Σήμα κινδύνου για την αύξηση του ιδιωτικού χρέους εκπέμπει στην έκθεσή του για το δ’ τρίμηνο του 2020 το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής, αναφέροντας ότι το χρέος θα επιδεινωθεί όταν θα ξεκινήσει η περίοδος των αποπληρωμών των χρεών της πανδημίας προς το Δημόσιο. Για αυτό τον λόγο δεν αποκλείει «κούρεμα» χρεών για τον ιδιωτικό τομέα ως λύση σε πανευρωπαϊκό επίπεδο που θα συνίσταται σε «επιπρόσθετες παρεμβάσεις και ειδικές ρυθμίσεις αποπληρωμής, που ουσιαστικά θα ισοδυναμούν με ανάληψη μέρους του ιδιωτικού χρέους από τον δημόσιο τομέα».
Το μη εξυπηρετούμενο ιδιωτικό χρέος στο τέλος του 2020 έφτασε τα 242,6 δισ. (108,1 δισ. στην εφορία, 37,5 δισ. στα ασφαλιστικά ταμεία, 58,1 δισ. στις τράπεζες και 38,9 δισ. στις εγχώριες Εταιρίες Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις – ΕΔΑΔΠ).
Αναφορικά με τον συνολικό αριθμό των οφειλετών, στο τέλος του 2020 παρατηρείται σημαντική μείωση κατά 23.691 πρόσωπα (φυσικά και νομικά) σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019, με αποτέλεσμα να διαμορφώνεται στους 4.045.217 οφειλέτες. Η συγκεκριμένη μεταβολή ερμηνεύεται εν μέρει από τον μεγάλο αριθμό των χρεών σε αναστολή είσπραξης στο πλαίσιο των μέτρων αντιμετώπισης των επιπτώσεων του COVID-19, καθώς και από τη διαγραφή οφειλών από την ΑΑΔΕ σε 118.906 οφειλέτες με χρέη ύψους έως και 10 ευρώ κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 44 του ν. 4646/2019.
Ειδικότερα, ο αριθμός των οφειλετών με χρέη έως 10 ευρώ μειώθηκε σε ετήσια βάση κατά 139.814 οφειλέτες, ενώ στην κατηγορία οφειλής μικρότερη του 1 ευρώ το πλήθος των οφειλετών μειώθηκε κατά 90.418 πρόσωπα, με τον συνολικό αριθμό των οφειλετών να διαμορφώνεται σε 266.932.
Πτώση του αριθμού των οφειλετών παρατηρείται επίσης στο εύρος οφειλής μεταξύ 500 και 10.000 ευρώ (κατά 19.710 οφειλέτες), η οποία συνοδεύεται από μείωση του ληξιπρόθεσμου υπολοίπου κατά 31,2 εκατ. ευρώ.
Αύξηση οφειλετών άνω του 1 εκατ. ευρώ
Αντίθετα, στις κατηγορίες οφειλής άνω των 10.000 ευρώ διαπιστώνεται αύξηση τόσο στο πλήθος των οφειλετών, όσο και στο ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο.
Σημειώνεται ότι το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019 πηγάζει από τους οφειλέτες με ύψος οφειλής άνω του 1 εκατ. ευρώ (αύξηση του ληξιπρόθεσμου υπολοίπου σε αυτήν την κατηγορία κατά 2,1 δισ. ευρώ), ο αριθμός των οποίων σημείωσε αύξηση κατά 205 πρόσωπα.
Στην ανωτέρω αύξηση του ληξιπρόθεσμου υπολοίπου σημαντική είναι η συνεισφορά των νομικών προσώπων καθώς οι οφειλές που προέρχονται από αυτά αυξήθηκαν κατά 1,4 δισ., ενώ το ύψος του ληξιπρόθεσμου υπολοίπου τους σε αυτήν την κατηγορία οφειλής άγγιξε στο τέλος του 2020 τα 62,9 δισ. ευρώ. Αντίστοιχα, το πλήθος των νομικών προσώπων που οφείλουν πάνω από 1 εκατ. ευρώ διαμορφώθηκε στα 5.119, καθώς αυξήθηκε σε ετήσια βάση κατά 132 νομικά πρόσωπα.
Ασφαλιστικές οφειλές
Όσον αφορά τις ληξιπρόθεσμες ασφαλιστικές οφειλές, το σύνολό τους στο τέλος του τέταρτου τριμήνου του 2020 διαμορφώθηκε στα 37,5 δισ. ευρώ, δηλαδή παρουσίασε αύξηση κατά 124,7 εκατ. ευρώ σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο. Η αύξηση αυτή προέρχεται από την αύξηση των πρόσθετων τελών (κατά 348,8 εκατ. ευρώ), καθώς οι κύριες οφειλές σημείωσαν μείωση κατά 224,1 εκατ. ευρώ.
Η αύξηση των συνολικών οφειλών προέρχεται από τις νέες εντάξεις οφειλετών (20.090 οφειλέτες με συνολικές οφειλές ύψους 53,1 εκατ. ευρώ), καθώς και από τη δημιουργία νέων οφειλών και την αύξηση των πρόσθετων τελών για τους οφειλέτες που είναι ήδη ενταγμένοι στο ΚΕΑΟ. Από την άλλη μεριά, στο τέταρτο τρίμηνο του 2020 συνεχίστηκαν οι διαγραφές οφειλών μη μισθωτών βάσει του επανυπολογισμού που προβλέπει ο ν. 4611/2019, όπως και οι διαγραφές, μειώσεις, συμψηφισμοί οφειλών και εκπτώσεις προσαυξήσεων λόγω ρυθμίσεων.
