουν οι αναλυτές της UBS.
Ξεκαθαρίζουν, πάντως, ότι στην περίπτωση που επιβληθούν περιορισμοί στην οικονομική δραστηριότητα, αυτοί θα αντισταθμιστούν από πρόσθετα μέτρα στήριξης για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.
Περιπλέκεται η θέση της ΕΚΤ
Με τα νέα δεδομένα, το τοπίο σε σχέση με τα επόμενα βήματα της ΕΚΤ περιπλέκεται. Το κεντρικό σενάριο της UBS ήθελε την κεντρική τράπεζα να ανακοινώνει στις 16 Δεκεμβρίου ότι το PEPP δεν θα επεκταθεί πέραν του Μαρτίου 2022, ενώ το APP θα ενισχυθεί, καθώς ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη θα κορυφώσει στο 4,4% τον Νοέμβριο, πριν να πέσει κάτω από το στόχο του 2% το τέταρτο τρίμηνο του 2022.
Τι θα γίνει με το PEPP
Όμως, με τα νέα lockdowns, ενδεχομένως η ΕΚΤ να δυσκολευτεί να πει τον Δεκέμβριο ότι η έκτακτη περίοδος της πανδημίας έχει τελειώσει. Έτσι, παρότι η UBS δεν αλλάζει ακόμα το κεντρικό σενάριό της, εντούτοις αναγνωρίζει ότι η πιθανότητα επέκτασης του PEPP και πέραν του Μαρτίου 2022 έχει αυξηθεί ελαφρώς.
Σαν μια εναλλακτική στην επέκταση του PEPP, η ΕΚΤ θα μπορούσε να προσφέρει μια πιο γενναιόδωρη αύξηση του APP, τονίζει ο οίκος.
Μπροστά σε όλες αυτές τις αβεβαιότητες, η κεντρική τράπεζα θα μπορούσε επίσης να μεταθέσει τις αποφάσεις της για το μέλλον του PEPP στη συνεδρίαση της 3ης Φεβρουαρίου του 2022, όταν και η εικόνα θα έχει ξεκαθαρίσει περισσότερο.
