ετικά είναι τα µηνύµατα σχεδόν από όλη την Ελλάδα για τη φετινή ελαιοκοµική περίοδο, η οποία αναµένεται µε µεγαλύτερη και ακόµα
πιο ποιοτική παραγωγή σε σχέση µε την προηγούµενη.
Όπως αναφέρει σε αναλυτικό ρεπορτάζ της η εφημερίδα «Ύπαιθρος Χώρα», με σύµµαχο τις καλές καιρικές συνθήκες, στις περισσότερες ελαιοκοµικές περιοχές, τόσο η ανθοφορία όσο και η καρπόδεση των δέντρων εξελίχθηκαν οµαλά, ενώ έχει αποτραπεί µέχρι στιγµής η επέλαση του δάκου. Η αλήθεια είναι ότι υπάρχει συγκρατηµένη αισιοδοξία, καθώς η εξέλιξη της παραγωγής θα κριθεί σε µεγάλο βαθµό τους µήνες Σεπτέµβριο και Οκτώβριο. Ειδικά όσον αφορά το πρόγραµµα δακοκτονίας, δεν είναι λίγες οι αρµόδιες διευθύνσεις που αντιµετωπίζουν σοβαρά προβλήµατα, από έλλειψη φαρµάκων µέχρι και καθυστερήσεις στις αναλήψεις έργων.
Σύµφωνα µε το οδοιπορικό της «ΥΧ», µε βάση τα µέχρι σήµερα δεδοµένα, και µε εκτιµήσεις που δίδονται µε κάθε επιφύλαξη, στη συντριπτική πλειοψηφία των ελαιοκοµικών µας περιοχών αναµένεται αύξηση της παραγωγής (µικρή και µεγάλη), σε κάποιες δεν θα υπάρξει καµία µεταβολή, ενώ µεγάλη µείωση αναµένεται στον Έβρο.
Ήπειρος
Η παρατεταµένη ξηρασία µε τις πολύ υψηλές θερµοκρασίες, ιδιαίτερα ασυνήθιστες για την Ήπειρο, κράτησαν µακριά τους δακοπληθυσµούς, αλλά τα ελαιόδεντρα σε κάποιες περιπτώσεις εµφάνισαν σηµάδια από την ανοµβρία, όπως για παράδειγµα στην περιοχή της Άρτας, όπου ο κύριος όγκος της παραγωγής προέρχεται από ξηρικούς ελαιώνες. Όπως εξηγεί από τη ΔΑΟΚ ΠΕ Άρτας ο Γρηγόρης Οικονόµου, το πρόβληµα αφορά τη λειψυδρία. Η περσινή περίοδος έκλεισε µε 542 τόνους λάδι. Φέτος, η παραγωγή εκτιµάται στους 570 τόνους.
«Μέτρια» χαρακτηρίζει την χρονιά για τον Νοµό Πρεβέζης ο Αλέξιος Τσαπάρας, από την αρµόδια ΔΑΟΚ, λόγω των καιρικών συνθηκών (ανοµβρία, υψηλές θερµοκρασίες). Οι µέχρι τώρα εκτιµήσεις κάνουν λόγο για 3.200 τόνους λάδι, όταν πέρσι ήταν περίπου 3.000.
Στη Θεσπρωτία, προηγήθηκε καλή ανθοφορία και καρπόδεση, αλλά υπάρχει έντονος προβληµατισµός εξαιτίας της παρατεταµένης ξηρασίας. Είναι και ο λόγος, όπως εξηγεί ο υπεύθυνος δακοκτονίας της ΔΑΟΚ, Θεοχάρης Μητσάκης, που η φετινή παραγωγή, αν και θα είναι µεγαλύτερη από πέρσι, δεν θα είναι και η καλύτερη. Πέρσι, η χρονιά έκλεισε µε 400 τόνους λάδι. Φέτος, αναµένεται µικρή αύξηση, της τάξεως του 10% – 20%.
Ιόνια νησιά
Καλύτερη αναµένεται η παραγωγή και στο Ιόνιο, «αρκεί να βρέξει», όπως τονίζουν οι αρµόδιοι των ΔΑΟΚ. Στην Κέρκυρα, η παραγωγή εκτιµάται στους 10.000 περίπου τόνους, όταν η προηγούµενη ελαιοκοµική χρονιά έκλεισε στους 4.000 τόνους. «Είναι µια καλύτερη χρονιά, αλλά αν επιµείνει η ανοµβρία, θα καεί ο καρπός», επισηµαίνει ο Νικόλαος Σουπιώνης, επόπτης Δακοκτονίας στη ΔΑΟΚ Κέρκυρας. Πέρσι στη Ζάκυνθο, η παραγωγή –µέση εκτίµηση– ανήλθε στους 4.000 τόνους. «Φέτος έχουµε µεγαλύτερη ανθοφορία και καρποφορία, αλλά τα δέντρα έχουν αρχίσει να διψάνε αρκετά», σηµειώνει από την αρµόδια ΔΑΟΚ ο Παναγιώτης Γιατράς. Η παραγωγή εκτιµάται να ξεπεράσει τους 6.000 τόνους.
Στην Κεφαλονιά, οι υψηλές θερµοκρασίες ναι µεν κράτησαν µακριά τον δάκο, αλλά δεν έχει ακόµη αναδειχθεί εργολάβος για το πρόγραµµα. «Αν γίνουν αυτά που απαιτούνται από εδώ και πέρα, εκτιµάται αυτήν τη στιγµή η παραγωγή να είναι στους 1.000 – 1.200 τόνους» αναφέρει, µεταξύ άλλων, ο αναπληρωτής προϊστάµενος της ΔΑΟΚ, Κωνσταντίνος Κουτσός. Πέρσι, η ελαιοκοµική χρονιά έκλεισε µε 860 τόνους. Ιδιαίτερα σηµαντική κρίνεται η ενεργοποίηση των παραγωγών, προκειµένου να λάβουν οι ίδιοι µέτρα για την αντιµετώπιση του δάκου.
Θεσσαλία
Σε µια πολύ καλή χρονιά εξελίσσεται η ελαιοκοµική περίοδος στη Θεσσαλία. Σύµφωνα µε τις ΔΑΟΚ της περιφέρειας, «µέχρι στιγµής ο δάκος είναι περιορισµένος. Αυτές τις µέρες διενεργείται σε ορισµένες περιοχές δακοκτονία (α’ ψεκασµός) και όλα δείχνουν ότι η χρονιά θα είναι καλή».
Στη Μαγνησία, οι πολύ καλές θερµοκρασίες συνέβαλαν στον τριπλασιασµό της φετινής παραγωγής ελαιολάδου. Έτσι, από τους 3.000 τόνους ελαιολάδου την χρονιά ‘16-‘17, την προσεχή εκτιµάται ότι θα φθάσει τους 13.000 τόνους.
Στον Νοµό Λάρισας, σύµφωνα µε τα στοιχεία της τοπικής ΔΑΟΚ, την χρονιά 2016-2017 παρήχθησαν 1.100 τόνοι ελαιόλαδου. Η εκτίµηση για φέτος είναι ότι η παραγωγή θα κινηθεί στα περσινά επίπεδα, ενώ οι µικροί παραγωγοί, που αποτελούν και την πλειοψηφία στον νοµό, επειδή θα αξιοποιήσουν τη σοδειά για τις δικές τους ανάγκες, θα αποφύγουν να ακολουθήσουν την προβλεπόµενη διαδικασία, µέσω Μητρώου. Σηµειώνεται ότι περίπου 70.000 – 100.000 δέντρα,που κάηκαν πέρυσι στην ευρύτερη περιοχή των Γόννων, παραµένουν εκτός παραγωγικής διαδικασίας.
Δυτική Ελλάδα
Όπως προκύπτει από τη ΔΑΟΚ Αιτωλοακαρνανίας, για την περίοδο 2016-2017, σύµφωνα µε τα στοιχεία που έχουν σταλεί µέχρι σήµερα από τα µισά περίπου ελαιοτριβεία, η παραγωγή ανέρχεται σε 1.750 τόνους ελαιολάδου. Η εκτιµώµενη παραγωγή για την περίοδο 2017-2018 είναι 8.000 τόνοι ελαιόλαδου. Σε χαµηλά επίπεδα κινήθηκε η περσινή παραγωγή ελαιολάδου στον Νοµό Αχαΐας. Σύµφωνα µε τη ΔΑΟΚ, δεν ξεπέρασε τους 4.000 τόνους. Η εκτιµώµενη παραγωγή για την νέα περίοδο είναι 6.000-7.000 τόνοι ελαιόλαδου. Μειωµένη παραγωγή, που έφτασε τους 10.000 τόνους ελαιολάδου, είχε την προηγούµενη περίοδο ο Νοµός Ηλείας. Φέτος, η παραγωγή αναµένεται καλή, καθώς η καρποφορία φτάνει το 80%.
Πελοπόννησος
Θετικές είναι οι µέχρι στιγµής ενδείξεις για την Πελοπόννησο. Από το Τµήµα Ποιοτικού και Φυτοϋγειονοµικού Ελέγχου της ΔΑΟΚ Λακωνίας, ο Κωνσταντίνος Βουνάσης σηµειώνει: «Η παραγωγή του 2016 ήταν 16.000 τόνοι, παρουσιάζοντας µείωση σε σχέση µε τον µέσο όρο του Νοµού κατά 35%-40%. Φέτος, µε βάση τις συνθήκες που επικρατούν, η παραγωγή θα φθάσει τους 20.000 τόνους περίπου».
Στην Κορινθία, η περσινή χρονιά αποδείχθηκε καταστροφική, καθώς οι απώλειες έφθασαν περίπου το 80% της παραγωγής. Για το 2017/18 εκτιµάται να φθάσει τους 7.000 τόνους. Στην Αρκαδία, όπου η παραγωγή κυµαίνεται συνήθως στους 3.600 τόνους, φέτος αναµένεται να φθάσει τους 2.500 – 3.000 τόνους.
Από τη ΔΑΟΚ Μεσσηνίας, ο προϊστάµενος, Γιάννης Κυριακόπουλος, επισηµάνει ότι: «Το 2016, στην περιοχή ευθύνης της ΔΑΟΚ, η παραγωγή έφθασε τους 20.000 τόνους, ενώ σε σύνολο νοµού τους 38.000 τόνους. Η πρόβλεψη σε επίπεδο ΔΑΟΚ είναι η παραγωγή να αυξηθεί κατά 35% περίπου, και να ανέλθει τους 30.000 τόνους, ενώ συνολικά η παραγωγή ελαιολάδου θα ξεπεράσει τους 50.000 τόνους». Σύµφωνα µε τη ΔΑΟΚ Αργολίδας, «το 2016 ήταν µία τραγική χρονιά καθώς η παραγωγή έπεσε κατά 80%, φτάνοντας τους 2.000 τόνους. Φέτος, αναµένεται στους 5.000-6.000 τόνους».
Ανατολική Μακεδονία – Θράκη
Στον Νοµό Έβρου, η φετινή παραγωγή ελαιολάδου είναι µειωµένη, καθώς, σύµφωνα µε τον προϊστάµενο της ΔΑΟΚ, Πασχάλη Παπαδάκη, «την εποχή της ανθοφορίας έπεσαν πολλές βροχές». Ο γεωπόνος της ΔΑΟΚ, Δηµήτρης Ράπτης, µεταφέρει ότι η περσινή παραγωγή ελαιολάδου ήταν 560 τόνοι, ενώ φέτος δεν αναµένεται να ξεπεράσει τους 450 τόνους.
Στον Νοµό Ροδόπης, σύµφωνα µε τον Παναγιώτη Μαργαρίτη, µέλος του Ελαιοκοµικού Συνεταιρισµού Μαρώνειας, η καλλιέργεια προχωράει χωρίς προβλήµατα. Στα ξηρικά, η παραγωγή είναι µέτρια και στα ποτιστικά καλύτερη. Εκτιµά ότι η χρονιά θα είναι σχετικά καλή. Πέρσι, η παραγωγή ελαιολάδου ήταν 310 τόνοι.
Στη Θάσο όλα δείχνουν ότι η φετινή παραγωγή θα είναι καλή. Όπως εκτιµά ο υπεύθυνος δακοκτονίας, Θόδωρος Μανιταράς, φέτος θα πλησιάσουν τους 2.000 τόνους σε ελαιόλαδο, όταν πέρσι η παραγωγή ήταν στους 700 περίπου τόνους. Σηµειώνει ότι το τελευταίο διάστηµα ο δάκος άρχισε να ανεβαίνει και προχώρησαν σε γενικό ψεκασµό, µε ενδεχόµενο να ακολουθήσει και δεύτερος.
Βόρειο Αιγαίο
Στη Λέσβο, η παραγωγή εκτιµάται να φτάσει τους 12.500 τόνους, όταν πέρσι δεν ξεπέρασε τους 8.000 τόνους. Στη Χίο, όπου η παραγωγή πέρσι ήταν σχεδόν µηδενική, φέτος εκτιµάται να ανέλθει τους 700-800 τόνους. Μεγάλο πρόβληµα στο νησί είναι η έλλειψη φαρµάκων δακοκτονίας. Στη Σάµο, σύµφωνα µε τον υπεύθυνο Δακοκτονίας, Γιώργο Κατσικογιάννη, η καρποφορία εξελίχθηκε οµαλά. Εκτιµάται ότι η παραγωγή µπορεί να φτάσει τους 3.000 τόνους, όταν πέρσι δεν ξεπέρασε τους 1.800, «αρκεί να συγκοµίσει νωρίς ο παραγωγός», όπως σηµειώνει.
Στερεά Ελλάδα
Στη Στερεά, η πορεία της καλλιέργειας βρίσκεται σε θετική κατεύθυνση, µε αναµενόµενη την αύξηση της παραγωγής. Σε αρνητική ή οριακή πορεία σε σχέση µε πέρσι βρίσκονται οι ξερικές περιοχές, οι οποίες αντιµετώπισαν προβλήµατα, λόγω της έλλειψης νερού. Η Φθιώτιδα, τo 2015-2016 παρήγαγε 3.600 τόνους λάδι και το 2016-2017 έπεσε στους 3.100 τόνους. Για τη νέα περίοδο, η παραγωγή προβλέπεται ανεβασµένη και µπορεί να ξεπεράσει και τις αποδόσεις του 2015. Η ελαιοποίηση του καρπού θα εξαρτηθεί σε µεγάλο βαθµό από τις τιµές της βρώσιµης ελιάς. Η παραγωγή θα ξεπεράσει το 30%.
Στην Εύβοια, σύµφωνα µε τα στοιχεία της ΔΑΟΚ, το 2016-2017 η παραγωγή λαδιού ξεπέρασε τους 1.200 τόνους. Φέτος, οι καιρικές συνθήκες ευνόησαν τις περισσότερες περιοχές. Πάνω από 25% θα είναι η αναµενόµενη παραγωγή. Με µικρή αύξηση περίπου 10%, όπως δείχνουν τα πράγµατα, θα είναι η παραγωγή στη Βοιωτία. Σύµφωνα µε τη ΔΑΟΚ, το 2016-2017 η παραγωγή του λαδιού έφτασε τους 2.200 τόνους. Σε θετική πορεία και η Φωκίδα, η οποία πέρσι ήταν από τις λίγες περιοχές που αντιµετώπισαν αποτελεσµατικά τον δάκο. Η ίδια πρακτική συνεχίζεται και φέτος. Σύµφωνα µε τα στοιχεία της ΔΑΟΚ, το 2016-2017 η παραγωγή λαδιού ξεπέρασε τους 500 τόνους. Οι εκτιµήσεις προσεγγίζουν το 30%.
Αττική
Στη Δυτική Αττική, σύµφωνα µε τη Βασιλική Δηµουλέα, από το Τµήµα Ποιοτικού και Φυτοϋγειονοµικού Ελέγχου, µέχρι στιγµής δεν υπάρχει πρόβληµα µε τους πληθυσµούς εντόµων. Στην περιοχή, τα τελευταία δύο χρόνια, η παραγωγή χαρακτηρίζεται µέση. Φέτος, αναµένεται να κυµανθεί, όπως και πέρσι, περίπου στους 600 τόνους.
Στην ΠΕ Νήσων, όπως εξηγεί η Πηνελόπη Κούβαρη, από το Τµήµα Φυτικής και Ζωικής Παραγωγής, οι υψηλές θερµοκρασίες του Μαΐου δηµιούργησαν πρόβληµα στην καρπόδεση. Σύµφωνα µε την τελευταία εκτίµηση του Ιουλίου –πριν δηλαδή εκδηλωθούν οι καταστροφικές πυρκαγιές στα Κύθηρα–, η παραγωγή συνολικά ανήλθε περίπου στους 500 τόνους, όταν πέρσι η παραγωγή δεν ξεπέρασε τους 210 τόνους.
Νότιο Αιγαίο
Πάνω από το «ψυχολογικό όριο» των 2.000 τόνων –που δεν κατάφεραν να πιάσουν πέρσι– προβλέπεται η παραγωγή φέτος στα Δωδεκάνησα, µε τις εκτιµήσεις να κάνουν λόγο για 2.200-2.500 τόνους. Στις Κυκλάδες, λόγω των τοπικών µικροκλιµάτων, η παραγωγή ενδέχεται να παρουσιάσει αύξηση σε ορισµένα νησιά όπως στη Νάξο. Από τα στοιχεία που έχουν προκύψει από τα 19 ελαιοτριβεία του νοµού, πέρσι η παραγωγή κυµάνθηκε στους 435 τόνους, όταν την περίοδο 2015-2016 ήταν στους 637 τόνους. Ειδικότερα εκτιµάται ότι φέτος η παραγωγή της Νάξου θα φτάσει τους 250 τόνους, όταν πέρσι, µαζί µε την Αµοργό, η παραγωγή ανήλθε σε 76 τόνους.
Κρήτη
Θετική η εικόνα και στην Κρήτη. Στην ΠΕ Ηρακλείου, αν και οι προσδοκίες ήταν µεγαλύτερες, καθώς η καλλιέργεια ξεκίνησε µε τις καλύτερες προϋποθέσεις, τελικά εκτιµάται η παραγωγή να κυµανθεί στους 35.000 µε 40.000 τόνους, όταν η περσινή περίοδος έκλεισε στους περίπου 30.000 τόνους. Στον Νοµό Χανίων, εκτιµάται ότι η παραγωγή θα κυµανθεί στους 20.000 µε 22.000 τόνους, όταν πέρσι η χρονιά έκλεισε µε περίπου 15.000 τόνους. Στην ΠΕ Λασιθίου, η παραγωγή εκτιµάται περίπου στους 15.000 τόνους, µε την καρποφορία να µην εξελίσσεται οµοιόµορφα σε όλες τις περιοχές. Πέρσι, η χρονιά έκλεισε µε 11.000 περίπου τόνους. Τέλος, στην ΠΕ Ρεθύµνης, η παραγωγή εκτιµάται στους 8.000 – 10.000 τόνους, όταν πέρσι δεν ξεπέρασε τους 5.000 τόνους.
των Γεωργίας Μπόχτη, Γιάννη Σάρρου, Γιώργου Ρούστα, Γιώργου Αργυρίου, Νικολέτας Τζώρτζη, Μαρίας Αµπατζή